Γνωστή είναι δυστυχώς, σε όσους τουλάχιστον ασχολούνται με τα στρατιωτικά θέματα, η προβληματική έως κακή κατάσταση των Ενόπλων Δυνάμεων (ΕΔ) της χώρας μας. Η οικονομική κρίση που μαστίζει την πατρίδα μας από το 2010 δεν έχει αφήσει ανεπηρέαστες τις ΕΔ μας.
Το να διαθέτει και να συντηρεί ένα κράτος ισχυρά και ετοιμοπόλεμα στρατεύματα απαιτούνται κονδύλια. Άλλωστε οι ΕΔ είναι ένα «ακριβό σπορ» και για το λόγο αυτό υψηλού επιπέδου στρατούς έχουν οι οικονομικά ισχυρές χώρες. Οικονομία και ΕΔ πάνε μαζί. Γνωρίζουμε ότι για τη δημιουργία σύγχρονων στρατευμάτων απαιτούνται κυρίως τρία στοιχεία. Πρώτον η επιθυμία της πολιτείας-κυβέρνησης να έχει ισχυρές ΕΔ, δεύτερον η ύπαρξη ικανού αριθμού προσωπικού (δημογραφική επάρκεια) και τρίτο η οικονομική ευρωστία (υλικά, εφόδια, σύγχρονα μέσα και εκπαίδευση). Στην πολύπαθη πατρίδα μας η επιθυμία της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ είναι ολίγον θολή, τι ακριβώς ΕΔ επιθυμούν κανείς δεν ξέρει ακόμα, ενώ το δημογραφικό και οικονομικό πρόβλημα αποτελούν αξεπέραστα εμπόδια για την ύπαρξη ισχυρών και αποτελεσματικών ΕΔ.
Αλλά ας έλθουμε στη νέα απόφαση του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας (ΥΠΕΘΑ) για την αναβάθμιση των υπαρχόντων F-16, την εξέταση προμήθειας σε βάθος χρόνου μιας Μοίρας F-35, την υπογραφή σύμβασης για τη συντήρηση και υποστήριξη (FOS) των αντιαεροπορικών S-300 και τη συνέχιση εκτέλεσης της σύμβασης προμήθειας των μεταφορικών ελικοπτέρων NH-90. Κατ΄ αρχάς η απόφαση ή η πρόθεση του ΥΠΕΘΑ είναι θετική. Βέβαια την παίρνει πολύ αργά και κατόπιν των αφόρητων πιέσεων που μας ασκεί η Τουρκία στο πολιτικό και στρατιωτικό τομέα. Αποτελεί μια απέλπιδα προσπάθεια αναχαίτισης της προκλητικότητας της Άγκυρας. Το εάν θα υλοποιηθούν ή όχι όλα αυτά τα προγράμματα δεν εξαρτάται μόνο από εμάς, αλλά και από τις προθέσεις των δανειστών μας. Η γερμανική Bild ήταν εξαιρετικά επικριτική στους ελληνικούς σχεδιασμούς γράφοντας ότι «οι χρεοκοπημένοι Έλληνες δαπανούν χρήματα για να αγοράσουν πολεμικά αεροσκάφη την ώρα που το φάντασμα του Grexit πλανάται πάνω από τη χώρα».
Όμως ας δούμε επιγραμματικά αυτά τα πιθανά προγράμματα. Κατ΄ αρχάς η χώρα μας επιθυμεί την αναβάθμιση των 155 αεροσκαφών F-16 που διαθέτει (από F-16 block 30 έως F-16 block 52 plus). Η αναβάθμισή τους πιθανόν να αφορά στην τοποθέτηση του νέου ραντάρ AESA και στον εκσυγχρονισμό του software, έτσι ώστε τα αεροσκάφη να μπορούν να φέρουν τα πλέον εξελιγμένα όπλα. Ο χρόνος υλοποίησης του προγράμματος μπορεί να πάρει από 5 έως και 7 χρόνια ανάλογα και με τις δυνατότητες της ΕΑΒ να προχωρήσει την αναβάθμιση. Το κόστος της μπορεί να φτάσει και τα 2 δισ. ευρώ. Αυτό θα εξαρτηθεί από το πόσα αεροσκάφη τελικώς θα μπουν στο πρόγραμμα. Η Τουρκία σύμφωνα με το προγραμματισμό θα παραλάβει το πρώτο F-35 το 2018 και η πρώτη μοίρα θα είναι έτοιμη το 2020. Δηλαδή «καλημέρα και έφεξε» όταν θα αρχίσουν, εάν ποτέ αρχίσουν, να αναβαθμίζονται τα ελληνικά F-16, η Άγκυρα θα διαθέτει ήδη την πρώτη της Μοίρα των F-35. Με λίγα λόγια η αεροπορική μάχη του Αιγαίου χάθηκε. Θα γίνονται αναχαιτίσεις και οι Τούρκοι θα γελάνε.
Όσον αφορά «στα δικά μας» F-35, η ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Άμυνας ζήτησε από την αμερικανική πλευρά ενημέρωση για τις επιχειρησιακές δυνατότητες του αεροσκάφους και το κόστος αγοράς μιας μονάδος. Βέβαια, από το εκφράζω ενδιαφέρον μέχρι το αποκτώ F-35 είναι ένα μεγάλο θέμα, καθώς απαιτούνται για μία Μοίρα τουλάχιστον 2 δισ. ευρώ (η κάθε μονάδα κοστολογείται περί τα 80-90 εκατομμύρια δολάρια, χωρίς να περιλαμβάνονται τα όπλα τους, όπως βεβαίως και η γραμμή υποστήριξης και συντήρησής τους) και μίνιμουμ χρόνος τρία έως και πέντε χρόνια, αφού προηγούνται οι χώρες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα συμπαραγωγής του αεροσκάφους. Αναζητείται δηλαδή κάποιος δωρητής, εκτός και εάν οι Αμερικάνοι μας λυπηθούν και μας δωρίσουν μερικά.
