Σημαντική η επιβάρυνση από την αυξημένη χρήση χρεωστικών καρτών στις συναλλαγές στο λιανεμπόριο τροφίμων, προκύπτει από πρόσφατη του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών. Παράλληλα, όμως στη μελέτη αναφέρεται ότι η αυξημένη χρήση χρεωστικών καρτών συμβάλει στη μείωση της φοροδιαφυγής.
Αναλυτικότερα, αξιολογεί τους εναλλακτικούς τρόπους πληρωμής στο λιανεμπόριο τροφίμων –κάρτες πιστωτικές, χρεωστικές και μετρητά – και στην αξιολόγηση των συνεπειών από τη μεταβολή των ποσοστών πραγματοποίησης συναλλαγών με κάθε ένα από τα μέσα πληρωμής, καθώς και τον ρόλο που παίζουν τα διάφορα κόστη όπως οι τραπεζικές προμήθειες, οι χρόνοι συναλλαγής κ.α.. Τα αποτελέσματα της μελέτης είναι άμεσα εφαρμόσιμα στις τελευταίες εξελίξεις που προέκυψαν στην αγορά εξαιτίας των ελέγχων κεφαλαίων, οι οποίοι αύξησαν σημαντικά το 2016 το ποσοστό συναλλαγών που πραγματοποιούνται με πιστωτικές κάρτες και κυρίως με χρεωστικές κάρτες συγκριτικά με τα προηγούμενα χρόνια.
Στο λιανεμπόριο τροφίμων το ποσοστό χρήσης εκτιμάται ότι μέχρι τον Ιούνιο 2015 ήταν στα επίπεδα του 7-8% για τις μεγάλες αλυσίδες σουπερμάρκετ και κάτω από 1% για τα μικρά σημεία πώλησης. Τα ποσοστά χρήσης πιστωτικών καρτών, μετά την επιβολή των ελέγχων κεφαλαίων άλλαξαν άρδην. Σύμφωνα με τη σχετική έρευνα του ΙΕΛΚΑ υπάρχουν επιχειρήσεις που το ποσοστό αύξησης της χρήσης καρτών (είτε πιστωτικών είτε χρεωστικών) δεκαπλασιάστηκε. Συνολικά εκτιμάται ότι το ποσοστό για το σύνολο της αγοράς μέσα σε λίγες ημέρες εξαπλασιάστηκε και μετά από ένα μικρό χρονικό διάστημα σταθεροποιήθηκε σε λίγο χαμηλότερο επίπεδο, αλλά με σταθερά αυξητικές τάσεις. Συγκεκριμένα, εκτιμάται ότι το ποσοστό χρήσης πιστωτικών καρτών αυξήθηκε εξαιτίας των ελέγχων κεφαλαίων μεσοσταθμικά από 4,5% σε 19,5%, με αύξηση για τις αλυσίδες σουπερμάρκετ από 7,5% σε 35% με αυξητικές τάσεις και για τα μικρότερα σημεία πώλησης από 1% σε 5% με αυξητικές τάσεις. Αυτή τη στιγμή στο οργανωμένο λιανεμπόριο τροφίμων (μεγάλες αλυσίδες σουπερμάρκετ) η χρήση κάρτών στις συναλλαγές φθάνει ακόμα και στο 50% των συνολικών αγορών. Το κόστος είναι ένα θέμα που πρέπει να το εξετάσουν και πάλι τόσο το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, όσο και οι τράπεζες. Το μόνο σίγουρο είναι ότι μόνο με τη διευρυμένη χρήση του «πλαστικού» χρήματος θα μειωθεί η φοροδιαφυγή.
