Συνέντευξη του Προέδρου της Νέας Δημοκρατίας Κυριάκου Μητσοτάκη στην εκπομπή «Live News» του MEGA και στον δημοσιογράφο Νίκο Ευαγγελάτο
Νίκος Ευαγγελάτος: Κύριε Πρόεδρε, καλησπέρα.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Γεια σας, κ. Ευαγγελάτο.
Νίκος Ευαγγελάτος: Καλή επιτυχία.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Σας ευχαριστώ.
Νίκος Ευαγγελάτος: Καλό κουράγιο για όσο απομένει ακόμα και καλή ξεκούραση, γιατί φαντάζομαι ότι πρέπει να είναι από τις πιο εξουθενωτικές περιόδους όλη αυτή.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Εντάξει, ήταν μια διπλή προεκλογική περίοδος, σίγουρα πολύ κουραστική, αλλά ταυτόχρονα εξαιρετικά δημιουργική. Φτάνει πια στο τέλος της.
Είχα την ευκαιρία σήμερα να κάνω την τελευταία μου μικρή περιοδεία στο Παλαιό Φάληρο. Αύριο το βράδυ έχουμε την τελική μας συγκέντρωση στο Σύνταγμα, τα μεσάνυχτα θα σβήσουν τα φώτα της προεκλογικής περιόδου και επίσημα, εμείς θα περάσουμε χρόνο με τις οικογένειές μας και μετά η ευθύνη της διακυβέρνησης του τόπου περνάει στους πολίτες, όπως αρμόζει σε μία ώριμη δημοκρατία.
Νίκος Ευαγγελάτος: Για να ξεκινήσω από κάτι διαφορετικό, είχατε μία συνάντηση πριν από λίγη ώρα με τον Obama, που είναι -νομίζω χωρίς αμφιβολία για όλους μας- μια εμβληματική προσωπικότητα. Πείτε μας δύο λόγια.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ναι, είχα την ευκαιρία να έχω μία πολύ ουσιαστική συζήτηση με τον Πρόεδρο Obama, ο οποίος, εξάλλου, θέλω να σας θυμίσω ότι έπαιξε κι έναν καθοριστικό ρόλο κατά τη διάρκεια της ελληνικής κρίσης.
Ήταν αυτός ο οποίος πίεζε τους ευρωπαίους ηγέτες να μην εγκαταλείψουν τότε την Ελλάδα στα δύσκολα χρόνια της κρίσης. Τώρα είναι ένας πολύ ενεργός…
Νίκος Ευαγγελάτος: Μιλάμε τώρα για το 2012, την περίοδο των σκληρών ετών.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ναι το 2012, αλλά είχε ρόλο και το 2015. Είναι ένας πολύ ενεργός πολίτης, όπως συμβαίνει συνήθως και με τους πρώην Προέδρους των Ηνωμένων Πολιτειών. Και φυσικά ένας άνθρωπος με πάρα πολύ ευρεία γνώση.
Είχαμε μία πολύ ενδιαφέρουσα και δημιουργική συζήτηση, τον απασχολούν πολύ ζητήματα τα οποία έχουν να κάνουν με την τεχνητή νοημοσύνη, τα οποία με ενδιαφέρουν και εμένα πάρα πολύ και πιστεύω ότι θα είναι το επόμενο αντικείμενο που θα πρέπει να σκεφτούμε πολύ -θα έλεγα- έξυπνα για τον τρόπο με τον οποίον η τεχνητή νοημοσύνη θα γίνει ένα εργαλείο προόδου και όχι ένα εργαλείο, τελικά, υπονόμευσης της ίδιας της ποιότητας της δημοκρατίας μας.
Νίκος Ευαγγελάτος: Ίσως είναι από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που η ανθρωπότητα έχει μπροστά της.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Και δυστυχώς είναι ένα θέμα για το οποίο δεν συζητήσαμε αρκετά στην προεκλογική περίοδο. Εγώ ετοιμάζω μετά τις εκλογές, αμέσως, εφόσον μας εμπιστευθεί ο ελληνικός λαός, μία υψηλού επιπέδου συμβουλευτική επιτροπή, η οποία θα μπορεί να εισφέρει σκέψεις για τη θέση της Ελλάδος σε αυτόν τον καινούριο κόσμο ο οποίος ανοίγεται και πώς μπορούμε να αξιοποιήσουμε κι εμείς τις ευκαιρίες της τεχνητής νοημοσύνης.
Νίκος Ευαγγελάτος: Χώρες όπως η Ιταλία, για παράδειγμα, ήδη έχουν βρεθεί προ διλημμάτων, έχουν πάρει και κάποιες πρώτες αποφάσεις, που θα έλεγα περισσότερο αντίδραση είναι ή ό,τι άλλο, άρα περιμένουμε αυτή την επιτροπή με πάρα πολύ ενδιαφέρον.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Έχουμε εξαιρετικούς επιστήμονες, ανθρώπους στο χώρο της τεχνολογίας, κυρίως εκτός Ελλάδος αλλά και εντός Ελλάδος, που δραστηριοποιούνται πολύ έντονα στον χώρο αυτό. Μιλάμε για μία επανάσταση η οποία θα αλλάξει τα πάντα.
Όπως σας είπα, μεγάλες προκλήσεις αλλά και μεγάλες ευθύνες των κυβερνήσεων να μπορέσουν να αξιοποιήσουν και θα έλεγα και να ελέγξουν αυτό το εργαλείο με έναν τέτοιο τρόπο που τελικά θα είναι προς όφελος των πολιτών.
Νίκος Ευαγγελάτος: Λοιπόν, επειδή είμαστε πολύ λίγο πριν τις εκλογές, θα προσπαθήσω να επικεντρωθώ σε αυτά τα ζητήματα της καθημερινότητας. Το είχαμε κάνει και στη συνέντευξη πριν τις προηγούμενες εκλογές, αλλά τώρα πια είναι μπροστά μας η διακυβέρνηση.
Δεν θα σας βάλω στη συζήτηση ποσοστών ή όποιας άλλης κατάστασης, θα πω μόνο ότι οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι θα έχετε μια αυτοδυναμία. Άδεια είναι η κάλπη, την Κυριακή το βράδυ θα το ξέρουμε.
Αλλά με την υπόθεση εργασίας ότι θα είστε κυβέρνηση και αυτοδύναμη, θέλω πρώτα απ’ όλα να συνοψίσουμε. Αυξήσεις, για να αρχίσουμε από την οικονομία: τι έχουν να περιμένουν οι ιδιωτικοί υπάλληλοι -κατά την εκτίμηση της κυβέρνησης, γιατί δεν αποφασίζετε εσείς- και τι έχουν να περιμένουν οι δημόσιοι υπάλληλοι και οι συνταξιούχοι μισθολογικά για την επόμενη τετραετία;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κατ’ αρχάς, έχετε δίκιο να επισημαίνετε ότι τίποτα δεν έχει κριθεί και ότι ο μεγάλος αντίπαλος της Νέας Δημοκρατίας στην κάλπη της Κυριακής είναι ο εφησυχασμός και αυτή η αίσθηση ότι το αποτέλεσμα έχει προεξοφληθεί.
Τίποτα απολύτως δεν έχει προεξοφληθεί. Το αποτέλεσμα του πρώτου «γύρου» μάς δίνει μια πολύ καλή ένδειξη του πώς σκέφτεται η κοινωνία να τοποθετηθεί πολιτικά και στην κάλπη της 25ης Ιουνίου, αλλά προφανώς οι πολίτες πρέπει να πάνε να ξαναψηφίσουν. Θα χαρώ πολύ αν η συμμετοχή είναι αυξημένη σε σχέση με την 21η Μαΐου.
