Ασπρόμαυρες φωτογραφίες με τους ποδοσφαιριστές σε φάσεις άμυνας ή επίθεσης και αναμνηστικές λήψεις μετά τους αγώνες. Αυτοσχέδιες κερκίδες και παρακολούθηση των αναμετρήσεων μέσα σε καρότσες ή πάνω σε τρακτέρ. Ανάμεσα στους φιλάθλους, η …Ελληνίδα μάνα να φωνάζει έντονα για το στενό μαρκάρισμα στοn γιο της. Αυτές και άλλες πολλές ιστορίες ξεδιπλώνονται μέσα από τις σελίδες ενός βιβλίου αφιερωμένο στην ποδοσφαιρική ομάδα ενός μικρού χωριού του νομού Πέλλας.
Οι κάτοικοι της Ξιφιανής έχουν …τρέλα με την ομάδα τους και αυτό αποτυπώνεται από το πάθος με το οποίο από την πρώτη μέρα που συστάθηκε μέχρι σήμερα, την ακολουθούν παντού. Όλα όσα έζησαν στην 45χρονη πορεία της, τα αφηγήθηκαν στη Δέσποινα Τσεχελίδου, μία συντοπίτισσά τους που ζει στην Έδεσσα, η οποία ανέλαβε να γράψει ένα βιβλίο με την ιστορία του ΠΑΣ Ξιφιανής.
«Αρχικά αναρωτήθηκα τι ιστορία μπορούσε να έχει μια ερασιτεχνική ομάδα που επισημοποιήθηκε το 1977… Σιγά σιγά όμως άρχισα να βρίσκω τους ανθρώπους που θα μού μιλούσαν και μέσα από τις αφηγήσεις τους “έχτισα” τόσο την ιστορία της ομάδας όσο και της εποχής εκείνης γενικότερα», δηλώνει στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων η Δέσποινα Τσεχελίδου, υπάλληλος στο Δημόσιο, γραμματέας στο σημερινό διοικητικό συμβούλιο του ΠΑΣ Ξιφιανής, που έχει ασχοληθεί με την αθλητικογραφία κι έχει βραβευτεί για διηγήματα και ποιήματα που στο παρελθόν έχει γράψει.
«Τους πρώτους ανθρώπους με τους οποίους μίλησα, τους βρήκα με τη βοήθεια του πατέρα μου, που ήταν ο πρώτος πρόεδρος της ομάδας. Στη συνέχεια, από πόρτα σε πόρτα και από αφήγηση σε αφήγηση, ο ένας έδινε το όνομα κάποιου άλλου κι έτσι δημιουργήθηκε αυτή η αλυσίδα αφηγήσεων», εξηγεί η κ. Τσεχελίδου.
Αφηγήσεις που προκαλούν γέλιο, αλλά και συγκίνηση. Σχεδόν τριάντα άνθρωποι αναφέρουν τα περιστατικά που τους έχουν μείνει αξέχαστα, αλλά και ορόσημα της ομάδας, όπως ο πρώτος της επίσημος αγώνας στο ερασιτεχνικό πρωτάθλημα ή το πρώτο γκολ που σημειώθηκε.
Ένα κασετόφωνο εποχής ως αντάλλαγμα για ευνοϊκά …σφυρίγματα και κόκκινη κάρτα για έναν φίλο
Μία από τις ιστορίες που αναφέρθηκε από σχεδόν όλους όσοι κατέθεσαν τις εμπειρίες τους, ήταν για ένα συγκεκριμένο ματς με βαθμολογικό ενδιαφέρον, όπου έγινε πολύ σκληρό παιχνίδι, στο οποίο ενεπλάκησαν ακόμη και οπαδοί. «Το πιο ήπιο τάκλιν ήταν στην καρωτίδα, μού είπε με δόση υπερβολής ένας ποδοσφαιριστής εκείνης της περιόδου, ενώ ανέφερε ότι χρειάστηκε η επέμβαση της αστυνομίας για να λήξουν τα επεισόδια», λέει η κ. Τσεχελίδου.
Από τους πιο …θερμόαιμους οπαδούς, όμως, ήταν οι μάνες των ποδοσφαιριστών, που παρακολουθούσαν όλους τους αγώνες και παθιάζονταν όταν έβλεπαν τα παιδιά τους, ενώ έπαιρναν τον …αθλητικό νόμο στα χέρια τους, όταν εκτιμούσαν ότι αδικήθηκαν. «Μία μητέρα συγκεκριμένα, απειλούσε τόσο έντονα τον διαιτητή, που ο τελευταίος κλειδώθηκε στα αποδυτήρια, ενώ στο πλευρό της ήταν κι άλλοι συγχωριανοί της που είχαν εξαγριωθεί με τις αποφάσεις του. Από την ανάγκη της να τον δει και να τού ζητήσει το λόγο, έσπασε με ένα σκουπόξυλο την πόρτα των αποδυτηρίων», περιγράφει σε μία από τις αφηγήσεις.
