Υγρότοπος η Κάρλα, ελεύθερη ροή για τον Αχελώο
Όλη η εκδήλωση των Πράσινων-Οικολογία σε βίντεο
Είναι επιτακτική η ανάγκη σεβασμού των υδάτινων οικοσυστημάτων τόσο στη διαχείρισή τους όσο και στην αποκατάστασή τους, αφού η οικολογική προσέγγιση είναι αυτή που εξασφαλίζει την υγεία του περιβάλλοντος, την προστασία των τοπικών κοινωνιών από ακραία καιρικά φαινόμενα και τη δίκαιη και δημοκρατική πρόσβαση στο νερό. Αυτό είναι το βασικό συμπέρασμα της διαδικτυακής συζήτησης για τη διαχείριση της Κάρλας και του Αχελώου στην εποχή της κλιματικής κρίσης, που πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία των Πράσινων-Οικολογία και τη συμμετοχή σημαντικών ομιλητών.
Όλες οι τοποθετήσεις υπάρχουν στο βίντεο:
Οι Πράσινοι-Οικολογία προτείνουν την επαναδημιουργία του ρηχού υγροτόπου αυξομειούμενης έκτασης της λίμνης Κάρλας ως τη μόνη σοφή λύση για τη μελλοντική αρμονική συμβίωσή μας με το υγρό στοιχείο της περιοχής και την οικονομική ανάκαμψη των κατοίκων των παραλίμνιων χωριών. Και απαιτούν να μείνει ο Αχελώος στη θέση του, καλώντας την Περιφέρεια Θεσσαλίας και την Κυβέρνηση
να εγκαταλείψουν οριστικά τα σχέδια για την εκτροπή του.
Αναλυτικά:
Η μυθολογία, η ιστορία της αρχαίας Βοιβηίδας και η ιστορία της λίμνης Κάρλας δείχνουν την ιδιαίτερα σημαίνουσα παρουσία της στην περιοχή και την αρμονική σχέση της με τον άνθρωπο διαχρονικά. Η εισήγηση του κ. Μάκη Εξαρχόπουλου, ερευνητή – δημοσιογράφου με τίτλο “Κάρλα, η αρχαία πολιτεία του νερού” έριξε φως στην ιστορία αιώνων και στο πόσο διαφορετικά ήταν δομημένη η τοπική κοινωνία που συμβίωνε με το υγρό στοιχείο και ανέπτυξε οικονομική δραστηριότητα εκμεταλλευόμενη τις περιοδικές πλημμύρες, κάτι που τελείωσε ανεπιστρεπτί με την αποξήρανσή της το 1962.
Τη σημερινή κατάσταση και προτάσεις για την “Αποκατάσταση της Κάρλας” περιέγραψε ο κ. Κώστας Παπακωνσταντίνου, εκπαιδευτικός, τ. πρόεδρος της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας, τ. περιφερειακός σύμβουλος Δυτ. Ελλάδας, που επισήμανε ως θετικό σημάδι την πρωτοφανή έκρηξη ζωής
που συγκέντρωσε η λίμνη μετά την πλημμύρα. “Οι συνθήκες που δημιουργήθηκαν έδειξαν αυτό που ίσχυε και παλιά, δηλαδή ότι τα δύο σπουδαία οικολογικά χαρακτηριστικά της Κάρλας είναι τα πολύ ρηχά νερά
και η μεγάλη αυξομείωση της στάθμης και της έκτασής της. Αυτά είναι που δημιουργούν τα πλούσια αλιευτικά πεδία και τον παράδεισο της βιοποικιλότητας. Με τον Ντάνιελ η φύση έστειλε ξεκάθαρα που δεν πρέπει να αγνοηθούν: η Κάρλα παραμένει η σημαντική φυσική απόληξη των νερών της Θεσσαλίας, άρα και ο κύριος τροφοδότης του υδροφόρου ορίζοντά της. Ο προορισμός πολλών πλημμυρικών νερών είναι να καταλήξουν και να παραμείνουν εκεί. Επομένως, για να ληφθεί σωστή πολιτική απόφαση πρέπει
να αλλάξουμε νοοτροπία και να επιμείνουμε σε βασικά μηνύματα όπως:
1. Η κλιματική αλλαγή είναι γεγονός. Φαινόμενα όπως αυτά του 2023 δεν θα συμβαίνουν «μια φορά στα
1000 χρόνια»
2. Ο Ντάνιελ έδειξε ξεκάθαρα ότι δεν μπορούμε να βασιζόμαστε στα παραδοσιακά «σκληρά» έργα.
3. Είναι προτιμότερο η λίμνη να έχει την μορφή ενός φυσικού πολυλειτουργκού, αυτοδιαχειριζόμενου οικοσυστήματος.
4. Ο χώρος που επιστρέφεται στις φυσικές λειτουργίες δεν είναι χαμένα στρέμματα, αλλά πλούτος για τη Θεσσαλία.
