Εξαιρετικού ενδιαφέροντος ήταν η επίσκεψή μας στις εκβολές του Λουδία που βρίσκεται το πολύ όμορφο ψαράδικο οικισμό, «Καλύβες των μυδοκαλλιεργητών» μόλις 8 χιλιόμετρα από το Κλειδί Ημαθίας.
Ρεπορτάζ: Σίσσυ Νίκα – Κάμερα: Στέλιος Νίκας
Ο ποταμός Λουδίας είναι το φυσικό σύνορο μεταξύ Ημαθίας και της περιφέρειας Θεσσαλονίκης. Τοπίο μοναδικής ομορφιάς δίπλα σε καλλιέργειες ρυζιού και βαμβακιού. Ένας παράδεισος για τους φτερωτούς επισκέπτες … που λόγω καύσωνα πέταξαν νωρίτερα για την Αφρική.
Δείτε το βίντεο:
Στο ταξίδι μας στα νερά του Λουδία με τη βάρκα του Κώστα Βερβίτη, Προέδρου του Αλιευτικού Συλλόγου Ιδιοκτητών Αλιευτικών Σκαφών και Φορτηγίδων «Ποσειδών» μας συντρόφευε ο κ. Χαράλαμπος Τσολάκης, Πρόεδρος της Τοπικής Κοινότητας Κλειδίου. Έτσι είχαμε την ευκαιρία να ξεναγηθούμε στις εγκαταστάσεις μυδοκαλλιέργειας και να μάθουμε τα μυστικά της, από τους καλύτερους γνώστες.
Εκτός από τα μύδια ένας άλλο πρωταγωνιστής του ποταμού είναι ο μπλε κάβουρας, σπάνιος και πολύτιμος αφού αποτελεί τροφή υψηλής διατροφικής αξίας. Ο μπλε κάβουρας είναι θηρευτής μυδιών άρα έχει επιλέξει να βρίσκεται στο κατάλληλο μέρος…. Οι ψαράδες της λίμνης ψαρεύουν τον μπλε κάβουρα με νταούλια, και χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή μια που τα δαγκώματα είναι επώδυνα…
Το αρχέγονο ψάρεμα με δίχτυα «κρεββάτια» στο ποτάμι έχει από μόνο του ενδιαφέρον ξεχωριστό…
Πάντως οι εκβολές του Λουδία με το κατάλληλο μικροκλίμα και τα υφάλμυρα νερά όπως και όλη η παράκτια ζώνη του Εθνικού Πάρκου Δέλτα Αξιού – Λουδία – Αλιάκμονα είναι από τα πιο σημαντικά κέντρα παραγωγής μυδιών στην Ελλάδα, αφού εδώ παράγεται το 90% των ελληνικών μυδιών, περίπου 30.000 τόνοι ετησίως.
Η ιστορία της μυδοκαλλιέργειας
Πρόκειται για μία δραστηριότητα πολύ σημαντική για την τοπική αλλά και την εθνική οικονομία, αφού το μεγαλύτερο ποσοστό των μυδιών που παράγονται εξάγεται στην Ισπανία στην Ολλανδία τη Γαλλία και κυρίως στην Ιταλία.
Η παραγωγή των μυδιών στην περιοχή ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του 1980, με τεχνογνωσία από τη γειτονική Ιταλία. Ήταν τότε που πολλοί ντόπιοι ψαράδες στράφηκαν στην υδατοκαλλιέργεια, αφού οι συνθήκες είναι ιδιαίτερα πρόσφορες για την περιοχή των εκβολών των τριών ποταμών. Τα ποτάμια νερά μεταφέρουν στη θάλασσα του δυτικού Θερμαϊκού πολλά θρεπτικά συστατικά και δημιουργούν τις κατάλληλες συνθήκες για την καλλιέργεια μεγάλων, νόστιμων και πολύ ποιοτικών μυδιών.
Τα μύδια αναπτύσσονται εδώ με ταχύτατους ρυθμούς και αποκτούν το επιθυμητό μέγεθος σε λιγότερο από 9 μήνες.
Φέτος τα πράγματα ήταν δύσκολα λόγω της κλιματικής κρίσης αφού η θερμοκρασία του νερού έφθασε μέχρι τους 34ο C.
