Ο πόνος είναι αντικείμενο της αναισθησιολογίας. Οι αναισθησιολόγοι αντιμετωπίζουν στην καθημερινή πρακτική τους τον οξύ μετεγχειρητικό πόνο, ενώ στα Ιατρεία Πόνου που λειτουργούν στα δημόσια νοσοκομεία της χώρας, φροντίζουν για την ανακούφιση, όχι μόνο των καρκινοπαθών που πονούν λόγω της πάθησής τους, αλλά και όσων υποφέρουν από χρόνιο καλοήθη πόνο, όπως πχ λόγω ισχιαλγίας, οσφυαλγίας και ημικρανίας. Ωστόσο, όλα τα δημόσια νοσοκομεία δεν διαθέτουν Ιατρεία Πόνου, ούτε και είναι επαρκώς στελεχωμένα με αναισθησιολόγους.
Τα παραπάνω επισήμαναν, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, στο περιθώριο του 14ου Συνεδρίου Αναισθησιολογίας και Εντατικής Ιατρικής, ο αναισθησιολόγος- εντατικολόγος διευθυντής ΕΣΥ στο ΑΧΕΠΑ, πρόεδρος της Εταιρείας Αναισθησιολογίας και Εντατικής Ιατρικής Βορείου Ελλάδος, Βασίλης Ουραήλογλου και η συντονίστρια διευθύντρια του Καρδιοαναισθησιολογικού Τμήματος του νοσοκομείου «Παπανικολάου», Θεοδώρα Αστέρη.
Για ποιους ασθενείς είναι τα Ιατρεία Πόνου;
«Η αναισθησιολογία είναι μια ειδικότητα η οποία περιλαμβάνει την εντατική ιατρική, την επείγουσα ιατρική και τον πόνο. Στη Θεσσαλονίκη έχουν αναπτυχθεί και αναισθησιολογικά τμήματα και εντατικές μονάδες αλλά και ιατρεία πόνου. Το θέμα του οξέος μετεγχειρητικού πόνου το αναλαμβάνουν αποκλειστικά οι αναισθησιολόγοι.
Παράλληλα έχουμε και τα Ιατρεία Πόνου, όπου μπορούν οι ασθενείς που έχουν μια χρονιότητα πόνου και κυρίως αυτοί που έχουν κάποιο δύσκολο ή ανίατο νόσημα, να τα επισκεφτούν για να μπορέσουν να τους βοηθήσουν οι γιατροί που τα στελεχώνουν. Οι ασθενείς οι οποίοι πηγαίνουν συνήθως στο Ιατρείο Πόνου, είναι αυτοί που έχουν κάνει μια επέμβαση και μετά την επέμβαση δεν έχει περάσει ο μετεγχειρητικός πόνος. Είναι επίσης ασθενείς οι οποίοι έχουν χρόνιους πόνους, όπως χρόνιο καρκινικό πόνο, ημικρανίες, καλοήθεις ή κακοήθεις καταστάσεις, οι οποίες χρειάζονται υποστήριξη από τους γιατρούς που ασχολούνται και οι οποίοι είναι οι αναισθησιολόγοι» επισημαίνει η κ. Αστέρη.
Τα Ιατρεία Πόνου εξασφαλίζουν ποιότητα ζωής;
«Οι ασθενείς πηγαίνουν στο Ιατρείο Πόνου για να έχουν ποιότητα ζωής. Ο κύριος πληθυσμός που επισκέπτεται το Ιατρείο Πόνου του ΑΧΕΠΑ, υποφέρει από χρόνιο καρκινικό πόνο. Έρχονται για να βρούνε ποιότητα ζωής για το προσδόκιμο ζωής που έχει ο καθένας. Τα τελευταία χρόνια αυξάνεται πάρα πολύ και ο πληθυσμός του οξέος μετεγχειρητικού πόνου ή του χρόνιου καλοήθη πόνου, όπως οι ισχιαλγίες , οι οσφυαλγίες, οι ημικρανίες και έχουν πάρα πολύ καλή έκβαση, όσον αφορά την ποιότητα της ζωής τους.
Αντιμετωπίζονται με φαρμακευτικό τρόπο, με φυσιοθεραπείες και με ειδική αγωγή που δίνουν οι αναισθησιολόγοι, οι οποίοι είναι εξειδικευμένοι στον πόνο. Στο ΑΧΕΠΑ, επικουρικά εφαρμόζεται και ο βελονισμός. Μάλιστα, ο καθηγητής και διευθυντής της έδρας της κλινικής αναισθησιολογίας, ασχολείται προσωπικά και είναι επίσης και στην επιστημονική εταιρεία που διδάσκει βελονισμό. Οι γιατροί του Ιατρείου Πόνου είναι άνθρωποι που πραγματικά έχουν αφιερώσει τη ζωή τους στους ασθενείς, οι οποίοι θέλουν ποιότητα στο προσδόκιμο επιβίωσης. Σήμερα στη Θεσσαλονίκη υπάρχουν Ιατρεία Πόνου στο ΑΧΕΠΑ, το Θεαγένειο και το Ιπποκράτειο» συμπληρώνει ο κ. Ουραήλογλου.
Βασικό πρόβλημα η υποστελέχωση των νοσοκομείων
Τα δημόσια νοσοκομεία είναι υποστελεχωμένα, όχι μόνο σε αναισθησιολόγους, αλλά γενικότερα σε ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, αναφέρουν η κ. Αστέρη και ο κ. Ουραήλογλου.
«Σήμερα, οι κενές θέσεις αναισθησιολόγων σε όλα τα νοσοκομεία της Ελλάδας είναι πάρα πολλές και αντιστοιχούν περίπου στο 40% έως και 70% των οργανικών θέσεων, ανάλογα με το κάθε νοσοκομείο. Αυτή τη στιγμή οι αδιόριστοι αναισθησιολόγοι δεν φτάνουν για να καλύψουν τις κενές θέσεις στα νοσοκομεία της χώρας. Η χώρα μας εξάγει αναισθησιολόγους. Αναισθησιολόγοι που υπήρξαν δικοί μας ειδικευόμενοι, πήγαν στο εξωτερικό και δεν το αποκλείουν να γυρίσουν στην Ελλάδα αν ανοίξουν θέσεις. Τώρα άνοιξαν δύο θέσεις για κάθε νοσοκομείο, αλλά οι κενές θέσεις στα νοσοκομεία είναι 12-14. Αυτό που πρέπει να τονίζω, με βάση τα στατιστικά, είναι ότι η αναισθησιολογία είναι η ειδικότητα που διαχειρίζεται το 70-75 % των νοσοκομειακών πράξεων μέσω χειρουργείων, Μονάδων Εντατικής Θεραπείας και Ιατρείων Πόνου και του Τμήματος Επειγόντων Περιστατικών» επισημαίνει ο κ. Ουραήλογλου.
«Το πρόβλημα το οποίο υπάρχει αυτή τη στιγμή, είναι καθαρά το θέμα της υποστελέχωσης, παρόλο που κάτι άρχισε να κινείται πολύ δειλά, δεν είμαστε και πάρα πολύ αισιόδοξοι προς αυτή την κατεύθυνση. Έχουμε και ιατρικό και νοσηλευτικό πρόβλημα. Η υποστελέχωση είναι το βασικότερο πρόβλημα» προσθέτει η κ. Αστέρη.