Τις τελευταίες ημέρες, σε πολλά μέρη της χώρας μας, πολλοί άνθρωποι δοκιμάζονται έντονα. Μια φυσική καταστροφή τέτοιας έκτασης δεν μπορεί παρά να αφήσει πολύ έντονα ψυχικά αποτυπώματα στις ζωές των ανθρώπων.
Είναι ένα απρόσμενο γεγονός, το οποίο αλλάζει τις ζωές πολλών ανθρώπων μέσα σε ελάχιστες στιγμές. Συντελείται μια μεγάλη αλλαγή σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα.
Λόγω των ιδιαιτεροτήτων που ενέχει αυτή η απροσδόκητη αλλαγή, είναι ικανή να αλλάξει από την μια μέρα στην άλλη ό,τι μπορεί να γνωρίζει και να θεωρεί ένας άνθρωπος ότι απαρτίζει τη ζωή του. Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στην διαχείρισή της, αλλά όπως και κάθε αλλαγή, χρειάζεται πρωτίστως ΧΡΟΝΟ.
Οι αλλαγές συνοδεύονται από δύσκολα συναισθήματα, κυρίως αγωνίας, άγχους, φόβου τόσο για τα ίδια τα τραυματικά γεγονότα, όσο και για το μετά, καθώς παραμένει άγνωστο, ιδίως το πρώτο διάστημα.
Πέρα από τη φροντίδα του εαυτού και της δημιουργίας ενός δικτύου υποστήριξης για έναν ενήλικα, πολλά ερωτήματα εγείρονται για το πως να μιλήσει κανείς στα παιδιά για τις πυρκαγιές.
Ας δούμε κάποια σημαντικά σημεία στον τρόπο που έχουμε να προσεγγίσουμε…
– Ιδιαιτέρως σημαντικό να προσεγγίσουμε τα παιδιά με ειλικρίνεια λέγοντας την αλήθεια, χωρίς να κρύβουμε αυτό που συμβαίνει. Μπορεί να είναι μια δύσκολη πληροφορία, αλλά το ιδιαίτερο είναι το πως θα φροντίσουμε να πλαισιώσουμε αυτή την πληροφορία και να σταθούμε δίπλα στο παιδί. Είναι προτιμότερο να δομήσουμε μια σχέση εμπιστοσύνης με το παιδί και να φροντίζουμε να τη διατηρήσουμε μέσα στο χρόνο.
– Η συζήτηση πραγματοποιείται λαμβάνοντας υπόψη την ηλικία του παιδιού και χρησιμοποιούμε το ανάλογο λεξιλόγιο. Σε μικρές ηλικίες, δεν δίνουμε περισσότερες πληροφορίες από αυτές που είναι απαραίτητες. Είμαστε διαθέσιμοι για ότι ερωτήματα μπορεί να προκύψουν και εάν κάτι δε το γνωρίζουμε, είναι εντάξει να πούμε “δεν γνωρίζω”.
– Σε μεγαλύτερες ηλικίες, μπορούμε να εξηγήσουμε περισσότερα πράγματα για τις πυρκαγιές και τα δάση, την πυρόσβεση, τα μέσα που χρησιμοποιούνται, την σημασία της πρόληψης και της φροντίδας του περιβάλλοντος.
– Δημιουργούμε χώρο και ακούμε ότι συναίσθημα μπορεί να αναδυθεί σε ένα παιδί. Είναι σημαντικό να αισθανθεί ότι το περιβάλλον του «αντέχει» το συναίσθημά του. Ωθούμε το παιδί να εκφραστεί, να μιλήσει για αυτό που βιώνει και νιώθει χωρίς όμως να γινόμαστε φορτικοί και πιεστικοί.
– Τα συνήθη συναισθήματα που αναδύονται σε τέτοιες συνθήκες είναι φόβος, αγωνία, άγχος. Προσπαθούμε να βρούμε μαζί με το παιδί δημιουργικούς τρόπους για να εκφραστεί.
– Προσπαθούμε να εστιάσουμε στα θετικά που συμβαίνουν και στα βήματα που γίνονται προς την επίλυση της κρίσης. Δεν λέμε ψέματα, για παράδειγμα εάν υπάρχει κίνδυνος, δεν τον αποκρύπτουμε αλλά ενημερώνουμε για τα βήματα που θα ακολουθήσουμε προκειμένου να είμαστε ασφαλής. Εάν ένα παιδί φοβάται, δεν ακυρώνουμε το συναίσθημα του παιδιού, λέγοντας του “δεν υπάρχει λόγος να φοβάσαι”.
– Δεν χρειάζεται να κρύψουμε ως ενήλικες τα συναισθήματα μας, αντιθέτως μπορούμε και εμείς με την σειρά μας να μοιραστούμε με τα παιδιά μας πως νιώθουμε. Χρειάζεται όμως να ελέγξουμε τις αντιδράσεις μας και τα συναισθήματά μας εφόσον μας υπερβαίνουν, και να πάρουμε χρόνο να τα διαχειριστούμε προτού προβούμε σε οποιαδήποτε συζήτηση με ένα παιδί. Ακόμα μπορούμε να αναζητήσουμε υποστήριξη αν αισθανόμαστε ότι αδυνατούμε να διαχειριστούμε την κατάσταση.
