Συνέντευξη του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στην εφημερίδα «Τα Νέα» και στον δημοσιογράφο Γιάννη Πρετεντέρη
Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, να ξεκινήσω από την επικαιρότητα. Κατάλαβα ότι σας ικανοποίησε η απόφαση για την Χρυσή Αυγή. Είπατε ότι δεν σχολιάζετε δικαστικές αποφάσεις, ότι αισθανθήκατε όμως μια ανακούφιση, μια ικανοποίηση.
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Ναι. Αυτό άλλωστεαποτυπώθηκε πλήρως και στη δήλωση την οποία έκανα. Θεωρώ ότι κλείνει ένας κύκλος που τραυμάτισε τη χώρα, ένας κύκλος διαρκείας. Με το πολιτικό σκέλος του, ίσως και το πιο σημαντικό, να έχει ήδη κλείσει στις εκλογές του Ιουλίου του 2019. Τότε που η Χρυσή Αυγή δεν μπήκε στη Βουλή.
Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Έμεινε εκτός, ναι.
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Θέλω να θυμίσω ότι αποτελούσε κεντρικό προεκλογικό μου στόχο να αποτρέψω την είσοδο της Χρυσής Αυγής στη Βουλή, το είχα δηλώσει επανειλημμένως. Εκείνος ο στόχοςεπετεύχθη, αλλά η αναγνώριση του εγκληματικού χαρακτήρα της Χρυσής Αυγής…
Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ:…Ήταν θέμα δικαστηρίου.
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Ήταν θέμα δικαστηρίων, ναι. Αποτελεί ωστόσο και μια απόφαση που θεωρώ ότι έχει επιπτώσεις εντός και εκτός Ελλάδος. Θα έλεγα πως ήταν μια θαρραλέα απόφαση που πήρε το δικαστήριο.
Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Υπήρξε κλίμα επηρεασμού του;
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Δεν το πιστεύω. Νομίζω ότι οποιαδήποτε δίκη με αυτή την πολιτική σημασία είναι λογικό ότι θα προκαλούσε αντιδράσεις. Δεν θεωρώ όμως σε καμιά περίπτωση ότι το δικαστήριο επηρεάστηκε από το γενικότερο κλίμα. Εγώ προσωπικά ως Πρωθυπουργός, όπως προσέξατε, απείχα από οποιαδήποτε δήλωση. Όλο το προηγούμενο διάστημα ωστόσοδεν έπαψα να καταγγέλλω ότι η καθυστέρηση των τεσσεράμισι ετών επί διακυβερνήσεως ΣΥΡΙΖΑ ήταν παντελώς αδικαιολόγητη.
Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Είχατε επίγνωση των αλλαγών στον Ποινικό Κώδικα και ότι θα έπεφτε ενδεχομένως «στα μαλακά» η Χρυσή Αυγή;
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Κοιτάξτε, είχαμε επισημάνει και προεκλογικά, θυμάστε, ότι οι αλλαγές στον Ποινικό Κώδικα ήταν από τις τελευταίες πρωτοβουλίες που είχε αναλάβει…
Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Μετά τις ευρωεκλογές.
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Ήτανε ακριβώς λίγες μέρες μετά τις ευρωεκλογές και λίγο πριν από τις εθνικές κάλπες. Είχαμε τονίσει ότι υπήρξε τότε μια ακατανόητη βιασύνη. Βεβαίως, είχαμε πει ότι πολλές από τις αλλαγές στον Ποινικό Κώδικα κινούνταν προς τη σωστή κατεύθυνση. Αλλά είχαμε εκφράσει σοβαρότατη επιφύλαξη, επειδή γνωρίζετε ότι ο διάβολος κρύβεται στη λεπτομέρεια, σεκάποιες διατάξεις που δημιουργούσαν εύλογα ερωτηματικά. Εγώ νομικός δεν είμαι, αλλά ξέρετε πως έστω και μια μέρα να ισχύσει ο Ποινικός Κώδικας, υπερισχύει η ευμενέστερη διάταξη για τον κατηγορούμενο. Άρα και να άλλαζε ο Ποινικός Κώδικας εκ των υστέρων…
Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Δεν θα είχε αλλάξει τίποτα.