Άρα, κι εγώ προφανώς βλέπω τις δημοσκοπήσεις και οφείλω να ετοιμάζομαι γι’ αυτό το ενδεχόμενο. Είμαι πολύ αισιόδοξος, αλλά θα εξακολουθώ να επιμένω στην ανάγκη να κρατάμε χαμηλά τους τόνους, να μην υπάρχει καμία προεξόφληση εκλογικού αποτελέσματος. Παρακολουθώ πάντα με πολύ ενδιαφέρον και τα ρεπορτάζ σας και την ανάγκη των δημοσιογράφων να σχηματίσουν, ήδη, την επόμενη κυβέρνηση.
Νίκος Ευαγγελάτος: Η κα Κοραή την έχει ανακοινώσει.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ναι, την έχει ανακοινώσει πολλές φορές η κα Κοραή, με πολλές, έτσι βέβαια, αλλαγές στις…
Νίκος Ευαγγελάτος: Έχω τον βάσιμο φόβο ότι θα πέσει μέσα, αλλά ας το συζητήσουμε τη Δευτέρα.
Κυριάκος Μητσοτάκης: …στις πληροφορίες της. Αλλά για εμένα, το έχω πει πολλές φορές, κράτει αυτή τη στιγμή από αυτούς ή αυτές που προεξοφλούν υπουργική θέση. Αυτή τη στιγμή αυτό το οποίο προέχει είναι ο σεβασμός στη λαϊκή ετυμηγορία.
Όπως σας είπα, κάποια στιγμή σταματάει η προεκλογική περίοδος. Τα έχουμε δώσει όλα, τα έχω δώσει προσωπικά όλα, έχω γυρίσει όλη την Ελλάδα πολλές φορές, έχω προσπαθήσει να επικοινωνήσω ακριβώς και να απαντήσω στα ερωτήματα τα οποία ενδιαφέρουν τους πολίτες.
Έρχομαι, λοιπόν, τώρα στο ερώτημά σας, το οποίο νομίζω ότι είναι κρίσιμο γιατί για εμένα η αύξηση των μισθών αποτελεί τον κεντρικό πολιτικό στόχο και θα έλεγα και το προσωπικό μέτρο με το οποίο θέλω να κρίνω την επιτυχία μια δεύτερης θητείας, εφόσον μας εμπιστευτούν οι Έλληνες πολίτες.
Νίκος Ευαγγελάτος: Και για εμάς τους πολίτες, κ. Πρόεδρε, γιατί τα οικονομικά είναι πάντα βασικός παράγοντας.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Προφανώς και αναγνωρίζω, πρώτος, ότι οι μισθοί στη χώρα μας είναι ακόμα χαμηλοί. Ειδικά για τα νέα παιδιά που μπαίνουν στην αγορά εργασίας, δεν είναι εύκολο να τα βγάλει κανείς πέρα, ειδικά αν δεν έχει δικό του σπίτι. Επομένως, γιατί λέμε εμείς ότι μπορεί ο μέσος μισθός να φτάσει στα 1.500 ευρώ και πώς θα το πετύχουμε αυτό, διότι προφανώς αυτό δεν καθορίζεται με υπουργική απόφαση ή με κανένα νόμο.
Αυτό μπορεί να γίνει μέσα από πολλές ιδιωτικές επενδύσεις, μέσα από τη μείωση της ανεργίας, μέσα από την αύξηση της διαπραγματευτικής δύναμης του ίδιου του εργαζόμενου.
Ακούω συχνά επιχειρηματίες που μου παραπονιούνται, «δεν βρίσκουμε εργαζόμενους». Και τους λέω, «συμπάσχω μαζί σας, αλλά πληρώστε παραπάνω και θα βρείτε». Και αυτό γίνεται ήδη στην αγορά. Σε πολλούς κλάδους γίνεται ήδη, γι’ αυτό και ο μέσος μισθός έχει αυξηθεί -και αυτά είναι στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ- από τα 1.040 στα 1.200 ευρώ. Θεωρώ, λοιπόν…
Νίκος Ευαγγελάτος: Πολλοί επιχειρηματίες, βέβαια, σας λένε πόσο τους πνίγουν τα δάνεια με την αύξηση των επιτοκίων…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ναι, θα έρθω και σε αυτό. Αλλά οι επιχειρήσεις έχουν βοηθηθεί πολύ από την κυβέρνηση, με μείωση της φορολογίας εισοδήματος, με μείωση της φορολογίας στα μερίσματα, με πολλά καινούργια χρηματοδοτικά εργαλεία, με την επιστρεπτέα προκαταβολή κατά την διάρκεια της πανδημίας.
Ήμουν σήμερα σε μια περιοδεία -τελευταία περιοδεία, όπως σας είπα- στο Φάληρο. Η αγορά σε καλή διάθεση, θα έλεγα. Όλα αυτά τα μαγαζιά επέζησαν και μπορούν σήμερα να κάνουν τζίρους ακριβώς επειδή στηρίχθηκαν από την κυβέρνηση.
Άρα, θεωρώ ότι ο συνδυασμός των επενδύσεων, της μείωσης της ανεργίας, αλλά θα έλεγα και της επαναφοράς των συλλογικών διαπραγματεύσεων με καινούργιους όρους, μπορεί να εξασφαλίσει καλύτερους μισθούς για τους εργαζόμενους.
Άμα δείτε τι έγινε στον κλάδο του τουρισμού, παραδείγματος χάρη, ή στην κλαδική σύμβαση του επισιτισμού, βλέπετε απολαβές σημαντικά υψηλότερες από τον κατώτατο μισθό.
Για τον κατώτατο τώρα, που αποτελεί αντικείμενο κυβερνητικής ρύθμισης και επειδή το κάναμε -πήγαμε από τα 650 στα 780 ευρώ- ναι, είμαι απολύτως σίγουρος ότι ο κατώτατος μπορεί να φτάσει στα 950 ευρώ σε ορίζοντα τετραετίας.
Νίκος Ευαγγελάτος: Συντάξεις;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Συντάξεις. Κατ’ αρχάς να θυμίσουμε ότι οι συντάξεις αυξήθηκαν για πρώτη φορά μετά από 12 χρόνια, σχεδόν 8%. Ονομαστική αύξηση. Αύξηση στον λογαριασμό είδαν οι συνταξιούχοι οι οποίοι δεν είχαν προσωπική διαφορά.
Οι συντάξεις θα συνεχίσουν να αυξάνονται. Πόσο; Θα αυξάνονται ανάλογα με την ανάπτυξη της οικονομίας. Γιατί η ανάπτυξη έχει σημασία για τον συνταξιούχο; Όσο μεγαλύτερη ανάπτυξη τόσο μεγαλύτερη και η αύξηση που θα πάρει…
Νίκος Ευαγγελάτος: Άρα, λέω για παράδειγμα, εντός του 2024, του επόμενου έτος, θα δουν οι συνταξιούχοι…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Βεβαίως θα δουν. Όχι μόνο θα δουν νέα αύξηση, αλλά θα εξακολουθούμε να στηρίζουμε και εκείνους τους συνταξιούχους, ειδικά τους χαμηλοσυνταξιούχους, οι οποίοι έχουν πέσει θύμα της προσωπικής διαφοράς. Όπως το κάναμε ήδη μια φορά, έκτακτα, με 200 έως 300 ευρώ.
