Μη χτυπάτε την Τοπική Αυτοδιοίκηση μέσω δημαρχοκεντρικών μοντέλων διοίκησης
Αύριο ολοκληρώνεται η διαβούλευση για το νέο νόμο βάσει του οποίου θα πραγματοποιηθούν οι Δημοτικές και Περιφερειακές εκλογές το 2023. Χωρίς να απορρίπτουμε το νομοσχέδιο στο σύνολο του, αναγνωρίζοντας πως έχει ως στόχο να διορθώσει την ακυβερνησία στην οποία οδήγησε αρκετούς Δήμους o «Κλεισθένης», εκφράζουμε τον προβληματισμό μας και τη διαφωνία μας για συγκεκριμένα σημεία του νομοσχεδίου.
Το 1997 ο γνωστός «Καποδίστριας» για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, άλλαξε προς τη σωστή κατεύθυνση την αρχιτεκτονική των Κοινοτήτων. Προς τη σωστή κατεύθυνση είναι και οι διατάξεις στο νέο νομοσχέδιο που διευκολύνουν την διακυβέρνηση του Δήμου, δίνοντας ισχυρή πλειοψηφία στον Δημοτικό Συμβούλιο και στον Δήμαρχο και θέτουν ένα ελάχιστο ποσοστό εκλογής για τις Δημοτικές Παρατάξεις που εκλέγονται σ’αυτό.
Αδυνατούμε όμως να κατανοήσουμε με ποιον τρόπο η ανεξάρτητη εκλογή Προέδρων και Συμβουλίων Κοινότητας επηρεάζει την πλειοψηφία αυτή. Αδυνατούμε να κατανοήσουμε τι σχέση έχει η ανάδειξη πλειοψηφίας στο Δημοτικό Συμβούλιο με την ανάδειξη του Προέδρου της Κοινότητας. Δεν δεχόμαστε πως κάποιος που εκλέχτηκε τρίτος σε μια Κοινότητα, με ελάχιστες ψήφους από την τοπική κοινωνία να μπορεί εκλέγεται Πρόεδρος της Κοινότητας μόνο και μόνο επειδή ανήκε στον συνδυασμό αυτού που εκλέχτηκε Δήμαρχος.
Να θυμίσουμε πως με την εφαρμογή του ν. Καποδίστρια οι Πρόεδροι των Κοινοτήτων που συνενώθηκαν και αποτέλεσαν τους «Καποδιστριακούς» Δήμους ήταν ταυτόχρονα και μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου. Με τον τρόπο αυτό η φωνή και τα προβλήματα των μικρών κοινωνιών μεταφέρονταν άμεσα στο Δημοτικό Συμβούλιο. Επίσης ως μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου, οι Πρόεδροι είχαν την δυνατότητα να εκλεγούν στις ΤΕΔΚ του Νομού και στην συνέχεια στην τότε ΚΕΔΚΕ. Με τον «Καλλικράτη», οι ΤΕΔΚ έγιναν ΠΕΔ, η ΚΕΔΚΕ έγινε ΚΕΔΕ και η φωνή των Κοινοτήτων σώπασε.
Είναι γνωστό πως η Κοινότητα, δεν συναποτελείται από όργανα που εκδίδουν πράξεις δεσμευτικού χαρακτήρα, παρά μόνον γνωμοδοτικού ή εισηγητικού χαρακτήρα. Είναι η φωνή λοιπόν των κατοίκων των απομακρυσμένων κυρίως περιοχών. Και αυτή θα πρέπει να ενισχύουμε!
Με τις προτάσεις του Νομοσχεδίου για την εκλογή προέδρων και συμβουλίων στις Κοινότητες ( Άρθρο 27 και 28 ) επιστρέφουμε σε ένα απόλυτα συγκεντρωτικό σύστημα, κατάργηση Κοινοτήτων στην Αττική, στέρηση συμμετοχής των ενεργών πολιτών και τοπικές πρωτοβουλίες. Το νομοσχέδιο προωθεί καθαρά ένα Δημαρχοκεντρικό σύστημα, στο οποίο οι Δήμαρχοι ορίζουν ποιος θα είναι ο εκπρόσωπος από την πιο μικρή Κοινότητα μέχρι την πιο μεγάλη. Χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η αρχή της πλειοψηφίας (ποιος συνδυασμός πήρε τις περισσότερες ψήφους σε Κοινότητες άνω των 500 κατοίκων ή ποιος επιθυμεί να εκπροσωπήσει το χωριό του, σε Κοινότητες κάτω των 500).
Ας είμαστε σοβαροί! Δεν μπορούμε να παίζουμε με τους Θεσμούς, με δήθεν δημοκρατικές εκλογικές διαδικασίες που τελικά θα επιβάλλουν τη βούληση του Δημάρχου στους πολίτες. Δεν μπορεί να διακωμωδούμε άλλο τις έννοιες (αιρετός /εκλεγμένος), με έμμεσους διορισμούς. Αν ο νομοθέτης θέλει να καταργήσει τις Κοινότητες και τους εκλεγμένους εκπροσώπους τους, ας το κάνει επίσημα και ας διορίζει ο Δήμαρχος σε κάθε χωριό, έναν τοποτηρητή του.
Η Κοινότητα, αποτελεί Θεσμό ενδοδημοτικής αποκέντρωσης, της οποίας τα όργανα, ως αιρετοί μεταφέρουν προς τον Δήμο αιτήματα και προς τους πολίτες τις αποφάσεις των δημοτικών οργάνων που αφορούν την τοπική κοινωνία, που εκπροσωπούν.
Το νέο Νομοσχέδιο εν ολίγοις βελτιώνει αρκετές αστοχίες και δίνει λύσεις σε προβλήματα που δημιούργησε ο «Κλεισθένης». Εκτός από τις όποιες βελτιώσεις όμως, με την κατάργηση των Κοινοτήτων δημιουργεί ζητήματα στην λαϊκή εκπροσώπηση.
Επιβάλλεται ο Υπουργός να δώσει περισσότερο χρόνο, να λάβει σοβαρά υπόψη τις προτάσεις που υποβλήθηκαν κατά τη διαβούλευση όπως και την αλλαγή του άρθρου 13 για την εκλογή των προέδρων και να συζητήσει αναλυτικά όλες τις παραμέτρους με την ΚΕΔΕ και τους αρμόδιους φορείς.
