“Η Ελλάδα χάρη στις προσπάθειες της και τη συμφωνία που πέτυχε για το χρέος γυρίζει σελίδα”, τόνισε ο Αλ. Τσίπρας μιλώντας στο συνέδριο του Economist, από όπου σημείωσε ότι η Ελλάδα δε θα βγει τώρα στις αγορές προστατευμένη σε μια υγειονομική ζώνη για επικοινωνιακούς και μόνο λόγους, αλλά “θα βγεί με το σπαθί της και με όρους βιώσιμης προοπτικής”.
Τόνισε ότι οι όροι για μια καθαρή έξοδο δεν υπήρχαν το 2015 και πως δεν θα υπήρχε τίποτα αν η κυβέρνηση δεν διεκδικούσε μια καλύτερη συμφωνία. Σε αυτό το πλαίσιο υπογράμμισε ότι η Ελλάδα “δεν θα αναζητήσει σε έναν χρόνο από σήμερα, το καλοκαίρι του 2018, πιστωτική γραμμή στήριξης με νέες δεσμεύσεις, δηλαδή ένα κεκαλυμμένο νέο μνημόνιο για να αποχαιρετήσει το πρόγραμμα, αλλά μετά την απόφαση της 15ης Ιούνη, είμαστε βέβαιοι ότι θα βγει καθαρά και με τις δυνάμεις της και θα αποχαιρετήσει οριστικά τα μνημόνια και αυτή την πολυετή ταλαιπωρία της ελληνικής κοινωνίας”.
Ο πρωθυπουργός έθεσε τους στόχους για την πορεία από εδώ και πέρα, τους τομείς που θα δοθεί η έμφαση του κυβερνητικού έργου: ανάπτυξη και απομείωση της ανεργίας μέσω της επενδυτικής ανάκαμψης τόσο των εγχώριων όσο και των ξένων επενδύσεων. Από το βήμα του συνεδρίου ο Αλέξης Τσίπρας κάλεσε την επενδυτική κοινότητα να έρθουν στην Ελλάδα τώρα, όχι στο μέλλον, να αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες που προσφέρει και στηρίξουν τη μεγάλη προσπάθεια της χώρας.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στο βάρος που θα δοθεί για τη νέα γενιά και ειδικότερα για την αντιστροφή της φυγής τους προς το εξωτερικό, με συγκεκριμένες δράσεις που στηρίζουν την έρευνα και την καινοτομία στη χώρα μας. Υπογράμμισε ότι το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΛΙΔΕΚ) θα διαθέσει για το διάστημα 2016 – 2020, κεφάλαια συνολικού ύψους 240 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων, τα 180 εκατ. ευρώ προέρχονται από χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και τα 60 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ.
Αναλυτικά:
“Η Ελλάδα αφήνει πίσω την πολυετή ύφεση”
Ο Αλέξης Τσίπρας είπε ότι “το κουβάρι έχει ξεμπερδευτεί και πράγματι η Ελλάδα αποδεσμεύεται σταδιακά, αφήνοντας πίσω της την πολυετή ύφεση και διαμορφώνει τις συνθήκες για έξοδο από την επιτροπεία, με το δικό της σχέδιο για μια νέα Ελλάδα, πιο παραγωγική και πιο δίκαιη”. Είπε ότι ήταν τεράστια προσπάθεια για να φτάσουμε σε αυτό το σημείο της δυνατότητας να προετοιμαστεί η επιστροφή της χώρας στην κανονικότητα με συγκεκριμένο οδικό χάρτη.