Νίκος Ευαγγελάτος: Κάποτε πρέπει να καταργηθεί κιόλας.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Θα «σβήσει» μόνη της. Θα «σβήσει» η προσωπική διαφορά όσο αυξάνονται οι συντάξεις. Αλλά εγώ έχω δεσμευτεί ότι θα εξακολουθούμε να είμαστε κοντά ειδικά στους χαμηλοσυνταξιούχους οι οποίοι δεν είδαν αύξηση λόγω της προσωπικής διαφοράς. Και επειδή εκτιμώ, κ. Ευαγγελάτο, ότι η οικονομία θα πάει καλά και φέτος και επειδή έχουμε αποδείξει ότι τελικά προτιμούμε να ξεπερνάμε τους στόχους μας και όχι να υπολειπόμαστε αυτών, εκτιμώ ότι στο τέλος του χρόνου θα έχουμε πάλι μία δυνατότητα, για δεύτερη φορά μέσα στο έτος, να βοηθήσουμε τους πιο αδύναμους συμπολίτες μας, συμπεριλαμβανομένων προφανώς των συνταξιούχων.
Νίκος Ευαγγελάτος: Κομμάτι φόρων. Θέλω να μας πείτε ξανά τώρα, πριν την κάλπη, εάν θα περιμένουμε κάπου αύξηση φορολογίας ή όχι και μία απάντηση στην κριτική που δέχεστε από την αντιπολίτευση για τους έμμεσους φόρους, οι οποίοι προφανώς έχουν αυξηθεί εξαιτίας της αύξησης των τιμών. Αν σε κάποια στιγμή…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Καμία αύξηση φόρων. Περαιτέρω μειώσεις φόρων θα περιμένουν οι πολίτες. Έχω δεσμευτεί για τη σταδιακή κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος, καθώς θα βελτιώνεται και η φορολογική συμμόρφωση. Το ζήτημα της φοροδιαφυγής είναι σημαντικό και πρέπει να το αντιμετωπίσουμε στη ρίζα του.
Από εκεί και πέρα έχουμε δεσμευτεί για την αύξηση του αφορολόγητου κατά 1.000 ευρώ για κάθε επιπλέον παιδί. Οι αυξήσεις στους δημοσίους υπαλλήλους, μιας και με ρωτήσατε, θα ξεκινήσουν από την αύξηση του οικογενειακού επιδόματος για τους δημοσίους υπαλλήλους οι οποίοι έχουν παιδί. Δηλαδή, ένας δημόσιος υπάλληλος με δύο παιδιά θα δει αμέσως από 1/1/24, ανεξαρτήτως του τι άλλο θα κάνουμε στο μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων, αύξηση 50 ευρώ.
Άρα καμία αύξηση φόρων, περαιτέρω μειώσεις φόρων θα περιμένουν οι πολίτες. Και, ναι, στόχος μου είναι προς το τέλος της τετραετίας, στο δεύτερο μισό, να μπορούμε να εξετάσουμε πια μόνιμες μειώσεις στο Φόρο Προστιθέμενης Αξίας. Διότι αυτό το οποίο εισηγείται σήμερα η αντιπολίτευση, την προσωρινή μείωση του ΦΠΑ, δεν την προκρίνω.
Έχω εξηγήσει γιατί. Διότι πιστεύω ότι δεν θα περνούσε καθόλου στην τελική τιμή. Αυτό δοκίμασαν και άλλες χώρες και απέτυχαν. Θα στηρίζαμε ουσιαστικά την εφοδιαστική αλυσίδα αλλά όχι τον τελικό καταναλωτή και μετά θα ήμασταν αντιμέτωποι με το πρόβλημα ότι θα έπρεπε κάποια στιγμή αυτή τη μείωση να την καταργήσουμε, για να αυξηθούν ξανά οι τιμές τότε.
Άρα, προτιμώ να στοχεύω προς το τέλος της τετραετίας σε πιο μόνιμες μειώσεις του ΦΠΑ. Πιστεύω ότι εφόσον η οικονομία εξακολουθεί να αποδίδει, όσο καλά περιμένω ότι θα πάει, αυτός είναι ένας στόχος πλέον ο οποίος θα είναι εφικτός. Αλλά, τονίζω, μιλάμε για το δεύτερο μισό της επόμενης τετραετίας.
Νίκος Ευαγγελάτος: Κομμάτι προσλήψεων. Επικεντρώνω στην υγεία, αλλά το θέτω και γενικότερα. Επειδή πάλι αυτή την προεκλογική περίοδο έγινε κουβέντα, δεχτήκατε και την κριτική ότι τελικά αυτές ας πούμε οι 10.000 προσλήψεις στην υγεία δεν είναι παραπάνω προσλήψεις, αλλά είναι στο πλαίσιο αυτό που ορίζει το μία αποχώρηση, μία πρόσληψη.
Από πού θα δούμε λιγότερους υπαλλήλους; Πού δηλαδή κάποιοι θα βγουν στη σύνταξη και δεν θα τους αντικαταστήσετε για να πάρετε τους περισσότερους στην υγεία.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κοιτάξτε, εμείς έχουμε κάνει έναν προγραμματισμό προσλήψεων και οφείλουμε να τον κάνουμε σε βάθος τριετίας. Ο σκοπός μας είναι σταδιακά να αυξάνουμε τον αριθμό των εργαζόμενων στην υγεία, γιατί και εκεί θα υπάρχουν αποχωρήσεις και άνθρωποι οι οποίοι πρέπει να αντικατασταθούν και δεν θέλουμε να ξεφύγουμε ουσιαστικά από τον κανόνα του 1:1. Όλοι αναγνωρίζουμε, όμως, ότι στην υγεία πρέπει να γίνουν και παραπάνω μόνιμες προσλήψεις, όπως γίνονται ήδη αυτή τη στιγμή. Υπάρχουν προκηρύξεις οι οποίες τρέχουν αυτή τη στιγμή που μιλάμε. Παραδείγματος χάρη για νοσηλευτές, γιατί έχουμε ελλείψεις ειδικά στον χώρο των νοσηλευτών.
Να σας πω όμως και κάτι ακόμα για τις προσλήψεις, γιατί με προβληματίζει πολύ, και αυτό έχει να κάνει με την ταχύτητα με την οποία γίνονται οι προσλήψεις. Κι εσείς έχετε κάνει πολλές φορές, πολλά ρεπορτάζ, που αναδεικνύουν ότι ναι μεν το ΑΣΕΠ είναι ένας αξιοκρατικός και αντικειμενικός μηχανισμός προσλήψεων όμως οι καθυστερήσεις είναι πολύ μεγάλες.
Για εμένα, λοιπόν, μία βασική διαρθρωτική μεταρρύθμιση και μία αποστολή για τον επόμενο ή την επόμενη Υπουργό Δημόσιας Διοίκησης ή Εσωτερικών θα είναι ο τρόπος με τον οποίο μπορούμε να επιταχύνουμε τη διαδικασία των προσλήψεων.
Νίκος Ευαγγελάτος: Είναι προσλήψεις εκτός ΑΣΕΠ ή αλλαγή…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Όχι, όχι μιλάμε για αλλαγή λειτουργίας του ΑΣΕΠ. Δεν μιλάμε για προσλήψεις εκτός ΑΣΕΠ, αλλά μιλάμε για μεγαλύτερη ταχύτητα από τη στιγμή που θα ξεκινήσουμε τη διαδικασία πρόσληψης μέχρι τη στιγμή που κάποιος θα πιάσει δουλειά.
Νίκος Ευαγγελάτος: Υπάρχει κάποιο χρονικό όριο, κάποιο μίνιμουμ ας πούμε;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Θα το εξετάζουμε, έχουμε ήδη κάνει μία δουλειά να χαρτογραφήσουμε τη διαδικασία. Έχουμε επίσης και κάτι ακόμα το οποίο θεωρώ ότι είναι πολύ σημαντικό: για πρώτη φορά οριζόντιους διαγωνισμούς οι οποίοι γίνονται. Έγινε ήδη ο μεγάλος διαγωνισμός του ΑΣΕΠ τον Μάρτιο, κάτι το οποίο μας δημιουργεί μία «δεξαμενή» υποψηφίων. Μιλάμε τώρα για τις γενικές προσλήψεις που θα γίνουν, προφανώς όταν μιλάμε για πιο εξειδικευμένο προσωπικό αυτό δεν εμπίπτει σε αυτή την κατηγορία, αλλά παραδείγματος χάρη για διοικητικούς υπαλλήλους θα μπορούμε να προστρέξουμε στη μεγάλη δεξαμενή του ΑΣΕΠ και με αυτόν τον τρόπο να επιταχύνουμε και τους χρόνους προσλήψεων.
