Ο παθών διακομίσθηκε στο Νοσοκομείο Βέροιας.
Οι δράστες αφού άρπαξαν την λεία τους επιβιβάστηκαν στο όχημά τους και εξαφανίστηκαν. Η Αστυνομία τους αναζητά, ενώ της υπόθεσης επιλαμβάνεται το Τ.Α. Αλεξάνδρειας
ΑΠΕ-ΜΠΕ-
Ετσι, όπως προκύπτει από το νομοσχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή την περασμένη εβδομάδα, οι δαπάνες που θα πρέπει να γίνονται με τη χρήση πλαστικού χρήματος για να «χτίζεται» το αφορολόγητο θα ανέρχονται στο 10% του δηλωθέντος εισοδήματος για ύψος εισοδήματος έως 10.000 ευρώ, στο 15% για το κλιμάκιο του εισοδήματος από 10.001 ευρώ ευρώ 30.000 ευρώ και στο 20% για το υπερβάλλον εισόδημα και μέχρι ποσού 30.000 ευρώ συνολικά.
Αυτό σημαίνει ότι ένας μισθωτός με εισόδημα 10.000 ευρώ για να δικαιούνται το αφορολόγητο ποσό θα πρέπει κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους να πραγματοποιήσει με τη χρήση πλαστικού χρήματος δαπάνες 1.000 ευρώ. Για εισόδημα 15.000 ευρώ οι δαπάνες μέσω καρτών θα πρέπει να ανέρχονται σε 1.750 ευρώ. Για εισόδημα 20.000 ευρώ το ύφος των απαιτούμενων δαπανών μέσω καρτών ανέρχεται σε 2.500 ευρώ. Για εισόδημα 30.000 ευρώ θα απαιτούνται ανάλογες δαπάνες 4.000 ευρώ, για εισόδημα 50.000 ευρώ δαπάνες 8.000 ευρώ και για εισόδημα 80.000 ευρώ δαπάνες 14.000 ευρώ.
Στη περίπτωση που δεν καλύπτεται το απαιτούμενο όριο δαπανών με πλαστικό χρήμα με το πραγματικό, στη διαφορά τους θα υπολογίζεται φορολογικός συντελεστής 22%. Ετσι στην περίπτωση που ένας φορολογούμενος με εισόδημα 30.000 ευρώ πραγματοποιήσει δαπάνες με πλαστικό χρήμα 3.000 ευρώ αντί για 4.000 ευρώ που απαιτούνται για να πάρει το αφορολόγητο τότε επι της διαφοράς των 1.000 ευρώ θα υπολογιστεί φόρος 22%. Δηλαδή 220 ευρώ.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι με απόφαση του υπουργού Οικονομικών θα καθοριστούν οι δαπάνες που δεν θα μετρούν για το χτίσιμο του αφορολόγητου, οι κατηγορίες των φορολογουμένων που θα εξαιρεθούν από την υποχρέωση πραγματοποίησης δαπανών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, καθώς και τα επιπλέον κίνητρα για φορολογούμενους οι οποίοι υπερβαίνουν τα προβλεπόμενα ποσοστά ελάχιστης δαπάνης. Σε πρώτη φάση, το νομοσχέδιο ορίζει ότι εξαιρούνται από την υποχρέωση προσκόμισης αποδεικτικών ηλεκτρονικών συναλλαγών μόνο οι υπάλληλοι του υπουργείου Εξωτερικών, οι στρατιωτικοί εφόσον υπηρετούν στην αλλοδαπή, οι υπηρετούντες στη Μόνιμη Ελληνική Αντιπροσωπεία της Ε.Ε καθώς και όσοι διαμένουν σε οίκο ευγηρίας, σε ψυχιατρικό κατάστημα ή είναι φυλακισμένοι.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι στις ιατρικές δαπάνες η προβλεπόμενη μείωση του φόρου θα ισχύει εφόσον έχουν πραγματοποιηθεί με τη χρήση καρτών ή άλλου ηλεκτρονικού μέσου πληρωμής.
Στην ενίσχυση των πληρωμών μέσω πλαστικού χρήματος, άρα και στην συγκέντρωση του απαιτούμενου ύψους δαπανών μέσω της χρήσης του, αναμένεται να συμβάλει και η υποχρεωτική πληρωμή με κάρτες ή άλλον ηλεκτρονικό τρόπο δαπανών άνω των 500 ευρώ. Όπως προβλέπεται στο νομοσχέδιο από την 1η Ιανουαρίου, δεν θα επιτρέπεται η εξόφληση με μετρητά για συναλλαγές μεταξύ καταναλωτών και επιχειρήσεων αξίας μεγαλύτερης των 500 ευρώ. Σήμερα το όριο αυτό είναι 1.500 ευρώ. Κίνητρο για αγορές με πλαστικό χρήμα θα είναι οι κληρώσεις που θα διεξάγει το υπουργείο Οικονομικών με βάση τους αριθμούς των αποδείξεων αυτών.
ΑΠΕ-ΜΠΕ-
Το τελευταίο έτος, οι επιθέσεις είναι πιο εξελιγμένες και στην πλειονότητα των περιπτώσεων έχουν πραγματοποιηθεί σε μεγάλη κλίμακα. Το γεγονός αυτό αποτελεί μια ανατριχιαστική προειδοποίηση, καθώς οι επιθέσεις DDoS (κατανεμημένη επίθεση άρνησης υπηρεσιών) γίνονται ολοένα και πιο πολλές και σε τέτοια κλίμακα που λίγοι πίστευαν ότι θα ήταν εφικτό.
Οι επιθέσεις αυτές -όπου τεράστιες ποσότητες δεδομένων διανέμονται σε διαδικτυακά συστήματα, ώστε αυτά να μην μπορούν πλέον να ανταποκρίνονται στα νόμιμα αιτήματα- εξελίχθηκαν σε μεγάλο βαθμό μέσα στο τρέχον έτος, καθώς οι χάκερς «συνειδητοποίησαν» ότι μπορούν να εκμεταλλεύονται ευάλωτες συσκευές, οι οποίες αποτελούν κομμάτι του λεγόμενου Ίντερνετ των Πραγμάτων (IoT – Internet of Things).
Αναμφισβήτητο είναι το γεγονός ότι το IoT υπόσχεται πολλά. Έχουμε πλέον τη δυνατότητα να δημιουργήσουμε δίκτυα, όπου μια ολόκληρη νέα γενιά «έξυπνων» συσκευών θα μπορεί να είναι συνδεδεμένες σε αυτά. Από ψυγεία και βραστήρες, μέχρι συστήματα που θερμαίνουν τα σπίτια μας και συσκευές που ταΐζουν τα κατοικίδιά μας κατά την απουσία μας.
Η χρησιμότητα του να μπορούμε να ελέγχουμε αυτές τις συσκευές από απόσταση είναι προφανής και νέες, τέτοιου είδους, «ευκολίες» θα εμφανίζονται ολοένα και πιο συχνά στο μέλλον, καθώς οι άνθρωποι σκέφτονται νέους τρόπους με τους οποίους μπορεί να χρησιμοποιηθεί η τεχνολογία.
Ωστόσο, οι τεχνολογίες αυτές, που επιτρέπουν στις συσκευές να είναι «έξυπνες», τους παρέχουν παράλληλα τη δυνατότητα να γίνονται και επικίνδυνες, αποτελώντας απειλή για την ασφάλεια των προσωπικών μας δεδομένων. Κανένας ειδικός δεν υποστηρίζει ότι οι χάκερς θα θελήσουν να «εισβάλουν» σε κάποιο κλιματιστικό προκειμένου να κλέψουν προσωπικά δεδομένα, ωστόσο ορισμένες IoT συσκευές αποθηκεύουν στοιχεία που έχουν αξία την οποία ίσως ακόμα δεν μπορούμε να κατανοήσουμε.
Έτσι, οι λευκές μας συσκευές θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν από χάκερς σε συντονισμένες επιθέσεις, στις οποίες ο ρόλος των προϊόντων θα είναι να αποστέλλουν τεράστιο όγκο άχρηστων δεδομένων με σκοπό να κατακλύζουν άλλα συστήματα, καθιστώντας τα άχρηστα για μικρά ή μεγάλα χρονικά διαστήματα. Οι επιθέσεις που έλαβαν χώρα μέσα στο 2016 πραγματοποιήθηκαν με τη χρήση «ζόμπι έξυπνων συσκευών» (συσκευές που εκμεταλλεύονται οι χάκερς για τις επιθέσεις τους), οι οποίες σε συνδυασμό δημιουργούν έναν «στρατό IoT συσκευών» ή αλλιώς ένα botnet (ένα δίκτυο υπολογιστών που ελέγχεται εξ αποστάσεως χωρίς τη γνώση ή την έγκριση του νόμιμου χρήστη). Όσες περισσότερες συσκευές «καταταγούν» σε αυτά τα botnets τόσο μεγαλύτερος ο όγκος άχρηστων δεδομένων που μπορεί να διανεμηθεί.
Η μεγαλύτερη επίθεση που έλαβε χώρα το 2016 περιλάμβανε εκατοντάδες χιλιάδες συσκευές να χρησιμοποιούνται ταυτόχρονα στην επίθεση όπου «πρωταγωνίστησε» το Mirai botnet. Το τρομακτικό γεγονός με τη συγκεκριμένη υπόθεση, ήταν ότι η επίθεση ήταν σχετικά απλή.
Ένα βασικό μάθημα που θα πρέπει να λάβουμε όλοι μας υπόψη από το Mirai, είναι ότι πρέπει ανά τακτά διαστήματα να αλλάζουμε τους κωδικούς πρόσβασης, τόσο στις IoT συσκευές, όσο και στις ιστοσελίδες τις οποίες επισκεπτόμαστε. Οι ειδικοί επιμένουν ότι δεν πρέπει να βασιζόμαστε στον εργοστασιακό κωδικό πρόσβασης μιας συσκευής, όπως παραδείγματος χάριν ένα ρούτερ, αλλά θα πρέπει να αλλάζουμε τα passwords ώστε να διασφαλίζουμε τα προσωπικά μας δεδομένα.
Το μέλλον θα δείξει εάν τελικά οι άνθρωποι θα μπορούν να χρησιμοποιούν με ασφάλεια τις καθημερινές τους συσκευές ή εάν αυτές θα χρησιμοποιούνται ως όπλο στα χέρια χάκερς.
Στην εγκύκλιο καθορίζεται το χρονοδιάγραμμα για τον επανυπολογισμό και την αναπροσαρμογή των καταβαλλόμενων κύριων συντάξεων.
Συγκεκριμένα, προβλέπεται ότι: i) Μέχρι 30/09/2016, έχει ολοκληρωθεί ο επανυπολογισμός του 10% των συντάξεων και η αναπροσαρμογή πρέπει να έχει ολοκληρωθεί, μέχρι 31/12/2016, ii) μέχρι 31/12/2016, θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί ο επανυπολογισμός του 40% των συντάξεων και η αναπροσαρμογή να έχει ολοκληρωθεί, μέχρι 31/03/2017, iii) μέχρι 31/03/2017, θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί ο επανυπολογισμός του 70% των συντάξεων και η αναπροσαρμογή να έχει ολοκληρωθεί, μέχρι 30/06/2017, iv) μέχρι 30/06/2017, θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί ο επανυπολογισμός του 100% των συντάξεων και η αναπροσαρμογή να έχει ολοκληρωθεί, μέχρι 30/09/2017. Συνεπώς, η διαδικασία της αναπροσαρμογής των κύριων συντάξεων θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί έως 30/09/2017, ενώ η αναπροσαρμοσμένη σύνταξη και η προκύπτουσα προσωπική διαφορά θα πρέπει να έχουν αποτυπωθεί στο οικείο πληροφοριακό σύστημα έως 01/01/2018.
