Σημεία Ομιλίας, Χρήστου Γκόκα, Ειδικού Αγορητή ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής στο Νομοσχέδιο του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών με θέμα:
Κύρωση της από 30.3.2022 Συμφωνίας Τροποποίησης της από 30.7.2018 Σύμβασης Παραχώρησης του έργου «Ανάπτυξη Εμπορευματικού Κέντρου Θριασίου Πεδίου» που κυρώθηκε με τον ν. 4574/2018, μεταξύ της εταιρείας «ΓΑΙΑΟΣΕ Α.Ε. ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ» και της εταιρείας «ΘΡΙΑΣΙΟ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ», καθώς και του Ελληνικού Δημοσίου, της εταιρείας «ΕΤΒΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ» και της εταιρείας «ΓΚΟΛΝΤΑΙΡ ΚΑΡΓΚΟ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΙΕΘΝΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΚΑΙ LOGISTICS ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ»
«Προβληματική η συμπόρευση Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ στη Σύμβαση για το Θριάσιο που εξακολουθεί να είναι σκανδαλώδης»
• Για την αξιοποίηση του Θριάσιου, γενικότερα, δεν μπορεί κατ’ αρχάς, παρά να είμαστε θετικοί, γιατί αποτελεί εθνικό στρατηγικό στόχο να καθιερωθεί η Ελλάδα σαν ο σημαντικότερος διαμετακομιστικός κόμβος στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, με ένα σύγχρονο εμπορευματικό και διαμετακομιστικό κέντρο που θα διασυνδέεται με όλα τα εθνικά και διευρωπαϊκά δίκτυα, λιμάνια, αεροδρόμια, οδικούς άξονες, σιδηροδρομικό δίκτυο. Να διαθέτει η χώρα το σημαντικότερο Logistic Park στα Βαλκάνια.
• Είμαστε υπέρ των επενδύσεων, των μεγάλων αναπτυξιακών έργων, και το έχουμε αποδείξει και στην πράξη. Τα μεγαλύτερα έργα υποδομής φέρουν τη σφραγίδα των Κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ. Αλλά όχι στο όνομα της Ανάπτυξης να ισοπεδώνονται βασικές αρχές υγιούς ανταγωνισμού, ίσων ευκαιριών και διαφάνειας.
• Τέτοιες Συμβάσεις θα πρέπει να εξυπηρετούν το εθνικό μας συμφέρον, κατά πρώτον, αλλά θα πρέπει, συγχρόνως, να εξυπηρετούν, παράλληλα, τόσο το δημόσιο όσο και το κοινωνικό συμφέρον, αλλά και τη διαφάνεια. Συζητάμε λοιπόν την Κύρωση της από 30.3.2022 Συμφωνίας για την Τροποποίηση της από 30.7.2018 Σύμβασης Παραχώρησης για το Εμπορευματικό Κέντρο στο Θριάσιο.
• Μια σύμβαση παραχώρησης, κυριολεκτικά σκανδαλώδη, όπως το είχαμε αναδείξει και το είχαμε τεκμηριώσει, με τον τότε εισηγητή μας κ. Μανιάτη. Η δε θέση μας αυτή, δικαιώθηκε, αφού αυτή η σύμβαση δεν εγκρίθηκε από τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (D G Comp)
• Καταψηφίσαμε για κάποιους συγκεκριμένους λόγους. Τελικά, ό,τι έγινε εξυπηρέτησε (εκτός των προβλεπόμενων διαδικασιών), μόνο την παραχωρισιούχο εταιρεία.
• Όμως αντίστοιχη ήταν και η στάση της Νέας Δημοκρατίας, της τότε Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, και του κ. Καραμανλή, σημερινού Υπουργού, προσωπικά.
Κύριε Υπουργέ, δεν στηρίξατε τότε μια σύμβαση, με διαφοροποιημένους όρους από αυτούς της Προκήρυξης, όπως είπατε τότε στην Ομιλία σας, και σωστά. Σήμερα έχει αποκατασταθεί αυτό; Και αν όχι, όπως και εμείς πιστεύουμε, τότε γιατί δεν το αποκαταστήσατε;
Και ποιά είναι η δική σας σημερινή εκτίμηση για αυτή την επένδυση; Γιατί τότε μιλούσατε για 250 εκατ. Ευρώ;
Τί γίνεται με τη μεταφορά έργων από τη δεύτερη στην πρώτη περίοδο με εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου;
Ή με τις πρόσθετες κατασκευές που επίσης είχατε καταγγείλει; Πέραν των 235.000 τμ που έφθαναν με την ευνοϊκή αλλαγή των όρων δόμησης στα 970.000 τ.μ. .
