Ψηφιακός Μετασχηματισμός: Πώς η τεχνολογία και το 5G φέρνουν την επανάσταση στο σύγχρονο γεωργικό τομέα
Στο πλαίσιο του «Εθνικού Προγράμματος Μικροδορυφόρων» και σε συνεργασία με τον Eυρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA), η Ελλάδα θα αποκτήσει εντός του 2026, 7 δορυφόρους για την παρατήρηση της γης και την ανάπτυξη υπηρεσιών προστιθέμενης αξίας μέσω εφαρμογών και λύσεων που αφορούν σε τομείς όπως η ασφάλεια, η ναυτιλία, η διαχείριση της γης και των δασών, αλλά και η γεωργία. Ήδη, στα τέλη του 2024, ο ESA ανακοίνωσε το έργο 5G–HOSTS–SAT (5G Hub Over–The–Air Vertical Segment Validations) για να αναδείξει το πώς τα δορυφορικά και επίγεια δίκτυα επικοινωνίας 5G μπορούν να συνεργαστούν για να συμβάλουν στην επίλυση πραγματικών ζητημάτων, επικεντρώνοντας στους τομείς της αντιμετώπισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης και «έξυπνης» γεωργίας.
Το έργο αφορά σε μια ολοκληρωμένη πλατφόρμα υπηρεσιών 5G δορυφορικών και επίγειων δικτύων, που αξιοποιεί διεπαφές προγραμματισμού εφαρμογών (APIs) της πλατφόρμας GSMA Open Gateway για τη βέλτιστη αξιοποίηση του εύρους ζώνης δορυφορικής σύνδεσης προκειμένου να υποστηρίξει αφενός την προστασία των πολιτών από φυσικές καταστροφές, με επικεφαλής την Hewlett Packard Enterprise και αφετέρου την ανάπτυξη ενός «έξυπνου» συστήματος υποστήριξης αποφάσεων για άρδευση ακριβείας στον αγροτικό τομέα, με επικεφαλής το Τμήμα Γεωργίας, Τροφίμων και Περιβάλλοντος (DiSAAA) του Πανεπιστημίου της Πίζας της Ιταλίας.
Άραγε, θα μπορούσαμε ποτέ να φανταστούμε στο παρελθόν έναν κόσμο όπου οι αγρότες θα μπορούν να παρακολουθούν τις καλλιέργειες και τα ζώα τους σε πραγματικό χρόνο, να εντοπίζουν ασθένειες στην αγροτική τους παραγωγή πριν αυτές εξαπλωθούν και να βελτιστοποιούν τη χρήση νερού και λιπασμάτων με σχεδόν απόλυτη ακρίβεια μέσω των κινητών τους τηλεφώνων;
Η τεχνολογία 5G επιτρέπει τη δημιουργία ενός οικοσυστήματος «έξυπνης» γεωργίας
Από τους ορυζώνες στην Ιαπωνία έως τους αμπελώνες στην πόλη Lucca της Βόρειας Ιταλίας, παραδοσιακές γεωργικές πρακτικές «μεταμορφώνονται» σε «έξυπνες», με τη δύναμη των δικτύων 5G και με ταχύτητες μετάδοσης δεδομένων έως και 100 φορές υψηλότερες από δίκτυα προηγούμενης γενιάς, ενισχύοντας την παραγωγικότητα και προωθώντας τη βιωσιμότητα του γεωργικού τομέα.
Για παράδειγμα, σύμφωνα με το cnn, ρομπότ-αγρότες έχουν λανσαριστεί στην αγορά της Ιαπωνίας για να «ρίξουν» τον ηλικιακό μέσο όρο των Ιαπώνων αγροτών σε μια χώρα που βάλλεται από το ζήτημα της γήρανσης του πληθυσμού, καθώς 1 στους 10 Ιάπωνες είναι ηλικίας 80 ετών ή άνω και μόνο το 20% του συνολικού πληθυσμού περίπου είναι κάτω των 60 ετών, με συνεπακόλουθη τη μείωση (στο μισό μεταξύ 2000 και 2023) των ανθρώπων που απασχολούνται κατά κύριο λόγο στο γεωργικό τομέα. Συγκεκριμένα, στην αγορά της Ιαπωνίας το ημι-αυτόνομο ρομπότ Άνταμ μπορεί να μεταφέρει προϊόντα συγκομιδής σε δύσβατο έδαφος, καθώς και να ψεκάζει τα χωράφια με φυτοφάρμακα, ενώ η διαδικτυακή πλατφόρμα Newton παρέχει στους αγρότες πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο για τις καλλιέργειες, τις ασθένειες και τη διαχείριση των γεωργικών εκμεταλλεύσεων ακόμα και σε απομακρυσμένες περιοχές.