“Η σταθερή υπεραπόδοση έναντι των δημοσιονομικών στόχων, υπήρξε το κλειδί για την ανάκτηση της αξιοπιστίας της χώρας και μια στέρεη βάση για τα επόμενα κρίσιμα βήματα της ελληνικής οικονομίας”, επισήμανε, προσθέτοντας ότι αυτό έγινε χωρίς να επαναληφθούν τα αδιέξοδα της προηγούμενης επιθετικής δημοσιονομικής προσαρμογής που υλοποιήθηκε την πενταετία 2010-2014. Πρόσθεσε ότι υλοποιήθηκε εκτεταμένο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και αλλαγών με σκοπό τη βελτίωση της εικόνας της ελληνικής οικονομίας και τη δημιουργία ασφαλούς περιβάλλοντος που θα βοηθά την οικονομική και επενδυτική δραστηριότητα να αναπτύσσεται, ένα πλαίσιο για την αξιοποίηση στο έπακρο των παραγωγικών δυνατοτήτων της χώρας. Κάτι που κατέστη εφικτό, όπως σημείωσε, παρότι η κυβέρνηση βρέθηκε αρκετές φορές απέναντι σε προτάσεις των δανειστών που κινούνταν στα όρια του οικονομικού ανορθολογισμού. Ανορθολογισμός, είπε, που δυστυχώς αναπαράχθηκε και συνεχίζει να αναπαράγεται και στο ευρωπαϊκό πλαίσιο πολλές φορές, αλλά και από πολιτικά κόμματα και επιχειρηματικές ενώσεις και εντός της χώρας.
Σημείωσε ότι αυτές οι ανορθολογικές θέσεις εδράζονται στο ότι η Ελλάδα οφείλει να μετατραπεί σε μια οικονομία εντάσεως εργασίας και να στηρίξει εκεί την ανταγωνιστικότητα της. Δήλωσε κατηγορηματικά αρνητικός σε αυτό το αναπτυξιακό υπόδειγμα που αφορά σε συρρίκνωση μισθών, πλήρης απορρύθμιση της αγοράς εργασίας, εξάλειψη κάθε μορφής κοινωνικής προστασίας, τονίζοντας ότι δεν μπορεί να αποτελέσει βιώσιμη επιλογή για την Ελλάδα.
Οι στόχοι που ορίζουν τη στρατηγική για την επόμενη μέρα
Στον αντίποδα, σημείωσε ότι “η Ελλάδα διαθέτει όλες τις προϋποθέσεις για να είναι μια οικονομία εντάσεως κεφαλαίου και γνώσης”, διαθέτει υψηλής ποιότητας προϊόντα, δίκτυα, υποδομές, τεχνογνωσία και πάνω απ’ όλα ένα ανθρώπινο δυναμικό με γνώσεις και δεξιότητες το οποίο, δυστυχώς η κρίση και οι πολιτικές διαχείρισης της, κατέστησαν λιμνάζον και μέρος του το εξώθησαν σε φυγή. Η προσήλωση της κυβέρνησης, τόνισε, είναι πρωτίστως σε μεταρρυθμίσεις που θα αξιοποιούν στο μέγιστο δυνατό βαθμό τα παραπάνω ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα, για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, με σταθερές σχέσεις εργασίας και αξιοπρεπείς αμοιβές, αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος, μέσω του μισθού, βελτίωση της παραγωγικότητας της εργασίας, όχι στη βάση του καταναγκασμού και του φόβου της απόλυσης, αλλά με την παροχή εργασιακής ασφάλειας και σταθερότητας, ώστε κάθε εργαζόμενος να παράγει και να δημιουργεί, αξιοποιώντας κάθε πτυχή των ικανοτήτων και των δεξιοτήτων του.
Ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι αυτοί οι στόχοι ορίζουν τη στρατηγική της κυβέρνησης για την επόμενη μέρα, τη “βάση πάνω στην οποία επιλέγουμε να ξεδιπλώσουμε το όραμα της δίκαιης ανάπτυξης, η οποία θα έχει θετικό αντίκτυπο συνολικά στην ελληνική κοινωνία”. Σχολίασε δε ότι αυτό το όραμα “είναι ένα win-win scenario για κάθε εμπλεκόμενο στην παραγωγική δραστηριότητα”.
“Σταθερός στόχος η βελτίωση της απόδοσης της ελληνικής οικονομίας”
Ο κ. Τσίπρας τόνισε ότι σταθερός στόχος για τη χώρα από εδώ και στο εξής, είναι η βελτίωση της απόδοσης της ελληνικής οικονομίας, η ενίσχυση των συγκριτικών της πλεονεκτημάτων και η αξιοποίηση στο βέλτιστο βαθμό και του τελευταίο ευρώ του Έλληνα φορολογούμενου.
