Την εβδομάδα που πέρασε η ειδησεογραφία περιστράφηκε πέριξ της δίκης της «Χρυσής Αυγής» και της καταδικαστικής απόφασης του δικαστηρίου για τα πολιτικά της μέλη, αλλά και του δολοφόνου του Φύσσα με τους συνεργούς του.
Η απόφαση, επέφερε διθυράμβους για τη Δικαιοσύνη, την πρόεδρο Μαρία Λεπενιώτη αλλά και τους συναδέλφους της στην έδρα Γεσθημανή Τσουλφόγλου και Ανδρέα Ντόκο. Κι είναι περισσότερο από βέβαιο ότι τα ονόματά τους θα τα θυμούνται οι νεοέλληνες, όπως θυμούνται τον ανακριτή Σαρτζετάκη στην υπόθεση Λαμπράκη, τον Ντεγιάννη για την δίκη των δικτατόρων ή τον Βασίλη Κόκκινο στη δίκη του Ανδρέου Παπανδρέου και άλλων πολιτικών, για την υπόθεση Κοσκωτά.
Η απόφαση αποτελεί την κορωνίδα του κράτους δικαίου. Και την υπερβατική στάση κορυφαίων λειτουργούν της Δικαιοσύνης που αψήφησαν ακόμη και φακέλους με σφαίρες που έφταναν στα γραφεία ή στα σπίτια τους και δεν φοβήθηκαν απειλές κι εκφοβισμούς.
Η κοινωνία οφείλει τιμή στην Ευτέρπη Κοτζαμάνη, εισαγγελέα του Αρείου Πάγου και στον αντιεισαγγελέα Χαρ. Βουρλιώτη, για τις πρώτες και δυσκολότερες ώρες μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα.
Οφείλει μέγιστο σεβασμό στην Ιωάννα Κλάπα (εφέτης ειδική ανακρίτρια) και Μαρία Δημητροπούλου (εφέτης επίκουρη ανακρίτρια) που με τις εξονυχιστικές ανακρίσεις τους οδήγησαν τις έρευνες σε χειροπιαστά στοιχεία.
Οφείλει υπόκλιση στον εισαγγελέα Ισίδωρο Ντογιάκο, ο οποίος με την 700 σελίδων πρότασή του «έδεσε» το κατηγορητήριο. Όλοι επέδειξαν τόλμη και γενναιότητα. Δεν είναι λίγο στην εποχή μας.
Όμως, για όλα υπάρχει ο πρώτος διδάξας. Δεν θα πάμε πολύ πίσω στις δίκες του Κολοκοτρώνη και την απαράμιλλη στάση των Πολυζωίδη και Τερτσέτη. Αλλά στην υπόθεση Λαμπράκη και τον ανακριτή Χρήστο Σαρτζετάκη.
Δεν θα σταθούμε διόλου στην περίοδο της προεδρίας του (1985-1990) που κατηγορήθηκε ότι εξέπεμπε «συνθήματα» παλαιολιθικού πολιτικού ύφους μέσω μιας «θρησκευτικής» τυπολατρίας, έκδηλου κοινωνικού συντηρητισμού ή μεγαλομανίας με νότες βυζαντινισμού. Αλλά, στο ότι υπήρξε ο δικαστής που σε περίοδο δύσκολη πολιτικά και πολιτειακά, έδειξε στους Έλληνες ότι υπάρχουν στη Δικαιοσύνη άπαρτα κάστρα!
Ναι, ο Χρήστος Σαρτζετάκης ήταν ο πρώτος διδάξας! Κι ας είχε απέναντί του παρακρατικές ομάδες και κορυφαίους κρατικούς λειτουργούς, που απέδειξε πια η ιστορία ότι καθοδηγούνταν από το παλάτι!
Ο άτεγκτος! Δεν υπήρξε άνθρωπος από το δικαστικό σώμα ή τον προσωπικό του περίγυρο που να μη τον χαρακτηρίσει έτσι.
Ο άνθρωπος που ως ανακριτής σήκωσε μόνος του όλο το βάρος της υπόθεσης και για να τη διαλευκάνει έφτασε σε άδυτα μεγάλων γραφείων και σαλονιών, αλλά κατέβηκε και σε καταγώγια στην Τούμπα και στην Τριανδρία.
Με τα βαριά μυωπικά γυαλιά του και τον χαρτοφύλακά του, εικόνα που είναι αποτυπωμένη πια στον χρόνο, συναναστράφηκε με εσμούς αλητείας και δολοφόνων! Σχεδόν δυόμιση χρόνια, δεν αισθάνθηκε κόπωση, μόνο την αίσθηση του καθήκοντος.
Δεν φοβήθηκε όταν ο αρχηγός της Χωροφυλακής Βαρδουλάκης θέλησε να του υποδείξει ποιους μάρτυρες να εξετάσει, όλους χωροφύλακες! «Είσαι απαράδεκτος κι αυτό που κάνεις ανεπίτρεπτο», απάντησε με περίσσιο θάρρος!
Δεν φοβήθηκε όταν ο εισαγγελέας, τότε, του Αρείου Πάγου και μετέπειτα πρωθυπουργός του Παπαδόπουλου, Κωνσταντίνος Κόλλιας, του έκανε συστάσεις για να «τελειώνουμε», δίνοντας γραμμή ότι δεν επιδιωκόταν από τους δράστες ο θάνατος του Λαμπράκη αλλά … το στραπατσάρισμά του!
«Το φρούριον είναι περιχαρακωμένο», απαντούσε όταν τον ρωτούσαν τι θα κάνει αν του αφαιρεθεί η δικογραφία… Είπαμε, άτεγκτος! Και θαρραλέος! Και ξεροκέφαλος! Κι επίμονος! Κι αποφασισμένος! Κι αποτελεσματικός!
Ατρόμητος ακόμη κι όταν εκατοντάδες παρακρατικοί διαδήλωναν κάτω από το γραφείο του και φώναζαν αποδοκιμαστικά κι απειλητικά το όνομά του, μόλις συνελήφθη ο στρατηγός της Χωροφυλακής Μήτσου.
Ο Χρήστος Σαρτζετάκης, ήταν ο δικαστής που πρώτος έγραψε ιστορία αφού έβαλε ένα μαντήλι στα μάτια και τυφλά, αλλά δίκαια, ξετύλιξε τον μίτο της Αριάδνης στον βούρκο του παλατιανού παρακράτους. Συνέδεσε τα γεγονότα λέξη- λέξη, φράση-φράση, λεπτομέρεια – λεπτομέρεια, αγνόησε εν πολλοίς τους φυσικούς φτωχοδιάβολους των τρικύκλων και στόχευσε στους ηθικούς αυτουργούς με τα ημίψηλα καπέλα, που στέκονταν πίσω από τις βαριές κουρτίνες των γραφείων της εξουσίας… Δεν πτοήθηκε από πιέσεις, συμφέροντα ή ισχυρότατες δυνάμεις. Τα κατάφερε! Κι έγραψε ιστορία!
Ο προπομπός της Κοτζαμάνη, του Ντογιάκου και της Λεπενιώτη. Μέγας υπηρέτης της Δικαιοσύνης και της Δημοκρατίας…
