Με υπέρβαση του στόχου στα έσοδα από ΦΠΑ κατά 130 εκατ. ευρώ και στον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων κατά 11,7 εκατ. ευρώ κινήθηκε στο ενδεκάμηνο Ιανουαρίου – Νοεμβρίου 2025 ο τρέχων προϋπολογισμός.
Σε σχέση με τις -προ μηνός μόλις- επικαιροποιημένες προβλέψεις στις οποίες είχε βασιστεί η κατάρτιση του νέου κρατικού προϋπολογισμού για το 2026, τον Νοέμβριο του 2025 καταγράφεται αύξηση καθαρών εσόδων κατά 186 εκατ. ευρώ, έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2026.
Τα οριστικά στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, τα οποία ανακοίνωσε την Δευτέρα το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών επιβεβαιώνουν ότι για την περίοδο του Ιανουαρίου – Νοεμβρίου 2025, παρουσιάζεται πλεόνασμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 5,162 δισ. ευρώ έναντι του επικαιροποιημένου στόχου για πλεόνασμα 225 εκατ. ευρώ που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα του 2025 στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2026 και πλεονάσματος 4,375 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2024. Ενώ το πρωτογενές πλεόνασμα, όπως είχε διαφανεί από τα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού τα οποία ανακοινώθηκαν προ ημερών, ανήλθε σε 12,678 δισ. ευρώ, έναντι στόχου για πλεόνασμα 7,695 δισ. ευρώ και πρωτογενούς πλεονάσματος 12,011 δισ. ευρώ για την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι.
Ωστόσο η παρατηρούμενη υπέρβαση έναντι των στόχων στο σκέλος των εσόδων, όπως τονίζει σε ανακοίνωσή του το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, είναι συγκυριακή: αποδίδεται κατά κύριο λόγο στην είσπραξη στις 26 Νοεμβρίου, ποσού ύψους 2,109 δισ. από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, η οποία είχε προβλεφθεί για είσπραξη τον μήνα Δεκέμβριο 2025 και, συνεπώς, όταν ανακοινωθεί το προσεχές δελτίο εκτέλεσης Προϋπολογισμού για τον μήνα Δεκέμβριο 2025, η ανωτέρω παρατηρούμενη διαφορά αναμένεται να έχει εξισορροπηθεί.
Εξαιρουμένου του ανωτέρω ποσού τα καθαρά έσοδα παρουσιάζουν αύξηση κατά 186 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2026.
Επιπλέον, στο σκέλος του Τακτικού Προϋπολογισμού, οι πληρωμές εμφανίζονται μειωμένες κατά 2,034 δισ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο, που σχετίζεται κυρίως με τον ετεροχρονισμό των μεταβιβαστικών πληρωμών προς ασφαλιστικά Ταμεία (ΟΚΑ) και λοιπούς φορείς γενικής κυβέρνησης ύψους 922 εκατ. ευρώ και των ταμειακών πληρωμών των εξοπλιστικών προγραμμάτων ύψους 554 εκατ. ευρώ, που δεν επηρεάζουν το αποτέλεσμα της Γενικής Κυβέρνησης σε δημοσιονομικούς όρους, ενώ παρατηρείται ετεροχρονισμός επενδυτικών δαπανών ύψους 609 εκατ. ευρώ.
Εξαιρώντας τα ανωτέρω ποσά, η υπέρβαση στο πρωτογενές αποτέλεσμα έναντι των στόχων του προϋπολογισμού, εκτιμάται σε 231 εκατ. ευρώ.
Επισημαίνεται ότι το πρωτογενές αποτέλεσμα σε δημοσιονομικούς όρους διαφέρει από το αποτέλεσμα σε ταμειακούς όρους. Επιπρόσθετα, τα ανωτέρω αφορούν στο πρωτογενές αποτέλεσμα της Κεντρικής Διοίκησης και όχι στο σύνολο της Γενικής Κυβέρνησης, που περιλαμβάνει και τα δημοσιονομικά αποτελέσματα των Νομικών Προσώπων και των υποτομέων των ΟΤΑ και ΟΚΑ.
Τα έσοδα στο ενδεκάμηνο
Την περίοδο Ιανουαρίου – Νοεμβρίου 2025, το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 68,777 δισα. ευρώ, παρουσιάζοντας υπέρβαση κατά 2,295 δισ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2026.