Είπε ότι το κράτος γίνεται πιο γρήγορο και φιλικότερο στην προσέλκυση νέων επενδύσεων χωρίς όμως να γίνονται υποχωρήσεις σε ζητήματα ίσης μεταχείρισης και περιβαλλοντικής προστασίας. Επισήμανε ότι οι μεταρρυθμίσεις στο φορολογικό μηχανισμό, στη δημόσια διοίκηση, στις αγορές προϊόντος, στο ασφαλιστικό σύστημα και στον τραπεζικό τομέα, έφεραν την Ελλάδα ανάμεσα στις κορυφαίες χώρες όσον αφορά τις μεταρρυθμίσεις.
“Θέλουμε να επιταχύνουμε τον ρυθμό απομείωσης της ανεργίας”
Τόνισε ότι η ανεργία τα τελευταία δύο χρόνια έχει μια σαφή πτωτική τάση, με το ισοζύγιο των θέσεων εργασίας να είναι θετικό κατά 250.000 θέσεις. “Αυτά αποτελούν θετική εξέλιξη αλλά δεν μένουμε εκεί”, είπε, σημειώνοντας ότι “θέλουμε να επιταχύνουμε το ρυθμό απoμείωσής της και αυτό θα γίνει μέσω της επενδυτικής ανάκαμψης τόσο των εγχώριων όσο και των ξένων επενδύσεων”.
Τα εργαλεία για την ανάπτυξη
Επισήμανε ότι η Ελλάδα είναι πολύ κάτω από το μέσο ευρωπαϊκό όρο ως ποσοστό επενδύσεων επί του ΑΕΠ και πως για να μην παγιωθεί αυτή η τάση ως αναπτυξιακή υστέρηση “πρέπει να πετύχουμε υπέρβαση του ευρωπαϊκού μέσου όρου σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα”.
Είπε ότι εκεί βρίσκεται όλη η εστίαση της κυβέρνησης, η οποία και αναλύεται σ’ ένα πλέγμα δράσεων και εργαλείων, όπως: ο αναπτυξιακός νόμος, η ενίσχυση της ρευστότητας και του τραπεζικού μας συστήματος, η αξιοποίηση του ΕΣΠΑ (πρωτοφανής απορροφητικότητα 100%) και του προγράμματος Γιούνκερ, η συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και άλλους διεθνείς οργανισμούς, η αύξηση των κονδυλίων για το Πρόγραμμα Δημοσίων επενδύσεων για 3η χρονιά στη σειρά,η επανεκκίνηση μεγάλων έργων και η διάχυση οικονομικού δυναμισμού που δημιουργούν για μια σειρά επαγγελμάτων και η ανάδειξη των συγκριτικών μας πλεονεκτημάτων μέσω ενός ολοκληρωμένου αναπτυξιακού σχεδιασμού που είναι στη φάση της διαβούλευσης σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο και πλέον οδεύει στην ολοκλήρωση του.
Το κλείσιμο της 2ης αξιολόγησης τερματίζει οριστικά μια περίοδο αβεβαιότητας
Ο κ. Τσίπρας τόνισε ότι ως επιστέγασμα όλης αυτής της προσπάθειας ήρθε και το κλείσιμο της 2η αξιολόγησης “για να τερματίσει οριστικά μια περίοδο αβεβαιότητας, δίνοντας περισσότερη σαφήνεια γύρω από τα απαραίτητα μέτρα ελάφρυνσης του ελληνικού χρόνου για τα οποία πια δεσμεύονται οι εταίροι μας να τα υλοποιήσουν αμέσως μετά τη λήξη του προγράμματος, δηλαδή περίπου σε ένα χρόνο από σήμερα”. “Αλλά δίνοντας και ένα πλέγμα συγκεκριμένων δράσεων για τη στήριξη της ανάπτυξης”, πρόσθεσε.
