Συνέντευξη του Υφυπουργού παρά τω Πρωθυπουργώ και Κυβερνητικού Εκπροσώπου Στέλιου Πέτσα στην «ΕΡΤ 1» και τους δημοσιογράφους Δημήτρη Κοτταρίδη και Γιάννη Πιτταρά
Για ενδεχόμενα τοπικά lockdown
Παρακολουθούμε από την αρχή την εξέλιξη, μετά την άρση του lockdown, ένα μήνα και κάτι μετά την άρση του. Η πορεία της πανδημίας είναι σχετικά φυσιολογική. Ο βασικός δείκτης που παρακολουθούν οι ειδικοί, ο R0, είναι πολύ χαμηλότερος από αυτόν που ήταν, όταν ήραμε το lockdown, κάτω από 0,30 σύμφωνα με τις τελευταίες μετρήσεις. Τι σημαίνει αυτό; Ότι γενικά στον πληθυσμό υπάρχει ο κορονοϊός, αλλά σε χαμηλά επίπεδα. Τι πρέπει να προσέχουμε; Τις τοπικές εστίες. Υπάρχει μια βεντάλια μέτρων που μπορεί να ληφθούν μέχρι να φθάσουμε σε τοπικό lockdown. Αυτά τα μέτρα ζήτησε ο Πρωθυπουργός από την Επιτροπή και από το Υπουργείο Υγείας να τα εξετάσουν, ώστε να έχουμε ένα μενού επιλογών με μέτρα, που θα φέρουν το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα για περιορισμό της διασποράς σε τοπικό και ευρύτερο επίπεδο.
Μπορεί να χρειάζεται ένας περιορισμός κίνησης εκτός γεωγραφικών ορίων, ενώ όλες οι υπόλοιπες δραστηριότητες να λειτουργούν κανονικά. Αυτό θα μας το πουν οι ειδικοί. Υπάρχουν όμως και άλλα μέτρα όπως η υποχρεωτική χρήση μάσκας, οι περιορισμός της κυκλοφορίας ή της λειτουργίας κάποιων καταστημάτων.
Για τον τουρισμό
Όσον αφορά το εξωτερικό μέτωπο: Κατά τις τελευταίες αφίξεις μέχρι χθες, έγιναν περίπου 1.300 tests και βρέθηκαν 30 θετικά κρούσματα. Η μεγάλη πλειοψηφία- οι τέσσερις στους πέντε από τους ταξιδιώτες- ήταν Έλληνες που ζούσαν στο εξωτερικό. Δεν έχουμε ακόμα δει αύξηση κρουσμάτων από τουριστικές ροές. Περιμένουμε από 15 Ιουνίου και μετά σταδιακά αύξηση των τουριστικών ροών και μεγάλη αύξηση από την 1η Ιουλίου. Γι’ αυτό θα παρουσιαστεί τα επόμενες μέρες από το Υπουργείο Υγείας και από τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, η στρατηγική την οποία θέλουμε να εφαρμόσουμε για τα tests, ώστε να έχουμε μια πολύ μεγάλη κάλυψη. Οι δειγματοληπτικοί έλεγχοι δεν θα είναι λίγοι, θα είναι στοχευμένοι και θα καλύπτουν πολύ μεγάλο αριθμό των επισκεπτών. Έτσι ώστε έγκαιρα να διαγνώσουμε ένα περιστατικό και να το απομονώσουμε από την κοινότητα. Ταυτόχρονα προχωρούμε στην ενίσχυση των υγειονομικών δομών για να είμαστε σίγουροι ότι θα μπορέσουμε ν’ αντιμετωπίσουμε ενδεχόμενα κρούσματα.
Φθάσαμε μέχρι εδώ, γιατί δείξαμε ατομική ευθύνη και συλλογική ωριμότητα. Αν αυτό το χάσουμε, τότε οι ίδιοι θα θέσουμε σε κίνδυνο την επιτυχημένη διαχείριση της πρώτης φάσης της κρίσης. Οι επαγγελματίες του χώρου των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος, δεν είναι απλώς επαγγελματίες, είναι σύμμαχοί μας σ’ αυτήν την προσπάθεια. Είναι όμως και πρεσβευτές της χώρας μας στο εξωτερικό. Πρέπει να δίνουν την εικόνα ότι τα μέτρα τηρούνται και ότι και ο κάτοικος του νησιού, αλλά και οποιοσδήποτε επιλέξει να πάει σ’ ένα νησί, σε οποιαδήποτε γωνιά της Πατρίδας μας, είναι ασφαλής.