Η υπέρβαση αυτή οφείλεται κυρίως στην είσπραξη, κατά τον μήνα Νοέμβριο, της έκτης δόσης από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ), ύψους 2,109 δισ. ευρώ, η οποία είχε προβλεφθεί ότι θα εισπραχθεί τον Δεκέμβριο 2025. Εξαιρουμένου του ανωτέρω ποσού από το ΤΑΑ, τα καθαρά έσοδα παρουσιάζουν αύξηση κατά 186 εκατ. ευρώ ή 0,3% έναντι του στόχου.
Πιο συγκεκριμένα, τα έσοδα των μειζόνων κατηγοριών του κρατικού προϋπολογισμού έχουν ως ακολούθως:
- Τα έσοδα της κατηγορίας «Φόροι» ανήλθαν σε 64,881 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 245 εκατ. ευρώ ή 0,4% έναντι του αναθεωρημένου στόχου που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2026.
Ειδικότερα για τους κυριότερους φόρους της κατηγορίας αυτής παρατηρούνται τα εξής:
– Τα έσοδα από ΦΠΑ ανήλθαν σε 25,671 δισ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 130 εκατ. ευρώ.
– Τα έσοδα των Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης (ΕΦΚ) ανήλθαν σε 6,720 δισ. ευρώ και είναι μειωμένα έναντι του στόχου κατά 45 εκατ. ευρώ.
– Τα έσοδα των φόρων ακίνητης περιουσίας ανήλθαν σε 2,331 δισ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 24 εκατ. ευρώ.
– Τα έσοδα των φόρων εισοδήματος ανήλθαν σε 24,117 δια. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 113 εκατ. ευρώ εκ των οποίων: ο Φόρος Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων είναι αυξημένος κατά 117 εκατ. ευρώ, ο Φόρος Εισοδήματος Νομικών Προσώπων αυξημένος κατά 5 εκατ. ευρώ και οι Λοιποί Φόροι Εισοδήματος μειωμένοι κατά 9 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.
– Τα έσοδα της κατηγορίας «Κοινωνικές Εισφορές» ανήλθαν σε 56 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τον στόχο.
– Τα έσοδα της κατηγορίας «Μεταβιβάσεις» ανήλθαν σε 7,000 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 1,996 δισ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2026, κυρίως λόγω της νωρίτερης είσπραξης ποσού 2,109 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, όπως προαναφέρθηκε.
Επιπλέον, από το ως άνω εισπραττόμενο ποσό των 7,000 δισ. ευρώ, ποσό 2,822 δισ. ευρώ αφορά έσοδα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων – ΠΔΕ, τα οποία είναι μειωμένα κατά 21 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.
– Τα έσοδα της κατηγορίας «Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών» ανήλθαν σε 2,040 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 8 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει προβλεφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2026.
– Τα έσοδα της κατηγορίας «Λοιπά τρέχοντα έσοδα» ανήλθαν σε 2,590 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 106 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2026. Ποσό 220 εκατ. ευρώ αφορά έσοδα ΠΔΕ, τα οποία είναι μειωμένα κατά 5 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.
– Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 7,817 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 50 εκατ. ευρώ από τον στόχο (7,767 δισ. ευρώ), που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2026.
Τα συνολικά έσοδα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 3,042 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 26 εκατ. ευρώ από τον στόχο (3,068 δισ. ευρώ), που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2026.
Υπέρβαση 119 εκατ. ευρώ τον μήνα Νοέμβριο
Ειδικά τον μήνα Νοέμβριο 2025 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 7,857 δισ. ευρώ, καταγράφοντας υπέρβαση κατά 2,228 δισ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου, εξαιτίας κυρίως της είσπραξης τον Νοέμβριο ποσού 2,109 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, όπως προαναφέρθηκε. Μη συμπεριλαμβανομένου του ανωτέρω ποσού, τα καθαρά έσοδα παρουσιάζουν αύξηση κατά 119 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2026.
Πιο συγκεκριμένα, τα έσοδα των βασικών κατηγοριών του κρατικού προϋπολογισμού έχουν ως ακολούθως:
- Τα έσοδα της κατηγορίας «Φόροι» ανήλθαν σε 5,676 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 182 εκατ. ευρώ ή 3,3% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2026.
Ειδικότερα για τους κυριότερους φόρους της κατηγορίας αυτής παρατηρούνται τα εξής :
– Τα έσοδα από ΦΠΑ τον Νοέμβριο ανήλθαν σε 2,372 δισ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 98 εκατ. ευρώ.
– Τα έσοδα των ΕΦΚ ανήλθαν σε 539 εκατ. ευρώ και είναι μειωμένα έναντι του στόχου κατά 36 εκατ. ευρώ.