Σημείωσε ότι το πιο σημαντικό στο κλείσιμο της αξιολόγησης και την απόφαση του Eurogroup “ήταν η ισχυρή δέσμευση των εταίρων μας ότι θα πράξουν ό,τι χρειαστεί προκειμένου η Ελλάδα σε ένα χρόνο από σήμερα να τερματίσει οριστικά τα προγράμματα στήριξης. Να μπορεί αυτοδύναμα να αποπληρώνει τις υποχρεώσεις της και συνακόλουθα αυτόνομα να προσδιορίζει τις οικονομικές της πολιτικές μέσα στο ευρωπαϊκό πλαίσιο”.
Πώς επιτυγχάνεται ο τερματισμός του προγράμματος και η αυτοδύναμη αποπληρωμή των υποχρεώσεων της χώρας
Ο κ. Τσίπρας ανέπτυξε διεξοδικά πώς επιτυγχάνεται αυτό από την απόφαση της 15ης Ιούνη:
-Ο συνδυασμός της κατάλληλης επέκτασης των ωριμάνσεων των ομολόγων, με τον καθορισμό του ορίου των μεικτών χρηματοδοτικών αναγκών και το κλείδωμα του ύψους των πλεονασμάτων γύρω στο επίπεδο του 2%, δίνει, για πρώτη φορά, ένα σαφές περίγραμμα για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους το οποίο συνοδεύεται από την εγγύηση των εταίρων για τη λήψη επιπλέον μέτρων που θα τη διασφαλίζουν σε κάθε περίπτωση.
-Αυτό, με τη σειρά του, επέτρεψε να μετατοπιστεί το βάρος της συμφωνίας στην πλευρά της ανάπτυξης και στα ειδικά μέτρα για την τόνωση της, όπως η δημιουργία αναπτυξιακής τράπεζας, η έκτακτη πρόσβαση της Ελλάδας σε ειδικές χρηματοδοτικές γραμμές και κυρίως η δημιουργία ειδικού αποθεματικού που θα υποστηρίξει την καθαρή έξοδο της χώρας μας στις αγορές σε έναν χρόνο από σήμερα.
-Υπογράμμισε ότι το ζήτημα του χρέους, μετά από αυτές τις αποφάσεις, έγινε κατανοητό και αποτυπώθηκε με σαφήνεια, ότι το ζήτημα της βιωσιμότητας είναι πρωτίστως ζήτημα οικονομικής ανάπτυξης και δυνατότητας αποπληρωμής λογικών χρεολυσίων και επιτοκίων σε ετήσια βάση. “Με δυο λόγια όσοι θα βλέπουν πια το χρέος της Ελλάδας δε θα κρίνουν τη βιωσιμότητά του με βάση το λόγο χρέος προς ΑΕΠ, αλλά τη δυνατότητα της χώρας να ανταποκρίνεται στις ετήσιες χρηματοδοτικές της ανάγκες”, σημείωσε.
-Όλα τα παραπάνω, είπε, σε συνδυασμό με την καθοριστική απόφαση από το Eurogroup του Μάη του 2016, να μπει πλαφόν στις ετήσιες χρηματοδοτικές ανάγκες το 15% του ΑΕΠ, διαμορφώνουν ένα πλαίσιο εγγύησης για τη προοπτική βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους. Κι όπως όλα δείχνουν θα καταστήσει τη χώρα μας ικανή αυτό το πλέγμα των δεσμεύσεων να μπορεί δανείζεται από τις αγορές πολύ πριν την ολοκλήρωση του προγράμματος σε έναν χρόνο από σήμερα.
Η Ελλάδα θα βγει στις αγορές με το σπαθί της, με όρους βιώσιμης προοπτικής
Ο Αλέξης Τσίπρας σημείωσε ότι αυτό δεν υπήρχε το 2015, ότι δεν υπήρχε τίποτα από τα παραπάνω, και ότι δεν θα υπήρχε αν η κυβέρνηση δεν διεκδικούσε μια καλύτερη συμφωνία. Κυρίως όμως δεν υπήρχαν οι παραπάνω δεσμεύσεις σε σχέση με τη προοπτική βιωσιμότητας του χρέους αλλά και οι δεσμεύσεις για τη στροφή στην αναπτυξιακή στρατηγική.
