Οι μύγες είναι λιγότερο αθώες από ό,τι ήδη υποπτευόσασταν. Μια νέα επιστημονική έρευνα -η πιο ολοκληρωμένη μέχρι σήμερα- κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα πανταχού παρόντα αυτά έντομα μεταφέρουν περισσότερα μικρόβια και εξαπλώνουν διάφορες ασθένειες συχνότερα από ό,τι είχε θεωρηθεί έως τώρα.

Με αυτό το δεδομένο, προειδοποιούν οι επιστήμονες, καλό θα είναι κανείς να διώχνει όσο μπορεί τις μύγες για να μην κάτσουν στο φαγητό του ή να μη το τρώει αν έχουν κάτσει πάνω του.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή βιοτεχνολογίας και βιοχημείας Ντόναλντ Μπράϊαντ του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό “Scientific Reports”, ανέλυσαν το DNA 116 μυγών από τρεις ηπείρους, καθώς και το μικροβίωμα των μικροοργανισμών που ζουν πάνω και μέσα στις μύγες.

Οι επιστήμονες βρήκαν ότι η συνηθισμένη μύγα των σπιτιών μας Musca domestica), που υπάρχει σε όλο τον κόσμο, φιλοξενεί έως 351 διαφορετικά είδη βακτηρίων. Μια άλλη μύγα, η κρεατόμυγα (Chrysomya megacephala), που συνήθως υπάρχει στα πιο ζεστά κλίματα, μεταφέρει έως 316 διαφορετικούς μικροοργανισμούς. Είναι αξιοσημείωτο ότι οι μύγες που ζουν στους στάβλους, φαίνεται να έχουν πάνω τους λιγότερα μικρόβια από εκείνες που ζουν στις πόλεις.

Πολλά από αυτά τα μικρόβια των μυγών σχετίζονται με ανθρώπινες λοιμώξεις στο έντερο (π.χ. από ελικοβακτήριο του πυλωρού), στους πνεύμονες, στο αίμα κ.α. Όπως έδειξαν τα πειράματα, οι μύγες μεταφέρουν τα βακτήρια κυρίως με τα πόδια τους, αλλά και με τα φτερά τους. Με κάθε βήμα που κάνει μια μύγα, μπορεί να αφήσει πάνω σε μια επιφάνεια ή σε έναν άνθρωπο μια ολόκληρη αποικία από ζωντανά βακτήρια.

«Οι άνθρωποι είχαν ήδη μια ιδέα ότι υπάρχουν παθογόνοι μικροοργανισμοί που μεταφέρονται από τις μύγες, αλλά έως τώρα δεν είχαν συνειδητοποιήσει πόσο εκτεταμένο είναι το πρόβλημα» δήλωσε ο Μπράιαντ.

Οι ερευνητές εκτίμησαν ότι μέχρι σήμερα οι υπεύθυνοι σε θέματα δημόσιας υγείας έχουν υποτιμήσει το ρόλο που παίζουν οι μύγες στο γρήγορο ξέσπασμα διαφόρων ασθενειών. Τόνισαν ότι οι μύγες είναι τακτικοί επισκέπτες των σκουπιδιών, των σφαγείων, των κοπράνων, των πτωμάτων ζώων και εν γένει οποιουδήποτε ανθυγιεινού πράγματος υπάρχει εκτεθειμένο στη φύση. Γι’ αυτό μπορεί να είναι φορείς ασθενειών ανθρώπων, ζώων και φυτών.

«Θα πρέπει κανείς να το ξανασκεφθεί σοβαρά προτού φάει μια πατατοσαλάτα πάνω στην οποία έκατσε μια μύγα» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Μπράιαντ.

Από την άλλη – επειδή ουδέν κακό αμιγές καλού- οι ερευνητές δήλωσαν ότι οι μύγες θα μπορούσαν μελλοντικά να χρησιμοποιηθούν ως ένα είδος βιολογικού drone για την ανίχνευση μικροβίων στο περιβάλλον, καθώς και για την έγκαιρη προειδοποίηση σχετικά με αναδυόμενες ασθένειες.