Αλλά βέβαια, τονίζω, είναι πολύ σημαντικές οι προσλήψεις για την υγεία, δεν είναι όμως η μόνη πολιτική την οποία έχουμε.
Αυτό το οποίο θέλουμε είναι και να δώσουμε εργασιακή ασφάλεια σε ανθρώπους οι οποίοι παρείχαν τις υπηρεσίες τους χωρίς να είναι μόνιμοι δημόσιοι υπάλληλοι, αλλά και να είμαστε σίγουροι ότι προσλαμβάνουμε τον σωστό άνθρωπο στη σωστή θέση.
Από εκεί και πέρα όμως, για την υγεία, επειδή το θέμα είναι πάρα πολύ σημαντικό και μου το θέτουν συνέχεια οι πολίτες, όπως έχω πει είναι για μένα ένα μεγάλο, ένα προσωπικό στοίχημα το νέο ΕΣΥ.
Έχω κουραστεί να απαντάω σε fake news περί ιδιωτικοποίησης του ΕΣΥ κι έχω εξηγήσει γιατί η συνεργασία του ΕΣΥ με τον ιδιωτικό τομέα, από τη στιγμή που είναι δωρεάν για τον ασθενή, είναι τελικά προς όφελος του πολίτη.
Παραδείγματος χάρη, αν πάει να κάνει μαστογραφία μία γυναίκα σε ένα ιδιωτικό κέντρο, δωρεάν θα την κάνει. Αλλά θα την κάνει σε ένα ιδιωτικό κέντρο. Ή έχετε δει ίσως ότι έχουμε καταφέρει, σε έναν βαθμό, να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα των ράντζων στην Αττική τους τελευταίους μήνες. Πώς το πετύχαμε αυτό; Πάλι με συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα.
Ο πολίτης ο οποίος θα πάει στο νοσοκομείο και δεν θέλει να βρεθεί σε ένα ράντζο, αν βρεθεί εκείνη τη στιγμή σε ένα ιδιωτικό θεραπευτήριο χωρίς να πληρώσει, πιστεύω ότι θα είναι ικανοποιημένος. Αυτό σίγουρα δεν συνιστά, σε καμία περίπτωση, ιδιωτικοποίηση της υγείας.
Νίκος Ευαγγελάτος: Εμμένω σε αυτά τα λίγο πιο καθημερινά. Το ξαναλέω, είμαστε λίγο πριν τις εκλογές, άρα όλοι πρέπει να έχουν μια καθαρή εικόνα τού τι έρχεται. Ιδιωτικά πανεπιστήμια. Νομίζω είμαστε εμείς και η Αλβανία μόνο οι χώρες που δεν έχουμε ιδιωτικά πανεπιστήμια στην Ευρώπη, έτσι; Τι θα κάνετε;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κατ’ αρχάς, για να ανοίξει αυτή η συζήτηση, πρέπει να αλλάξει το άρθρο 16 του Συντάγματος. Αυτό χρειάζεται δύο Βουλές. Άρα, δεν είναι κάτι το οποίο πρόκειται να γίνει άμεσα, μέσα στα επόμενα χρόνια.
Πρόθεσή μου, όμως, είναι στη διαδικασία της Συνταγματικής Αναθεώρησης, η οποία θα ξεκινήσει το 2025, να θέσω και ζήτημα της αλλαγής του άρθρου 16 και κατάργησης πια του μονοπωλίου τού κράτους στην τριτοβάθμια…
Νίκος Ευαγγελάτος: Με ποια μορφή; Με τη μορφή των ιδιωτικών πανεπιστημίων ή αυτών των μη κερδοσκοπικών;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Τα πανεπιστήμια μπορούν να είναι και ιδιωτικά, υπό την προϋπόθεση όμως ότι θα υπάρχει αυστηρός έλεγχος του κράτους. Δεν θέλω πανεπιστήμια τα οποία να είναι κατ’ όνομα πανεπιστήμια και να μην έχουν αυστηρές προδιαγραφές.
Άρα, σε αυτό θα επιμείνω πολύ. Αν πρόκειται να αποκτήσουμε ιδιωτικά πανεπιστήμια στη χώρα μας, όπως έχουν όλες οι χώρες, αυτά τα πανεπιστήμια θα έχουν υψηλές προδιαγραφές.
Μέχρι να φτάσουμε εκεί όμως, όλη μου η έμφαση, κ. Ευαγγελάτε, είναι στο δημόσιο πανεπιστήμιο, το οποίο στηρίχθηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση. Και όταν εννοώ στηρίχθηκε, μέσα από έναν νόμο – πλαίσιο απελευθερώθηκαν τα πανεπιστήμια να συνεργάζονται περισσότερο με τον ιδιωτικό τομέα, να μπορούν να έχουν μεγαλύτερη ευελιξία στην κατάρτιση των προγραμμάτων τους, το εσωτερικό ERASMUS. Ένας φοιτητής να μπορεί να φεύγει από το τμήμα του και να πηγαίνει σε ένα άλλο τμήμα για ένα εξάμηνο για να έχει περισσότερες προσλαμβάνουσες παραστάσεις.
Το γεγονός ότι καταφέραμε και βγάλαμε, ουσιαστικά, τους μπαχαλάκηδες από τα πανεπιστήμια, γιατί το πρόβλημα της βίας δεν είναι πια αυτό το οποίο ήταν πριν από τέσσερα χρόνια. Το γεγονός ότι στηρίζουμε τα πανεπιστήμια και δημιουργούμε καινούργιες φοιτητικές εστίες μέσα από συμπράξεις Δημοσίου και ιδιωτικού τομέα.
Τα πανεπιστήμια σήμερα, τα δημόσια πανεπιστήμια, και ξέρετε πολλά πανεπιστήμια της περιφέρειας που κάνουν μια εξαιρετική δουλειά, πρωταγωνιστούν στις σχέσεις που έχουν αναπτύξει με ξένα ιδρύματα. Ξενόγλωσσα προγράμματα, η Ιατρική Θεσσαλονίκης έχει ξενόγλωσσο πρόγραμμα Ιατρικής το οποίο το χρεώνει, προφανώς για φοιτητές από το εξωτερικό, διότι ο Έλληνας έχει δωρεάν πρόσβαση στην παιδεία. Και γίνεται η Ελλάδα, αρχίζει να γίνεται, κέντρο εκπαίδευσης. Από το να εξάγουμε φοιτητές, δηλαδή, έχει έρθει η ώρα να μπορούμε εμείς να προσφέρουμε αυτές τις υπηρεσίες.
Νίκος Ευαγγελάτος: Μακάρι, μακάρι.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Μα αυτό που λέτε, «μακάρι», γίνεται ήδη από τα δημόσια πανεπιστήμια. Άρα, μέχρι να φτάσουμε να συζητήσουμε για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια -θα έρθει και η ώρα του- ας δώσουμε την έμφαση στο καλό δημόσιο πανεπιστήμιο, αλλά και σε κάτι ακόμα που θα μας απασχολήσει πολύ την επόμενη τετραετία: στην καλή τεχνική εκπαίδευση. Από τα Επαγγελματικά μας Λύκεια μέχρι την τεχνική εκπαίδευση, μέχρι τα Δημόσια ΙΕΚ.