Από την εποχή εκείνη όμως, υπήρχαν καταγγελίες για …χρηματισμό. «Όπως αναφέρουν κάποιοι στις αφηγήσεις τους, ένας διαιτητής αξίωνε από την ομάδα ένα δώρο προκειμένου να τη βοηθήσει. Παρόλο που κανείς δε συμφώνησε για κάτι τέτοιο, επειδή ο αγώνας έληξε υπέρ της Ξιφιανής -αντικειμενικά, όπως σημειώνουν- ο διαιτητής θεώρησε ότι βοήθησε στη διαμόρφωση του αποτελέσματος και ζητούσε απεγνωσμένα σε αντάλλαγμα ένα κασετόφωνο», λέει η κ. Τσεχελίδου.
Συγκίνηση προκαλεί η αφήγηση ενός πρώην παίκτη, που τονίζει ότι ποτέ στην καριέρα του δεν είχε δεχθεί κόκκινη κάρτα, ενώ τη μία και μοναδική που τού έδειξε ο διαιτητής, ήταν επειδή επιτέθηκε σε αντίπαλο που είχε κάνει σκληρό μαρκάρισμα σε συμπαίκτη και φίλο του, ο οποίος μόλις είχε επανέλθει μετά από πολύμηνη διακοπή μετά από εγχείρηση χιαστών. Την ίδια ιστορία αφηγείται από τη δική του ματιά και ο ποδοσφαιριστής τον οποίο υπερασπίστηκε.
Στο βιβλίο καταθέτει την εμπειρία του και ο καλύτερος ποδοσφαιριστής του χωριού, ο οποίος έφτασε να παίζει στην α’ εθνική. «Είπε πως το να πετύχει κάποιος ποδοσφαιριστής δεν είναι θέμα τύχης, αλλά σκληρής δουλειάς και θυμήθηκε την εποχή της εφηβείας του που πηγαινοερχόταν με το ποδήλατο σε διπλανά χωριά για να παίξει με την ομάδα του. Ήταν τόσο μεγάλη η αγάπη του για το ποδόσφαιρο μάλιστα, που όταν ήταν τραυματισμένος έκανε από μόνος του προπονήσεις για να επανέλθει. Μάλιστα, όταν κάποια στιγμή χτύπησε το δεξί του πόδι, έμαθε να χρησιμοποιεί εξίσου καλά το αριστερό και συνέχιζε να παίζει παρά τους πόνους, προκειμένου να μην σταματήσει στιγμή να ασχολείται με τη μπάλα.
Ιδιαίτερη αναφορά στο βιβλίο γίνεται στον νούμερο ένα φίλαθλο του ΠΑΣ Ξιφιανής, ο οποίος επί σειρά ετών δεν έχανε κανέναν αγώνα, ενώ είχε αναλάβει και φροντιστής του γηπέδου. Μάλιστα, μεγάλο μέρος του φωτογραφικού υλικού που συμπληρώνει τις σελίδες, παραχωρήθηκε από τον ίδιο.
Ανάρπαστο το βιβλίο, ζητούν αντίστοιχο και άλλα χωριά
Σύμφωνα με την κ. Τσεχελίδου, το απλό αυτό βιβλίο κατάφερε να ενώσει όλους χωριανούς της μικρής Ξιφιανής και ειδικά αυτήν την εποχή που δεν υπάρχουν πολιτιστικές εκδηλώσεις, ήταν το μοναδικό θέμα συζήτησης και όλοι έσπευσαν να το αποκτήσουν. «Ο πατέρας ενός παιδιού που παίζει σήμερα στην ομάδα -ενώ ο ίδιος έπαιζε παλιά- είπε ότι για πρώτη φορά είδε τον γιο του και τους φίλους του να αφήνουν από τα χέρια τους τα κινητά και να διαβάζουν με τόσο ζήλο το συγκεκριμένο βιβλίο», δηλώνει η συγγραφέας, που ελπίζει οι ιστορίες που αποτυπώθηκαν να αποτελέσουν παρακαταθήκη και για τις επόμενες γενιές.
Είναι χαρακτηριστικό ότι μετά την έκδοση του βιβλίου «ΠΑΣ Ξιφιανής: Μια Ομάδα – Μια Αγάπη – Μια ιστορία» άρχισαν να βρίσκονται κι άλλοι που έχουν να δώσουν αφηγήσεις και φωτογραφίες και όπως λέει η Δέσποινα Τσεχελίδου, δεν αποκλείεται κάποια στιγμή να βγει δεύτερη έκδοση, με ακόμη περισσότερο υλικό. Όπως αποκαλύπτει η συγγραφέας μάλιστα, έχει δεχτεί προτάσεις και από διπλανά χωριά να γράψει βιβλίο για τις δικές τους ομάδες!
ΑΠΕ-ΜΠΕ / Βαρβάρα Καζαντζίδου