“Για αυτό και η Ελλάδα δε θα βγει τώρα στις αγορές προστατευμένη σε μια υγειονομική ζώνη για επικοινωνιακούς και μόνο λόγους.Θα βγει με το σπαθί της και με όρους βιώσιμης προοπτικής”, τόνισε. “Γι’ αυτό και η Ελλάδα”, υπογράμμισε, “δε θα αναζητήσει σε έναν χρόνο από σήμερα, το καλοκαίρι του 2018, πιστωτική γραμμή στήριξης με νέες δεσμεύσεις, δηλαδή ένα κεκαλυμμένο νέο μνημόνιο για να αποχαιρετήσει το πρόγραμμα, αλλά μετά την απόφαση της 15ης Ιούνη, είμαστε βέβαιοι ότι θα βγει καθαρά και με τις δυνάμεις της και θα αποχαιρετήσει οριστικά τα μνημόνια και αυτή την πολυετή ταλαιπωρία της ελληνικής κοινωνίας”.
Προς επίρρωσιν αυτού, επισήμανε ότι οι αγορές υποδέχτηκαν πολύ θετικά τη συμφωνία του Ιουνίου, κάτι που φάνηκε στα επίπεδα των επιτοκίων των ελληνικών ομολόγων που βρέθηκαν στα χαμηλότερα επίπεδά τους από το 2009, ενώ η χώρα αναβαθμίστηκε από τον οίκο αξιολόγησης Moody’s και οι προοπτικές της οικονομίας άλλαξαν σε θετικές.
“Οι επενδυτές να έρθουν, και να έρθουν τώρα”
Ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι το επενδυτικό ενδιαφέρον γύρω από την Ελλάδα είναι έντονο εδώ και αρκετό καιρό και έγινε ακόμη εντονότερο, καθώς πλέον οι επενδυτές έχουν μάθει να «διαβάζουν» και να σταθμίζουν πολιτικά τις αποφάσεις των Eurogroup και άρα είναι έτοιμοι να επανέλθουν δυναμικά στην ελληνική αγορά.
Σημείωσε ότι από τις επαφές της η κυβέρνηση γνωρίζει ότι το επενδυτικό ενδιαφέρον αποκρυσταλλώνεται πλέον σε συγκεκριμένα αιτήματα: ειδικά στους τομείς της Ενέργειας και των ΑΠΕ, των Μεταφορών και του διαμετακομιστικού εμπορίου, της πρωτογενούς παραγωγής και της μεταποιητικής βιομηχανίας, του Τουρισμού και των ερευνητικών κέντρων και του εξειδικευμένου ανθρώπινου κεφαλαίου.
Από το βήμα του Συνεδρίου κάλεσε την επενδυτική κοινότητα να έρθουν στην Ελλάδα, να αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες που προσφέρει. “Να επενδύσουν και να στηρίξουν τη μεγάλη προσπάθεια μας. Και να έρθουν τώρα., όχι στο μέλλον”, υπογράμμισε, τονίζοντας ότι “το παρόν μας, το εδώ και τώρα, μας δείχνει ότι η πορεία της χώρας στο εξής θα είναι μόνο ανοδική”.
Όλο το βάρος στην αντιστροφή της φυγής των νέων προς το εξωτερικό
Ο κ. Τσίπρας τόνισε ότι “πλέον το πρόγραμμα προσαρμογής φτάνει στο τέλος του, και είναι αυτή η κυβέρνηση που είναι αποφασισμένη να αναλάβει το έργο της ταχύτατης ολοκλήρωσης του. Χωρίς καθυστερήσεις και χωρίς άσκοπες αμφιταλαντεύσεις”. “Είναι πια καιρός για την Ελλάδα να σηκωθεί ξανά στα πόδια της”, είπε, τονίζοντας ότι πρέπει να συνεχίσει σε αυτόν τον δρόμο ειδικά για τους νέους, για την επόμενη γενιά που θέλει να ζήσει και να δημιουργήσει στην πατρίδα της”.