Δεν θα πάνε όλα τα παιδιά στο πανεπιστήμιο. Η αγορά αναζητά σήμερα αγωνιωδώς καλούς τεχνίτες με πολύ καλές απολαβές. Και υπάρχουν πολλά νέα παιδιά τα οποία, εφόσον ακολουθήσουν αυτή την επαγγελματική διαδρομή, πρέπει να γνωρίζουν ότι θα έχουν πρόσβαση σε καλές τεχνικές σπουδές, με καλή πιστοποίηση και με πολύ καλή προοπτική εργασίας την επόμενη μέρα.
Νίκος Ευαγγελάτος: Νερό. Ο κ. Τσίπρας επέμενε πριν από τρεις μέρες ότι παρ’ ό,τι έχετε πει για την ΕΥΔΑΠ, την ΕΥΑΘ ότι ένα από τα πρώτα τρία νομοσχέδια θα περιλαμβάνει το να γυρίσουν πάλι στο Δημόσιο, ότι θα την ιδιωτικοποιήσετε μετοχοποιώντας την και πουλώντας ένα μέρος των μετοχών σε ιδιώτες. Υπάρχει τέτοιο σχέδιο;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Καμία τέτοια περίπτωση. Εξάλλου, γιατί δεν το έκανα τέσσερα χρόνια; Θέλω να θυμίσω ότι η ΕΥΔΑΠ και η ΕΥΑΘ περιήλθαν στο Υπερταμείο με σκοπό ακριβώς την ιδιωτικοποίηση τους από τον κ. Τσίπρα, το 2017. Άρα, είναι ο τελευταίος ο οποίος μπορεί να κατηγορεί εμάς για μια τέτοια πρόθεση, όταν αυτός ουσιαστικά έβαλε τις δύο αυτές εταιρείες στο Υπερταμείο.
Επειδή όμως υπάρχει και μια απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας με την οποία πρέπει να ευθυγραμμιστούμε, αλλά και επειδή πιστεύω ακράδαντα ότι το νερό είναι ένα αγαθό το οποίο δεν πρέπει να περιέλθει στα χέρια τού ιδιωτικού τομέα, μια από τις πρώτες κινήσεις της κυβέρνησης θα είναι να αποσπάσει, ουσιαστικά, τις εταιρείες αυτές και να τις επιστρέψει στον έλεγχο του κράτους, εν προκειμένω στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, το οποίο έχει πια και την εποπτεία του νερού.
Όταν θα γίνει αυτό φαντάζομαι θα κλείσει και ουσιαστικά αυτή η συζήτηση. Δεν περιμένω ο κ. Τσίπρας να μας ζητήσει συγγνώμη για όλα αυτά τα οποία λέει, αλλά, εν πάση περιπτώσει, οι πολίτες νομίζω ξέρουν και ζυγίζουν την αξιοπιστία τη δική μου και του κ. Τσίπρα όταν πρόκειται για ένα τόσο σημαντικό ζήτημα.
Νίκος Ευαγγελάτος: Διάρθρωση της κυβέρνησης. Δεν θα μπω στο αφελές ερώτημα των προσώπων, αλλά θέλω να ζητήσω να μας πείτε πώς θα είναι η επόμενη κυβέρνηση ως προς τις διαρθρωτικές αλλαγές.
Γιατί αυτό μας ενδιαφέρει και οφείλετε να μας το πείτε. Εννοώ, δηλαδή, έχετε ήδη πει για ένα Υπουργείο Οικογενειακών Υποθέσεων. Είχα ακούσει παλαιότερα για ένα πιθανό χωρισμό Υποδομών, του Υπουργείου αυτού του μεγάλου. Ή ακόμα και των Κοινωνικών Ασφαλίσεων, που ίσως εκεί είναι το κομμάτι με την οικογένεια. Ποιες θα είναι οι αλλαγές στην καινούργια κυβέρνηση;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Έχω μιλήσει για την ανάγκη δημιουργίας ενός καινούργιου Υπουργείου οικογένειας και κοινωνικής συνοχής, ουσιαστικά αποσπώντας ένα κομμάτι του Υπουργείου Εργασίας, έτσι ώστε το πολύ σημαντικό αυτό αντικείμενο πολιτικής να έχει έναν ιδιοκτήτη, σε επίπεδο Υπουργού.
Είναι ήδη σχεδιασμένο και έτοιμο το Υπουργείο, γιατί όπως ξέρετε -σε περίπτωση που μας εμπιστευθεί ο ελληνικός λαός- αυτά τα Προεδρικά Διατάγματα πρέπει να εκδοθούν άμεσα γιατί η κυβέρνηση ορκίζεται πολύ γρήγορα. Επίσης πιστεύω ότι το χαρτοφυλάκιο…
Νίκος Ευαγγελάτος: Έχετε πει ότι θα ορκίσετε την κυβέρνηση την Τρίτη, αν… Ισχύει;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Πρέπει να σας πω ότι…
Νίκος Ευαγγελάτος: Θα το πάτε τόσο γρήγορα, θέλω να πω;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Μα τόσο γρήγορα. Εμείς, ξέρετε, στην Ελλάδα, σε αντίθεση με τα προεδρικά συστήματα τα οποία συνήθως δίνουν κάποιους μήνες προετοιμασίας στον νέο Πρόεδρο, στην Ελλάδα το κοινοβουλευτικό σύστημα επιτάσσει η κυβέρνηση να ορκίζεται αμέσως, Τρίτη, Τετάρτη, δηλαδή, δεν είναι ζήτημα. Από τη στιγμή που υπάρχει η δεδηλωμένη και η κοινοβουλευτική πλειοψηφία, οι κυβερνήσεις ορκίζονται αμέσως. Και σας λέω: για εμένα δεν είναι ένδειξη αλαζονείας αλλά καλής προετοιμασίας, να είμαι έτοιμος για αυτό το ενδεχόμενο.
Αλλά πρέπει να σας πω ότι έχουμε πάρει τα μαθήματα από τη λειτουργία του επιτελικού κράτους. Ξέρουμε τι θέλουμε να βελτιώσουμε. Ξέρουμε πόσο σημαντικός είναι ο συντονισμός σε επίπεδο πρωθυπουργικού γραφείου, κυρίως για τις οριζόντιες αυτές πολιτικές.
Νίκος Ευαγγελάτος: Πάμε λοιπόν τώρα, εκτός από το Υπουργείο των οικογενειακών υποθέσεων. Άλλες δομικές αλλαγές στο κυβερνητικό σχήμα;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Το Υπουργείο Αθλητισμού θα μεταφερθεί στο Υπουργείο Παιδείας και πιστεύω ότι πρέπει να είναι σε επίπεδο Αναπληρωτή Υπουργού, διότι είναι ένα τελείως αυτοτελές αντικείμενο και ο αθλητισμός έχει πολύ μεγάλη σημασία. Και από εκεί και πέρα θα υπάρχουν μία σειρά από επί μέρους…
Νίκος Ευαγγελάτος: Το Μεταφορών – Υποδομών θα μείνει ως έχει;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Θα μείνει. Το Υπουργείο θα μείνει ως έχει, απλά με ένα αυτοτελές χαρτοφυλάκιο Μεταφορών. Είναι πολύ συμβατές αυτές οι έννοιες και δεν θέλω να δημιουργήσω, ξέρετε, και έναν πληθωρισμό καινούργιων Υπουργείων, διότι και αυτό έχει μια δυσκολία.
