Καλό μεσημέρι σε όλες και όλους,
Α. Κορονοϊός
Η Κυβέρνηση εκφράζει τις ευχές της για ταχεία ανάρρωση του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερώνυμου. Όπως ξέρετε, ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συναντήθηκε το Σάββατο 14 Νοεμβρίου με τον Αρχιεπίσκοπο. Είχαν προηγηθεί τεστ κορονοϊού τα οποία ήταν αρνητικά και για τον Πρωθυπουργό και για τον Αρχιεπίσκοπο. Ο Πρωθυπουργός έκανε ξανά τεστ, το οποίο ήταν επίσης αρνητικό, πριν την αναχώρησή του για τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Ο έλεγχος του με τεστ είναι συνεχής και ακολουθεί αυστηρά τα υγειονομικά πρωτόκολλα. Με αυτά τα δεδομένα, η εισήγηση των ειδικών είναι ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος προληπτικής καραντίνας.
Στο μεταξύ, ολόκληρη η Ευρώπη -και όχι μόνο- βρίσκεται αντιμέτωπη με το νέο πιο ισχυρό και πιο επικίνδυνο κύμα κορονοϊού. Σε πολλά κράτη παρά τα περιοριστικά μέτρα οι καμπύλες κρουσμάτων διασωληνομένων και θανάτων αποδεικνύονται άκαμπτες. Σε κάποια κράτη τα Συστήματα Υγείας φτάνουν στα όριά τους και σε άλλα δηλώνουν το τέλος της αντοχής τους. Στην Ελβετία, για παράδειγμα, οι κλίνες Μ.Ε.Θ. για τον κορονοϊό, έχουν καταληφθεί και η αρμόδια Υπηρεσία της χώρας, με ένα από τα πιο σύγχρονα και ισχυρά Συστήματα Υγείας στον κόσμο, λέει στους πολίτες ότι δεν μπορεί να τους περιθάλψει στις Μ.Ε.Θ. Στη Γερμανία αυστηροποιείται ακόμη περισσότερο το πλαίσιο περιοριστικών μέτρων. Στην Πορτογαλία η Υπουργός Υγείας δηλώνει ότι το σημερινό επίπεδο διασποράς θα έχει δυσμενείς συνέπειες στο Σύστημα Υγείας.
Κρίσιμη παραμένει η κατάσταση και στη χώρα μας. Τα χθεσινά στοιχεία του ΕΟΔΥ έδειξαν ότι οι δείκτες θετικότητας σε αρκετές περιοχές της Βόρειας Ελλάδας παραμένουν σε πολύ υψηλά επίπεδα, αν αναλογιστούμε ότι είμαστε σε καθεστώς lockdown για εβδομάδες. Αυτό αποδεικνύει ότι οι πολίτες σε πολλές περιοχές επιδεικνύουν πολύ πιο χαλαρή συμπεριφορά από ό,τι επιβάλλουν οι συνθήκες. Η χαλαρή συμπεριφορά, όλων μας, θα οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια σε καθυστέρηση της οριζόντιας άρσης του lockdown.
Η Κυβέρνηση προκειμένου να περιορίσει τη διασπορά του κορονοϊού στην κοινότητα λαμβάνει πρόσθετα μέτρα:
Πρώτον, αναφορικά με τις χερσαίες πύλες εισόδου, από αύριο στις 6 το πρωί κλείνει το συνοριακό σημείο ελέγχου της Κρυσταλλοπηγής. Στα Βόρεια σύνορά μας θα παραμείνουν ανοιχτές οι πύλες εισόδου της Κακκαβιάς, των Ευζώνων και του Προμαχώνα, ενώ από την Νυμφαία θα διέρχονται μόνο φορτηγά αυτοκίνητα. Όσοι εισέρχονται στην χώρα, εκτός από υποχρεωτική επίδειξη αρνητικού μοριακού τεστ (PCR) 72 ωρών, θα υποβάλλονται και σε rapid test από κλιμάκια της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας και του ΕΟΔΥ. Όσοι ανιχνεύονται ως αρνητικοί, θα μπορούν να εισέρχονται στη χώρα και να κατευθύνονται στον προορισμό τους με βάση το PLF που θα έχουν υποβάλει.