Τότε μιλούσατε για διάρκεια 30 χρόνια (αναφερόμενη στη Σύμβαση του 2006), τώρα συμβιβάζεστε και εσείς με τα 60 χρόνια, μετά από παράλληλη προβλεπόμενη διαδικασία. Όπως επίσης μιλούσατε για ετήσια καταβολή 10,6 % επί των ετήσιων εσόδων, έναντι 2,5% της Σύμβασης. Και αυτό το ξεχάσατε, φθάνοντας στο 5%.
• Μιλήσατε για επενδύσεις που υπηρετούν τους πολλούς και περιχαρακώνουν τα οφέλη των λίγων. Σήμερα τί άλλαξε; Ελάχιστα έως τίποτα όπως θα δούμε παρακάτω.
Είχαμε τότε επισημάνει από την πλευρά μας εκτός των ανωτέρω τη μείωση του οφέλους για το Δημόσιο, στα 31 εκατ. ευρώ (από τα 53 εκατ. ευρώ το 2016), τα δάνεια των 20 εκατ. ευρώ έναντι των υποχρεώσεων του επενδυτή, με δάνεια με εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου, την υπερδόμηση χωρίς πρόσθετα ανταλλάγματα, τη μείωση του οικονομικού ανταλλάγματος από 20 εκατ. ευρώ (Προκήρυξη) στα 10 εκατ. Ευρώ.
Όπως επίσης τα ζητήματα για την εγκατάσταση και εκμετάλλευση των ΑΠΕ και για τις εγκαταστάσεις διαχείρισης Αποβλήτων.
Αυτά ήταν τα κατορθώματα του ΣΥΡΙΖΑ τότε.
• Ο οποίος και σήμερα, παραδόξως, νιώθει δικαιωμένος επίσης, μαζί με εσάς, από τις εξελίξεις, σας εγκαλεί δε και εσάς και τη D G Comp για καθυστερήσεις και θεωρεί ότι η επένδυση στα βασικά σημεία είναι η ίδια. Δεν σας προβληματίζει η ικανοποίηση του ΣΥΡΙΖΑ και στη Σύμβαση του 2018 και με τη σημερινή; Γιατί δεν γίνεται να είστε και οι δύο ικανοποιημένοι.
Ή άλλαξε ουσιαστικά η συμφωνία, και τότε προς τι η ικανοποίηση του ΣΥΡΙΖΑ;
Ή δεν άλλαξε ουσιαστικά, οπότε η Κυβέρνηση είναι εκτεθειμένη.
Εμείς λέμε ότι δικαιωθήκαμε για τις τότε θέσεις μας. Εσείς μπορείτε;
• Αυτό που καταγγέλλατε ως σκάνδαλο το καλύπτετε σήμερα μαζί με το ΣΥΡΙΖΑ, εξυπηρετώντας τα ίδια συμφέροντα. Όπως έγινε και με το Υπερταμείο και το Ελληνικό στην εναλλαγή των ρόλων σας ως Κυβέρνηση και Αντιπολίτευση.
Ως Κυβέρνηση η πρακτική σας είναι συνυφασμένη με την αδιαφάνεια, τις απευθείας αναθέσεις (κανόνας), με θεσμικό πλαίσιο και επιλογές για λίγους σε βάρος των πολλών στην ενέργεια, στις μεγάλες επενδύσεις, στην απορρόφηση των πόρων του Ταμείου Ανάπτυξης. Γι’ αυτό ήταν εύκολο να προσαρμοστείτε στην περίπτωση του Θριάσιου και να ξεχάσετε τη θέση σας ως Αντιπολίτευση.
Ως προς τα βασικά σημεία της τροποποίησης της σύμβασης:
• Το αρχικώς προβλεπόμενο «Εφάπαξ Αντάλλαγμα», ύψους 10.000.000 ευρώ, μετονομάζεται σε «Αρχικό Αντάλλαγμα» και ανέρχεται στο ποσό των 20.000.000 ευρώ, καταβλητέο σε δύο άτοκες ισόποσες δόσεις, εντός των οριζόμενων προθεσμιών.
• Αυξάνονται επίσης, το ποσοστό της Ετήσιας Πληρωμής προς τον ΚτΕ, από 2,51% σε 5%, (έναντι 10,6% της συμφωνίας του 2006) επί των ακαθάριστων ετησίων εσόδων του Παραχωρησιούχου, για όλη την Περίοδο Παραχώρησης, και το ποσό της Ελάχιστης Πληρωμής, ανά Έτος Παραχώρησης, κατά 350.000 ευρώ, δηλαδή φθάνει τις 700.000 ευρώ.
Για τα ανωτέρω όμως προβλέπεται ποσοστιαία μείωση, ανάλογη με αυτή που ενδεχομένως προκύψει, εφ’ όσον δεν ικανοποιηθούν οι στόχοι που προβλέπονται στο Παράρτημα 17 της σύμβασης για τους ετήσιους τζίρους. Επομένως τα ποσά αυτά δεν είναι στο σύνολό τους εξασφαλισμένα.