Εμείς φτιάξαμε κάποια καινούργια Υπουργεία, τα οποία πιστεύω ότι απέδωσαν. Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, δημιουργήθηκε -σας θυμίζω- αμέσως όταν αναλάβαμε τα πράγματα το 2019. Πιστεύω ότι απέδειξε ότι είναι ένα Υπουργείο το οποίο έχει τεράστια χρησιμότητα. Το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, βλέπετε πόσο κρίσιμο είναι, ειδικά τώρα που τα ζητήματα της μετανάστευσης έχουν έρθει ξανά στο προσκήνιο. Το Υπουργείο Πολιτικής Προστασίας.
Όλα αυτά είναι Υπουργεία τα οποία στήθηκαν ουσιαστικά από το μηδέν -μικρά Υπουργεία- αλλά επειδή μπορέσαμε και τα στήσαμε από το μηδέν, δημιουργήσαμε δομές οι οποίες να μην είναι δέσμιες, θα έλεγα, παλιών γραφειοκρατικών αγκυλώσεων.
Νίκος Ευαγγελάτος: Κατανοητό.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Από εκεί και πέρα, τα υπόλοιπα, καλώς εχόντων των πραγμάτων, από Δευτέρα.
Νίκος Ευαγγελάτος: Μεγάλο κομμάτι της προεκλογικής περιόδου αναλώθηκε σε αυτήν τη συζήτηση γύρω από το τι έγινε με τη μουσουλμανική μειονότητα και ποια είναι η δραστηριότητα του τουρκικού Προξενείου.
Επειδή έχει εξαντληθεί το θέμα, έχετε πει πάρα πολλά, θέλω να εστιάσω στο αν η χώρα πρέπει να κάνει διάβημα στην Τουρκία. Άπαξ και υπήρχε τόσο ευθεία -σχεδόν προκλητική καταλαβαίνω- παρέμβαση, γιατί δεν κάναμε ένα διάβημα;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Το θέμα θα τεθεί στο ανώτατο δυνατό επίπεδο, εφόσον με εμπιστευτεί ο ελληνικός λαός στις εκλογές της Κυριακής, θα μιλήσω για το θέμα αυτό με τον Πρόεδρο Erdoğan.
Η παρέμβαση στα εσωτερικά μιας άλλης χώρας είναι κάτι αδιανόητο, ειδικά με την έκταση και με την ένταση που έγινε σε αυτές τις εκλογές. Και επειδή το θέμα ήρθε στην επικαιρότητα, θέλω να σας θυμίσω -και το είχατε αναδείξει και εσείς- όχι με δική μας πρωτοβουλία. Θέλω να το τονίσω αυτό, ήρθε με πρωτοβουλία των στελεχών τού ΣΥΡΙΖΑ, τα οποία πρώτα μίλησαν για τον τρόπο με τον οποίον κινήθηκαν τα στελέχη τού ΣΥΡΙΖΑ και για τις στενές σχέσεις με το τουρκικό Προξενείο.
Λυπάμαι που το ζήτημα αυτό δεν έκλεισε με τον πιο αυτονόητο τρόπο, που δεν θα ήταν άλλος από το να κάνουν μία πολύ απλή δήλωση ότι σέβονται τη Συνθήκη της Λωζάνης και ότι εκπροσωπούν ουσιαστικά τη μουσουλμανική μειονότητα.
Επέλεξαν να μην το κάνουν, είναι κίνδυνος αυτός την επόμενη μέρα. Ελπίζω να διαψευστώ, το εύχομαι πραγματικά. Αλλά το δικό μου μήνυμα δεν ήταν τόσο προς τον κ. Τσίπρα, ο κ. Τσίπρας ας κάνει ό,τι νομίζει, ό,τι τον φωτίσει ο Θεός.
Το δικό μου μήνυμα, και ο λόγος για τον οποίον μίλησα δημόσια για το θέμα αυτό, ήταν ακριβώς προς την Τουρκία: ότι εδώ διαπιστώθηκε μια παρέμβαση αρκετά έντονη στα εσωτερικά μιας άλλης χώρας και αυτό πρέπει να σταματήσει.
Νίκος Ευαγγελάτος: Πάτε τη Νέα Δημοκρατία προς το κέντρο, είναι η δική μου εκτίμηση. Όσο κι αν προσπαθήσετε να κρατήσετε ένα μεγάλο μέτωπο, μοιάζει περίπου αδύνατον να μπορέσετε να καλύψετε από τη δεξιά μέχρι αρκετά μέσα στο κέντρο, στην «πολιτική γεωγραφία» εννοώ.
Επειδή μοιάζει να έχουμε μια κατακερματισμένη αντιπολίτευση, κεντροαριστερά, μήπως δημιουργήσετε ένα κενό δεξιότερά σας και μήπως βρεθούμε να έχουμε ένα σκηνικό Γαλλίας, μία ή έναν Le Pen;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Απέχουμε πολύ από το να έχουμε μία ακροδεξιά στην Ελλάδα η οποία να έχει συγκροτημένη πολιτική έκφραση. Ούτε τώρα εκτιμώ ότι θα συμβεί αυτό.
Και δεν είμαι σίγουρος όλα αυτά τα κόμματα και τα κομματίδια τα οποία έχουν εμφανιστεί στα δεξιά της Νέας Δημοκρατίας τελικά τι διαδρομή θα έχουν και πόσο θα αντέξουν στο χρόνο, ανεξαρτήτως αποτελέσματος.
Πιστεύω ότι οι πολίτες εκείνοι, οι οποίοι έχουν ίσως πιο πατριωτικές ανησυχίες, θα πρέπει να είναι καλυμμένοι από την πολιτική την οποία άσκησε η Νέα Δημοκρατία αυτά τα τέσσερα χρόνια.
Στο επίπεδο της εξωτερικής πολιτικής χτίσαμε πολλές συμμαχίες, ενισχύσαμε τη θέση της χώρας γεωπολιτικά. Στο επίπεδο της αμυντικής πολιτικής εξοπλίσαμε τις Ένοπλες Δυνάμεις μας με πολύ -θα έλεγα- στοχευμένες και γρήγορες παρεμβάσεις, που στην κυριολεξία άλλαξαν την ισορροπία με την Τουρκία, ειδικά στον αέρα.
Στο επίπεδο της μεταναστευτικής πολιτικής, ναι, από την πρώτη στιγμή είπαμε ότι θέλουμε να φυλάξουμε τα σύνορά μας και το πετύχαμε αυτό, γιατί μειώσαμε σημαντικά τις ροές. Ενώ ταυτόχρονα δείξαμε και όλη την ευαισθησία που χρειάζεται να σώσουμε ζωές στη θάλασσα, να ασχοληθούμε με τα μεγάλα θύματα του προσφυγικού, τα ασυνόδευτα παιδιά. Εμείς λύσαμε το θέμα αυτό, δεν το έλυσε ο δήθεν ευαίσθητος και προοδευτικός ΣΥΡΙΖΑ.
Άρα, πιστεύω ότι οι συμπολίτες μας οι οποίοι έχουν πολύ αυξημένες πατριωτικές ευαισθησίες -γιατί όλοι πιστεύω ότι είμαστε πατριώτες, θέλω να το τονίσω αυτό, κανείς δεν είναι περισσότερο ή λιγότερο πατριώτης από τον άλλον- πιστεύω ότι από την πολιτική τής Νέας Δημοκρατίας πρέπει να καλύπτονται.
Από εκεί και πέρα, υπήρξε νομίζω και μία συνειδητή προσπάθεια καπηλείας τού θρησκευτικού συναισθήματος, πολύ υπόγεια έγινε αυτό. Νομίζω ότι αντελήφθησαν και οι πολίτες ότι εδώ δεν μπορεί να υπάρχουν κόμματα τα οποία να λένε ότι μόνο αυτά εκφράζουν την Ορθοδοξία και ότι όποιος δεν τα ψηφίζει είναι λιγότερο πιστός ή λιγότερο Ορθόδοξος από κάποιον άλλον. Αυτό μπορεί να έγινε στις προηγούμενες εκλογές, αλλά τώρα έχουμε καταλάβει ακριβώς τι συμβαίνει.
