Μια νέα σημαντική απειλή καταγράφεται τους τελευταίους μήνες στις ελληνικές θάλασσες, με κίνδυνο να αφανιστεί άλλο ένα προστατευόμενο θαλάσσιο είδος, η πίνα (Pinna nobilis). Εκτός από τους καλοφαγάδες, που επιμένουν να την καταναλώνουν αν και είναι παράνομη η αλιεία της, η πίνα, το μεγαλύτερο δίθυρο στη Μεσόγειο που φτάνει ακόμη και τα 1,2 μέτρα σε μήκος, κινδυνεύει και από ένα παράσιτο που εξαπλώνεται ανησυχητικά και στις ελληνικές θάλασσες.
“Η απειλή αφορά στην έξαρση του παράσιτου Haplosporidum pinnae, που εντοπίστηκε για πρώτη φορά στις ακτές της Ισπανίας το 2016 και έχει ήδη εξαλείψει ολόκληρους πληθυσμούς πίνας στη δυτική Μεσόγειο. Στις ελληνικές θάλασσες η μαζική θνησιμότητα πληθυσμών πίνας ξεκίνησε να παρατηρείται το φετινό καλοκαίρι. Σε περιοχές του βορείου Αιγαίου, έχει ήδη αφανιστεί το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού, ενώ αναφορές για μαζική θνησιμότητα υπάρχουν σε περιοχές του Ιονίου, της Πελοποννήσου και του Σαρωνικού” ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η διευθύντρια Έρευνας στο Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας “Αρχιπέλαγος”, Αναστασία Μήλιου.
‘Οπως διευκρινίζει, “αν και δεν έχει εξακριβωθεί ακόμη το πώς εμφανίστηκε το παράσιτο, πιθανολογείται ότι μπορεί να το μετέδωσε η παρουσία κάποιου ξενικού είδους στο νερό και καθώς η πίνα δεν διαθέτει κάποια φυσική προστασία εναντίον του, είναι πλήρως εκτεθειμένη”.
Με στόχο την εκτίμηση της έκτασης του φαινομένου μαζικής θνησιμότητας πίνας στις ελληνικές θάλασσες, το Ινστιτούτο Αρχιπέλαγος υλοποιεί έρευνα σε συνεργασία με το University of the West of England, Bristol, τα αποτελέσματα της οποίας καταχωρούνται στη διαμεσογειακή βάση δεδομένων της Διεθνούς Ένωσης Προστασίας της Φύσης (IUCN). Πέραν ωστόσο των καταγραφών των επιστημόνων, πολύτιμες είναι και οι αναφορές παρατηρήσεων θνησιμότητας πίνας που αποστέλλονται από πολίτες (δύτες, αλιείς, λουόμενους κλπ) από διάφορες περιοχές της Ελλάδας.
“Αυτή η νέα απειλή που κινδυνεύει να εξαφανίσει για πάντα ένα ακόμα προστατευόμενο θαλάσσιο είδος, είναι ενδεικτική της έντονης ανθρωπογενούς πίεσης, που προκαλούμε στις θάλασσες και τους ωκεανούς. Τις τελευταίες δεκαετίες, ενώ δεν μπορούμε να λύσουμε ούτε ένα από τα προβλήματα που έχουμε προκαλέσει στα θαλάσσια οικοσυστήματα, δημιουργούμε ολοένα και περισσότερα. Είναι προφανές ότι οι θάλασσες μας δεν είναι δυνατόν να διαχειριστούν τον καταιγισμό απορριμμάτων και λυμάτων, που γίνεται σε συνδυασμό με την καταστροφή των οικοτόπων, την εντατική αλίευση των ιχθυαποθεμάτων και πολυάριθμες άλλες επιβαρύνσεις και καταστροφές. Είναι πλέον καιρός να σταματήσουμε να αγνοούμε το γεγονός ότι οι θάλασσές μας είναι ο τελικός αποδέκτης όλων των προβληματικών ανθρώπινων δραστηριοτήτων” κατέληξε η κ.Μήλιου.
Σύμφωνα με στοιχεία του “Αρχιπελάγους”, η πίνα είναι είδος εδραίο στον θαλάσσιο πυθμένα (δεν μπορεί να κινηθεί) και καθώς τρέφεται φιλτράροντας το θαλασσινό νερό, συμβάλει στη διατήρηση της καθαρότητας του παράκτιων νερών. Η μέση διάρκεια ζωής της είναι τα 20 χρόνια. Συναντάται σε βάθη από 0,5 έως 60 μέτρα, μέσα ή κοντά σε λιβάδια Ποσειδωνίας. Αναπαράγεται μόνο μία φορά το χρόνο κατά τη διάρκεια λίγων εβδομάδων στο τέλος του καλοκαιριού. Η πίνα προστατεύεται από την Ευρωπαϊκή Οδηγία Οικοτόπων 92/43, από τη Συνθήκη της Βαρκελώνης, καθώς και από την Ελληνική νομοθεσία. Κύριος παράγοντες απειλής της είναι ακόμη η παράνομη αλιεία και η καταστροφή των οικοσυστημάτων όπου ζει λόγω αγκυροβολίας ή παράνομης αλιείας με συρόμενα εργαλεία.
Επισυνάπτονται φωτογραφίες που παραχώρησε το "Αρχιπέλαγος" ΑΠΕ-ΜΠΕ