Σύμφωνα με τον Στέφαν Σούστερ, διευθυντή ερευνών του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Νανγιάνγκ της Σιγκαπούρης, «θα ήταν δυνατό οι μύγες να απελευθερωθούν σκοπίμως σαν αυτόνομα βιονικά drones που θα τρυπώνουν στους πιο στενούς χώρους και σχισμές και στη συνέχεια, όταν τις ξαναπιάνουμε με μυγοπαγίδες, θα μας πληροφορούν για τα μικρόβια που συνάντησαν».

Οι ερευνητές πιστεύουν ότι κάτι τέτοιο θα ήταν χρήσιμο ιδίως στη γεωργία, προκειμένου να ανιχνευθεί έγκαιρα μια ασθένεια των φυτών.

Σύνδεσμος για την επιστημονική δημοσίευση: https://www.nature.com/articles/s41598-017-16353-x

ΑΠΕ-ΜΠΕ

Πτωτική τάση των νέων διαγνώσεων του ιού HIV καταγράφεται στην Ελλάδα τα τελευταία 5 χρόνια και οι αριθμοί επιδημιολογικής παρατήρησης επιστρέφουν πλέον στα επίπεδα πριν το 2010. Το 2016 είχαμε 639 νέες διαγνώσεις και το πρώτο δεκάμηνο του 2017 492 νέες διαγνώσεις. Τα παραπάνω στοιχεία αποτελούν μία ενθαρρυντική ένδειξη, σύμφωνα με τους επιστήμονες, μετά την επιδημική έκρηξη στους χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών στο κέντρο της Αθήνας, τη διετία 2011-2012.

Τα στοιχεία αυτά έδωσαν στη δημοσιότητα οι ειδικοί, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου με αφορμή το 29ο Πανελληνίου Συνεδρίου AIDS, τονίζοντας όμως ότι δεν υπάρχει περιθώριο για εφησυχασμό.

Ωστόσο, πέρα από τα καλά νέα όπως είπαν, υπάρχουν και προβλήματα που σχετίζονται με το νόσημα στη χώρα μας. Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο τα οροθετικά άτομα ζουν σε καθεστώς ανασφάλειας για την υγεία τους και ανησυχίας για την πιθανή έκθεση των ερωτικών τους συντρόφων στον ιό του HIV. Κι αυτό γιατί οι εξετάσεις για τη μέτρηση του ιικού φορτίου και της γονοτυπικής αντοχής γίνονται πλέον μόνο σε κατεπείγουσες περιπτώσεις, λόγω έλλειψης αντιδραστηρίων στα εργαστήρια των τεσσάρων κέντρων αναφοράς της χώρας. Το πρόβλημα είναι οξύτατο κυρίως στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη για τις εξετάσεις ιικού φορτίου και σε όλη την Ελλάδα για τη γονοτυπική αντοχή. Έτσι οι άνθρωποι που ζουν με HIV δεν είναι σε θέση να διακριβώσουν την κατάσταση της υγείας τους και αν εξακολουθούν να μην μεταδίδουν τον ιό.

Οι νεώτερες μολύνσεις

 Σύμφωνα με το πρόσφατο επιδημιολογικό δελτίο του ΚΕΕΛΠΝΟ, το μεγαλύτερο ποσοστό των νέων διαγνώσεων αφορά στην ηλικιακή ομάδα των 30-39 ετών και κύριος τρόπος μετάδοσης του ιού είναι η σεξουαλική επαφή μεταξύ ανδρών, ενώ καταγράφηκε πτώση στο ποσοστό των νέων περιστατικών που μολύνθηκαν μέσω της χρήσης ενδοφλέβιων εξαρτησιογόνων ουσιών. Αξίζει να σημειωθεί ότι, εντός του 2017 (έως την 31η Οκτωβρίου), δεν δηλώθηκε κανένα περιστατικό κάθετης μετάδοσης του ιού από έγκυο μητέρα στο παιδί.