Άρα, δεν εκτιμώ ότι, ειδικά και μετά την καταδίκη της Χρυσής Αυγής, υπάρχει περιθώριο αυτή τη στιγμή για μια άνοδο της ακροδεξιάς στη χώρα μας.
Από εκεί και πέρα, γι’ αυτό το οποίο λέτε «μετακίνηση στο κέντρο», εμένα δεν μου αρέσουν οι ταμπέλες, με την έννοια ότι θεωρώ τον εαυτό μου έναν προοδευτικό μεταρρυθμιστή, φιλελεύθερο πολιτικό με έντονες θα έλεγα πατριωτικές ευαισθησίες -όπως πρέπει να έχει οποιοσδήποτε, το τονίζω αυτό. Αλλά μία πολιτική η οποία λύνει -ας πούμε- το πρόβλημα το οποίο το είχατε αναδείξει τόσες φορές εσείς, το να απονέμονται οι συντάξεις στην ώρα τους, είναι κάτι κεντρώο, δεξιό ή αριστερό; Είναι κεντρώο, δεξιό ή αριστερό να μην ταλαιπωρείται ο πολίτης στην ουρά στα ΚΕΠ και να μπορεί να έχει ένα ψηφιακό εργαλείο για να μπορέσει να επικοινωνεί με το κράτος και να γλιτώνει ώρες ταλαιπωρίας; Είναι κεντρώο, δεξιό ή αριστερό το να μπορούμε να τρέχουμε, ας πούμε, προγράμματα πρόληψης για τις γυναίκες για τον καρκίνο του μαστού;
Νίκος Ευαγγελάτος: Και πολλά ακόμα, να έχουμε ένα ασθενοφόρο την ώρα που το χρειαζόμαστε.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Και πάρα πολλά αλλά έχουν τελικά να κάνουν με την αποτελεσματικότητα της εξουσίας, και αυτό είναι το μέτρο. Ναι, πιστεύω σε ένα κράτος το οποίο πρέπει να είναι ισχυρό και το οποίο πρέπει να παρεμβαίνει, να διορθώνει τις ατέλειες και τις αδυναμίες της αγοράς, αλλά και το οποίο πρέπει να δίνει και χώρο στην ιδιωτική οικονομία να αναπτύσσεται.
Αυτή είναι η αντίληψή μου για τον ρόλο τού κράτους, το οποίο απέχει πάρα πολύ, ξέρετε, από τις νεοφιλελεύθερες αντιλήψεις της δεκαετίας τού ’80, που ήθελαν το κράτος ουσιαστικά απόν και την αγορά να τα ρυθμίζει όλα.
Και απέδειξε η πρόσφατη κρίση ότι η αγορά δεν μπορεί να τα ρυθμίσει όλα. Όταν εκτινάχθηκαν οι τιμές τού φυσικού αερίου ήμουν ο πρώτος στην Ευρώπη που μίλησα για την ανάγκη επιβολής πλαφόν. Και αργήσαμε οκτώ μήνες. Και μας στοίχισε 7 δισ. αυτή η ιστορία στην Ελλάδα. Στην Ελλάδα το πετύχαμε τελικά και οι τιμές αποκλιμακώθηκαν, αλλά με μεγάλη καθυστέρηση.
Νίκος Ευαγγελάτος: Και με τον πληθωρισμό να εξακολουθεί να είναι στα ύψη. Αυτό είναι και το τελευταίο κομμάτι που ήθελα να θέσω. Το τελευταίο μου ερώτημα. Εξακολουθούμε να έχουμε αυτή την πολιτική των υψηλών επιτοκίων, του υψηλού πληθωρισμού. Ακούμε όλοι την κριτική ότι είναι λάθος το φάρμακο που δίνεται, δηλαδή έχουμε νέες αυξήσεις, είχαμε και μία τώρα, και ο πληθωρισμός να μένει και να παραμένει στα ύψη. Πού θα πάει αυτή η ιστορία;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ο πληθωρισμός είναι επίμονος, ειδικά στα τρόφιμα, και είναι πρόβλημα. Είμαι ο πρώτος που θα το αναγνωρίσω. Θεωρώ ότι έχουμε δει τα χειρότερα, αλλά το πρόβλημα δεν το έχουμε λύσει ακόμα. Το πρόβλημα του πληθωρισμού, οι αυξήσεις των επιτοκίων όπως ξέρετε δεν καθορίζονται από εμάς, καθορίζονται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, έχουν επιπτώσεις στους καταναλωτές, στους δανειολήπτες.
Νίκος Ευαγγελάτος: Αποδείχθηκε πάντως μη αποτελεσματικό μέτρο, κρίνοντας από την πορεία.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Αυτό πρέπει να το δούμε, αλλά σας λέω, είναι ένα μέτρο το οποίο δεν μπορούμε εμείς να το ελέγξουμε. Πάντα όταν υπάρχουν πληθωριστικές πιέσεις οι τράπεζες αυξάνουν τα επιτόκια.
Εκτιμώ ότι το ίδιο θα κάνει και η Τουρκία σήμερα, η οποία ακολούθησε μια τελείως διαφορετική πολιτική, θα έλεγα με καταστροφικά αποτελέσματα για την τουρκική κοινωνία.
Νίκος Ευαγγελάτος: Να δούμε και το ύψος, γιατί ακούμε για θηριώδη αύξηση.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Δεν το ξέρω και εγώ.
Νίκος Ευαγγελάτος: Είναι ένα από τα σημαντικά στοιχεία της ειδησεογραφίας της ημέρας. Με την αύξηση…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Όταν εμείς κάναμε μια παρέμβαση και δώσαμε ένα εργαλείο σε ευάλωτα νοικοκυριά να μπορέσουν να επιδοτήσουν ένα μέρος της αύξησης του επιτοκίου, δεν ανταποκρίθηκαν τόσοι δανειολήπτες, διάβαζα σήμερα σε μια εφημερίδα, γιατί κάποιοι ενδεχομένως να μην ήθελαν να αποκαλύψουν τις πραγματικές τους καταθέσεις. Άρα, εμείς θέλουμε να στεκόμαστε πάντα…
Νίκος Ευαγγελάτος: Δεχτήκατε και μια κριτική, ότι πάντα οι περίμετροι σε τέτοια μέτρα είναι αρκετά περιορισμένες.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Γιατί δεν υπάρχουν ατελείωτες δυνατότητες. Όμως, η αντιμετώπιση της ακρίβειας δεν μπορεί να έρθει μέσα από ένα Market Pass. Τo Market Pass δεν είναι αμελητέο, 600 εκατομμύρια μας στοίχισε το προηγούμενο και οι πολίτες το πήραν και καλά έκαναν και το πήραν. Μπορεί να υπάρξει και δεύτερο. Όμως η λύση δεν είναι ένα επίδομα. Ούτε οι πολίτες θέλουν να ζουν με επιδόματα. Η λύση είναι η σταδιακή αποκλιμάκωση του πληθωρισμού ως αποτέλεσμα της πολιτικής αύξησης των επιτοκίων.