– Δεν αφήνουμε ανοιχτές τηλεοράσεις και ραδιόφωνα όταν στο σπίτι βρίσκονται παιδιά, δεν πρέπει να είναι εκτεθειμένα σε τέτοιες εικόνες που θα οδηγήσουν σε αύξηση του άγχους και του φόβου και που θα δυσκολευτούν πολύ να τις επεξεργαστούν και νοηματοδοτήσουν.
Κάθε άνθρωπος, πόσο μάλλον κάθε παιδί αντιδρά διαφορετικά σε τέτοιες καταστάσεις.
Υπάρχουν συμπεριφορές που μπορεί να παρατηρήσουμε στα παιδιά μετά από έκθεση σε τέτοια γεγονότα είτε στις πληγείσες περιοχές είτε σε απόσταση.
– εκρήξεις θυμού χωρίς προφανή λόγο και έντονες προκλητικές συμπεριφορές
– απόσυρση, εσωστρέφεια και έλλειψη ενδιαφέροντος για πράγματα που συμβαίνουν
– προβλήματα ύπνου ή και εφιάλτες
– παλινδρόμηση σε παλαιότερες συμπεριφορές και αναπτυξιακά στάδια, πυροδότηση παλαιότερων φόβων (φόβος να κοιμηθεί μόνο του το παιδί, φόβος για το σκοτάδι, φόβος να μείνει μόνο του),
– σωματικές αντιδράσεις όπως πονοκέφαλοι, ταχυπαλμία, εφίδρωση, ζαλάδα, στομαχόπονος κ.ά.
Είναι πολύ σημαντικό σε αυτές τις περιπτώσεις να λαμβάνουμε βοήθεια από ειδικούς προκειμένου να βρούμε τρόπους να ανακουφίσουμε και να διαχειριστούμε τα συναισθήματά μας και τις πιθανές δυσκολίες που καλούμαστε να υπερβούμε, ιδιαίτερα όταν πρέπει να στηρίξουμε και να πλαισιώσουμε και τα παιδιά.
Σε περίπτωση που οποιαδήποτε από τις αντιδράσεις ενός παιδιού ή κάποια αλλαγή στη συμπεριφορά του σας προβληματίσει, είναι σημαντικό να αναζητήσετε βοήθεια προκειμένου να δείτε πως μπορείτε να λειτουργήσετε βοηθητικά προς το παιδί.
Τηλεοπτικό σποτ Γραμμής: https://youtu.be/6Vurai6rRF8
Λίγα λόγια για τη Γραμμή 115 25& το Συμβουλευτικό Κέντρο της Ένωσης «Μαζί για το Παιδί»
Η πανελλαδική Γραμμή 115 25 του Μαζί για το Παιδί, είναι μια τηλεφωνική γραμμή βοήθειας που απευθύνεται σε παιδιά, εφήβους, γονείς και εκπαιδευτικούς.
Έχει συμβουλευτικό και παραπεμπτικό χαρακτήρα και προσφέρει δωρεάν τις ακόλουθες υπηρεσίες:
- Συμβουλευτική για οποιοδήποτε πρόβλημα αντιμετωπίζει ένα παιδί ή ένας έφηβος έως 18 ετών
- Λήψη ανώνυμων & επώνυμων καταγγελιών για περιστατικά κακοποίησης ανηλίκων
- Παραπομπές & ενημέρωση για υπηρεσίες που προσφέρουν άλλοι φορείς για το παιδί και την οικογένεια σε πανελλαδικό επίπεδο
- Πληροφορίες για τις υπηρεσίες της Ένωσης και των μελών της
Παράλληλα με την Συμβουλευτική γραμμή λειτουργεί και Συμβουλευτικό Κέντρο για γονείς το οποίο διοργανώνει δωρεάν ομάδες γονέων για τη στήριξη και την καθοδήγηση τους, καθώς και δωρεάν ψυχο-εκπαιδευτικά σεμινάρια με στόχο την ευαισθητοποίηση και ενημέρωση τους.
Ταυτόχρονα, πραγματοποιούνται συνεδρίες δια ζώσης, είτε με όλη την οικογένεια, τους γονείς, ή τους εφήβους με στόχο την ψυχολογική στήριξη και καθοδήγηση γονέων, παιδιών & εφήβων για πληθώρα θεμάτων (σχολικά προβλήματα, εφηβεία, διαχείριση σχέσεων, ρόλων και συναισθημάτων κ.α.).
Επίσης, λειτουργούν διαδυκτιακές ομάδες και σεμινάρια στήριξης γονέων.
Ωράριο λειτουργίας και επικοινωνία: Η πανελλαδική Γραμμή 115 25 της Ένωσης Μαζί για το Παιδί λειτουργεί, από Δευτέρα έως Παρασκευή 9:00-21:00.
Οι κλήσεις στη «Γραμμή 115 25» είναι εμπιστευτικές και δεν ηχογραφούνται, ενώ το επιστημονικό της προσωπικό απαρτίζεται αποκλειστικά από ψυχολόγους, συμβούλους ψυχικής υγείας και κοινωνικούς λειτουργούς που δεσμεύονται από κώδικα δεοντολογίας για την τήρηση απορρήτου.