Για τους ελέγχους
Όταν παρατηρήθηκε παραβίαση των κανόνων που έχουν συστήσει οι ειδικοί, επιβλήθηκε ένα πολύ βαρύ πρόστιμο. Αλλά δεν μείναμε μόνο σε περιπτώσεις, όπως αυτές τις Μυκόνου. Το Σαββατοκύριακο που μας πέρασε έγιναν 259 έλεγχοι σε Αττική και Θεσσαλονίκη και επιβλήθηκαν 54 πρόστιμα.
Η χαλαρότητα στην τήρηση των μέτρων, μπορεί να δημιουργεί και πρόβλημα ανταγωνισμού. Γι’ αυτό είμαστε εδώ, για να ελέγχουμε αυτές τις συμπεριφορές. Αλλά κυρίως εξαρτάται από εμάς, από την ατομική ευθύνη και από τη συλλογική ωριμότητα που θα επιδείξουμε και το Καλοκαίρι.
Δεν είδαμε κρούσματα σε τουριστικούς προορισμούς. Είδαμε 29 κρούσματα στην Ξάνθη γιατί είναι μία περιοχή με βαρύ επιδημιολογικό φορτίο. Κάναμε 3.013 τεστ και βρέθηκαν 29 κρούσματα. Επίσης, βρέθηκαν 30 κρούσματα από πτήσεις του εξωτερικού στις οποίες κάνουμε καθολικούς ελέγχους. Το σχέδιο είναι συγκεκριμένο και έχει λειτουργήσει. Αυτό που χρειάζεται είναι να μην υπάρξει χαλάρωση. Γι’ αυτό θα συνεχίσουμε να επιμένουμε στην τήρηση των βασικών κανόνων. Δεν μπορεί να περιμένει κανείς ότι θα έχει έναν αστυνομικό πάνω από το κεφάλι του, για να επιβάλει τους κανόνες.
Για την Συμφωνία Ελλάδας-Ιταλίας
Πάντα το βασικό ζήτημα σε αυτές τις περιπτώσεις είναι ποιος είναι ο γείτονας. Εμείς αναγκαζόμαστε να έχουμε υψηλές αμυντικές δαπάνες, ως ποσοστό του Α.Ε.Π., εδώ και δεκαετίες, γιατί στα ανατολικά μας έχουμε αυτούς τους γείτονες. Σε κάθε περίπτωση, η συμφωνία οριοθέτησης, που υπογράφηκε χθες, είναι πάρα πολύ σημαντική. Είναι η πρώτη που γίνεται με βάση το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, τη Σύμβαση του Montego Bay του 1982. Επιβεβαιώνει τη βασική αρχιτεκτονική της Συμφωνίας του 1977 περί μέσης γραμμής και φυσικά επιβεβαιώνει ότι τα νησιά μας έχουν υφαλοκρηπίδα και Α.Ο.Ζ., έχουν όλα τα δικαιώματα που απορρέουν από αυτή. Επομένως, είναι μία πολύ σημαντική συμφωνία.
Δεν ήρθε εύκολα. Υπήρξε μία εξαντλητική συζήτηση πάρα πολλών ετών και σε τεχνικό και πολιτικό επίπεδο. Το ίδιο γίνεται και με άλλες χώρες, όπως για παράδειγμα με την Αίγυπτο. Όταν είμαστε έτοιμοι για μία υπογραφή, τότε θα κάνουμε ανακοινώσεις.
Για την τουρκική προκλητικότητα
Θα ήθελα να διαχωρίσω το θέμα της Αγίας Σοφίας από τα υπόλοιπα. Δεν είναι θέμα ανησυχίας, είναι θέμα προετοιμασίας. Δεν ανησυχούμε, προετοιμαζόμαστε, όμως, για κάθε ενδεχόμενο. Το θέμα της Αγίας Σοφίας, είναι τεράστιο ζήτημα, δεν είναι διμερές, είναι παγκόσμιο, γιατί η Αγία Σοφία είναι μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς. Οποιαδήποτε κίνηση της Τουρκίας στην κατεύθυνση που έχει υποδείξει η σημερινή της ηγεσία, θα επιφέρει ένα τεράστιο ψυχικό χάσμα, μεταξύ ημών και των γειτόνων μας, αλλά ανάμεσα στον χριστιανικό κόσμο και την Τουρκία. Επομένως, είναι μία κίνηση πολύ-πολύ βαριά. Πιστεύω ότι δεν θα προχωρήσουν σ’ αυτό το επίπεδο ή, τέλος πάντων, ότι -μέσω της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας της Τουρκίας- θα υπάρξει περιθώριο για αναδίπλωση της τουρκικής ρητορικής. Από εκεί και πέρα, στα υπόλοιπα ζητήματα, είτε της Ανατολικής Μεσογείου είτε τα ζητήματα που έχουν να κάνουν με τις προσφυγικές ροές, έχουμε αποδείξει ότι είμαστε έτοιμοι να κάνουμε ό,τι χρειαστεί για να προασπίσουμε τα κυριαρχικά μας δικαιώματα.