Α. Αναπροσαρμογή συντάξεων-προστασία καταβαλλόμενων συντάξεων
Όπως αναφέρεται στην εγκύκλιο, προβλέπεται η διαδικασία αναπροσαρμογής των ήδη καταβαλλόμενων ή καταβλητέων κατά την 12.05.2016 κύριων συντάξεων των φορέων κύριας ασφάλισης, πλην των συντάξεων του ΟΓΑ, σε εφαρμογή των ενιαίων πλέον κανόνων του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ).
Με τη διαδικασία αυτή, σκοπός είναι αφενός μεν να εναρμονιστούν οι συντάξεις, όσων έχουν καταστεί συνταξιούχοι, πριν την εφαρμογή του νέου ασφαλιστικού νόμου (ν. 4387/2016) με τους ενιαίους κανόνες του ΕΦΚΑ (εθνική και ανταποδοτική σύνταξη) αφετέρου δε να υπάρξει προστασία των συντάξεων αυτών, με την πρόβλεψη χορήγησης προσωπικής διαφοράς, στις περιπτώσεις που το καταβαλλόμενο ποσό συντάξεων είναι μεγαλύτερο από αυτό που θα προκύψει κατά το στάδιο της αναπροσαρμογής τους.
Επομένως, έως 31.12.2018, οι κύριες συντάξεις συνεχίζουν να καταβάλλονται στο ύψος που είχαν διαμορφωθεί, σύμφωνα με τις ισχύουσες κατά την 12.05.2016 διατάξεις. Ειδικά, ο υπολογισμός της κράτησης υπέρ υγειονομικής περίθαλψης διενεργείται, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 30 του άρθρου 1 του ν. 4334/2015, όπως ισχύει με τις διατάξεις του άρθρου 44 του ν.4387/2016. Στις περιπτώσεις που το ποσό της καταβαλλόμενης σύνταξης είναι μεγαλύτερο του ποσού που θα προκύψει κατά το στάδιο της αναπροσαρμογής, δηλαδή η διαφορά είναι θετική, το επιπλέον ποσό εξακολουθεί να καταβάλλεται στο δικαιούχο ως προσωπική διαφορά και μετά την 01.01.2019, συμψηφιζόμενο κατ’ έτος και μέχρι την πλήρη εξάλειψή του, με την εκάστοτε αναπροσαρμογή των συντάξεων. Στις περιπτώσεις που το ποσό της καταβαλλόμενης σύνταξης είναι μικρότερο του ποσού που θα προκύψει κατά το στάδιο της αναπροσαρμογής, δηλαδή η διαφορά είναι αρνητική, τότε το ποσό της καταβαλλόμενης σύνταξης προσαυξάνεται κατά το ένα πέμπτο της διαφοράς, σταδιακά και ισόποσα, εντός πέντε ετών από την ολοκλήρωση του τρέχοντος προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής (από 01/01/2019).
Η διαδικασία αναπροσαρμογής αφορά τις κύριες συντάξεις (γήρατος, αναπηρίας, θανάτου), φορέων αρμοδιότητας του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, οι οποίοι εντάσσονται στον ΕΦΚΑ, από 01/01/2017, πλην ΟΓΑ. Από τη διαδικασία αναπροσαρμογής εξαιρούνται και οι συντάξεις που χορηγούνται από το Ταμείο Σύνταξης της Τράπεζας της Ελλάδος. Συγκεκριμένα, αναπροσαρμόζονται οι ήδη καταβαλλόμενες ή καταβλητέες κατά την 12.05.2016 συντάξεις. Συνεπώς, συντάξεις για τις οποίες η συνταξιοδοτική απόφαση εκδόθηκε, μετά την 12/05/2016, όμως η έναρξη συνταξιοδότησης ανατρέχει σε προγενέστερη ημερομηνία και υπολογίζονται με βάση το προγενέστερο νομοθετικό πλαίσιο, εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των κοινοποιούμενων διατάξεων.
Β. Διαδικασία αναπροσαρμογής καταβαλλόμενων και καταβλητέων κατά την 12.05.2016 συντάξεων
Η διαδικασία αναπροσαρμογής των κύριων συντάξεων περιλαμβάνει δύο διακριτά στάδια, προκειμένου να καθοριστεί, στη συνέχεια, η προσωπική διαφορά της σύνταξης για κάθε συνταξιούχο:
Στο στάδιο αυτό πραγματοποιείται από τον ΕΦΚΑ ή τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης, πλην της Τράπεζας της Ελλάδος και του ΟΓΑ, κατ’ αρχήν έλεγχος των στοιχείων, βάσει των οποίων χορηγήθηκε η ήδη καταβαλλόμενη σύνταξη, σύμφωνα με τις καταστατικές διατάξεις του οικείου φορέα κοινωνικής ασφάλισης και τις λοιπές γενικές και ειδικές νομοθετικές ρυθμίσεις, προκειμένου να επιβεβαιωθεί η πληρότητα και ορθότητα των απαιτούμενων για την αναπροσαρμογή στοιχείων των ηλεκτρονικών αρχείων.
Επισημαίνεται ότι, κατά το στάδιο αυτό, δεν ελέγχεται η ορθότητα των στοιχείων, βάσει των οποίων εκδόθηκε η σύνταξη, προκειμένου να γίνει αναθεώρηση της συνταξιοδοτικής απόφασης, αλλά σκοπός είναι η δημιουργία ενός ηλεκτρονικού αρχείου στο οποίο θα περιλαμβάνονται όλα τα στοιχεία που είναι απαραίτητα (χρόνος ασφάλισης, συντάξιμες αποδοχές, ασφαλιστικές κλάσεις ή ασφαλιστικές κατηγορίες, ποσοστό αναπλήρωσης, πιθανή μείωση, λόγω λήψης μειωμένης σύνταξης, κ.λπ.), προκειμένου να εφαρμοστούν οι προβλέψεις των άρθρων 7, 8, 27 και 28 του ν. 4387/2016 στις ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις. Συνεπώς, οι φορείς κύριας ασφάλισης που δεν έχουν ηλεκτρονικά αρχεία που να περιλαμβάνουν τα ανωτέρω στοιχεία θα πρέπει να μεριμνήσουν άμεσα για τη δημιουργία τους, αναζητώντας τον προσφορότερο για το σκοπό αυτό τρόπο (π.χ. χρησιμοποίηση υφιστάμενων ηλεκτρονικών αρχείων που περιλαμβάνουν τις σχετικές πληροφορίες, χρήση στατιστικών στοιχείων από τα οποία θα προκύπτουν με ασφάλεια τα ζητούμενα στοιχεία, αναζήτηση στοιχείων στους συνταξιοδοτικούς φακέλους).
Προκειμένου να διασφαλιστεί η ορθότητα των στοιχείων που θα καταχωρηθούν στο ηλεκτρονικό αρχείο, οι φορείς κύριας ασφάλισης θα πρέπει, στη συνέχεια να προχωρήσουν σε επανυπολογισμό των συντάξεων με χρήση του ηλεκτρονικού αρχείου, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από το προϊσχύον νομοθετικό πλαίσιο.
Τα μεικτά ποσά σύνταξης (ακαθάριστο ποσό), που θα προκύψουν με τη χρήση του ηλεκτρονικού αρχείου, συγκρίνονται με τα μεικτά ποσά σύνταξης (ακαθάριστο ποσό) που οι φορείς χορηγούν στους συνταξιούχους. Εάν η διαφορά που προκύπτει για κάθε συνταξιούχου μεταξύ των δύο αυτών ποσών συντάξεων είναι μικρότερη, κατ’ απόλυτη τιμή, του 5%, θεωρείται ότι τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στο ηλεκτρονικό αρχείο είναι ορθά. Εάν, όμως, η διαφορά είναι κατ’ απόλυτη τιμή μεγαλύτερη του 5%, τότε οι φορείς θα πρέπει να ανατρέξουν στο συνταξιοδοτικό φάκελο ή σε οποιαδήποτε άλλη πηγή κρίνεται πρόσφορη, για παράδειγμα με τη χρήση στατιστικών στοιχείων για όμοια χαρακτηριστικά συντάξεων, προκειμένου να επαληθευτεί η ορθότητα των στοιχείων που έχουν καταχωρηθεί στο ηλεκτρονικό αρχείο και να γίνουν οι αναγκαίες διορθώσεις, ώστε η απόκλιση να μην υπερβαίνει κατ’ απόλυτη τιμή το 5%.
Δεδομένου ότι για τον υπολογισμό της ανταποδοτικής σύνταξης θα ληφθεί υπόψη το σύνολο του χρόνου ασφάλισης, είναι πιθανόν να προκύψουν διαφορές σε σχέση με το χρόνο ασφάλισης, βάσει του οποίου υπολογίστηκε η ήδη καταβαλλόμενη σύνταξη. Για παράδειγμα, εάν ο συνταξιούχος είχε συνολικό χρόνο ασφάλισης 45 ετών, όμως, η σύνταξή του με βάση το ισχύον κατά τη συνταξιοδότησή του νομοθετικό πλαίσιο υπολογίστηκε για 40 έτη ασφάλισης, στο ηλεκτρονικό αρχείο θα πρέπει να καταχωρηθεί η πρόσθετη πληροφορία ότι ο συνολικός χρόνος ασφάλισης είναι 45 έτη. Αντίστοιχα, εάν ο συνταξιούχος, για παράδειγμα, είχε συνολικό χρόνο ασφάλισης 15 ετών, όμως, η σύνταξή του με βάση το ισχύον κατά τη συνταξιοδότησή του νομοθετικό πλαίσιο υπολογίστηκε για 20 έτη ασφάλισης και στην περίπτωση αυτή στο ηλεκτρονικό αρχείο θα πρέπει να καταχωρηθεί και η πρόσθετη αυτή πληροφορία ότι ο συνολικός χρόνος ασφάλισης είναι 15 έτη.
Ειδική μέριμνα θα πρέπει να υπάρξει για τις περιπτώσεις συνταξιοδότησης, λόγω αναπηρίας ή λόγω θανάτου, συνεπεία εργατικού ατυχήματος ή επαγγελματικής ασθένειας, καθώς στις εν λόγω περιπτώσεις προβλέπεται η χορήγηση κατωτάτου ορίου ίσο με το διπλάσιο ποσό της εθνικής σύνταξης που αντιστοιχεί στα 20 έτη ασφάλισης. Στους φορείς κύριας ασφάλισης που δεν υφίσταται η εν λόγω διάκριση και, ως εκ τούτου, δεν είναι δυνατόν να προσδιοριστεί, εάν η αναπηρία ή ο θάνατος οφείλεται σε εργατικό ατύχημα ή επαγγελματική ασθένεια, οι περιπτώσεις αυτές θα αντιμετωπίζονται, όπως η συνταξιοδότηση για κοινή νόσο. Αντίστοιχα, δεδομένου ότι για τις συντάξεις που χορηγούνται, βάσει του ν. 612/1977, προβλέπονται ειδικές ρυθμίσεις ως προς το ύψος της εθνικής και της ανταποδοτικής σύνταξης, οι περιπτώσεις υφιστάμενων συνταξιούχων με το ν.612/1977 θα πρέπει να υπάρξει διάκρισή τους σε σχέση με τους λοιπούς συνταξιούχους.
