του Diego Torres (*)
Ο ισπανός πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι πίστεψε ότι οι γρήγορες και πρόωρες εκλογές στην Καταλονία θα αποκαθιστούσαν την τάξη στην ταραγμένη περιοχή. Αλλά έκανε λάθος.
Οι καταλανοί αυτονομιστές διατήρησαν την απόλυτη πλειοψηφία τους στις εκλογές της Πέμπτης, που ακολούθησαν ένα χαώδες δημοψήφισμα, μια μονομερή διακήρυξη ανεξαρτησίας και την ανάληψη του ελέγχου της περιοχής από τη Μαδρίτη.
Το κεντρώο και ενωτικό κόμμα Ciudadanos νίκησε αλλά δεν μπορεί να σχηματίσει κυβέρνηση, ενώ το κόμμα του πρώην προέδρου Κάρλες Πουιτζντεμόν αναδείχθηκε σε πρώτη αυτονομιστική δύναμη.
Πέντε είναι τα συμπεράσματα αυτών των εκλογών.
1)Το πολιτικό δράμα των τελευταίων μηνών δεν άλλαξε τη συνολική ισορροπία ανάμεσα σ’αυτούς που θέλουν τη ρήξη με την Ισπανία και σ’εκείνους που διαφωνούν. Τα τρία αυτονομιστικά κόμματα διατήρησαν την απόλυτη πλειοψηφία με 70 έδρες, χάνοντας 2 σε σχέση με το 2015, χωρίς αυτό να τους εμποδίζει να σχηματίσουν κυβέρνηση. Επιπλέον, διατήρησαν ένα ποσοστό 48% παρά το ρεκόρ συμμετοχής: η θεωρία ότι η μεγαλύτερη συμμετοχή θα ευνοούσε τους υπέρμαχους της ενότητας καταρρίφθηκε.
Ρυθμιστής στον σχηματισμό κυβέρνησης θα είναι το ακροαριστερό CUP, που ξεκαθάρισε στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας ότι δεν θα στηρίξει μια κυβέρνηση που δεν θα επιμείνει στη σύγκρουση με τη Μαδρίτη.
2) Εντεκα χρόνια μετά την ίδρυσή τους με σκοπό την καταπολέμηση του καταλανικού εθνικισμού, οι Ciudadanos αναδείχθηκαν στη μεγαλύτερη περιφερειακή δύναμη, επωφελούμενοι από τις διαρροές τόσο από τους σοσιαλιστές όσο και από το κόμμα του Μαριάνο Ραχόι. Η αρχηγός τους Ινές Αριμάδας διεξήγαγε μια πολύ καλή προεκλογική εκστρατεία και αυτό θα είναι μεγάλο πρόβλημα στη συνέχεια για τον ισπανό πρωθυπουργό. Αν στο παρελθόν οι συντηρητικοί χρησιμοποίησαν την τακτική ψήφο προς όφελός τους – προειδοποιώντας, για παράδειγμα, στις εκλογές του 2016 για τον κίνδυνο να αναλάβει την εξουσία η άκρα Αριστερά -, τώρα αντιλαμβάνονται ότι το τέχνασμα δεν φέρνει πια αποτελέσματα.
3) Ο πρώην πρόεδρος Κάρλες Πουιτζντεμόν έκανε την έκπληξη και ενδέχεται να επιστρέψει στην εξουσία. Για να συμβεί αυτό, όμως, δεν αρκεί να πείσει την Καταλανική Ρεπουμπλικανική Αριστερά (ERC) και το CUP. Πρέπει να αποφύγει και τη σύλληψή του όταν επιστρέψει στην Ισπανία από την εξορία του στο Βέλγιο. Εκεί τον περιμένουν οι κατηγορίες της στάσης, της ανταρσίας και της κακοδιαχείρισης.
Το αποτέλεσμα του κόμματός του πάντως είναι αξιοσημείωτο: πριν από ένα μήνα ερχόταν τέταρτο στις δημοσκοπήσεις, πολύ πίσω από την ERC, που ήλπιζε ότι θα επωφεληθεί από τυχόν πτώση των ποσοστών του Πουιτζντεμόν.
4) Μετά τη μεγάλη του ήττα – το συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα κέρδισε μόλις 3 έδρες έναντι 11 που είχε -, ο Μαριάνο Ραχόι θα δεχθεί επιθέσεις από όλες τις πλευρές. Η Αριστερά θα επικρίνει την πολιτική της σιδηράς πυγμής που ακολούθησε στο Καταλανικό, ενώ οι δεξιοί επικριτές στο εσωτερικό του κόμματός του θα τον κατηγορήσουν ότι έπρεπε να έχει παρέμβει νωρίτερα, και αποφασιστικότερα.
5) Το μέλλον της Καταλονίας είναι τώρα αβέβαιο. Κανείς δεν ξέρει αν η εξέγερση στην περιοχή μπορεί να καταλαγιάσει με διαπραγματεύσεις ή αυξημένη αυτονομία. Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει ούτε καν αν οι δύο πλευρές είναι σε θέση να διεξαγάγουν τέτοιες συνομιλίες.
(*) Ο Ντιέγκο Τόρες είναι αρθρογράφος του Politico
(Προέλευση: Politico.eu) -- ΑΠΕ-ΜΠΕ