Δεύτερον, αναφορικά με το επιδημιολογικό φορτίο στη Βόρεια Ελλάδα, εντατικοποιούνται οι έλεγχοι τήρησης των μέτρων. Ο αριθμός των κρουσμάτων παραμένει υψηλός στην περιοχή. Για αυτό τον λόγο, ενισχύονται οι δυνάμεις των ελεγκτικών σωμάτων στη Βόρεια Ελλάδα και σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση και τη Δημοτική Αστυνομία αυστηροποιούνται οι έλεγχοι, τόσο στις μετακινήσεις των πολιτών, όσο και στους χώρους εργασίας.
Κάνουμε έκκληση ξανά σε όλους τους πολίτες. Ας τηρήσουμε τα μέτρα, για να μειώσουμε την πίεση στο Σύστημα Υγείας, για να βοηθήσουμε τους γιατρούς και τους νοσηλευτές μας να σώσουν ζωές. Ας τηρήσουμε τα μέτρα, για να μην καθυστερεί το άνοιγμα της οικονομικής και κοινωνικής δραστηριότητας. Ας τηρήσουμε τα μέτρα, μένοντας σπίτι, για να μείνουμε ασφαλείς. Και να συνειδητοποιήσουμε όλοι ότι, δυστυχώς, η πίεση στο Εθνικό Σύστημα Υγείας θα συνεχιστεί και τις επόμενες μέρες, καθώς τώρα εμφανίζονται τα αποτελέσματα των προηγούμενων εβδομάδων.
Για αυτό, συνεχίζεται η προσθήκη νέων κλινών στις Μ.Ε.Θ., ενώ πάντα υπάρχει ετοιμότητα για επίταξη -εάν χρειαστεί- κλινών σε ιδιωτικές κλινικές, προσλαμβάνεται πρόσθετο ιατρικό προσωπικό και γίνεται αξιοποίηση διαθέσιμου προσωπικού με ταχεία κατάρτιση για να μπορεί να συνδράμει τους εντατικολόγους μας. Εννοείται ότι σε συνθήκες πολέμου, όπως αυτού που αντιμετωπίζουμε, η χώρα λειτουργεί ως ενιαία υγειονομική Περιφέρεια.
Καταλαβαίνουμε όλοι, ότι υπάρχει κόπωση στην κοινωνία. Τώρα, ωστόσο, -μετά τις καθημερινές ανακοινώσεις για αποτελεσματικά εμβόλια- βλέπουμε μια αχτίδα φωτός. Ξέρουμε ότι θα φτάσει το τέλος αυτής της παγκόσμιας περιπέτειας. Όμως, μέχρι τότε, ας συνεχίσουμε την προσπάθεια. Πολλές φορές είπαμε και τώρα το επαναλαμβάνουμε πιο δυνατά ότι αν χαλαρώσουμε, θα το πληρώσουμε. Ας αποφύγουμε λοιπόν την επικίνδυνη χαλάρωση.
Η χώρα έχει ήδη εξασφαλίσει σημαντικές ποσότητες εμβολίων, το Υπουργείο Υγείας έχει έτοιμο σχέδιο εμβολιασμού του πληθυσμού και η προετοιμασία είναι ήδη εντατική. Πρώτα απ’ όλα, τα εμβόλια θα χορηγηθούν -όπως έχει δηλώσει ο Πρωθυπουργός- δωρεάν. Σε ό,τι αφορά την οργάνωση του εμβολιασμού θα υπάρξουν 1.018 εμβολιαστικά κέντρα σε όλη την Ελλάδα που θα μπορούν να εμβολιάζουν μηνιαίως 2.117.440 πολίτες. Αν έρθουν ταυτόχρονα περισσότερα εμβόλια και χρειαστούν επιπλέον εμβολιαστικά κέντρα θα γίνει και αυτό. Σε κάθε περίπτωση, ο εμβολιασμός θα ξεκινήσει από τους υγειονομικούς, θα ακολουθήσουν οι ευπαθείς ομάδες (άνω 65 ετών ή με υποκείμενα νοσήματα) και στη συνέχεια ο γενικός πληθυσμός. Οι υγειονομικοί θα εμβολιαστούν σε Κέντρα Υγείας, Νοσοκομεία και Υγειονομικές Δομές. Οι εργαζόμενοι και οι φιλοξενούμενοι σε οίκους ευγηρίας θα εμβολιαστούν από 65 κινητές μονάδες εντός 10 ημερών. Το προσωπικό και οι κρατούμενοι στα 35 Σωφρονιστικά Καταστήματα θα εμβολιαστούν από υγειονομικό προσωπικό που βρίσκεται κοντά σε αυτά. Οι πρόσφυγες και μετανάστες θα εμβολιαστούν από το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό στα 34 Κέντρα Φιλοξενίας στα 6 κέντρα υποδοχής και στα 8 προαναχωρησιακά κέντρα.