Όσον αφορά στους διπλοσυνταξιούχους (παράλληλη λήψη δύο ή περισσότερων συντάξεων από ίδιο δικαίωμα), θα πρέπει να υπάρξει διάκρισή τους σε σχέση με τους δικαιούχους μίας σύνταξης, καθώς στην περίπτωσή τους θα πρέπει να εφαρμοστούν τα προβλεπόμενα στο άρθρο 36 του ν. 4387/2016 περί παράλληλης ασφάλισης. Ειδικά, οι υπηρεσίες του ΕΤΑΑ-ΤΣΑΥ, δεδομένου ότι η αναπροσαρμογή των κύριων συντάξεων αφορά και τη λήψη παροχής από τον κλάδο μονοσυνταξιούχων, θα πρέπει να καταχωρήσουν στο ηλεκτρονικό αρχείο το χρόνο ασφάλισης που πραγματικά έχει διανυθεί στην ασφάλιση του κλάδου, καθώς η αναπροσαρμογή της παροχής θα γίνει με βάση το χρόνο παραμονής στον κλάδο και όχι με βάση τα έτη ασφάλισης που λήφθηκαν υπόψη κατά τη συνταξιοδότηση. Επισημαίνεται ότι οι φορείς κύριας ασφάλισης που διαθέτουν ελεγμένα τα απαραίτητα για την αναπροσαρμογή των κύριων συντάξεων στοιχεία σε ηλεκτρονική μορφή, δεν χρειάζεται να προχωρήσουν στις ανωτέρω ενέργειες και μπορούν να προχωρήσουν στο δεύτερο στάδιο της αναπροσαρμογής των κύριων συντάξεων.
Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας επανυπολογισμού (επανελέγχου) των καταβαλλόμενων συντάξεων και τη δημιουργία κατάλληλου ηλεκτρονικού αρχείου, εφόσον δεν υφίσταται ήδη σχετικό αρχείο, οι φορείς κύριας ασφάλισης προχωρούν στη διαδικασία αναπροσαρμογής των κύριων συντάξεων.
Με βάση τις προβλέψεις του ν. 4387/2016 (άρθρα 7, 8, 27 και 28), η χορηγηθείσα σύνταξη αποτελεί το άθροισμα της εθνικής και της ανταποδοτικής σύνταξης. Συνεπώς, για κάθε συνταξιούχο (γήρατος, αναπηρίας, θανάτου) θα υπολογιστεί, με βάση το συνολικό χρόνο ασφάλισης, η δικαιούμενη εθνική και ανταποδοτική σύνταξη. Όσον αφορά στην αναπροσαρμογή των ήδη καταβαλλόμενων συντάξεων, λόγω θανάτου, αναπροσαρμόζεται το ποσό της σύνταξης, λόγω θανάτου, σύμφωνα με την παρακάτω διαδικασία, όμως το νέο ποσό της σύνταξης, λόγω θανάτου, που προκύπτει, μετά την αναπροσαρμογή και η προσωπική διαφορά επιμερίζεται μεταξύ των δικαιοδόχων, σύμφωνα με τα ποσοστά που προβλέπονται από το προγενέστερο νομοθετικό πλαίσιο.
Ι. Εθνική σύνταξη
Η εθνική σύνταξη υπολογίζεται με βάση τα έτη ασφάλισης και, συνεπώς, κυμαίνεται από 345,60 ευρώ (για χρόνο ασφάλισης, μέχρι 15 έτη) έως 384,00 ευρώ (για χρόνο ασφάλισης 20 και πλέον έτη). Για τους συνταξιούχους, λόγω γήρατος, η εθνική σύνταξη δεν μειώνεται με βάση τα έτη διαμονής στην Ελλάδα, συνεπώς θεωρείται ότι σε όλες τις περιπτώσεις αποδεικνύεται διαμονή 40 ετών στην Ελλάδα από το 15ο έτος της ηλικίας έως την ηλικία συνταξιοδότησης.
Για τους συνταξιούχους, λόγω γήρατος, με μειωμένη σύνταξη, η εθνική σύνταξη καταβάλλεται, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 3 του άρθρου 7 του ν.4387/2016. Για τους συνταξιούχους, λόγω αναπηρίας, που έχουν συνταξιοδοτηθεί από φορείς κύριας ασφάλισης που προβλέπουν την καταβολή μειωμένης σύνταξης ανάλογα με το βαθμό αναπηρίας (για παράδειγμα το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ), η εθνική σύνταξη καταβάλλεται μειωμένη ανάλογα με το βαθμό αναπηρίας. Σε περίπτωση, όμως, που η σύνταξη καταβάλλεται από φορέα κύριας ασφάλισης που δεν προβλέπει την καταβολή μειωμένης σύνταξης ανάλογα με το βαθμό αναπηρίας (για παράδειγμα ΟΑΕΕ και ΕΤΑΑ για τους παλαιούς ασφαλισμένους), η εθνική σύνταξη καταβάλλεται χωρίς μείωση, θεωρώντας ότι ο συνταξιούχος έχει αναπηρία άνω του 80%. Για τους συνταξιούχους, λόγω γήρατος, με τις ειδικές διατάξεις του ν. 612/1977, καταβάλλεται το πλήρες ποσό της εθνικής σύνταξης (384,00 ευρώ), ανεξαρτήτως του χρόνου ασφάλισης, χωρίς καμία μείωση, λόγω διαμονής ή ανάλογα με το βαθμό αναπηρίας, όπως άλλωστε προβλέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 7 και 27 του ν. 4387/2016. Τα ανωτέρω εφαρμόζονται αντίστοιχα και για τον υπολογισμό εθνικής σύνταξης σε συνταξιούχους, λόγω θανάτου, ανάλογα με το εάν ο θανών ήταν συνταξιούχος λόγω γήρατος ή αναπηρίας ή γήρατος, με τις ειδικές διατάξεις του ν. 612/1977. Εάν ο χρόνος ασφάλισης, όπως αποτυπώνεται στο ηλεκτρονικό αρχείο, δεν είναι σε ακέραια έτη, αλλά υπάρχει και πλεονάζον χρόνος, για τον επιπλέον αυτό χρόνο οι συνταξιούχοι λαμβάνουν αναλογία της εθνικής σύνταξης, σύμφωνα με τις οδηγίες που έχουν δοθεί για τον υπολογισμό της εθνικής σύνταξης.
ΙΙ. Ανταποδοτική σύνταξη
Για τον υπολογισμό της ανταποδοτικής σύνταξης εφαρμόζονται τα ποσοστά αναπλήρωσης που προβλέπονται στο άρθρο 8 του ν. 4387/2016, με το τελικό ποσοστό αναπλήρωσης να προκύπτει κλιμακωτά ανάλογα με τα έτη ασφάλισης που είχε ο συνταξιούχος κατά τη συνταξιοδότησή του (και τα οποία μπορεί να διαφοροποιούνται, όπως προαναφέρθηκε, από τα έτη ασφάλισης, βάσει των οποίων υπολογίστηκε η σύνταξη με βάση το προγενέστερο ανά φορέα κύριας ασφάλισης νομοθετικό πλαίσιο). Και στην περίπτωση αυτή, εάν ο χρόνος ασφάλισης, όπως αποτυπώνεται στο ηλεκτρονικό αρχείο, δεν είναι σε ακέραια έτη, αλλά υπάρχει και πλεονάζον χρόνος, για τον επιπλέον αυτό χρόνο υπολογίζεται αναλογία του ποσοστού αναπλήρωσης, σύμφωνα με τις οδηγίες που έχουν δοθεί για τον υπολογισμό της ανταποδοτικής σύνταξης).
Σε περίπτωση θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος με συνυπολογισμό πλασματικού χρόνου ασφάλισης χωρίς εξαγορά (χρόνος επιδοτούμενης ανεργίας, λήψης σύνταξης αναπηρίας κ.λπ.), ο χρόνος αυτός λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό μόνο της εθνικής σύνταξης, σύμφωνα με τις οδηγίες που έχουν δοθεί για τον υπολογισμό της εθνικής σύνταξης. Για τους συνταξιούχους, λόγω γήρατος, με τις ειδικές διατάξεις του ν. 612/1977, η ανταποδοτική σύνταξη υπολογίζεται για 35 έτη ασφάλισης και όχι με βάση τον πραγματικό χρόνο ασφάλισης, εκτός και εάν ο πραγματικός χρόνος είναι μεγαλύτερος των 35 ετών.
Στην περίπτωση της αναπροσαρμογής των ήδη καταβαλλόμενων συντάξεων, δεν αναζητούνται οι συντάξιμες αποδοχές, αλλά ως βάση για την αναπροσαρμογή της κύριας σύνταξης λαμβάνεται ο συντάξιμος μισθός επί του οποίου υπολογίστηκε η ήδη χορηγηθείσα σύνταξη. Για τις περιπτώσεις συνταξιοδότησης με βάση τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης, βάση αποτελεί ο συντάξιμος μισθός που προέκυψε στον απονέμοντα φορέα.
Σε περίπτωση που ο συντάξιμος μισθός συνδέεται με ασφαλιστικές κατηγορίες ή ασφαλιστικές κλάσεις ή τεκμαρτά ποσά, ο συντάξιμος μισθός υπολογίζεται, αφού ληφθεί υπόψη η τρέχουσα τιμή τους κατά την 13/05/2016. Σε κάθε άλλη περίπτωση, ως συντάξιμος μισθός υπολογίζεται σε τρέχουσες τιμές με τη χρήση των ποσοστών αναπροσαρμογής των συντάξεων που έχουν μεσολαβήσει από την ημερομηνία συνταξιοδότησης έως την 13/05/2016. Συνεπώς, στην περίπτωση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, όπου οι συνταξιούχοι κατά τον υπολογισμό της σύνταξής τους είχαν καταταγεί με βάση τις αποδοχές τους σε ασφαλιστικές κλάσεις, ως συντάξιμος μισθός για την αναπροσαρμογή της σύνταξης λαμβάνεται το 25πλάσιο του τεκμαρτού ημερομισθίου της ασφαλιστικής κλάσης, όπως έχει διαμορφωθεί από 01/10/2008. Για παράδειγμα, εάν ο συνταξιούχος του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ έχει καταταχθεί στην 26η ασφαλιστική κλάση, έχοντας συμπληρώσει 35 έτη ασφάλισης, ως συντάξιμος μισθός για την αναπροσαρμογή της σύνταξης θεωρείται το ποσό των 2.198,25 ευρώ (25 x 87,93 ευρώ). Συνεπώς, η ανταποδοτική σύνταξη για 35 έτη ασφάλισης ανέρχεται σε 2.198,25 ευρώ x 33,81% = 743,23 ευρώ.
Μετά την αναπροσαρμογή της κύριας σύνταξης, συγκρίνεται το ποσό της καταβαλλόμενης σύνταξης με βάση το προγενέστερο νομοθετικό πλαίσιο με το ποσό της καταβαλλόμενης σύνταξης.