Και στην Ευρώπη, στη Lucca της Ιταλίας, «έξυπνες» συσκευές μέσω αισθητήρων συλλέγουν δεδομένα (ανάγκη σε νερό, υγρασία εδάφους, θερμοκρασία των καλλιεργειών) τα οποία στη συνέχεια αποστέλλονται μέσω δικτύου 5G και μεταδίδονται μέσω δορυφόρου σε κέντρο ελέγχου παρέχοντας χρήσιμη πληροφόρηση για την αντιμετώπιση της αυξανόμενης συχνότητας και έντασης ξηρασιών που επηρεάζουν την τοπική αγροτική παραγωγή. Αλλά και στην πόλη Λιντζ της Αυστρίας η εταιρεία Huawei, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Βιέννης, εφαρμόζει προγράμματα ευφυούς γεωργίας μέσω smart τεχνολογίας και τεχνητής νοημοσύνης ήδη από το 2021, βάσει 5G εφαρμογών τεχνολογικής επιτήρησης της κατάστασης των αγροτικών καλλιεργειών και της συνεπακόλουθης εκτίμησης των αναγκών σε νερό ή λιπάσματα.
Στη χώρα μας, υλοποιούνται ενέργειες όπως το πρόγραμμα «Έξυπνη Σπορά» της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας σε συνεργασία με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, που αφορά σε ψηφιακή πλατφόρμα γεωργίας ακριβείας για τον υπολογισμό άνθρακα και την εκτίμηση της παραγωγής για την καλλιέργεια κριθαριού στην περιοχή της Θεσσαλίας, με δυνατότητα επέκτασης και σε άλλες αροτραίες καλλιέργειες και περιοχές της χώρας.
Η ενσωμάτωση του 5G στον αγροτικό τομέα δημιουργεί έναν κύκλο βιώσιμης ανάπτυξης
Αισθητήρες εδάφους και θερμοκρασίας περιβάλλοντος, συνδεδεμένοι μέσω 5G (Internet of Things, IoT) συλλέγουν πληροφορίες για τα επίπεδα υγρασίας στο χωράφι, τη θερμοκρασία και τα επίπεδα θρεπτικών ουσιών του εδάφους. Οι αγρότες λαμβάνουν ακριβή δεδομένα προκειμένου να προβαίνουν σε στοχευμένες επεμβάσεις, περιορίζοντας την αλόγιστη χρήση νερού, λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων που έχουν αρνητικό περιβαλλοντικό αντίκτυπο.
Με δεδομένη την καλύτερη αξιοποίηση των πόρων, το περιβάλλον θωρακίζεται. Παράλληλα, ενισχύεται η ανταγωνιστικότητα των αγροτικών επιχειρήσεων, διασφαλίζοντας ένα μέλλον, όπου τεχνολογία και γεωργία θα συνεργάζονται αρμονικά για την κάλυψη των διαρκώς αυξανόμενων αναγκών του πλανήτη σε τρόφιμα.
Η αυξανόμενη επισιτιστική ζήτηση επιτάσσει νέες, βιώσιμες γεωργικές πρακτικές
Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Τροφίμων και Γεωργίας (Food and Agriculture Organization, FAO), ο παγκόσμιος πληθυσμός αναμένεται να αυξηθεί κατά περισσότερο από ένα τρίτο, δηλαδή κατά 2,3 δισ. ανθρώπους έως το 2050 και συνεπακόλουθα η ζήτηση της αγοράς για τρόφιμα θα συνεχίσει να αυξάνεται επίσης. Για παράδειγμα, η ζήτηση για δημητριακά, τόσο προς κατανάλωση όσο και για χρήση προς εκτροφή ζώων, προβλέπεται να φτάσει περίπου τα 3 δισ. τόνους έως το 2050, από τα σχεδόν 2,1 δισ. τόνους που είναι σήμερα, ενώ σύμφωνα με τις προβλέψεις, η σίτιση του παγκόσμιου πληθυσμού το 2050 θα απαιτήσει αύξηση της συνολικής παραγωγής τροφίμων κατά περίπου 70%.