Είναι άλλο ζήτημα να είσαι προκλητικός και άλλο ζήτημα να είσαι ισχυρός. Η αμερικανική διπλωματία το State Department, πολύ πρόσφατα την προηγούμενη εβδομάδα, καταδίκασε σαφέστατα την τουρκική πρακτική χαρακτηρίζοντας την τουρκολιβυκή συμφωνία ως μία συμφωνία που δεν παράγει κανένα έννομο αποτέλεσμα και λέγοντας, ξεκάθαρα, ότι τα νησιά έχουν υφαλοκρηπίδα και Α.Ο.Ζ., όπως και το χερσαίο έδαφος.
Ο Πρωθυπουργός έχει συναντηθεί δύο φορές με τον Πρόεδρο Ερντογάν, μία στη Νέα Υόρκη, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του Ο.Η.Ε. και μία στο Λονδίνο, στο περιθώριο της Συνόδου του ΝΑΤΟ. Οι δίαυλοι επικοινωνίας πρέπει να είναι πάντα ανοιχτοί, ακόμη και σε περιόδους κρίσης. Ίσως ακόμη περισσότερο σε περιόδους κρίσης. Αλλά για να υπάρξει μια σχέση καλής γειτονίας, πρέπει να σφυρηλατηθεί και από τους δύο, δεν αρκεί ο ένας.
Για την ενίσχυση των εργαζόμενων
Στην αρχή της πανδημίας πηγαίναμε εβδομάδα με εβδομάδα, μήνα με μήνα, στα μέτρα στήριξης, γιατί κανείς δεν ήξερε πότε θα τελειώσει η υγειονομική κρίση. Μετά επεκτείναμε τα μέτρα στήριξης σε έναν ικανό ορίζοντα μέχρι το τέλος Οκτωβρίου, Είμαστε έτοιμοι να πάρουμε και επιπλέον μέτρα, αν αυτό χρειαστεί και μάλλον φαίνεται ότι θα χρειαστεί. Περιμένουμε να δούμε πώς θα εξελιχθεί ο τουρισμός μετά τις 15 Ιουνίου και την 1η Ιουλίου. Είμαστε σε θέση να στηρίξουμε περαιτέρω, όχι μόνο τον κλάδο του τουρισμού, αλλά ολόκληρη την οικονομία. Έτσι ώστε να μπορέσει να παραμείνει στη θέση του ο εργαζόμενος, να μην διαταραχθεί ο παραγωγικός ιστός της οικονομίας και να έχουμε δυναμική επανεκκίνηση. Έχουμε τη δυνατότητα και τη ρευστότητα να το κάνουμε αυτό και θα εξαντλήσουμε κάθε περιθώριο για τη στήριξη της οικονομίας. Παρακολουθούμε συνεχώς τις εξελίξεις και είμαστε έτοιμοι να παρέμβουμε.
Για τα ταμειακά διαθέσιμα
Δεν υπάρχει κανένα ζήτημα με τα ταμειακά διαθέσιμα. Ήδη, το προηγούμενο χρονικό διάστημα οι πολίτες εξέπληξαν ευχάριστα τις φορολογικές Αρχές, αλλά και τα ασφαλιστικά ταμεία, πληρώνοντας σημαντικό μέρος των υποχρεώσεών τους, παρά το γεγονός ότι υπήρχαν τα δικαιώματα για αναστολές πληρωμής φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων. Ήταν φυσικά κάτω από τον στόχο τα προσδοκώμενα έσοδα, αλλά όχι τόσο χαμηλά όσο είχαμε προβλέψει μετά το ξέσπασμα της πανδημίας. Αυτό μας έδωσε έναν αέρα. Επίσης, βγήκαμε δύο φορές στις αγορές, με αποτέλεσμα να αντλήσουμε σημαντικά κεφάλαια. Και επίσης φαίνεται ότι, στο επόμενο χρονικό διάστημα, η ανάκαμψη -σταδιακά- του τζίρου θα μπορέσει να συντηρήσει μια ικανοποιητική ροή εσόδων, ώστε -παρά τις πολύ αυξημένες δαπάνες που κάναμε για τη στήριξη των κλάδων της οικονομίας- να έχουμε ταμειακή άνεση. Δεν υπάρχει, επομένως, κάποιο ζήτημα αυτή τη στιγμή. Δεν χρειάζεται -όπως έχει πει και ο Υπουργός των Οικονομικών- να προσφύγουμε σε έκτακτες λύσεις, όπως η δυνατότητα να πάρουμε χρήματα από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας μετά τη συμφωνία του Eurogroup και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.