Η διαφορά που προκύπτει αποτελεί την προσωπική διαφορά του συνταξιούχου. Εάν η προσωπική διαφορά είναι θετική, εξακολουθεί να καταβάλλεται στο συνταξιούχο και μετά την 01/01/2019, μέχρι την οριστική εξάλειψή της και το συμψηφισμό της με μελλοντικές αυξήσεις των συντάξεων. Εάν είναι αρνητική, δηλαδή το ποσό της σύνταξης με το νέο καθεστώς είναι υψηλότερο σε σχέση με εκείνο που έχει υπολογιστεί, βάσει του προγενέστερου νομοθετικού πλαισίου, τότε, προσαυξάνεται το ποσό της καταβαλλόμενης σύνταξης σταδιακά.
Για τον καθορισμό της προσωπικής διαφοράς, συγκρίνεται το καθαρό προ φόρου ποσό σύνταξης με βάση το προγενέστερο νομοθετικό πλαίσιο, (δηλαδή το ακαθάριστο ποσό σύνταξης, αφαιρουμένων των κρατήσεων για την Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων, της εισφοράς του άρθρου 44 παρ. 11 του ν. 3986/2011, της εισφοράς του ν. 4024/2011 (άρθρο 2 παρ. 1 και 2), του ν. 4051/2012 (άρθρο 6 παρ. 1), της ΥΑ 476/2012 (ΦΕΚ 499, Β’) και του ν. 4093/2012 (άρθρο πρώτο παρ. ΙΑ υποπαρ. ΙΑ5 περ. 1 και παρ. Β υποπαρ. Β3 περ. α) και της εισφοράς για υγειονομική περίθαλψη, όπως αυτή υπολογίζεται με τις ρυθμίσεις του ν. 4387/2016), με το καθαρό προ φόρου ποσό με βάση το νέο νομοθετικό πλαίσιο, (δηλαδή το ακαθάριστο ποσό της σύνταξης, αφαιρουμένων της εισφοράς αλληλεγγύης συνταξιούχων, της εισφοράς του άρθρου 44 παρ. 11 του ν. 3986/2011 και της εισφοράς για υγειονομική περίθαλψη, όπως αυτή υπολογίζεται με τις ρυθμίσεις του ν. 4387/2016).
Επιπλέον, θα πρέπει οι φορείς να προχωρήσουν στον καθορισμό προσωπικής διαφοράς ανά συνταξιούχο που αφορά στην εισφορά υπέρ ΑΚΑΓΕ και στην εισφορά ασθενείας. Στις περιπτώσεις που στο συνταξιούχο καταβάλλεται οικογενειακό επίδομα ή έχει λάβει μειωμένη σύνταξη, μετά την ισχύ του ν. 4336/2015 και υπόκειται στην προβλεπόμενη από το νόμο αυτό πρόσθετη μείωση, ύψους 10%, μέχρι τη συμπλήρωση του πλήρους ορίου συνταξιοδότησης ή λαμβάνει το οργανικό ποσό της σύνταξης (και όχι το προβλεπόμενο ανά φορέα κύριας ασφάλισης κατώτατο όριο) μέχρι τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας, οι φορείς κύριας ασφάλισης θα υπολογίζουν την προσωπική διαφορά, λαμβάνοντας υπόψη την καταβολή του οικογενειακού επιδόματος ή την αντίστοιχη μείωση του ποσού της σύνταξης. Σε περίπτωση, όμως, που μελλοντικά υπάρξει διαφοροποίηση των στοιχείων αυτών, (διακοπή καταβολής οικογενειακού επιδόματος, συμπλήρωση του ορίου ηλικίας για πλήρη σύνταξη, συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας), οι φορείς θα προχωρούν σε νέο υπολογισμό της προσωπικής διαφοράς
ΑΠΕ-ΜΠΕ-
Συγκεκριμένα, με την εγκύκλιο ρυθμίζονται οι προϋποθέσεις χορήγησης σύνταξης, λόγω θανάτου, στα δικαιοδόχα μέλη συνταξιούχου ή ασφαλισμένου, εφόσον ο θάνατος επήλθε από 13.05.2016 και εφεξής, εισάγοντας ενιαίες αρχές και κανόνες για όλους τους ασφαλισμένους, ανεξαρτήτως ασφαλιστικού φορέα προέλευσης. Καταργείται, επομένως, από την ως άνω ημερομηνία κάθε άλλη καταστατική ή γενική διάταξη που ρυθμίζει το θέμα διαφορετικά για θανάτους, μετά την ισχύ του νέου ασφαλιστικού νόμου (ν. 4387/2016).
Επισημαίνεται ότι, προκειμένου να χορηγηθεί σύνταξη, λόγω θανάτου, στα δικαιοδόχα μέλη σε περίπτωση θανάτου ασφαλισμένου, ο θανών θα πρέπει κατά το θάνατο να έχει συμπληρώσει τις χρονικές προϋποθέσεις για τη λήψη σύνταξης γήρατος ή αναπηρίας, πλήρους ή μειωμένης, όπως διαμορφώνονται ανά ασφαλιστικό οργανισμό και ανά κατηγορία ασφαλισμένων (παλαιοί – νέοι).
Στην εγκύκλιο ορίζονται τα δικαιοδόχα μέλη, που, υπό προϋποθέσεις, λαμβάνουν τη σύνταξη, λόγω θανάτου συνταξιούχου ή ασφαλισμένου, καθώς και οι ειδικότερες προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούνται για κάθε κατηγορία.
Δικαιούχοι είναι ο επιζών σύζυγος, τα νόμιμα τέκνα, τα νομιμοποιηθέντα, τα αναγνωρισθέντα, τα υιοθετημένα και όσα εξομοιώνονται με αυτά, καθώς και ο/η διαζευγμένος/η σύζυγος, υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
Α) Για τον επιζώντα σύζυγο, θεσπίζεται όριο ηλικίας για τη θεμελίωση δικαιώματος σύνταξης, λόγω θανάτου και, συγκεκριμένα, το 55ο έτος, το οποίο πρέπει να έχει συμπληρωθεί κατά το χρόνο θανάτου του ασφαλισμένου ή συνταξιούχου, οπότε και η σύνταξη χορηγείται εφ’ όρου ζωής, αν δεν συντρέξουν οι – περιοριστικά αναφερόμενες στην παρ. 3 της κοινοποιούμενης διάταξης – προϋποθέσεις παύσης της.
Εάν ο θάνατος επέλθει, προτού συμπληρωθεί το ως άνω όριο ηλικίας, η σύνταξη καταβάλλεται στον επιζώντα σύζυγο για μία τριετία. Μετά την πάροδο της τριετίας, ελέγχεται, εάν ο επιζών σύζυγος συμπλήρωσε ή όχι το 55ο έτος της ηλικίας. Εάν κατά τη διάρκεια της τριετίας ο επιζών σύζυγος συμπληρώσει το 55ο έτος της ηλικίας, η καταβολή της σύνταξης διακόπτεται, μόλις συμπληρωθεί η τριετία και άρχεται εκ νέου με τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας. Εάν κατά τη διάρκεια της τριετίας δεν έχει συμπληρωθεί το 55ο έτος, διακόπτεται η καταβολή της σύνταξης με τη λήξη της τριετίας και δεν επαναχορηγείται. Σε περίπτωση, όμως, που ο επιζών σύζυγος έχει τέκνα που υπάγονται στην περίπτωση 1Β του κοινοποιούμενου άρθρου, (δηλαδή κατά το χρόνο του θανάτου του ασφαλισμένου ή συνταξιούχου είναι άγαμα και δεν έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους ή το 24ο έτος, εφόσον σπουδάζουν ή είναι άγαμα και ανίκανα για κάθε βιοποριστική εργασία, εφόσον η ανικανότητά τους επήλθε, πριν από τη συμπλήρωση του 24ου έτους της ηλικίας) ή ο ίδιος είναι ανίκανος για την άσκηση κάθε βιοποριστικής εργασίας με ποσοστό 67% και άνω και για όσο χρόνο πληρούνται αυτές οι προϋποθέσεις, η σύνταξη, λόγω θανάτου, συνεχίζει να καταβάλλεται, ανεξάρτητα εάν, βάσει των ανωτέρω, προκύπτει είτε οριστική διακοπή της είτε διακοπή και επαναχορήγησή της με τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας. Σημειώνεται, επίσης ότι, αν ο επιζών σύζυγος δεν συμπληρώνει το 55ο έτος της ηλικίας του κατά τη διάρκεια της τριετίας, αλλά εξακολουθεί να λαμβάνει τη σύνταξη θανάτου και πέραν της τριετίας, λόγω ύπαρξης ανήλικων ή τέκνων που σπουδάζουν ή ανίκανων για εργασία τέκνων, εφόσον έως τη λήξη της ανηλικότητας ή των σπουδών ή της ανικανότητας συμπληρώσει το 55ο έτος της ηλικίας του, τότε ναι μεν η σύνταξη θα διακοπεί με την παύση ισχύος των ως άνω προϋποθέσεων (ανηλικότητα, σπουδές, ανικανότητα), θα επαναχορηγηθεί, ωστόσο, όταν ο επιζών συμπληρώσει το 67ο έτος της ηλικίας του.
Παράδειγμα 1
α) Ασφαλισμένος με 40 έτη ασφάλισης, αποβιώνει την 13/05/2016, καταλείποντας σύζυγο ηλικίας 53 ετών (χωρίς τέκνα). Η σύζυγος δικαιούται σύνταξης, λόγω θανάτου, δεδομένου ότι ο θανών κατά την ημερομηνία θανάτου είχε συμπληρώσει τις χρονικές προϋποθέσεις για τη λήψη πλήρους σύνταξης λόγω γήρατος.
Η επιζώσα σύζυγος κατά την ημερομηνία θανάτου του ασφαλισμένου δεν έχει συμπληρώσει το 55ο έτος της ηλικίας, οπότε λαμβάνει σύνταξη, λόγω θανάτου, για μία τριετία. Κατά τη διάρκεια της τριετίας, όμως, συμπληρώνει το 55ο έτος της ηλικίας, οπότε η σύνταξη, λόγω θανάτου, διακόπτεται, μετά τη συμπλήρωση της τριετίας και επαναχορηγείται με τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας της.
Εάν, όμως, μετά τη λήξη της τριετίας, υπάρχει τέκνο το οποίο δικαιούται σύνταξης, λόγω θανάτου, η επιζώσα σύζυγος συνεχίζει να λαμβάνει τη σύνταξη και μετά την τριετία και μέχρι να διακοπεί η συνταξιοδότηση του τέκνου, λόγω συμπλήρωσης του 18ου ή του 24ου έτους της ηλικίας, εφόσον στη δεύτερη περίπτωση σπουδάζει, οπότε και διακόπτεται η καταβολή της σύνταξης, η οποία επαναχορηγείται στο 67ο έτος της ηλικίας της.
β) Στο ως άνω παράδειγμα, έστω ότι η επιζώσα σύζυγος είναι 49 ετών κατά το χρόνο του θανάτου και έχει ανήλικο τέκνο 8 ετών. Θα λάβει τη σύνταξη θανάτου την πρώτη τριετία και, παρά το γεγονός ότι δεν συμπληρώνει το 55ο έτος κατά τη διάρκεια της τριετίας αυτής, δεδομένου ότι έχει ανήλικο τέκνο, θα εξακολουθήσει να λαμβάνει τη σύνταξη θανάτου για όσο χρόνο υφίσταται η ανηλικότητα ή μέχρι το πέρας των σπουδών, εφόσον το τέκνο σπουδάζει. Μετά το πέρας αυτών, θα διακοπεί η καταβολή της σύνταξης, δεδομένου, όμως ότι κατά τη διάρκεια λήψης της σύνταξης και έως την ενηλικίωση του τέκνου ή την παύση των σπουδών του, η σύζυγος συμπληρώνει το 55ο έτος της ηλικίας της, η σύνταξη θανάτου θα της επαναχορηγηθεί με τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας της.