Β. Οικονομία
Σε ό,τι αφορά την οικονομία, η Κυβέρνηση αποδεικνύει στην πράξη, άλλη μια φορά, ότι νοιαζόμαστε και ότι μπορούμε να στηρίξουμε τους πιο ευάλωτους συμπολίτες μας. Σε αυτό το πλαίσιο, σε συνέχεια της πρόσφατης τοποθέτησης του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στη Βουλή, η Κυβέρνηση ανακοίνωσε σήμερα μια νέα δέσμη μέτρων στήριξης της κοινωνίας. Μεταξύ άλλων:
- Διπλασιάζεται το ύψος της ενίσχυσης που θα λάβουν, κατά τον μήνα Δεκέμβριο, οι δικαιούχοι του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος. Η ενίσχυση αφορά σε 482.335 ευάλωτους συμπολίτες μας, οι οποίοι ανήκουν σε 256.562 νοικοκυριά.
- Χορηγείται έκτακτη και εφάπαξ οικονομική ενίσχυση σε δικηγόρους, μηχανικούς και οικονομολόγους οι οποίοι επλήγησαν από τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης λόγω πανδημίας.
- Προβλέπεται η δυνατότητα μεταφοράς της ετήσιας κανονικής άδειας των εργαζομένων στο επόμενο έτος, για εργαζομένους των οποίων οι συμβάσεις εργασίας έχουν τεθεί σε αναστολή από το Μάρτιο του 2020 και συνεχίζουν να τελούν σε αναστολή αδιαλείπτως, ή τίθενται σε αναστολή ανά διαστήματα μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου 2020.
Υπενθυμίζεται ότι έχουν ήδη δρομολογηθεί τα παρακάτω, πρόσφατα εξαγγελθέντα μέτρα:
– Οι εργαζόμενοι επιχειρήσεων που πλήττονται, δύνανται να τεθούν σε προσωρινή αναστολή σύμβασης εργασίας. Συνεπώς, είναι δικαιούχοι αποζημίωσης ειδικού σκοπού, αναλογικά με το διάστημα που τίθενται σε αναστολή. Για αυτό το χρονικό διάστημα, καλύπτονται από τον Κρατικό Προϋπολογισμό, αναλογικά, και όλες οι ασφαλιστικές εισφορές, υπολογιζόμενες επί του ονομαστικού μισθού.
– Για τις επιχειρήσεις που αναστέλλεται η λειτουργία τους με εντολή δημόσιας Αρχής, παρέχεται δυνατότητα αναστολής καταβολής του Φ.Π.Α., καθώς και αναστολής πληρωμής των δόσεων ρυθμισμένων φορολογικών οφειλών. Για τους εργαζόμενους που η σύμβαση εργασίας τους τίθεται σε αναστολή, δίνεται η δυνατότητα αναστολής πληρωμής των δόσεων ρυθμισμένων φορολογικών οφειλών.
– Συνεχίζεται η αναστολή πληρωμής δόσεων τραπεζικών δανείων. Επιπλέον, δανειολήπτες που πλήττονται, έχουν ήδη αρχίσει να επωφελούνται από τη στήριξη που τους παρέχει το πρόγραμμα «ΓΕΦΥΡΑ».
– Οι επιχειρήσεις που πλήττονται, δικαιούνται υποχρεωτική μείωση ενοικίου κατά 40% στα επαγγελματικά τους ακίνητα. Το ίδιο ισχύει και για την κύρια κατοικία που μισθώνουν εργαζόμενοι που τίθενται σε αναστολή σύμβασης εργασίας, αλλά και για τη φοιτητική κατοικία που μισθώνουν τα τέκνα τους. Επιπλέον, από τον μήνα Νοέμβριο, για τους ιδιοκτήτες που εκμισθώνουν αυτά τα ακίνητα, το 1/2 της ζημίας τους θα τους καταβάλλεται άμεσα και απευθείας από το Κράτος.