Η «μύηση» στη μυδοκαλλιέργεια
Η καλλιέργεια ξεκίνα με τη συλλογή του γόνου που προσκολλάται σε ειδικά σχοινιά στους γονοσυλλέκτες. Οι καλλιεργητές αφαιρούν το γόνο από τα σχοινιά και τον τοποθετούν σε πλαστικά κυλινδρικά δίχτυα τους αρμαθούς, που κρέμονται με χοντρό σχοινί στο νερό. Η εκτροφή γίνεται είτε πάνω σε πασσάλους, τα πασσαλωτάμυδοτροφεία, είτε πάνω σε σχοινιά που κρέμονται από πλωτήρες που λέγονται πλωτά ή long-lineμυδοτροφεία.
Από τον Μάιο μέχρι τον Ιούλιο οι μυδοκαλλιεργητές φροντίζουν να ανοίγουν κατά καιρούς τις αρμαθιές για να αραιώνουν τα μύδια, που έχουν μεγαλώσει και να τα τοποθετούν και πάλι στα μυδοτροφεία.
Εκεί περιμένουν μέχρι να ολοκληρωθεί η ανάπτυξη των μυδιών και να έρθει η ώρα της συγκομιδής.
Η καλλιέργεια των μυδιών απαιτεί σκληρή εργασία σε αντίξοες συνθήκες. Η ποιότητα των μυδιών διασφαλίζεται με τακτικούς ελέγχους της ποιότητας των νερών και του παραγόμενου προϊόντος.
Σε ειδικά εξοπλισμένες φορτηγίδες γίνεται η συλλογή, το καθάρισμα και η πρώτη διαλογή των μυδιών, από φύκια, φυτά θαλασσινά κυρίως και άλλα οστρακοειδή όπως φούσκες, αχιβάδες και άλλα. Τα βαριά σχοινιά με τα προσκολλημένα μύδια μεταφέρονται με βίντσι στη φορτηγίδα και άμεσα αρχίζει ο καθαρισμός, που είναι δύσκολη διαδικασία, απαιτεί προσήλωση και αρκετή ορθοστασία.
Το μύδι του Λουδία
Η ποικιλία μυδιού που εκτρέφεται στην περιοχή είναι το ΜusselΜytilusGalloprovincialis, ένα είδος ενδημικό που ζει στην ανατολική Μεσόγειο, την Αδριατική και τη Μαύρη θάλασσας.
Σήμερα όμως έχει εξαπλωθεί και σε πολλές περιοχές είτε γιατί μεταφέρθηκε τυχαία προσκολλημένο στα ύφαλα εμπορικών πλοίων είτε γιατί χρησιμοποιήθηκε γόνος του για καλλιέργεια.
Τα μύδια μπορούν να ζήσουν σε ένα μεγάλο εύρος θερμοκρασίας και αλατότητας φιλτράροντας διαρκώς το θαλασσινό νερό. Από αυτό αντλούν άλλωστε την τροφή τους που αποτελείται από φυτοπλαγκτόν και οργανική ύλη. Αυτός είναι και ο λόγος που εκτρέφονται στις εκβολές ποταμών που είναι περιοχές πλούσιες σε πλαγκτόν.
Χαρακτηριστικό γνώρισμα της βιολογίας των μυδιών είναι η υψηλή γονιμότητα τους και η παρουσία μιας πλαγκτικήςπρονύμφικής φάσης, του γόνου το μύδι μεγέθους μέχρι 2 εκ.
Στην περιοχή τα μύδια αναπαράγονται κυρίως από την αρχή του χειμώνα μέχρι το τέλος της άνοιξης, ενώ η εγκατάσταση του γόνου διαρκεί κυρίως από το Μάρτιο μέχρι το Σεπτέμβριο.
Το αίτημα των μυδοκαλλιεργητών που μας εκφράστηκε…
Οι μυδοκαλλιεργητές πλήττονται από την κλιματική κρίση και οι πρόσφατοι καύσωνες που συνέπεσαν με το στάδιο της ωρίμανσης πριν την συγκομιδή, έχουν επιφέρει μεγάλες ζημιές.
Αίτημά τους και ευχή μας είναι η αποζημίωσή τους προκειμένου να μπορέσουν να συνεχίσουν να υπάρχουν.