Β) Τα νόμιμα τέκνα, τα νομιμοποιηθέντα, τα αναγνωρισθέντα, τα υιοθετημένα και όσα εξομοιώνονται με αυτά, δικαιούνται της σύνταξης, λόγω θανάτου, εφόσον:
i) Είτε είναι άγαμα και δεν έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους, εκτός κι αν φοιτούν σε ανώτερες σχολές ή ανώτατες σχολές του εσωτερικού ή του εξωτερικού (ακόμη και αν φοιτούν για απόκτηση δεύτερου πτυχίου ή σε μεταπτυχιακά προγράμματα ή εκπονούν διδακτορική διατριβή) ή σε ΙΕΚ ή σε κέντρα/σχολές επαγγελματικής κατάρτισης, οπότε και η χορήγηση της σύνταξης παρατείνεται έως τη λήξη της φοίτησής τους σε αυτές και σε κάθε περίπτωση έως τη συμπλήρωση του 24ου έτους. Ως εκ τούτου, το δικαίωμα συνταξιοδότησης ενηλίκων άγαμων θυγατέρων καταργείται.
ii) Είτε κατά το χρόνο θανάτου του ασφαλισμένου ή συνταξιούχου είναι άγαμα και ανίκανα προς κάθε βιοποριστική εργασία, εφόσον η ανικανότητα επήλθε, πριν από τη συμπλήρωση του 24ου έτους της ηλικίας τους, οπότε η σύνταξη συνεχίζει να καταβάλλεται και μετά τη συμπλήρωση του 24ου έτους της ηλικίας και για όσο διαρκεί η ανικανότητα προς κάθε βιοποριστική εργασία.
Η ανικανότητα του τέκνου εξετάζεται κατά το χρόνο του θανάτου και όχι μεταγενέστερα αυτού. Για παράδειγμα, ο θάνατος του ασφαλισμένου ή συνταξιούχου επέρχεται την 08/01/2017 και καταλείπει τέκνο ηλικίας 15 ετών. Το εν λόγω τέκνο καθίσταται ανίκανο για κάθε βιοποριστική εργασία την 16/05/2019, δηλαδή πριν τη συμπλήρωση του 24ου έτους της ηλικίας του. Δεδομένου, όμως ότι δεν ήταν ανίκανο κατά την ημερομηνία θανάτου, θα λάβει σύνταξη, μέχρι τη συμπλήρωση του 18ου έτους της ηλικίας ή του 24ου έτους της ηλικίας, εφόσον σπουδάζει.
Γ) Για το διαζευγμένο σύζυγο ισχύουν οι ίδιες ηλικιακές προϋποθέσεις χορήγησης της σύνταξης με αυτές του επιζώντος συζύγου, με τις εξής, ωστόσο, πρόσθετες προϋποθέσεις, οι οποίες πρέπει να πληρούνται αθροιστικά:
i) Ο πρώην σύζυγος, κατά τη στιγμή του θανάτου να κατέβαλε ή να υποχρεούτο να καταβάλει στο/στη διαζευγμένο/η σύζυγο διατροφή που είχε καθοριστεί είτε με δικαστική απόφαση είτε με μεταξύ τους σύμβαση.
ii) Να είχαν συμπληρωθεί 10 χρόνια έγγαμου βίου, μέχρι τη λύση με αμετάκλητη δικαστική απόφαση του γάμου.
iii) Το διαζύγιο να μην οφείλεται σε ισχυρό κλονισμό της έγγαμης συμβίωσης με υπαιτιότητα του αιτούντος τη σύνταξη.
iv) Το μέσο μηνιαίο ατομικό φορολογητέο εισόδημα του διαζευγμένου συζύγου να μην υπερβαίνει το διπλάσιο του ποσού του Επιδόματος Κοινωνικής Αλληλεγγύης Ανασφάλιστων Υπερηλίκων, ήτοι τα 720 ευρώ και
v) να μην έχει τελεστεί άλλος γάμος ή να έχει συναφθεί σύμφωνο συμβίωσης. Συνεπώς, στους διαζευγμένους συζύγους που πληρούν τα πρόσθετα κριτήρια, εφαρμόζονται κατ’ αντιστοιχία οι ρυθμίσεις που προβλέπονται για τους επιζώντες συζύγους (χορήγηση σύνταξης, λόγω θανάτου, εφόσον έχει συμπληρωθεί το 55ο έτος της ηλικίας, συνταξιοδότηση για μία τριετία, διακοπή και επαναχορήγηση με τη συμπλήρωση του 67ου έτους ή οριστική διακοπή συνταξιοδότησης).
Ως πρόσθετη προϋπόθεση για τη χορήγηση σύνταξης, λόγω θανάτου, στον επιζώντα σύζυγο, είναι ο θάνατος του ασφαλισμένου ή συνταξιούχου να έχει επέλθει, μετά την πάροδο πέντε ετών από την τέλεση του γάμου, εκτός αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις, όπως αυτές περιοριστικά αναφέρονται στην κοινοποιούμενη διάταξη (θάνατος που να οφείλεται σε ατύχημα, γέννηση τέκνου κατά τη διάρκεια του γάμου, κλπ).
Συνεπώς, είτε πρόκειται για θάνατο ασφαλισμένου είτε συνταξιούχου, η απαιτούμενη διάρκεια του γάμου είναι ενιαία (πενταετία) και, επομένως, καταργούνται οι ρυθμίσεις του άρθρου 12 του ν. 3863/2010 που προέβλεπε μικρότερη διάρκεια του έγγαμου βίου (τριετία) για τη χορήγηση σύνταξης στον επιζώντα σύζυγο σε περίπτωση θανάτου ασφαλισμένου. Επισημαίνεται ότι ρυθμίζεται ρητά το καθεστώς χορήγησης σύνταξης, λόγω θανάτου, στον επιζώντα σύζυγο σε περίπτωση ανασύστασης γάμου, οπότε η διάρκεια των δύο γάμων αθροιστικά πρέπει να είναι τουλάχιστον πενταετής, ενώ, επιπλέον, ο εξ ανασυστάσεως να έχει διαρκέσει τουλάχιστον έξι μήνες.
Παύση δικαιώματος σύνταξης, λόγω θανάτου
Το δικαίωμα στη σύνταξη, λόγω θανάτου, των δικαιούχων προσώπων παύει:
i) Με το θάνατο του δικαιούχου.
ii) Με την τέλεση από αυτόν γάμου ή σύναψης συμφώνου συμβίωσης.
iii) Με τη συμπλήρωση του 18ου έτους της ηλικίας του τέκνου ή αντίστοιχα του 24ου έτους, εφόσον σπουδάζει. Σημειώνεται ότι από τις νέες ρυθμίσεις δεν προβλέπεται η διακοπή της συνταξιοδότησης των τέκνων σε περίπτωση που αυτά αναλάβουν εργασία ή αυτοαπασχοληθούν ή λάβουν σύνταξη από ίδιο δικαίωμα.
iv) Με νεότερη κρίση της αρμόδιας υγειονομικής επιτροπής πάψει να υφίσταται η ανικανότητα για εργασία κατά τις παραγράφους 1Α και 1Β περ. β’ του κοινοποιούμενου άρθρου (ανικανότητα επιζώντος συζύγου για την άσκηση κάθε βιοποριστικής εργασίας κατά 67% και άνω, ανικανότητα τέκνου για την άσκηση κάθε βιοποριστικής εργασίας, αντίστοιχα).
Ποσό σύνταξης
Α) Το ποσό της σύνταξης των δικαιούχων υπολογίζεται επί του ποσού της σύνταξης που δικαιούται ή που έχει δικαιωθεί ο θανών σύζυγος, επιμεριζόμενο, ως εξής:
i) Ο επιζών σύζυγος λαμβάνει ποσοστό 50%. Στο σημείο αυτό, ωστόσο, γίνεται η εξής διαφοροποίηση: Στην περίπτωση που ο γάμος πραγματοποιήθηκε, μετά την απονομή της σύνταξης γήρατος του θανόντος, περιορίζεται το ποσοστό του επιζώντος συζύγου επί της σύνταξης, καθώς και του διαζευγμένου συζύγου, σε περίπτωση που υπάρχει σχετικό δικαίωμα και, συνεπώς και το ποσό της σύνταξης, συναρτώμενο πλέον από τη διάρκεια του γάμου και τη διαφορά ηλικίας των συζύγων, αρχόμενης από τα 10 έτη και πλέον. Τα ανωτέρω δεν ισχύουν στην περίπτωση που ο θανών ελάμβανε σύνταξη αναπηρίας, όταν τελέστηκε ο γάμος και, ως εκ τούτου, ο επιζών σύζυγος εξακολουθεί να λαμβάνει το ως άνω ποσοστό 50% της σύνταξης, λόγω θανάτου.
Παράδειγμα 2
α) Θανών σύζυγος ηλικίας 70 ετών και επιζών σύζυγος ηλικίας 40 ετών, με επταετή γάμο, ο οποίος πραγματοποιήθηκε, μετά την απονομή της σύνταξης γήρατος του θανόντος. Η διαφορά ηλικίας μεταξύ των δύο, αφαιρουμένου του χρονικού διαστήματος του γάμου τους, είναι 23 έτη (70 – 40 – 7 = 23). Συνεπώς, το ποσό της σύνταξης του επιζώντος συζύγου θα μειωθεί κατά 16%, ως εξής: Από το 10ο έως το 20ο έτος: 10% (10 έτη x 1%) Από το 21ο έως το 23ο έτος: 6% (3 έτη x 2%) Συνεπώς, ο επιζών σύζυγος θα λάβει το 42% της σύνταξης, λόγω θανάτου (50 x 16%=8, άρα 50-8=42%). Για παράδειγμα, εάν η σύνταξη, λόγω θανάτου, ανέρχεται σε 1.000 ευρώ, ο επιζών σύζυγος δικαιούται το 50%, δηλαδή 500 ευρώ. Λόγω της ηλικιακής διαφοράς των δύο συζύγων, η σύνταξη του επιζώντα μειώνεται περαιτέρω κατά 16%, δηλαδή ο επιζών σύζυγος θα λάβει ως σύνταξη, λόγω θανάτου, το ποσό των 420 ευρώ (500 ευρώ – 16% x 500 ευρώ), δηλαδή το 42% της σύνταξης (42% x 1.000 ευρώ). β) Στο ανωτέρω παράδειγμα, αν ο θανών είναι συνταξιούχος, λόγω αναπηρίας, η χήρα θα λάβει το 50% της σύνταξης, λόγω θανάτου, χωρίς τη μείωση, λόγω της διαφοράς ηλικίας.
Στην περίπτωση ύπαρξης τέκνων, το ποσό της σύνταξης του θανόντος επιμερίζεται σε ποσοστό 25% για κάθε παιδί. Το ποσοστό αυτό διπλασιάζεται, αν πρόκειται για παιδί ορφανό και από τους δύο γονείς, δηλαδή διαμορφώνεται σε 50% για κάθε ορφανό τέκνο, υπό την προϋπόθεση ότι αυτό δεν δικαιούται σύνταξη και από τους δύο γονείς.