– Τα έσοδα των φόρων ακίνητης περιουσίας ανήλθαν σε 105 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 14 εκατ. ευρώ.
– Τα έσοδα των φόρων εισοδήματος ανήλθαν σε 2,123 δισ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 112 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων ο Φόρος Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων είναι αυξημένος κατά 104 εκατ. ευρώ, ο Φόρος Εισοδήματος Νομικών Προσώπων είναι αυξημένος κατά 2 εκατ. ευρώ και οι Λοιποί Φόροι Εισοδήματος είναι αυξημένοι κατά 7 εκατ. ευρώ.
– Τα έσοδα της κατηγορίας «Κοινωνικές Εισφορές» ανήλθαν σε 5 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τον στόχο.
– Τα έσοδα της κατηγορίας «Μεταβιβάσεις» ανήλθαν σε 2,241 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 2,063 δισ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2026. Ωστόσο ποσό 2,109 δισ. αφορά έσοδα από το ΤΑΑ, όπως προαναφέρθηκε, ενώ ποσό 89 εκατ. ευρώ αφορά έσοδα του ΠΔΕ, τα οποία είναι μειωμένα κατά 21 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.
– Τα έσοδα της κατηγορίας «Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών» ανήλθαν σε 90 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 26 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2026.
– Τα έσοδα της κατηγορίας «Λοιπά τρέχοντα έσοδα» ανήλθαν σε 340 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 53 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2026. Από το ως άνω εισπραττόμενο ποσό των 340 εκατ. ευρώ, ποσό 23 εκατ. ευρώ αφορά έσοδα ΠΔΕ, τα οποία είναι μειωμένα κατά 5 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.
– Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 499 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 50 εκατ. ευρώ από τον στόχο (449 εκατ. ευρώ).
– Τα συνολικά έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 112 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας υστέρηση κατά 26 εκατ. ευρώ από τον στόχο (138 εκατ. ευρώ).
Μειωμένες οι δαπάνες
Οι δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου – Νοεμβρίου 2025 ανήλθαν στα 63,615 δισ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 2,643 δισ. ευρώ έναντι του στόχου (66.258 εκατ. ευρώ), που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2026. Επίσης, είναι αυξημένες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2024 κατά 1,270 δισ. ευρώ, κυρίως λόγω της αύξησης των μεταβιβάσεων σε ΟΚΑ και των δαπανών του ΤΑΑ.
Στο σκέλος του Τακτικού Προϋπολογισμού, οι πληρωμές εμφανίζονται μειωμένες κατά 2,034 δισ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο, που σχετίζεται κυρίως με τον ετεροχρονισμό των μεταβιβαστικών πληρωμών προς τους ΟΚΑ και λοιπούς φορείς γενικής κυβέρνησης κατά 922 εκατ. ευρώ και των ταμειακών πληρωμών των εξοπλιστικών προγραμμάτων κατά 554 εκατ. ευρώ.
Οι μεγαλύτερες επιχορηγήσεις
Αξιοσημείωτες μεταβιβάσεις είναι οι ακόλουθες:
– οι μεταβιβάσεις προς τα νοσοκομεία και την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας ύψους 1,164 δισ. ευρώ,
– η μεταβίβαση ύψους 400 εκατ. ευρώ για την κάλυψη κόστους παροχής υπηρεσιών κοινής ωφελείας στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας (ΥΚΩ), σύμφωνα με τα διαλαμβανόμενα στο άρθρο 55 του Ν.4508/2017 (Α’ 200),
– η επιχορήγηση ύψους 557 εκατ. ευρώ προς την Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας (Ε.Κ.Α.Π.Υ.) για την προμήθεια φαρμακευτικών σκευασμάτων, προϊόντων και υπηρεσιών υγείας, για λογαριασμό των δημόσιων νοσοκομείων,
– οι επιχορηγήσεις προς τους συγκοινωνιακούς φορείς (ΟΑΣΑ, ΟΑΣΘ και ΟΣΕ) ύψους 328 εκατ. ευρώ και
– η επιχορήγηση προς τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα ύψους 154 εκατ. ευρώ.
Οι πληρωμές στο σκέλος των επενδυτικών δαπανών ανήλθαν στα 10,483 δισ. ευρώ, μειωμένες κατά 609 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2026. Ταυτόχρονα, παρουσιάζονται αυξημένες σε σχέση με τις αντίστοιχες πληρωμές του 2024 κατά 549 εκατ. ευρώ.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