5. Όταν το μεγαλύτερο πρόβλημα για τη Θεσσαλία είναι η ξηρασία και η έλλειψη νερού, είναι ανόητο να σχεδιάζουμε εκτροπή πλεοναζόντων πλημμυρικών νερών προς τη θάλασσα αντί να τα κρατάμε στη φυσική τους θέση για να εμπλουτίσουν τον υδροφόρο ορίζοντα.
6. Μπαίνουμε στην εποχή αποκατάστασης της φύσης όπου οι διεθνείς χρηματοδοτήσεις θα πολλαπλασιάζονται για τέτοια έργα”.
Για το ιστορικό της εκτροπής του Αχελώου, τους αγώνες της τοπικής κοινωνίας και του οικολογικού κινήματος ενάντια στην εκτροπή και για τη βιωσιμότητα στην Αιτωλοακαρνανία, που απειλείται άμεσα από αυτή, μίλησε ο κ. Δημήτρης Τραπεζιώτης, τ. Δήμαρχος Θεστιέων Αιτωλοακαρνανίας, επικεφαλής της Κίνησης «Αγρίνιο Ανοιχτό και Πράσινο». Πολύ εύστοχα έθιξε την παράμετρο των κοινωνικών συνεπειών και το έλλειμμα δημοκρατίας στη σύλληψη και υλοποίηση αυτού του παράλογου και φαραωνικού έργου, κάτι που κάνει τον αγώνα ενάντια στην εκτροπή αγώνα όλων μας, ακόμη και όσων
δεν συμμερίζονται τις οικολογικές ανησυχίες μας.
Στις πρόσφατες δηλώσεις του Πρωθυπουργού για εκτροπή του Αχελώου προς χρήση του νερού του από
τους κατοίκους της Αττικής, αλλά και στο πόσο ευσταθούν τα σενάρια της εκτροπής ακόμη και μετά τις καταστροφές στη Λεπενού Αιτωλοακαρνανίας και στο αναγκαστικό κλείσιμο των τριών υδροηλεκτρικών φραγμάτων (Στράτου, Καστρακίου, Κρεμαστών) αναφέρθηκε η κ. Χριστίνα Κονταξή, επιστήμονας της θάλασσας. Για να καταλήξει στο ότι για “έβδομη φορά μέσα στα τελευταία τριάντα χρόνια, τέσσερις περιβαλλοντικές οργανώσεις, μαζί με φορείς της αυτοδιοίκησης από την Αιτωλοακαρνανία και επιμελητήρια, προσφεύγουν στο Συμβούλιο της Επικρατείας και ζητούν την ακύρωση της δεύτερης αναθεώρησης των σχεδίων διαχείρισης λεκανών απορροής (ΣΔΛΑΠ) Δυτικής Στερεάς και Θεσσαλίας, στο
μέτρο που αυτή επιχειρεί τη νεκρανάσταση του μυθολογικών διαστάσεων φαραωνικού σχεδίου της εκτροπής του ποταμού Αχελώου προς τον Πηνειό, μέσω σήραγγας που διασχίζει την οροσειρά της Πίνδου.
Τα ΣΔΛΑΠ αποτελούν ξεκάθαρη παραβίαση της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ και της Οδηγίας 2001/42/ΕΚ και δεν προσφέρουν στις περιοχές NATURA 2000 το ίδιο επίπεδο προστασίας με την Οδηγία 92/43/ΕΚ. Το σχέδιο
της εκτροπής βασίζεται σε εσφαλμένη βάση υπολογισμού των αρδευόμενων εκτάσεων, υπερεκτίμηση της
απαιτούμενης ετήσιας ποσότητας αρδευτικού ύδατος ανά στρέμμα και εσφαλμένη εκτίμηση περί ύπαρξης
υδατικού ελλείμματος”.
Τέλος, ο κ. Θάνος Γιαννακάκης, Συντονιστής δράσεων του WWF Ελλάς για λύσεις βασισμένες στη φύση,
αναφέρθηκε στη “Θεσσαλία στη μετά Daniel εποχή” και ειδικότερα στις “προτάσεις των Ολλανδών για την
«ανασυγκρότηση» της περιοχής»”. Όπως είπε “Η κλιματική αλλαγή και οι διαχρονικές αλλαγές των χρήσεων γης έχουν εντείνει τις πλημμύρες και τις καταστροφές στη Θεσσαλία με πιο πρόσφατα
φαινόμενα τον Daniel και τον Elias, ενώ οι τελευταίες καταστροφές στην Βαλένθια της Ισπανίας επιβεβαιώνουν ότι δεν πρέπει να εφησυχάζουμε και ότι οι υπάρχουσες υποδομές είναι ανεπαρκείς.
Δυστυχώς μετά τον Daniel, οι προτάσεις της Ολλανδικής εταιρίας HVA κινήθηκαν στην εντελώς αντίθετη κατεύθυνση από αυτή που επιτάσσει η επιστήμη και οι σύγχρονες τάσεις στην Ευρώπη και τον κόσμο, προτείνοντας εκ νέου βαριές γκρίζες υποδομές όπου δεν παρέχουν καμία ασφάλεια στα μελλοντικά κλιματικά φαινόμενα”.