Β) Το συνολικό ποσό της σύνταξης, λόγω θανάτου, του επιζώντος συζύγου, του/των διαζευγμένου/νων συζύγου/ων και των τέκνων, δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό της σύνταξης που ελάμβανε ο θανών. Στην περίπτωση, δε, που το άθροισμα των ποσοστών των δικαιούχων υπερβαίνει το ποσό αυτό, περιορίζεται ισόποσα το ποσοστό των τέκνων.
Για παράδειγμα, εάν υπάρχει επιζών σύζυγος με τρία τέκνα, ο επιζών σύζυγος δικαιούται το 50% της σύνταξης, λόγω θανάτου, (περιοριζόμενο, σύμφωνα με τα ανωτέρω σε περίπτωση που ο γάμος πραγματοποιήθηκε, μετά την απονομή της σύνταξης γήρατος του θανόντος και υφίσταται ηλικιακή διαφορά άνω της 10ετίας και ύπαρξης διαζευγμένου συζύγου), ενώ το υπόλοιπο 50% της σύνταξης, λόγω θανάτου, επιμερίζεται ισόποσα στα τρία τέκνα, (δηλαδή κάθε τέκνο θα λάβει το 16,66% της σύνταξης).
Εάν, όμως, είναι ορφανά τέκνα και από τους δύο γονείς που δεν δικαιούνται σύνταξης και από τους δύο γονείς και υπό την προϋπόθεση ότι δεν υπάρχει διαζευγμένος σύζυγος, κάθε τέκνο δικαιούται το διπλάσιο του ανωτέρω ποσοστού, δηλαδή το 33,33% της σύνταξης, λόγω θανάτου. Συνεπώς, θα λάβουν το 100% της σύνταξης, λόγω θανάτου. Εάν, όμως, υπάρχει διαζευγμένος σύζυγος με 15 έτη γάμου που δικαιούται σύνταξης, λόγω θανάτου, ο διαζευγμένος δικαιούται το 30% της σύνταξης του επιζώντα συζύγου, δηλαδή το 15% της σύνταξης. Συνεπώς, το υπόλοιπο μέρος της σύνταξης, λόγω θανάτου, δηλαδή το 85%, θα επιμεριστεί μεταξύ των τριών ορφανών τέκνων και κάθε τέκνο θα λάβει το 28,33% της σύνταξης, λόγω θανάτου. Αθροιστικά, ο/η διαζευγμένος/η σύζυγος και τα τρία ορφανά τέκνα θα λάβουν το 100% της σύνταξης, λόγω θανάτου.
Γ) Στην περίπτωση που η σύνταξη, λόγω θανάτου, καταβάλλεται στον επιζώντα ή στο διαζευγμένο σύζυγο μειωμένη, (μειώσεις, λόγω διαφοράς ηλικίας συζύγων, πέραν των δέκα ετών, ανάληψη εργασίας από επιζώντα σύζυγο, κλπ) και υφίστανται δικαιούχα τέκνα, το ποσό της σύνταξης που περικόπτεται επιμερίζεται στα τέκνα. Εφόσον, ωστόσο, εκλείψουν οι προϋποθέσεις χορήγησης της σύνταξης στα τέκνα, λόγω συμπλήρωσης των ορίων ηλικίας της παρ. 1 περ. Β της κοινοποιούμενης διάταξης, το ως άνω ποσό που περικόπτεται δεν καταβάλλεται στον επιζώντα σύζυγο ή στο διαζευγμένο σύζυγο.
Όταν λήξει το δικαίωμα συνταξιοδότησης των τέκνων, το ποσό αυτό δεν επαναχορηγείται στον επιζώντα σύζυγο. Σε περίπτωση που κάποιο από τα δικαιοδόχα πρόσωπα απωλέσει το δικαίωμα συνταξιοδότησης, τα δικαιούμενα ποσοστά σύνταξης επαναπροσδιορίζονται. Για παράδειγμα, σε περίπτωση θανάτου ασφαλισμένου ή συνταξιούχου με σύζυγο και τρία ανήλικα τέκνα, ο επιζών σύζυγος λαμβάνει το 50% της σύνταξης και κάθε τέκνο το 16,66% αυτής (50%/3). Σε περίπτωση που ένα εκ των τέκνων λ.χ. συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του και παύσει το δικαίωμα συνταξιοδότησής του, θα γίνει επαναπροσδιορισμός των ποσοστών των δικαιοδόχων. Συνεπώς, ο επιζών σύζυγος θα εξακολουθήσει να λαμβάνει το 50% της σύνταξης και κάθε τέκνο το 25% αυτής. Συνολικά, τα δικαιοδόχα λαμβάνουν το 100% της σύνταξης, λόγω θανάτου. Σε κάθε περίπτωση, ο επαναπροσδιορισμός των ποσοστών δεν μπορεί να υπερβαίνει το 25% που έχει οριστεί από το νόμο ως ποσοστό των τέκνων.
Ποσό σύνταξης
α) Στον επιζώντα σύζυγο καταβάλλεται ολόκληρη η σύνταξη για μία τριετία, με τα ποσοστά, όπως προβλέπονται στην παράγραφο 4 του κοινοποιούμενου άρθρου, δηλαδή ποσοστό 50% ή το ποσοστό το οποίο αντιστοιχεί σε αυτόν μετά τις τυχόν μειώσεις, εάν ο γάμος πραγματοποιήθηκε, μετά την απονομή της σύνταξης γήρατος του θανόντος ή την ύπαρξη διαζευγμένου συζύγου (παρ. 4 Α).
β) Μετά την πάροδο της τριετίας και εφόσον συντρέχουν οι ηλικιακές προϋποθέσεις της παρ. 1 Α του κοινοποιούμενου άρθρου (το εδάφιο προστέθηκε με το αρ. 234 παρ. 1 του ν. 4389/2016 – ΦΕΚ Α 94/2016), εάν ο επιζών σύζυγος εργάζεται ή αυτοαπασχολείται ή λαμβάνει σύνταξη από οποιαδήποτε άλλη πηγή, προβλέπεται μείωση κατά 50% του ποσού της σύνταξης που λαμβάνει ο επιζών σύζυγος. Όπως προαναφέρθηκε, το ποσό της σύνταξης που περικόπτεται από τον επιζώντα σύζυγο μεταβιβάζεται στα δικαιοδόχα τέκνα.
γ) Αν ο επιζών σύζυγος κατά το χρόνο του θανάτου, είναι ανάπηρος σωματικά ή πνευματικά σε ποσοστό 67% και άνω, λαμβάνει ολόκληρη τη σύνταξη, όπως αυτή προβλέπεται στην ως άνω περίπτωση α) του παραδείγματος για όσο χρόνο διαρκεί η αναπηρία του, ανεξαρτήτως άλλων προϋποθέσεων. Και στην περίπτωση αυτή, όπως και για τη συνταξιοδότηση των ανίκανων για κάθε βιοποριστική εργασία τέκνων, η αναπηρία πρέπει να συντρέχει κατά την ημερομηνία του θανάτου του ασφαλισμένου ή συνταξιούχου και όχι μεταγενέστερα.
Όσον αφορά στους/στις διαζευγμένους/ες συζύγους, μετά την τριετία, ελέγχεται, εάν εργάζονται ή λαμβάνουν σύνταξη από ίδιο δικαίωμα, σύμφωνα με τα ανωτέρω και το ποσό της περικοπής που προκύπτει μεταβιβάζεται στα δικαιοδόχα τέκνα, (εφόσον υπάρχουν και ανεξάρτητα εάν πρόκειται για τέκνα από προηγούμενο γάμο ή από αναγνώριση). Διευκρινίζεται ότι, σύμφωνα με τις διατάξεις του αρ. 2 από την έναρξη ισχύος του ν. 4387/2016 (13.05.2016), η κύρια σύνταξη, λόγω γήρατος, αναπηρίας και θανάτου, αποτελείται από δύο τμήματα: Την εθνική και την ανταποδοτική σύνταξη.
Συνεπώς, σε περίπτωση θανάτου ασφαλισμένου, η σύνταξη υπολογίζεται με βάση τις διατάξεις του ν. 4387/2016 και στα δικαιοδόχα μεταβιβάζεται το ποσό της εθνικής και ανταποδοτικής σύνταξης που προκύπτει με βάση το χρόνο ασφάλισης του θανόντος. Σε περίπτωση θανάτου ασφαλισμένου που δεν είχε συμπληρώσει τις χρονικές προϋποθέσεις για τη λήψη σύνταξης, λόγω γήρατος, αλλά συμπλήρωσε τις χρονικές προϋποθέσεις για τη λήψη σύνταξης, λόγω αναπηρίας, για τον υπολογισμό του δικαιούμενου ποσού σύνταξης θεωρείται ότι ο ασφαλισμένος θα δικαιούτο πλήρη σύνταξη με βαθμό αναπηρίας άνω του 80%.
Σε περίπτωση θανάτου συνταξιούχου για τον υπολογισμό της εθνικής και ανταποδοτικής σύνταξης λαμβάνεται ο χρόνος ασφάλισης (πραγματικής και προαιρετικής ασφάλισης ή αναγνωριζόμενος χρόνος ασφάλισης) που είχε ο θανών συνταξιούχος κατά τη συνταξιοδότησή του. Για παράδειγμα, εάν συνταξιούχος του ΕΤΑΑ-Τομέας Ασφάλισης Νομικών κατά τη συνταξιοδότησή του είχε πραγματοποιήσει 45 έτη ασφάλισης, αλλά με βάση το ισχύον κατά τη συνταξιοδότησή του, νομοθετικό πλαίσιο, η σύνταξή του υπολογίστηκε 40 έτη ασφάλισης, η σύνταξη, λόγω θανάτου, θα υπολογιστεί για 45 έτη ασφάλισης.
Αντίστοιχα, εάν ο ανωτέρω συνταξιούχος κατά τη συνταξιοδότησή του είχε πραγματοποιήσει 15 έτη ασφάλισης, αλλά η σύνταξή του υπολογίστηκε, σύμφωνα με το ισχύον τότε νομοθετικό πλαίσιο, για 23 έτη ασφάλισης η σύνταξη, λόγω θανάτου, θα υπολογιστεί για 15 έτη ασφάλισης. Για τον υπολογισμό της εθνικής σύνταξης σε όσους είχαν καταστεί συνταξιούχοι, λόγω γήρατος, πριν το ν. 4387/2016, θεωρείται ότι είχαν συμπληρώσει 40 χρόνια διαμονής στην Ελλάδα, μέχρι τη συνταξιοδότησή τους. Για τον υπολογισμό της ανταποδοτικής σύνταξης, ως συντάξιμες αποδοχές λαμβάνονται οι οριζόμενες στα άρθρα 14 και 33 του ν. 4387/2016 για την αναπροσαρμογή των συντάξεων-προστασία των καταβαλλόμενων συντάξεων.