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ:Αλλά αυτό είναι ζήτημα το οποίο αφορά τον ΣΥΡΙΖΑ, δεν αφορά εμένα.Εγώ κρατώ την ενότητα του πολιτικού κόσμου απέναντι στη Χρυσή Αυγή. Σε ένα επίπεδο δεν σας κρύβω ότι με ενοχλεί η σπουδή με την οποία κάποιοι έσπευσαν να εκμεταλλευτούν πολιτικά αυτή τη δίκη. Κορυφαίο παράδειγμα το χυδαίο πρωτοσέλιδο της «Αυγής», που δείχνει τον πανικό κι αν θέλετε την πολιτική ένδεια του ΣΥΡΙΖΑ. Όμως θα ήθελα πραγματικά να κρατήσουμε τη νίκη της δημοκρατίας. Οι δημοκρατικοί πολίτες γυρίζουν την πλάτη σε τέτοιες συμπεριφορές.
Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Και της Δικαιοσύνης.
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Μα η Δημοκρατία πάει με τη Δικαιοσύνη. Και στο σημείο αυτό δεν μπορώ να μην πω ότι τίποτα απ’ όλα αυτά δεν θα είχε συμβείεάν ο Αντώνης Σαμαράς, Πρωθυπουργός το 2013, δεν είχε παραπέμψει την υπόθεση στη Δικαιοσύνη. Είναι κάτι το οποίο οφείλουμε να του το πιστώσουμε. Η Ιστορία θα γράψει ότι η Νέα Δημοκρατία είχε καθοριστικό ρόλο στο να κλείσει το κεφάλαιο Χρυσή Αυγή.
Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Πάμε στον κορωνοϊό. Είχαμε μια πρώτη φάση συναινετική, αλλά τώρα το παραμικρό γίνεται αντικείμενο αντιδικίας. Υπήρξε μεταστροφή ή η κυβέρνηση κατελήφθη εξ απήνης από το δεύτερο κύμα; Απροετοίμαστη…
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Κοιτάξτε, για να ισχύει αυτό θα έπρεπε να υπάρχουν στοιχεία ότι δεν έχουμε χειριστεί καλά το δεύτερο κύμα.Κάτι ωστόσο που δεν ισχύει. Υπάρχει δεύτερο κύμα; Βεβαίως και υπάρχει. Είχαμε προειδοποιήσει για το δεύτερο κύμα; Βεβαίως και είχαμε. Είναι τα πράγματα στην Ελλάδα πολύ καλύτερα απ’ όσο είναι στις πιο πολλές ευρωπαϊκές χώρες; Βεβαίως και είναι πολύ καλύτερα. Γιατί είναι καλύτερα; Διότι και στο δεύτερο κύμα πήραμε μια σειρά από μέτρα διαφορετικά για λόγους που έχουμε εξηγήσει. Και στο δεύτερο κύμα, κύριε Πρετεντέρη, παρά την κούραση του κόσμου και παρά το ότι το ζήτημα πολιτικοποιήθηκε από την αντιπολίτευση, οι πολίτες σε γενικές γραμμές συμμορφώνονται με τις οδηγίες των ειδικών και της Πολιτείας.Διότι εμείς πάντα ακούμε τους ειδικούς.
Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Όλες οι αποφάσεις που παίρνετε είναι αποφάσεις μόνο προερχόμενες από ειδικούς γιατρούς; Ή παίρνετε υπόψη σας και την οικονομία, την κοινωνία;
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Θα απαντήσω με απόλυτη ειλικρίνεια: Εάν υπήρχε κάποιος μαγικός τρόπος να κλειστούμε όλοι στα σπίτια μας και να μην έχουμε τεράστια οικονομική ζημιά από αυτή την επιλογή, προφανώς θα ήταν ο πιο σίγουρος τρόπος για να αφοπλίσουμε τον κορωνοϊό. Όλοι όμως κατανοούν ότιθα πρέπει να αποφύγουμε πάση θυσία ένακαθολικό lockdown. Αυτό το οποίο κάναμε δηλαδή τις 6 εβδομάδες του Απριλίου και του Μαΐου.
Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Άκουσα μία δήλωσή σας, ότι υπάρχει συμφωνία στην Ευρώπη.
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Δεν είναι συμφωνία.Είναι αυτό που θα λέγαμε understanding. Ότι θα κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας…
Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Για να μη γίνειlockdown.
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Και γιατί μπορούμε να το κάνουμε αυτό; Για μια σειρά από λόγους: Πρώτον, καταλαβαίνουμε πολύ καλύτερατώρα ποιος είναι ο αόρατος εχθρός. Τα συστήματα υγείας είναι πιο έτοιμα. Έχουμε καλύτερα συστήματα ιχνηλάτησης και κάνουμε περισσότερα τεστ.Και ξέρουμε πλέον ότι μια σειρά από απλά μέτρα, με σημαντικότερο τη χρήση μάσκας, είναι πολύ πιο αποτελεσματικά από άλλα, πιο σύνθετα και με μεγαλύτερο οικονομικό κόστος.
Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Συνεπώς, με διαβεβαιώνετε ότι δεν πιάστηκε απροετοίμαστη η κυβέρνηση στη δεύτερη φάση. Γιατί έχω δυο-τρία παραδείγματα. Ας πούμε, οι προσλήψεις στο ΕΣΥ. Από τον Ιανουάριο γίνονται αυτές οι προσλήψεις.
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Μακριά από εμένα η άποψη ότι τα κάναμε όλα τέλεια.Κάθε μέρα μαθαίνουμε και προσπαθούμε να γίνουμε καλύτεροι γιατί κι εμείς κάνουμε λάθη. Πιστεύω ότι συνολικά τον Ιούνιο και τον Ιούλιο υπήρξε στην κοινωνία ένα κλίμα γενικής ανακούφισης και ικανοποίησης, που συνδέθηκε ίσως με την καλοκαιρινή ραστώνη και οδήγησε στην εντύπωση ότι αυτό το αφήσαμε πίσω μας.
Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Σαφώς.
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Πιστεύω όμως ότι από τις αρχές Αυγούστου, που είχαμε ενδείξεις ότι το πράγμα ξαναφούντωνε, κινηθήκαμε γρήγορα παίρνοντας μέτρα σωστά διαβαθμισμένα. Από εκεί και πέρα, αφού έρχεστε στα συγκεκριμένα ζητήματα, δεν υπάρχουν σήμερα ουσιαστικές ελλείψεις στο σύστημα υγείας. Έχουμε κάνει περισσότερες από 6.000 προσλήψεις νοσηλευτών και επικουρικών γιατρών. Έτσι, μπορούμε να στελεχώνουμε και τα νοσοκομεία μας, αλλά και τις καινούριες εντατικές πουανοίγουμε με επαρκές προσωπικό.
Μία κριτική ακόμα που μας ασκήθηκεαφορά τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Και εμένα με ενόχλησαν κάποιες εικόνες συνωστισμού.Προσπαθήσαμε και πετύχαμε να προσθέσουμε λεωφορεία. Συνωστισμός παρατηρείται πλέον σε σχετικά λίγα δρομολόγια. Θα θέλαμε να μην παρατηρείται σε κανένα, αλλά…
Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Η εικόνα που έχετε για το εμβόλιο ή τα εμβόλια ποια είναι; Είχατε πει και εσείς και ο κ. Κικίλιας ότι τον Δεκέμβριο θα μπορούμε να κάνουμε εμβολιασμό.
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Εφόσον οι κλινικές δοκιμές αποβούν θετικές, πιστεύω ότι θα μπορέσουμε να έχουμε σε χρόνο όχι πολύ μακρινό τα πρώτα εμβόλια. Αυτή τουλάχιστον είναι η πληροφόρηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση…
Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Μες στον Δεκέμβριο;
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Ναι, προς το τέλος του Δεκεμβρίου καιτις αρχές Ιανουαρίου.Και τονίζω ότι όλα αυτά προέρχονται από συμβόλαια προαγοράς που έχει κάνει η Ευρωπαϊκή Ένωση, κατανέμοντας τα εμβόλια στις χώρες-μέλη με κριτήριο τον πληθυσμό τους. Εάν έπρεπε να κάνω μία εκτίμηση, θα έλεγα ότι έχουμε μπροστά μας ένα δύσκολο χειμώνα αλλάότι από την άνοιξη του 2021 τα πράγματα θα είναι πολύ καλύτερα.
Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Φοβάστε μήπως χάσετε την κοινωνία;
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Μέχρι στιγμής δεν την έχουμε χάσει.Και δεν την έχουμε χάσει, πιστεύω, διότι ήμασταν πάντα πολύ ειλικρινείς. Κάναμε την αυτοκριτική μας εκεί που έπρεπε, συνταχθήκαμε με την κοινωνία και δώσαμε πάντα τα εύσημα πρώτα σε αυτήν και ύστερα στο κράτος. Δεν αναφέρομαι στην κυβέρνηση αλλά στο κράτος. Διότι δεν ήταν μόνο οι κυβερνητικές αποφάσεις. Ήταν καιένας ολόκληρος μηχανισμός που δούλεψε με έναν επαγγελματισμό ο οποίος μας εξέπληξε ευχάριστα. Αυτό αποτελεί μια παρακαταθήκη εμπιστοσύνης για την επόμενη μέρα.
Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Για να κλείσω το κεφάλαιο,μου λέτε ότι θα προσπαθήσετε να αποφύγετε τα μεγάλα μέτρα τύπου γενικούlockdown.
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Να το πω αλλιώς: Εφόσον ακολουθήσουμε τα μέτρα που μας έχουν υποδείξει οι ειδικοί, είμαι περίπου σίγουρος ότι δεν θα χρειαστεί να κάνουμε κάτι δραστικό, το οποίο θα έχει σημαντικές οικονομικές συνέπειες.
Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Να περάσω,λοιπόν, στην οικονομία. Φέτος πάει να κλείσει με μια ύφεση 7,5%. Θα μπορέσετε να κρατήσετε τις προεκλογικές δεσμεύσεις σας;
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Είχα υποσχεθεί, αναφέρω ενδεικτικά κάποια παραδείγματα, όπως η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών…
Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Και φόρων…
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Είχα δεσμευτεί για την κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης.Την κάνουμε για το 2021, αλλά πιστεύω ότι θα έχουμε τον δημοσιονομικό χώρο να την κάνουμε και μόνιμη. Ο πυρήνας,λοιπόν, του προγράμματός μας,ο οποίος διαπνεόταν από τη σταδιακή μείωση φόρων και εφαρμογήμεταρρυθμίσεων που κάνουν τη χώρα ανταγωνιστική, όχι απλά ισχύουν, αλλά θεωρώ ότι πρέπει να επιταχυνθούν.
Η δύσκολη άσκηση που έχουμε -και την οποία πιστεύω ότι την κάνουμε με επιτυχία- είναι ότιδιαχειριζόμαστε πολλές, πολυεπίπεδες και ταυτόχρονες κρίσεις. Προσοχή: Δεν είναι κρίσεις οι οποίες έρχονταν η μία μετά την άλλη, ούτε σε μόνο ένα μέτωπο. Αλλά είναι παράλληλες και ταυτόχρονες.
Πάντως τώρα διαθέτουμε, κύριε Πρετεντέρη, ένα όπλο, που δεν είχαμε όταν εκπονούσαμε το προεκλογικό μας πρόγραμμα. Κι αυτό είναι οι σημαντικοίευρωπαϊκοί πόροι και οι διαδικασίες που τους συνοδεύουν. Γιατί, για πρώτη φορά, δεν υφίσταται ερώτημα από πού θα χρηματοδοτηθούν οι επενδύσεις και οι αλλαγές που θέλουμε να κάνουμε.
Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Μα έχει προχωρήσει το Ταμείο Ανάκαμψης; Φτάσαμεμέσα Οκτωβρίου…
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Το Ταμείο Ανάκαμψης για να προχωρήσει πρέπει πρώτα να εγκριθείέως το τέλος του έτους απ’ όλα τα μέλη, από όλα τα εθνικά Κοινοβούλια.Και πρέπει να υπάρξει μια τελική συμφωνία μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων για τα ζητήματα του κράτους δικαίου. Δεν μπορώ να φανταστώ όμως πώς αυτό το τελευταίο ζήτημα μπορεί να εμποδίσει συνολικά τη λειτουργία του Ταμείου. Οπότε η διαφορά σε σχέση με ένα χρόνοπριν είναι ότι τώρα, όντως, οι πόροι αυτοί υπάρχουν…
Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Χρηματοδοτικοί πόροι.