– Αναστέλλονται κατά 75 ημέρες οι πληρωμές επιταγών, που λήγουν έως 31 Δεκεμβρίου 2020. Το μέτρο αφορά επιχειρήσεις που βρίσκονται σε αναστολή με κρατική εντολή ή έχουν πληγεί δραστικά από την πανδημία.
– Διευρύνεται, σε σχέση με τους προηγούμενους κύκλους, η λίστα των επιχειρήσεων που έχουν δικαίωμα συμμετοχής στην 4η Επιστρεπτέα Προκαταβολή. Υπενθυμίζεται ότι το 50% του ποσού της ενίσχυσης δεν επιστρέφεται, με τον όρο η επιχείρηση να διατηρήσει το ίδιο επίπεδο απασχολούμενων μέχρι τις 31 Μαρτίου 2021.
Τα μέτρα που λαμβάνουμε για τη στήριξη της οικονομίας, σε συνθήκες πρωτοφανούς υγειονομικής κρίσης, αναγνωρίζεται ότι είναι στη σωστή κατεύθυνση από τους ευρωπαίους εταίρους μας. Συγκεκριμένα, χθες, ολοκληρώθηκε με επιτυχία η 8η Έκθεση Αξιολόγησης στο πλαίσιο της Ενισχυμένης Εποπτείας. Η Έκθεση επιβεβαιώνει ότι η Κυβέρνηση, παρά τις κρίσεις, συνεχίζει τις μεταρρυθμίσεις. Υπογραμμίζει τη συμβολή του συνεκτικού πακέτου μέτρων στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων, συνολικού ύψους 24 δισ. ευρώ για το 2020, στην αποτελεσματική αντιμετώπιση των οικονομικών συνεπειών της πανδημίας του κορονοϊού, και συγκεκριμένα στη στήριξη του κόσμου της εργασίας, την ενίσχυση της ρευστότητας στην πραγματική οικονομία και την τόνωση της κοινωνικής συνοχής.
Επιπλέον, η Έκθεση εκτιμά μικρότερη αύξηση της ανεργίας για τη φετινή χρονιά, συγκριτικά με άλλα ευρωπαϊκά κράτη-μέλη, χάρη στις επιτυχημένες πολιτικές διαχείρισης της υγειονομικής κρίσης από την Ελληνική Κυβέρνηση. Επιπροσθέτως, στην παραπάνω Έκθεση Αξιολόγησης της ελληνικής οικονομίας επισημαίνεται η επιτυχημένη ενίσχυση του Ταμείου του Κράτους, μέσω εκδόσεων χρέους με ιστορικά χαμηλό κόστος δανεισμού τους τελευταίους μήνες, ενώ δίνεται το «πράσινο φως» για την αποδέσμευση της 4ης δόσης των κερδών των ευρωπαϊκών κεντρικών τραπεζών από τα ελληνικά ομόλογα (ANFAs και SMPs). Πρόκειται για την 3η κατά σειρά δόση που αποδεσμεύεται επί Κυβέρνησης Κυριάκου Μητσοτάκη, μέσα σε ένα έτος, ενισχύοντας, συνολικά, το Ταμείο του Κράτους κατά 2,05 δισ. ευρώ.
Οι παραπάνω εξελίξεις αποτυπώνονται στην εμπιστοσύνη, τόσο των αγορών, όσο και των επενδυτών, στην Ελλάδα. Τρανή απόδειξη για αυτό, είναι η συνεχιζόμενη μείωση του κόστους δανεισμού σε ολόκληρο το φάσμα της καμπύλης αποδόσεων των ελληνικών ομολόγων. Σημειώνεται ότι χθες, εν μέσω κορύφωσης της πανδημίας σε ολόκληρη την υφήλιο και ειδικά στην Ευρώπη, η απόδοση του 10ετούς ομολόγου υποχώρησε σε ιστορικό χαμηλό, στο 0,6%, ενώ το κόστος δανεισμού στο 5ετές ομόλογο υποχώρησε -για πρώτη φορά στην Ιστορία- κάτω από το μηδενικό επίπεδο, δηλαδή σε αρνητικό επιτόκιο.