Ειδικά, για αιτήσεις συνταξιοδότησης, λόγω θανάτου, που κατατίθενται από την ισχύ του ν. 4387/2016, μέχρι 31/12/2018 και πρόκειται να υπολογιστούν, βάσει του ν. 4387/2016 (βλέπε ενότητα «Έκταση Εφαρμογής») εφαρμόζονται οι διατάξεις του αρ. 94 παρ. 2, εδ. β’ και γ’ και αρ. 6 παρ. 1γ’ του ν. 4387/2016. Ειδικότερα, για τις συγκεκριμένες αιτήσεις συνταξιοδότησης, λόγω θανάτου, θα ελέγχεται, εάν το ποσό της καταβαλλόμενης σύνταξης με βάση το νέο καθεστώς (καθαρό ποσό προ φόρου, δηλαδή αφαιρουμένων της εισφοράς αλληλεγγύης συνταξιούχων του άρθρου 38 του ν. 3863/2010, όπως ισχύει, της εισφοράς του αρ. 44 παρ. 11 του ν. 3986/2011 και της εισφοράς για υγειονομική περίθαλψη, όπως αυτή υπολογίζεται με τις ρυθμίσεις του ν. 4387/2016) υπολείπεται άνω του 20% της καταβαλλόμενης σύνταξης με βάση το προγενέστερο καθεστώς. Στην περίπτωση αυτή, μέρος της διαφοράς, όπως καθορίζεται ανά έτος, καταβάλλεται στα δικαιοδόχα ως προσωπική διαφορά.
Ως καταβαλλόμενη σύνταξη, λόγω θανάτου, με βάση το προγενέστερο νομοθετικό πλαίσιο, θεωρείται το καθαρό προ φόρου ποσό της σύνταξης (ακαθάριστο ποσό σύνταξης, αφαιρουμένων της εισφοράς αλληλεγγύης συνταξιούχων του άρθρου 38 του ν. 3863/2010, όπως ισχύει, της εισφοράς του αρ. 44 παρ. 11 του ν. 3986/2011 , της εισφοράς του ν. 4024/2011 (άρθρο 2 παρ. 1 και 2), του ν. 4051/2012 (άρθρο 6 παρ. 1), της ΥΑ 476/2012 (ΦΕΚ 499, Β’) και του ν. 4093/2012 (άρθρο πρώτο παρ. ΙΑ υποπαρ. ΙΑ5 περ. 1 και παρ. Β υποπαρ. Β3 περ. α) και της εισφοράς για υγειονομική περίθαλψη, όπως αυτή υπολογίζεται με τις ρυθμίσεις του ν. 4387/2016).
Λήψη σύνταξης, λόγω θανάτου, από τον ΟΓΑ
Οι διατάξεις του άρθρου 12 του ν. 4387/2016 έχουν εφαρμογή και σε περίπτωση θανάτου ασφαλισμένου ή συνταξιούχου του ΟΓΑ. Συνεπώς, για θανάτους από 13/05/2016 έχουν εφαρμογή οι ρυθμίσεις του κοινοποιούμενου άρθρου σχετικά με τους όρους χορήγησης της σύνταξης, λόγω θανάτου, τα δικαιοδόχα πρόσωπα, το δικαιούμενο ποσοστό, τη λήξη του δικαιώματος, τον περιορισμό του καταβαλλόμενου ποσού στον επιζώντα, μετά την τριετία, κ.λ.π. Εξυπακούεται ότι για θανάτους, μέχρι 31/12/2016, τα δικαιοδόχα θα λάβουν το ποσοστό της σύνταξης, λόγω θανάτου, που προκύπτει, σύμφωνα με την κοινοποιούμενη διάταξη, υπολογιζόμενο επί του ποσού της σύνταξης που δικαιούται ή έχει δικαιωθεί ο θανών σύζυγος, σύμφωνα με τις διατάξεις, όπως ισχύουν στον ΟΓΑ έως 31/12/2016.
Για θανάτους από 01/01/2017 και μετά, το ποσό της σύνταξης, λόγω θανάτου, που επιμερίζεται στα δικαιοδόχα προκύπτει, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 99 του ν.4387/2016. Όσον αφορά στις διατάξεις των άρθρων 1 – 4 του ν.1140/1981, όπως ισχύουν, με τις οποίες προβλέπεται η χορήγηση της βασικής σύνταξης του ν. 4169/1961 σε κάθε ορφανό παιδί θανόντος ασφαλισμένου ή συνταξιούχου ΟΓΑ υπό προϋποθέσεις, καθώς και οι διατάξεις του άρθρου 6 παρ. 2 του ν.4169/2011 που προβλέπουν τη χορήγηση της βασικής σύνταξης σε χήρες άνω των 67 ετών, όταν ο θανών σύζυγος λάμβανε τη βασική σύνταξη του ΟΓΑ, δεν έχουν εφαρμογή, μετά την ισχύ του ν. 4387/2016.
Οι περιπτώσεις αυτές αντιμετωπίζονται, σύμφωνα με τα ανωτέρω.
Επίσης, προβλέπεται η ασφαλιστική τακτοποίηση του άνεργου επιζώντος συζύγου ή διαζευγμένου, στην περίπτωση που προσληφθεί ως μισθωτός ή προβεί σε έναρξη οικονομικής δραστηριότητας, με την καταβολή από το Δημόσιο για χρονικό διάστημα δύο ετών των ασφαλιστικών εισφορών του, εφόσον βέβαια αυτό συμβεί εντός πέντε ετών από την πρώτη καταβολή της σύνταξης, λόγω θανάτου. Κατά τα λοιπά, το ποσοστό της σύνταξης, λόγω θανάτου, εξακολουθεί να είναι αυτό, όπως έχει οριστεί στην παράγραφο 5β της κοινοποιούμενης διάταξης.
Ακόμη, καταργείται κάθε άλλη γενική ή καταστατική διάταξη που ρυθμίζει το θέμα διαφορετικά. Ως εκ τούτου, καταργούνται και οι διατάξεις του αρ. 8 παρ. 14 του ν. 2592/1998, όπως ισχύει, ειδικά στις περιπτώσεις συνταξιοδότησης, λόγω θανάτου. Συνεπώς, για θανάτους από την ισχύ του ν. 4387/2016 και εφεξής, σε περιπτώσεις παροχής εργασίας του επιζώντος συζύγου και του θανόντος στο δημόσιο και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα, έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του κοινοποιούμενου άρθρου. Σημειώνεται ότι οι καταβαλλόμενες με το προγενέστερο καθεστώς συντάξεις, λόγω θανάτου, διατηρούνται, ως έχουν, με την επιφύλαξη των διατάξεων του αρ. 14 του ν. 4387/2016.
Έκταση εφαρμογής
Οι ρυθμίσεις της κοινοποιούμενης διάταξης εφαρμόζονται στις περιπτώσεις που ο θάνατος επήλθε, μετά την έναρξη εφαρμογής του ν. 4387/2016, ήτοι από 13.05.2016 και εφεξής. Για θανάτους που επήλθαν έως και την 12.05.2016, διακρίνονται δύο περιπτώσεις:
– Εάν η έναρξη καταβολής της σύνταξης, λόγω θανάτου, ανατρέχει σε χρόνο πριν την 13.05.2016, τότε τόσο τα ποσοστά των δικαιοδόχων μελών, όσο και ο τρόπος υπολογισμού της σύνταξης, λόγω θανάτου, θα γίνει με το προγενέστερο του ν. 4387/2016 -ανά φορέα ασφάλισης- καθεστώς.
– Εάν η έναρξη καταβολής πραγματοποιείται σε χρόνο από την 13.05.2016 και εφεξής, (στις περιπτώσεις, δηλαδή, που έχει παρέλθει η προβλεπόμενη ανά φορέα ασφάλισης προθεσμία), τα ποσοστά των δικαιοδόχων μελών θα υπολογιστούν με βάση το προγενέστερο ανά φορέα ασφάλισης καθεστώς, αλλά ο υπολογισμός της σύνταξης, λόγω θανάτου, θα γίνει με βάση τις διατάξεις του ν. 4387/2016.
Δικαιώματα αντισυμβαλλομένου συμφώνου συμβίωσης
Με τις διατάξεις του άρθρου 16 του ν. 4387/2016, προβλέπεται ότι τα πρόσωπα που συνάπτουν σύμφωνο συμβίωσης με βάση τις διατάξεις του ν. 4356/2015 (Α181), εξομοιώνονται, ανεξάρτητα από το φύλο τους, πλήρως με τους εγγάμους, ως προς κάθε κοινωνικοασφαλιστικό δικαίωμα, παροχή, υποχρέωση ή περιορισμό, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.4387/2016 ή της εν γένει κοινωνικοασφαλιστικής και προνοιακής νομοθεσίας.
Έτσι, για παράδειγμα, τα πρόσωπα που συνάπτουν σύμφωνο συμβίωσης με βάση τις διατάξεις του ν. 4356/2015 (Α181), εξομοιώνονται με τους εγγάμους ως προς την εφαρμογή των διατάξεων της συνταξιοδοτικής νομοθεσίας που αφορούν την ασφαλιστική και συνταξιοδοτική αντιμετώπιση των επιζώντων συζύγων. Παράλληλα, με την παρ. 10α του άρθρου 48 του ν. 3996/2011, ορίστηκαν τα πρόσωπα που θεωρούνται ως προστατευόμενα μέλη οικογένειας ασφαλισμένου ή συνταξιούχου, λόγω γήρατος ή αναπηρίας, ενώ με το άρθρο 12 του ν. 4356/2016 ορίστηκε ότι διατάξεις νόμων που αφορούν συζύγους εφαρμόζονται αναλόγως και στα μέρη του συμφώνου συμβίωσης, εφόσον δεν υπάρχει διαφορετική ρύθμιση στον ίδιο ή άλλο νόμο που να αφορά τα μέρη του συμφώνου συμβίωσης.
Κατά συνέπεια, η ανωτέρω διάταξη που αφορά την υγειονομική περίθαλψη προστατευόμενων μελών οικογένειας ασφαλισμένου ή συνταξιούχου εφαρμόζεται αναλόγως και στα προστατευόμενα μέλη ασφαλισμένων που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης.
And especially Christmas is celebrated with great splendor. Almost everywhere. Unlike Easter where the contrition and sorrow for the divine drama dominates.
And since we are now a few hours after the birth of Christ, what would you say if we went around Europe and see the way it is celebrated?
With a reminder: From continent to continent and from country to country traditions maybe different, but almost all countries have a common reference point: A saint!
For the Orthodox and Catholic world is Santa Claus.
For the countries of the North is Saint Nikolas.
In the Netherlands, Saint Nikolas arrives every Christmas at the major port of the country, Amsterdam, along with his faithful companion that has a black color and is called Peter. Peter has a mission to punish children who were naughty last year.
In the harbor thousands of children gather in a festive atmosphere to welcome Saint Nikolas who appears on a white horse.
The celebrations finish on the night of Christmas when in the houses, gifts are exchanged and the traditional borstplaat is offered (candy with fruit or coffee flavor) and speculous (sweet with farina, cinnamon and brown sugar).
In Austria, nearly all of December there is pervasive romanticism. In Vienna, in front of the large square hall, a huge Christmas market is created. All Austria is illuminated and huge “construction sites” are created in towns and villages, in which cookies are prepared and offered.
In Portugal, the preparations of Christmas start from December 8, when in Lisbon a huge manger is constructed.
On the eve evening, united the country goes to the churches. Millions of believers go to pray and hold in their hands gifts (eggs, nuts, chicken, etc.). After the mass they return home where they exchange gifts and eat bacalhau cozido com todos (boiled cod with various vegetables).