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: …Σημαντικοί πόροι προς αξιοποίηση. Και πρέπει να σας πω ότι η Ελλάδα μπαίνει με μεγάλη ταχύτητα στον διεθνή επενδυτικό χάρτη. Με επενδύσεις που πολύ δύσκολα στο παρελθόν θα κατάφερνε να προσελκύσει.
Αναφέρω δύο μόνο παραδείγματα: Την επένδυση της Microsoft, που εκτός απ’ τον οικονομικό της αντίκτυπο έχει και τεράστια συμβολική και επικοινωνιακή σημασία. Αλλά κι αυτήν του Ελληνικού. Όπου η πρόταση για την άδεια του καζίνο ήταν πέντε φορές πάνω από την ελάχιστη τιμή προσφοράς.
Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Παρ’ όλα αυτά έχουμε μπροστά μας ένα δύσκολο χειμώνα.
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Βεβαίως.
Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Δηλαδή μην το ωραιοποιούμε.
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Το χρέος το δικό μας είναι σε αυτή την κρίση το κράτος να κάνει αισθητή την παρουσία του και να στηρίξει τους πιο αδύναμους. Είναι κάτι το οποίο έχουμε ήδη κάνει σε μεγάλο βαθμό. Καιθα εξακολουθούμε, χωρίς υπερβολές και χωρίς να θέτουμε σε κίνδυνο τη συνολική δημοσιονομική σταθερότητα, να είμαστε κοντά σε εκείνους που έχουν περισσότερο ανάγκη.
Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Τελικά είστε φιλελεύθερος ή σοσιαλδημοκράτης; Γιατί αυτό που περιγράφετε πιο πολύ SPD μου μοιάζει.
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Είμαι φιλελεύθερος, αλλά δεν είμαι νεοφιλελεύθερος. Και κάθε φιλελεύθερος αντλεί τον ιδεολογικό του ειρμό από τον πολιτικό φιλελευθερισμό του 19ου αιώνα. Θυμίζω δε ότι οι μεγάλες μεταρρυθμίσεις, όπως τα πρώτα βήματα στην κοινωνική ασφάλιση έγιναν κι από φιλελεύθερους.Άρα εγώ τι πιστεύω; Ότι το κράτος οφείλει να κάνει αισθητή την παρουσία του σε εποχές κρίσης όταν πρέπει να αναπληρώσει τον ιδιωτικό τομέα. Για μένα η στήριξη των πιο ευάλωτων συμπολιτών μας είναι πρώτη πολιτική προτεραιότητα.Πρέπει να κρατήσουμε την κοινωνική συνοχή και να βγούμε όλοι μαζί ενωμένοι από την περιπέτεια.
Γ. ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗΣ: Η αντιπολίτευση διατυπώνει την άποψη ότι περίπου εξαπατήσατε τον κόσμο για να πάρετε τις εκλογές. Σας υπενθυμίζω ότι ο κ. Τσίπρας σας αποκάλεσε «μεγαλύτερο πολιτικό απατεώνα» στη Βουλή. Το αφήγημα, ανεξάρτητα από την προσωπική επίθεση στην οποία δεν απαντήσατε, είναι ότι«είπατε ψέματα, τα βρήκατε μπαστούνια κι αναγκάζεστε να ακολουθήσετε την πολιτική που εμείς σας λέγαμε να ακολουθήσετε».
Κ. ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ: Νομίζω ότι είναι ξεκάθαρο ότι η αντιπολίτευση και ο κ. Τσίπρας δεν έχουν ακόμα συμβιβαστεί με την ήττα τους. Έκανα, κύριε Πρετεντέρη, ήδη από την προεκλογική περίοδο μια συνειδητή επιλογή να μην υποβιβάζω το επίπεδο του πολιτικού διαλόγου με τέτοιους χαρακτηρισμούς.