Η πτωτική τάση που παρατηρείται στις νέες μολύνσεις και τους θανάτους συνδέεται και με την αύξηση της κάλυψης των HIV οροθετικών ατόμων με αντιρετροϊκή αγωγή, επισημάνουν οι επιστήμονες. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του UNAIDS, το 53% των ατόμων που ζούσαν με HIV το 2016, λάμβανε αντιρετροϊκή θεραπεία (αύξηση της κάλυψης κατά 130% συγκριτικά με το 2010).

Τα νέα επιστημονικά δεδομένα

Από διάφορες εργασίες, που θα ανακοινωθούν στο συνεπδριο, καταδεικνύονται τα ευχάριστα αποτελέσματα από την καθιέρωση της έγκαιρης χορήγησης αντιρετροϊκής θεραπείας, στην Ελλάδα: Στατιστικά σημαντική αύξηση των ετών επιβίωσης, μεγαλύτερη πιθανότητα ανόδου στα 800 CD4 κύτταρα/μL, μετά από 3 χρόνια και αποκατάσταση του ανοσοποιητικού συστήματος, μειωμένος ρυθμός μεταδόσεων ανθεκτικών στελεχών HIV.

Από άλλες εργασίες, όπως αυτές της ομάδας του επίκουρου καθηγητή Δ. Παρασκευά σε συνεργασία με τις Μονάδες Λοιμώξεων, έχει προκύψει ότι τα ανθεκτικά στελέχη σε αντιρετροϊκά φάρμακα, μεταδίδονται στην Ελλάδα κυρίως, μέσω τοπικών δικτύων μη θεραπευμένων ασθενών. Όμως είναι σημαντικό ότι η πρώιμη έναρξη θεραπείας, σε σχέση με την ημερομηνία μετάδοσης, σχετίζεται με μειωμένο ρυθμό μεταδόσεων ανθεκτικών στελεχών HIV.

Τα μέτρα προφύλαξης

Από διάφορες εργασίες Μονάδων Λοιμώξεων προκύπτει ότι, παρά την προσπάθεια ενημέρωσης, τα άτομα με HIV λοίμωξη δεν τηρούν τα μέτρα προφύλαξης, δεδομένου ότι παρουσιάζονται σε αυτόν τον πληθυσμό αυξημένα κρούσματα σύφιλης, αλλά και επιδημικές εξάρσεις οξείας ηπατίτιδας Α και C. Σημαντικό επίτευγμα αποτελεί η καθολική πρόσβαση των ασθενών με HIV/HCV συλλοίμωξη στις νεότερες θεραπείες για την ηπατίτιδα C, όπως παρουσιάζεται σε μία εργασία από τη Μονάδα του Γ.Ν.Α. «Ε.Ε.Σ.». Από μελέτη του Γ.Ν. Νίκαιας διαπιστώνεται ότι η διάγνωση της HIV λοίμωξης γίνεται καθυστερημένα, συχνότερα με αφορμή κάποια ασθένεια ή νοσηλεία, και λιγότερο συχνά μέσω προληπτικού ελέγχου. Το αποτέλεσμα είναι οι ασθενείς να προσέρχονται για ιατρική φροντίδα με χαμηλό απόλυτο αριθμό CD4 και ήδη προχωρημένο στάδιο κατά τη διάγνωση.

Οι θεραπείες στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα, η αντιρετροϊκή αγωγή χορηγείται βάσει των διεθνών και ευρωπαϊκών κατευθυντηρίων οδηγιών σε όλα τα άτομα που διαγιγνώσκονται με HIV λοίμωξη, ανεξάρτητα από τα επίπεδα των CD4 T-λεμφοκυττάρων ή την παρουσία άλλων καταστάσεων ή συννοσηροτήτων. Η έγκαιρη και αποτελεσματική αντιρετροϊκή αγωγή, επιφέρει σημαντικά οφέλη, τόσο σε επίπεδο ατόμου, όσο και σε επίπεδο δημόσιας υγείας, αφού συνδέεται με μείωση της σχετιζόμενης με τον HIV νοσηρότητας και θνητότητας, αλλά και με ελάττωση της πιθανότητας μετάδοσης του ιού.

ΑΠΕ-ΜΠΕ