• Προβλέπεται και πάλι η δυνατότητα δανεισμού, και όχι διάθεσης Ιδίων Κεφαλαίων, 20 εκατ. ευρώ.
• Προβλέπεται, εφόσον ο Παραχωρησιούχος έχει επιτύχει εσωτερικό ποσοστό απόδοσης ιδίων κεφαλαίων, σε ποσοστό ανώτερο του 9,09%, τότε αυτός να καταβάλλει στον Κύριο του Έργου το 50% των διαθέσιμων κερδών προς διανομή, ως πληρωμή κατανομής κερδών.
• Η διάρκεια της Περιόδου Παραχώρησης μειώνεται από εξήντα (60) σε τριάντα επτά (37) έτη, με τη δυνατότητα παράτασης για είκοσι τρία (23) επιπλέον έτη μετά από σύναψη σχετικής συμφωνίας. Διάταξη εντελώς αόριστη ως προς τις προβλέψεις για τη Συμφωνία που θα υπογραφεί μελλοντικά ιδιαίτερο ως προς το οικονομικό αντάλλαγμα και το τίμημα, ώστε να δοθεί η σχετική παράταση των είκοσι τριών (23) ετών .
Δηλαδή με μια διαφορετική διαδικασία, ξαναπάμε στα 60 εκατ.
• Με τα νέα δεδομένα υπολογίζεται ότι το όφελος για το Ελληνικό Δημόσιο θα είναι περίπου 55 εκατ. ευρώ έναντι 31 εκατ. ευρώ με τη σύμβαση του 2018 και 63 εκατ. ευρώ της πρόβλεψης του διαγωνισμού του 2016.
• Ως προς τις πρόσθετες κατασκευές υπάρχει η πρόβλεψη, (προσθήκη στο άρθρο 2.2.1.). Ακόμη και με τις σημερινές μεταβολές στη Σύμβαση δεν αίρεται η πρόσθετη Δόμηση για την οποία δεν υπήρχε πρόβλεψη στο διαγωνισμό, και υπάρχει επιπλέον προβληματισμός και λόγω της ασάφειας για το αντάλλαγμα και την ελάχιστη ετήσια πληρωμή.
• Κάποια θέματα δεν θα ξανασυζητηθούν. Δίνονται πρόσθετες δυνατότητες σε σχέση με τη σύμβαση, στη δόμηση, στο χρόνο διάρκειας της σύμβασης και μια σειρά άλλα ζητήματα, τα οποία, πραγματικά, δημιουργούν ένα πλαίσιο που δεν καθορίζει με σαφήνεια τα όρια που αφορούν στο δημόσιο, στην ικανοποίηση του δημοσίου συμφέροντος.
• Με μια διαφορετική διαδικασία μπορούμε να έχουμε ξανά χρόνο παραχώρησης και πάλι 60 έτη. (Το 2006 η πρόβλεψη ήταν 30 έτη)
• Οι εγκαταστάσεις ΑΠΕ και διαχείρισης αποβλήτων, που δεν υπήρχαν στην προκήρυξη, παραμένουν.
• Δεν υπάρχει σαφής πρόβλεψη για τις πρόσθετες κατασκευές μετά το τέλος του χρόνου παραχώρησης.
• Κατά τη Συζήτηση στη Επιτροπή θέσαμε τα εξής θέματα:
Να μας δοθεί η απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού, που αναφέρεται στα 12 σημεία της τροποποίησης. (Δεν έχει δοθεί ακόμα.)
Ρωτήσαμε επίσης, εάν το κείμενο που έχουμε σήμερα ως Συμφωνία για να κυρωθεί από την Ελληνική Βουλή, είναι το ίδιο κείμενο με αυτό που έχει συμφωνήσει η Επιτροπή Ανταγωνισμού. Αν το έχει και αν έχει συμφωνήσει. (Δεν έχει διευκρινιστεί)
Ρωτήσαμε εάν η Κυβέρνηση, εξέτασε τη δυνατότητα για ένα νέο διαγωνισμό, μια νέα σύμβαση. (Δεν σχολιάστηκε)
Το όφελος για το Ελληνικό Δημόσιο παραμένει μικρότερο από την πρόβλεψη του διαγωνισμού του 2016. Το Θριάσιο ήταν σκάνδαλο και παραμένει σκάνδαλο.
Προφανώς, το Εμπορευματικό Κέντρο του Θριάσιου Πεδίου αποτελεί έργο μεγάλης αναπτυξιακής και γεωστρατηγικής σημασίας για τη χώρα μας.
Η Κυβέρνηση όμως οφείλει να διαπραγματευτεί μια άλλη συμφωνία, που θα εξυπηρετεί τους Εθνικούς Στόχους, αλλά και τη Διαφάνεια και το Δημόσιο Συμφέρον. Ή θα έπρεπε ήδη να έχει δρομολογηθεί νέος διαγωνισμός με όρους διαφάνειας και προστασίας του Δημόσιου Συμφέροντος.