Φεύγοντας από τα αμερικανικά όπλα περνάμε στα ρωσικά, αφού το τρίτο που ανακοίνωσε το υπουργείο Εθνικής Άμυνας είναι το «κλείσιμο» συμφωνίας για υποστήριξη και συντήρηση των αντιαεροπορικών συστημάτων S-300 που βρίσκονται στην Κρήτη. Η συμφωνία θα περιλαμβάνει την πλήρη λειτουργικότητα των δύο Πυροβολαρχιών των S300PMU1 με την πιστοποίηση και επέκταση ορίου ζωής των 96 συνολικά βλημάτων 48Ν6Ε1. Τα βλήματα αυτά έχουν μέγιστη ακτίνα εμπλοκής τα 150 km και διακρίνονται για την αξιοπιστία τους και την αποτελεσματικότητά τους. Το δε ραντάρ τους έχει εμβέλεια 350 km. Εδώ πρέπει να επισημανθεί ότι η συγκεκριμένη σύμβαση θα έπρεπε να είχε υπογραφεί από τον Δεκέμβριο του 2013 όταν πραγματοποιήθηκε η πρώτη και τελευταία δυστυχώς βολή των S300PMU1 στο Πεδίο Βολής Κρήτης. Ως συνήθως όμως «τρία πουλάκια κάθονται» για το ΥΠΕΘΑ, καθόσον όπως φαίνεται σοβαρότερα είναι τα ταξίδια στο εξωτερικό, οι δεξιώσεις και οι επισκέψεις προς «άγραν ψήφων» από τον εξοπλισμό της χώρας. Φυσικά οι φίλοι μας οι Ρώσοι έχουν προτείνει στην Ελλάδα την προμήθεια μίας Πυροβολαρχίας από το πιο εξελιγμένο αντιαεροπορικό σύστημα S-400. Για να το προμηθευτούμε ή θα πρέπει να πουλήσουμε κανένα νησάκι ή να μας το δώσουν με «άτοκες δόσεις».
Τέλος ας έλθουμε στο άλλο πολύπαθο πρόγραμμα των ελικοπτέρων NH-90. Υπενθυμίζεται ότι μετά από τέσσερις τροποποιήσεις της αρχικής σύμβασης 034Α/03 για την απόκτηση συνολικά 20 ελικοπτέρων, εκ των οποίων 4 της έκδοσης Ειδικών Επιχειρήσεων, το πρόγραμμα οδηγήθηκε σε εμπλοκή τον Φεβρουάριο του 2015 μετά την πρωτοβουλία του Πάνου Καμμένου να διακόψει την εκτέλεση της σύμβασης, αρνούμενος την παραλαβή του 12ου ελικοπτέρου. Τότε μάλιστα, επειδή ο Αρχηγός ΓΕΣ Αντιστράτηγος Χρήστος Μανωλάς διαφώνησε, ο Π. Καμμένος τον αποστράτευσε. Τώρα μετά από 2 χρόνια ύπνου, ξυπνήσαμε και αποφασίσαμε ότι πρέπει να τα παραλάβουμε. Η διετής αυτή αδικαιολόγητη καθυστέρηση προκάλεσε την ανατροπή του προγραμματισμού της Αεροπορίας Στρατού και διατηρήθηκε το κενό στον επιχειρησιακό σχεδιασμό των Ενόπλων Δυνάμεων, ιδιαίτερα στο νευραλγικό τομέα των Ειδικών Επιχειρήσεων, σε μία περίοδο που οι ανάγκες για αξιόπιστα δικινητήρια ελικόπτερα γενικής χρήσεως είναι κάτι παραπάνω από πιεστικές. Αλλά ποιος τελικά ενδιαφέρεται;! Ο σκοπός μας είναι να περνάμε καλά και να κόβουμε βόλτες μαζί με δημοσιογράφους για να προβάλουμε το θεάρεστο έργο μας.
Θα πρέπει να ευχηθούμε κάποια τουλάχιστον από αυτά τα προγράμματα να υλοποιηθούν γιατί η κατάσταση των ΕΔ είναι εξόχως ανησυχητική. Η Τουρκία από ότι φαίνεται χάνει στην Ανατολή. Αυτό μπορεί να μας χαροποιεί, αλλά πιθανόν να ξεσπάσει στον αδύναμο κρίκο. Και αυτός δεν είναι άλλος από την Ελλάδα. Δεν ξέρουμε τι διαδραματίζεται στα «παζάρια» των Μεγάλων και Περιφερειακών Δυνάμεων. Ιστορικά όταν μια χώρα χάνει κάπου αποζημιώνεται με κέρδη κάπου αλλού για να διατηρούνται οι ισορροπίες. Το βέβαιο είναι ότι η πατρίδα μας δεν έχει τα κεφάλαια για να χρηματοδοτήσει τα εξοπλιστικά προγράμματα. Ας ελπίσουμε να τα βρει από κάπου. Διαφορετικά ο Θεός βοηθός, εάν και στη συγκεκριμένη συγκυρία κυβερνούν την χώρα μας δεδηλωμένοι άθεοι.