Σημείωσε ότι ειδικά ως προς τους νέους επιστήμονες, “ρίχνουμε όλο το βάρος για να αντιστρέψουμε την φυγή τους προς το εξωτερικό με συγκεκριμένες δράσεις που στηρίζουν την έρευνα και την καινοτομία στη χώρα μας και τους επιτρέπουν να διακριθούν με αξιώσεις στους τομείς εξειδίκευσής τους”. Παρά τις συνθήκες λιτότητας, οι δαπάνες για την έρευνα αυξήθηκαν κατά 30% το 2016, επισήμανε, για να τονίσει πως το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΛΙΔΕΚ) στην ίδια κατεύθυνση, θα διαθέσει για το διάστημα 2016 – 2020, κεφάλαια συνολικού ύψους 240 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων, τα 180 εκατ. ευρώ προέρχονται από χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και τα 60 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ.
Προοδευτική επανάσταση απέναντι στη μονόπλευρη κι αέναη λιτότητα
Μιλώντας για την Ευρώπη, επισήμανε ότι βρίσκεται σε μια από τις κρισιμότερες περιόδους στην ιστορική διαδρομή της, αναφερόμενος στις αιτίες που διαβρώνουν εκ των έσω την πίστη στο ευρωπαϊκό όραμα.
Για να τονίσει: “Τώρα παρά ποτέ χρειάζονται συντονισμένες δράσεις σε μια πιο προοδευτική κατεύθυνση και μπορώ με συγκρατημένη αισιοδοξία να πω ότι τα ρεύματα αλλαγής υπάρχουν, και νέοι συσχετισμοί διαμορφώνονται, ισχυροποιούνται και έρχονται στο προσκήνιο”. Σημείωσε, μεταξύ άλλων, ότι “αυτό που χρειαζόμαστε σήμερα είναι μια προοδευτική επανάσταση απέναντι στην μονόπλευρη κι αέναη λιτότητα που η συντηρητική ηγεμονία επέβαλε και επιδιώκει να παγιώσει ως αναπόδραστη μοίρα”.
Στο ίδιο πλαίσιο είπε ότι τόσο η Ελλάδα όσο και η Ευρώπη συνολικά έχουν ανάγκη από μια ολοκληρωμένη, μακρόπνοη αναπτυξιακή στρατηγική που θα στηρίζει πρώτα και κύρια το ανθρώπινο κεφάλαιο και θα εμπνέει τα σχέδια ζωής των νέων αυτής της ηπείρου. Επιπλέον, ότι η στήριξη της εργασίας και των δικαιωμάτων καθώς και η επαναθεμελίωση του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου θα στηρίξουν την κοινωνική συνοχή και θα επαναφέρουν την πίστη των λαών στις ευρωπαϊκές αξίες.
“Σε αυτό το κρίσιμο τάιμινγκ, η Ελλάδα επιστρέφει ανακτά την αξιοπιστία της, η φωνή της ισχυροποιείται και συμμετέχει με εποικοδομητικές προτάσεις σε όλα κρίσιμα ζητήματα που βρίσκονται εξέλιξη”, σημείωσε.
Κλείνοντας την ομιλία του, ο Αλέξης Τσίπρας είπε ότι η επιστροφή μας στην κανονικότητα με σταθερά βήματα και η εμβάθυνση των μεταρρυθμίσεων και του παραγωγικού μετασχηματισμού συνοδεύεται ήδη από την εμπιστοσύνη της διεθνούς κοινότητας που την κερδίσαμε τα τελευταία δύο χρόνια. Οι επενδύσεις, πρόσθεσε, ανακάμπτουν και η οικονομία αναπτύσσεται με βιώσιμους όρους. “Στόχος μας αυτή η ανάκαμψη να εξασφαλίσει την αξιοπρεπή εργασία και την ευημερία για τους πολίτες της”. “Αυτή τη δικαίωση αξίζουν οι κόποι και οι απώλειες μιας χαμένης σχεδόν δεκαετίας”, τόνισε.