Νίκος Ευαγγελάτος: Πότε εκτιμάτε ότι θα έχουμε την τελευταία αύξηση επιτοκίων;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Δεν το ξέρω. Αυτό είναι κάτι το οποίο το γνωρίζει μόνο η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Νίκος Ευαγγελάτος: Έχει προεξοφληθεί τουλάχιστον μια ακόμα, μπορεί και δεύτερη.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Εκτιμώ ότι φτάνουμε στο τέλος αυτού του κύκλου και εκτιμώ ότι δεν θα χρειαστεί τελικά, βλέποντας την πορεία και του πληθωρισμού στην Ελλάδα, είναι καλύτερη, επιμένει αλλά είναι καλύτερη από τον πληθωρισμό στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Η λύση όμως…
Νίκος Ευαγγελάτος: Ο σκληρός της πυρήνας, τα τρόφιμα ας πούμε…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Η λύση, όμως, τελικά μπορεί να είναι μόνο από τη μία η στήριξη του διαθέσιμου εισοδήματος μέσα από αυξήσεις μισθών και μειώσεις φόρων, και βέβαια η καλύτερη λειτουργία της αγοράς.
Πιστεύω ότι και εκεί η ίδια η αγορά πολλές φορές μπορεί να μας δώσει καινοτομίες, παραδείγματος χάρη να πουλάει απευθείας ένας παραγωγός σε έναν τελικό έμπορο λιανικής και να παρακάμπτονται οι μεσάζοντες…
Νίκος Ευαγγελάτος: Νιός ήμουν και γέρασα, κ. Πρόεδρε…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ναι, αλλά τώρα όμως βλέπετε ότι υπάρχουν εταιρείες και η τεχνολογία η οποία μας επιτρέπει…
Νίκος Ευαγγελάτος: Ίσως το ίντερνετ.
Κυριάκος Μητσοτάκης: …να αρχίσουν αυτά να γίνονται.
Νίκος Ευαγγελάτος: Μπορεί να δώσει μια τέτοια δυνατότητα…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Μαγική λύση δεν υπάρχει. Και, όπως σας είπα, τελικά η μόνιμη λύση στο πρόβλημα είναι η βελτίωση των μισθών, η μείωση των φόρων και η στήριξη του διαθέσιμου εισοδήματος.
Νίκος Ευαγγελάτος: Το ότι δεν θα έχετε ισχυρή αντιπολίτευση σας κάνει την ζωή πιο εύκολη; Ή μήπως δεν θα σας βοηθήσει όπως θα έπρεπε, γιατί θα λείπει η κριτική;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Σας βλέπω ότι προεξοφλείτε το εκλογικό αποτέλεσμα.
Νίκος Ευαγγελάτος: Κύριε Πρόεδρε, δεν προεξοφλώ τίποτα. Διαβάζω τις δημοσκοπήσεις και έχω στο μυαλό μου -επειδή με ρωτάτε και αντιστρέφουμε τους ρόλους- να σας το πω. Είμαι από εκείνους που αισθάνονται ότι δεν θα δούμε πολύ μεγάλες διαφορές από την προηγούμενη κάλπη. Πριν ένα μήνα ψηφίσαμε εμείς οι πολίτες. Άρα…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Αυτό το οποίο λέτε είναι πάντα καλό, να υπάρχει μια τεκμηριωμένη και θα έλεγα δίκαιη ως προς την κριτική της, αντιπολίτευση. Έτσι λειτουργούν οι δημοκρατίες.
Πιστεύω ό,τι έλεγα προεκλογικά, πριν από τις εκλογές της 21ης Μαΐου, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν μια κακή κυβέρνηση και μια χειρότερη αντιπολίτευση. Γιατί το έλεγα αυτό; Γιατί τα παρουσίαζε όλα «μαύρα», διότι θεωρούσε ότι για τα πάντα «φταίει ο Μητσοτάκης».
Δεν υπήρχε πρόβλημα στον κόσμο… Απορώ πώς δεν είπαν ότι φταίω και για το βαθυσκάφος το οποίο χάθηκε στον Ατλαντικό. Για τα πάντα «έφταιγε ο Μητσοτάκης» και παρουσίαζαν την εικόνα μιας χώρας η οποία δεν είχε σχέση με την πραγματικότητα των πολιτών.
Προσθέστε στο μείγμα τοξικότητα, χυδαιότητα, fake news, προσωπικές επιθέσεις σε εμένα, στην οικογένειά μου. Το κοκτέιλ αυτό οδήγησε τον ΣΥΡΙΖΑ στο 20%. Θέλω να πιστεύω ότι κάποια μαθήματα θα πάρουν. Δεν φαίνεται να τα έχουν πάρει στην ενδιάμεση προεκλογική περίοδο. Από εκεί και πέρα, το τι θα γίνει στην αντιπολίτευση, αφορά την αντιπολίτευση.
Νομίζω ότι θα χρειαστεί χρόνος για να ανασυγκροτηθεί. Αυτό όμως, μιας και με ρωτάτε, μας υποχρεώνει εμείς να είμαστε και η αντιπολίτευση του εαυτού μας. Τι σημαίνει αυτό;
Νίκος Ευαγγελάτος: Επικίνδυνο.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ναι, αλλά δεν καθορίζω εγώ τις εξελίξεις στην αντιπολίτευση. Σημαίνει ότι πρέπει…
Νίκος Ευαγγελάτος: Όταν γίνεσαι κριτής και κρινόμενος αρχίζει η πολύ γκρίζα ζώνη.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ευτυχώς έχουμε ένα τοπίο μέσων που η δουλειά σας είναι να κρατάτε την κυβέρνηση πάντα σε εγρήγορση και να ασκείτε κριτική. Αλλά το δικό μας χρέος είναι κυρίως να μην κλειστούμε σε ένα γυάλινο πύργο εφησυχασμού και αυταρέσκειας.
Δεν υπάρχει περίπτωση, κ. Ευαγγελάτο, να το επιτρέψω αυτό. Ούτε στο εαυτό μου, ούτε στους στενούς μου συνεργάτες στο Μαξίμου, ούτε στους Υπουργούς.
Όσο μεγαλύτερη είναι η εντολή που θα πάρουμε, εφόσον τα πράγματα έρθουν όπως εκτιμώ ότι μπορούν να έρθουν, τόσο μεγαλύτερη η ευθύνη, τόσο πιο στέρεα πρέπει να πατάμε στο έδαφος, τόσο πιο πολύ πρέπει να ακούμε την κοινωνία, τόσο πιο πολύ πρέπει να είμαστε εμείς οι ίδιοι αυστηροί με τις πολιτικές που εφαρμόζουμε.
Γιατί δεν θα τα κάνουμε όλα τέλεια. Και λάθη θα γίνουν και πολιτικές μπορεί να εφαρμόσουμε που δεν θα δουλεύουν. Δεν πρέπει να είμαστε ποτέ πεισματάρηδες στην πολιτική. Πρέπει να βλέπουμε εάν αυτά τα οποία κάνουμε πραγματικά αποδίδουν.
Αλλά από εκεί και πέρα εγώ δεν μπορώ να μιλήσω για λογαριασμό της αντιπολίτευσης. Να ευχηθώ μόνο γρήγορα να βρει το δρόμο της, γιατί πράγματι σε μία δημοκρατία χρειάζεται μία αξιόπιστη αντιπολίτευση, όχι σαν την αντιπολίτευση -τονίζω- που είχαμε τα τελευταία τέσσερα χρόνια.
Νίκος Ευαγγελάτος: Κύριε Πρόεδρε, σας ευχαριστώ πολύ. Καλή επιτυχία.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Εγώ σας ευχαριστώ. Θυμάμαι ότι είχαμε κάνει και την τελευταία μας συνέντευξη μαζί…
Νίκος Ευαγγελάτος: Στις προηγούμενες εκλογές.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Οπότε εύχομαι να είστε γουρλής και να έχουμε ένα αντίστοιχο αποτέλεσμα με αυτό που είχαμε την προηγούμενη φορά, αλλά αυτό δεν χρειάζεται να το σχολιάσετε εσείς. Σας ευχαριστώ πολύ για τη φιλοξενία.
Νίκος Ευαγγελάτος: Εγώ ευχαριστώ πολύ.