Γ. Εθνικά θέματα
Χθες, με την επίσκεψη του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Ελλάδα έκανε ένα ακόμη σημαντικό βήμα στα πλαίσιο της ενεργητικής εξωτερικής πολιτικής που αναπτύσσει, αποδεικνύοντας ότι ήδη αποτελεί δύναμη σταθερότητας, ασφάλειας και ευημερίας στην Ανατολική Μεσόγειο. Αλλά και χτίζοντας ταυτόχρονα ισχυρές στρατηγικές συμμαχίες που υπηρετούν τη θέση της και τα εθνικά μαςσυμφέροντα.
Με την Κοινή Δήλωση των δύο Κυβερνήσεων, καθώς και την υπογραφή της Κοινής Διακήρυξης Στρατηγικής Εταιρικής Σχέσης αλλά και της διμερούς Συμφωνίας στους τομείς της εξωτερικής πολιτικής και της άμυνας, η Ελλάδα και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα διαμορφώνουν ένα πλαίσιο στρατηγικής συμμαχίας η οποία εκτείνεται όχι μόνο στους τομείς της οικονομικής συνεργασίας, αλλά και στους τομείς της άμυνας και της εξωτερικής πολιτικής.
Όπως υπογράμμισε ο Πρωθυπουργός, διαμορφώνεται ένας ξεκάθαρος οδικός χάρτης που οδηγεί τις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών ακόμη πιο κοντά. Ταυτόχρονα η αναβάθμιση και εμβάθυνση των σχέσεων Ελλάδας-ΗΑΕ δίνει νέα προοπτική στην ενδυνάμωση των περιφερειακών σχημάτων πολυμερούς συνεργασίας που κινούνται στον ίδιο στρατηγικό άξονα, πάντοτε με γνώμονα την εμπέδωση κλίματος σταθερότητας και ειρήνης στην ευρύτερη περιοχή.
Δ. Πρόγραμμα Πρωθυπουργού
Νωρίτερα σήμερα, ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, σε τηλεδιάσκεψη για την αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης τόνισε: «Το σχέδιο αυτό, υπηρετεί δύο κατευθύνσεις: Απαντά στα τρέχοντα ζητούμενα της συγκυρίας με κυρίαρχη την προστασία και την τόνωση της απασχόλησης, αλλά ταυτόχρονα είναι και μία ευκαιρία για μια ριζική μεταστροφή της εθνικής οικονομίας προς ένα αναπτυξιακό μοντέλο εξωστρεφές, καινοτόμο, το οποίο θα σηματοδοτεί επί της ουσίας την Ελλάδα του μέλλοντος».
Και συνέχισε λέγοντας ότι «Έχουμε μιλήσει πολλές φορές για τα συγκεκριμένα ποσά που αφορούν στο Ταμείο Ανάκαμψης: 72 δισ. συνολικά θα εισρεύσουν στη χώρα από τα Ευρωπαϊκά Ταμεία για την επόμενη επταετία, 32 δισ. από το Ταμείο Ανάκαμψης και περίπου 40 δισ. από το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο, τα οποία θα διατεθούν μέσα από δράσεις του ΕΣΠΑ και της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής για την επόμενη εξαετία». Ένα Ταμείο Ανάκαμψης που «καταρρίπτει ένα ταμπού-το ταμπού της κοινής έκδοσης χρέους, μεταβιβάζοντας πόρους στα μέλη που το έχουν περισσότερο ανάγκη. Σηματοδοτεί, κατά συνέπεια, μία ιστορική στιγμή στην πορεία της Ένωσης».
Στις 12:30 ο Πρωθυπουργός συνομίλησε μέσω τηλεδιάσκεψης με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου στο πλαίσιο των τακτικών μηνιαίων ενημερώσεων. Όπως χαρακτηριστικά είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε σχέση με την αντιμετώπιση της πανδημίας, «θα μπορέσουμε να επανέλθουμε σε φυσιολογικούς ρυθμούς μόνο όταν θα είμαστε απολύτως σίγουροι ότι έχει μειωθεί σημαντικά η πίεση στο Εθνικό Σύστημα Υγείας».
Στις 7 το απόγευμα, ο Πρωθυπουργός θα συμμετάσχει στην τηλεδιάσκεψη των ηγετών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου με θέμα την αντιμετώπιση της πανδημίας.