In England, the shop windows are decorated festively from early December. The cities are decorated with mistletoe, as the doors of houses and fireplaces are decorated with garlands, wreaths, cards and knitted socks. Children write letters to Santa Claus which sent their greetings and request their gift. They throw the letter into the fireplace so that the smoke can get it with it and through the chimney to send it to the North Pole.
As for food? The turtle soup, the fried stuffed turkey, stuffed eggs and pudding, are found in every English family table.
In Germany, in Berlin, in Munich, hundreds of stands with merchandise are set up in large squares. And in Nuremberg, in Hauptmarkt square, in the old city center the big market dating from 1600 – is revived. With booths made of tinsel angels, the hand carved wooden soldiers, pompous and luxurious ornaments, the tree and the houses, made of honey cake ¬ lebkuchen, as the locals call it.
It is the only bazaar in the world where one will find the zwetschegen maennlein, ie little people made of plums. The peak in the Nuremberg market reaches when one night in mid-December the city lights fade and about 3,000 children with lanterns in hand gather and begin a procession to the town castle singing carols. Through the centuries, almost every village in Bavaria has developed its own kind of art. However, straw stars for the tree top are a hallmark of this region.
One of the main traditions in Germany, is the so-called «Adventskranz». This is a candlestick from fir twigs that are woven so as to form a wreath. Upon the wreath there are four places with candles, symbolizing the last four weeks before Christmas. Every Sunday they light a candle, counting down the time remaining for the coming Christmas. Ie four weeks before Christmas they light a candle, next week two, the one after that three and finally on the last Sunday before Christmas four candles are lit.
In Russia where they kept the old calendar, the festivities include fasting 39 days until Christmas Eve, celebrated on January 6th. Their festive meal consists of … 12 dishes in honor of the 12 Apostles and at Christmas day they go to church singing Christmas carols and hymns. And for the children … there is the traditional figure of Ded Moroz, who, is something like Santa Claus, giving the gifts with his granddaughter, Snegurochka.
And one last and unfortunate incident. The stillness of international financial markets impacts on Santa Claus as well. He fell out of the budget and the problem is big. This year the big party at Giakompsaoun Greenland will not happen. Pity! Last year, there was a global concentration of 17 Santa Claus’ from all over the world. Where, there were competitions for the fastest beard trimming, loudest volume of voice commands for the reindeers, for the fastest gift door to door delivery, a chimney descent and climbing after a consumption of a whole plate with sugared buns and so on …
See you Next Year..
537…. Τελούνται τα θυρανοίξια της Αγια-Σοφιάς, έργο των αρχιτεκτόνων Ανθεμίου και Ισιδώρου. Ο αυτοκράτωρ Ιουστινιανός αναφωνεί θριαμβευτικά: “Νενίκηκά σε Σολομών”.
1813…. Σχηματίζεται η Ενωμένη Μεγάλη Στοά της Αγγλίας (UGLE) από την Πρώτη Μεγάλη Στοά και την Αρχαία Μεγάλη Στοά της Αγγλίας.
1829…. Αρχίζει στο Ορφανοτροφείο της Αίγινας η λειτουργία μικρής βιβλιοθήκης, η οποία θα αποτελέσει τον πυρήνα της Εθνικής Βιβλιοθήκης.
1831…. Ο Κάρολος Δαρβίνος επιβιβάζεται στο πλοίο Beagle για το ταξίδι στην Νότιο Αμερική, που θα τον οδηγήσει στη θεωρία της εξέλιξης.
1833 …. Συνιστώνται για πρώτη φορά Δήμοι στην Ελλάδα. Με το Νόμο της “Περί συστάσεως των Δήμων”, καταργούνται οι κοινοτικές και Επαρχιακές Δημογεροντίες και καθιερώνεται ο θεσμός του Δήμου.
1845…. Στις Η.Π.Α, χρησιμοποιείται για πρώτη φορά γενική αναισθησία με αιθέρα για τη γέννηση ενός παιδιού από το δρ. Crawford Williamson Long στο Τζέφερσον της Τζώρτζια.
1871…. Τα πρώτα καλλιστεία για γάτες λαμβάνουν χώρα στο Κρίσταλ Πάλας του Λονδίνου.
1877…. Επανάσταση κατά των Οθωμανών στην περιοχή Πηλίου, μετά την απόβαση σώματος από 150 άνδρες υπό τον Βούλγαρη.
1911…. Γύρω στους 300.000 εργάτες βαμβακουργίας μένουν άνεργοι, μετά από απόφαση των εργοδοτών να κλείσουν τα εργοστάσια στην περιοχή Λανκασάιρ της Βρετανίας, σε μία προσπάθεια να καταστείλουν τη δράση των συνδικάτων.
1918…. Αρχίζει η μεγάλη εξέγερση των Πολωνών κατά των Γερμανών.
1929…. Με νέο νομοσχέδιο περί συντάξεων αυξάνονται τα συντάξιμα έτη των δημοσίων υπαλλήλων στην Ελλάδα από 25 σε 30.
1939…. Σεισμός, μεγέθους 8,2 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, συγκλονίζει την περιοχή Ερζινκάμ της Τουρκίας, αφήνοντας πίσω του 50.000 νεκρούς.
1943…. Στην Ουάσινγκτον, επειδή έχει απειληθεί απεργία των σιδηροδρομικών ο στρατός καταλαμβάνει τους δρόμους με διαταγή του προέδρου, με σκοπό να συνεχιστεί η κίνηση των τρένων.
1945…. Τίθεται σε ισχύ η απόφαση της συνόδου του Μπρέτον Γουντς, για την ίδρυση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας, που αρχίζουν τη λειτουργία τους.
…. Μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, οι πρώην σύμμαχοι ΗΠΑ, Σοβιετική Ένωση και Μεγάλη Βρετανία συμφωνούν στην από κοινού διακυβέρνηση της Κορέας για πέντε χρόνια.
1947…. Η κυβέρνηση του κεντρώου Θεμιστοκλή Σοφούλη με αναγκαστικό νόμο κηρύσσει παράνομα το ΚΚΕ, το ΕΑΜ και την “Εθνική Αλληλεγγύη”. Με τον ίδιο νόμο, ο κομμουνισμός θεωρείται ποινικό αδίκημα και όσοι προπαγανδίζουν τις αρχές του απειλούνται με ποινές, που φθάνουν ως το θάνατο. Επίσης, απαγορεύεται η έκδοση της εφημερίδας “Ο Ρίζος της Δευτέρας”, εβδομαδιαίο όργανο του ΚΚΕ.
1949…. Η Βασίλισσα της Ολλανδίας Τζουλιάνα παραχωρεί ανεξαρτησία στην Ινδονησία, έπειτα από 400 χρόνια κατοχής.
1960…. Ο πατριάρχης της Μόσχας Αλέξιος επισκέπτεται την Αθήνα, όπου χοροστατεί σε δοξολογία.
1963…. Ογκώδεις φοιτητικές εκδηλώσεις υπέρ της ένωσης της Ελλάδας με την Κύπρο σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
1968…. Το “Apollo 8” επιστρέφει στη Γη, αφού έκανε το γύρο της Σελήνης. Σώο το τριμελές πλήρωμά του, οι πρώτοι άνθρωποι που έκαναν το γύρο της σελήνης.
1978…. Ο βασιλιάς Χουάν Κάρλος υπογράφει το πρώτο δημοκρατικό Σύνταγμα της Ισπανίας, έπειτα από 40 χρόνια δικτατορίας.
1985…. Τρομοκρατικές επιθέσεις σε αεροπλάνα της ισραηλινής εταιρείας El-Al στα αεροδρόμια Ρώμης και Βιέννης προκαλούν το θάνατο 20 ανθρώπων και τον τραυματισμό 140. Ο αμερικανός πρόεδρος Ρόναλντ Ρίγκαν κατηγορεί τον λίβυο ηγέτη Μουαμάρ Καντάφι.
1986…. Το περιοδικό TIME ανακηρύσσει προσωπικότητα της χρονιάς την πρόεδρο των Φιλιππίνων, Κορασόν Ακίνο.
1989…. Αίγυπτος και Συρία συνάπτουν και πάλι διπλωματικές σχέσεις, μετά από διακοπή 12 ετών.
1991…. Αεροσκάφος των Σκανδιναβικών Αερογραμμών (SAS) συντρίβεται λίγα λεπτά μετά την απογείωσή του από τη Στοκχόλμη. Επιζούν και οι 129 επιβαίνοντες σ’ αυτό.
1992…. Το περιοδικό TIME επιλέγει ως άνθρωπο της χρονιάς τον πρόεδρο των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον.
1995…. Κρίση των Ιμίων: Το Τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών ενημερώνει την ελληνική πρεσβεία ότι υπάρχει θέμα γενικότερα, ανεξαρτήτως του ποιος θα αναλάβει τη διάσωση του τουρκικού πλοίου που προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στην Ανατολική Ίμια.
2008…. Το Ισραήλ εξαπολύει αεροπορική επιδρομή στη Λωρίδα της Γάζας, με στόχο τη “Χαμάς”. Τουλάχιστον 225 άτομα σκοτώνονται και 700 τραυματίζονται.
Γεννήσεις
Το 1571 γεννήθηκε ο γερμανός μαθηματικός, αστρονόμος και αστρολόγος, Γιόχαν Κέπλερ, που περιέγραψε την ελλειπτική κίνηση των πλανητών γύρω από τον Ήλιο,
το 1822 ο γάλλος χημικός, Λουί Παστέρ, ιδρυτής της μικροβιολογίας και εφευρέτης της παστερίωσης,
το 1848 ο ιταλός επιχειρηματίας, ιδρυτής της φερώνυμης εταιρίας ελαστικών, Τζιοβάνι Μπατίστα Πιρέλι,
το 1925 ο γάλλος ηθοποιός, Μισέλ Πικολί,
το 1947 ο βιρτουόζος μπουζουξής και συνθέτης, Θανάσης Πολυκανδριώτης,
το 1948 ο γάλλος ηθοποιός, Ζεράρ Ντεπαρντιέ,
το 1950 η μεγάλη τραγουδίστρια, Χάρις Αλεξίου, καλλιτεχνικό ψευδώνυμο της Χαρίκλειας Ρουπάκα
Θάνατοι
Το 1923 πέθανε ο γάλλος μηχανικός, Γκιστάβ Άιφελ, που σχεδίασε και ύψωσε τον πύργο – σύμβολο του Παρισιού,
το 2003 ο βρετανός ηθοποιός, Άλαν Μπέιτς (“Ζορμπάς, ο Έλληνας”),
το 2007 δολοφονήθηκε η πρωθυπουργός του Πακιστάν, Μπεναζίρ Μπούτο.
Στη συνέχεια το χορευτικό τμήμα της Αστερούπολης παρουσίασε με επιτυχία τις υπέροχες χορογραφίες της Μελίνας Δέδε και δίκαια απέσπασε το χειροκρότημα των παρευρισκομένων.Την σκυτάλη στη συνέχεια πήρε ο Ανδρέας Στάμος( λόγω της ασθενειας του Νίκου Απέργη), που ερμήνευσε παλιές και νέες επιτυχίες και κατάφερε για άλλη μία φορά να κερδίσει τις εντυπώσεις όπως και πέρυσι που ανήμερα τα Χριστούγεννα εμφανίστηκε στο κατάμεστο Αλεξάνδρειο Μέλαθρον.
