Παρά τη σημαντική πρόοδο της τελευταίας δεκαετίας, οι επιδόσεις της ελληνικής οδικής ασφάλειας και της κυκλοφοριακής παιδείας των Ελλήνων οδηγών, συγκρινόμενες με εκείνες άλλων ανεπτυγμένων κρατών, παραμένουν κατώτερες του γενικότερου βιοτικού επιπέδου της χώρας.
Δεδομένου ότι η βελτίωση του επιπέδου οδικής ασφάλειας πρέπει να αποτελεί βασική προτεραιότητα σε ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης της χώρας, είναι επιτακτική ανάγκη η χάραξη στρατηγικής για την προώθηση της οδικής ασφάλειας που θα βασίζεται στον συνδυασμό των προτεινόμενων μέτρων και όχι στην αποσπασματική εφαρμογή τους.
Στο πλαίσιο της επικείμενης αναθεώρησης του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, ο Σύλλογος Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων έστειλε ανοιχτή επιστολή στον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, Κώστα Καραμανλή, στην οποία επισημαίνεται: «Μια θεμελιώδης αρχή αυτής της στρατηγικής έγκειται στο γεγονός ότι η οδική ασφάλεια, χωρίς ξεκάθαρο και προσαρμοσμένο στην πραγματικότητα Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, δεν μπορεί να βελτιωθεί. Όπως γνωρίζετε, τον Μάρτιο του 2018 ψηφίστηκε στη Βουλή ο Νόμος 4530/2018 ο οποίος τροποποίησε, μετά από πολλά χρόνια, τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ).
Βασικός άξονας του αναθεωρημένου ΚΟΚ ήταν οι υφιστάμενες παραβάσεις να καταταχθούν ανάλογα με την επικινδυνότητά τους στην οδική ασφάλεια και την οδηγική συμπεριφορά σε 5 κατηγορίες. Ωστόσο, νέες ποινές ορίστηκαν μόνο σε 6 παραβάσεις, ενώ για όλες τις υπόλοιπες απαιτείται Υπουργική Απόφαση. Για τον σκοπό αυτό συγκροτήθηκε υποομάδα της Νομοπαρασκευαστικής Επιτροπής Αναθεώρησης του ΚΟΚ (που τελεί υπό το συντονισμό της Διεύθυνσης Οδικής Κυκλοφορίας και Ασφάλειας του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών). Παρότι όμως η υποομάδα που ορίστηκε, αποτελούμενη από εκπροσώπους του Υπουργείου Μεταφορών, της Τροχαίας και του Συλλόγου Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων, λειτούργησε εξαιρετικά συνεδριάζοντας περισσότερες από 10 φορές και καταθέτοντας πλήρη πρόταση κατηγοριοποίησης των παραβάσεων και ύψους προστίμου ανά κατηγορία, η πρόταση αυτή δεν λήφθηκε ποτέ υπόψη και η κατηγοριοποίηση των παραβάσεων παραμένει στον αέρα.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, τους τελευταίους 28 μήνες, η Τροχαία να καλείται να αστυνομεύει κάποιες παραβάσεις με νέες κυρώσεις, ενώ σε όλες τις υπόλοιπες εκκρεμεί η κατηγοριοποίησή τους και προσωρινά εφαρμόζονται τα παλαιότερα πρόστιμα».Όπως τονίζει ο Σύλλογος Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων, η σωστά σχεδιασμένη, συστηματική και συνεχής αστυνόμευση που στοχεύει στις επικίνδυνες παραβάσεις για την οδική ασφάλεια, είναι αποδεδειγμένα το κατεξοχήν μέτρο που μπορεί να οδηγήσει σε θεαματική βελτίωση της συμπεριφοράς των οδηγών και σε ακόμη θεαματικότερη μείωση των νεκρών και τραυματιών των οδικών ατυχημάτων.
Ο στόχος της αποτελεσματικής αστυνόμευσης για βελτίωση της συμπεριφοράς του οδηγού προϋποθέτει ο νέος ΚΟΚ να προβλέπει χαμηλά πρόστιμα με πολλούς ελέγχους και όχι υψηλά πρόστιμα με ελάχιστους ελέγχους. Εκτός από συγκεκριμένες παραβάσεις υψηλής επικινδυνότητας, τη συστηματική χρήση τεχνολογιών (κάμερες, κλπ.), οι οποίες οδηγούν και σε πολύ οικονομικότερη και αποδοτικότερη αστυνόμευση, την απλοποίηση του υφιστάμενου πολύπλοκου συστήματος βεβαίωσης της παράβασης και είσπραξης των προστίμων αλλά και επιβολής όλων των κυρώσεων με τρόπο απόλυτο και διαφανή.
Ένα από τα μέτρα που προτείνει είναι η λεπτομερής καταγραφή και δημοσιοποίηση του αριθμού των παραβάσεων, των ελέγχων και ειδικά των αποτελεσμάτων των ελέγχων αυτών με στόχο όχι μόνο να μην ατονήσει η αστυνόμευση αλλά και την καλύτερη αποδοχή της από τους χρήστες της οδού τη σωστή και στοχευμένη εκπαίδευση των τροχονόμων καθώς και τον κατάλληλο εξοπλισμό για όλες τις παραπάνω δράσεις.
Από την άλλη, ο Σύλλογος Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων προτείνει τα έσοδα από τα πρόστιμα του ΚΟΚ να κατευθύνονται στην τοπική αυτοδιοίκηση με αποκλειστικό σκοπό την λήψη στοχευμένων μέτρων οδικής ασφάλειας για τη μείωση των οδικών ατυχημάτων, στην ελληνική αστυνομία με αποκλειστικό σκοπό τον εκσυγχρονισμό του εξοπλισμού της και της εκπαίδευσης της και στο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών με αποκλειστικό σκοπό τη χρηματοδότηση σύνταξης εθνικών προδιαγραφών και μελετών οδικών έργων καθώς και για την χρηματοδότηση έργων και δράσεων που αφορούν την οδική ασφάλεια.
Τέλος, προτείνεται να γίνει αναθεώρηση του ΚΟΚ για να αντιμετωπιστεί και η κυκλοφορία νέων μέσων που μέχρι πρόσφατα δεν υπήρχαν, όπως για παράδειγμα οι υπηρεσίες μικροκινητικότητας (ηλεκτρικά πατίνια) που εισέβαλαν τον Δεκέμβριο του 2018 στις ελληνικές πόλεις και ακόμη δεν έχει οριστεί το πλαίσιο λειτουργίας τους.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
