Με επαγγελματική εξουθένωση ( burnout)  το 42% των νοσοκομειακών γιατρών της πόλης ενώ το  47% – 51% έχει κάνει τουλάχιστον ένα ιατρικό λάθος τον τελευταίο μήνα. Κέντρο Στήριξης Επαγγελματιών Υγείας θα λειτουργήσει το 2019

To 42% των γιατρών (παθολόγων, παιδιάτρων, χειρουργών) στα νοσοκομεία της Θεσσαλονίκης έχουν επαγγελματική εξουθένωση (burnout), ενώ το  47% – 51% των ερωτηθέντων, στο πλαίσιο του πολυκεντρικού ευρωπαϊκού προγράμματος “Επαγγελματική εξουθένωση γιατρών, φροντίδα υγείας, και ασφάλεια ασθενών”, ανέφεραν ότι έκαναν τουλάχιστον ένα λάθος τον τελευταίο μήνα,  και το 4% – 5% ανέφεραν ότι τα λάθη ήταν περισσότερα από τέσσερα. Να σημειωθεί, ότι σε κανένα από τα  νοσοκομεία που συμμετείχαν στην έρευνα δεν υπήρχε επίσημο σύστημα καταγραφής λάθους.

Δεν υπάρχει σύστημα καταγραφής ιατρικών λαθών στην Ελλάδα

“Η επαγγελματική εξουθένωση είναι ένας από τους βασικούς παράγοντες που σχετίζονται με τα ιατρικά λάθη. Τα αποτελέσματα  της έρευνας έδειξαν αρχικά ότι σε κανένα από τα συμμετέχοντα νοσοκομεία δεν υπήρχε επίσημο σύστημα καταγραφής λάθους. Και επειδή στην Ελλάδα δεν υπάρχει σύστημα καταγραφής των ιατρικών λαθών, όπως υπάρχει σε άλλες χώρες, δεν ξέρει κανείς αυτά τα λάθη και επομένως δεν μπορεί να γίνει πρόληψη”, ανέφερε στο ΑΠΕ – ΜΠΕ η αναπληρώτρια καθηγήτρια του ΑΠΘ, Εύχαρις Παναγοπούλου, η οποία είναι η υπεύθυνη του  ευρωπαϊκού προγράμματος “Επαγγελματική εξουθένωση γιατρών, φροντίδα υγείας, και ασφάλεια ασθενών” το οποίο συντονίζει από το 2009  το Ιατρικό Τμήμα της Σχολής Επιστημών Υγείας του του ΑΠΘ.

Σημειώνεται, ότι στο  πλαίσιο αυτού του  προγράμματος, το οποίο έχει ως στόχο την καταγραφή των παραγόντων που σχετίζονται με την επαγγελματική εξουθένωση των νοσοκομειακών γιατρών και τον τρόπο που αυτή επιδρά στην ποιότητα και ασφάλεια των υπηρεσιών υγείας, ερωτήθηκαν 4000 γιατροί από χώρες της Ευρώπης, ενώ στο  τμήμα της έρευνας που πραγματοποιήθηκε στην Ελλάδα, ερωτήθηκαν 600  γιατροί από νοσοκομεία της Θεσσαλονίκης. Το έργο οδήγησε στο σχεδιασμό παρεμβάσεων μέσα από την ιατρική εκπαίδευση που προωθούν την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών στα νοσοκομεία. Στο έργο συμμετέχουν ως εταίροι πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα, από την Αγγλία, την Πορτογαλία, την Κροατία, τα Σκόπια, τη Βουλγαρία, τη Τουρκία, την Ιρλανδία, τη Ρουμανία και την Ελλάδα.

 Οι παράγοντες των ιατρικών λαθών

“Και στις τρεις ειδικότητες (παθολόγοι, παιδίατροι , χειρουργοί) τα ιατρικά λάθη ήταν αποτέλεσμα τριών παραγόντων: Πρωτίστως και με μεγάλη διαφορά στη βαρύτητα, τα λάθη ήταν αποτέλεσμα κακής ή ελλιπούς ομαδικής συνεργασίας. Δευτερεύουσας σημασίας τα λάθη σχετιζόταν με το φύλο, με τις γυναίκες να κάνουν λιγότερα, και την εμπειρία, με τους περισσότερους έμπειρους να κάνουν περισσότερα. Συνήθως δεν είναι λάθη που οδηγούν σε θάνατο τον ασθενή. Τα πιο συνήθη είναι η χορήγηση λανθασμένης δοσολογίας φαρμάκου, ή λανθασμένη διάγνωση. Τα αποτελέσματα της έρευνας δείχνουν ότι σε μια εποχή που η ιατρική πράξη γίνεται όλο και πιο πολυπαραγοντική είναι όχι μόνο αντιεπιστημονικό, αλλά και παράλογο να αναζητούμε ευθύνες μόνο σε ένα άτομο. Ακόμη και στις περιπτώσεις που υπάρχει δόλος, υποχρέωση ενός συστήματος είναι να έχει μηχανισμούς καταγραφής, και πρωτόκολλα πολλαπλών ελέγχων, κάτι που απουσιάζει από την ελληνική πραγματικότητα”, επισήμανε η κ. Παναγοπούλου.

 Κέντρο Στήριξης Επαγγελματιών Υγείας στη Θεσσαλονίκη

“Τα αποτελέσματα του έργου συμβαδίζουν με δεδομένα από την υπόλοιπη Ευρώπη και την Αμερική που δείχνουν ότι βασικό πρόβλημα σήμερα των συστημάτων υγείας, είναι η εξουθένωση, η πτώση στην απόδοση και την ικανοποίηση του ιατρικού προσωπικού. Απαραίτητη προϋπόθεση για ένα ασφαλές σύστημα υγείας είναι υγιείς και ικανοποιημένοι γιατροί”, τόνισε η κ. Παναγοπούλου.

Με βάση τα αποτελέσματα του  προγράμματος,  αποφασίστηκε να συσταθεί στη Θεσσαλονίκη, από την ίδια ομάδα που συντόνισε το έργο, ένα Κέντρο Στήριξης Επαγγελματιών Υγείας, υπό την αιγίδα του Τμήματος Ιατρικής της Σχολής Επιστημών Υγείας του ΑΠΘ. Το Κέντρο, που αναμένεται να λειτουργήσει στον Ιανουάριο του 2019, θα έχει τηλεφωνική γραμμή, θα λειτουργεί online, και θα μπορούν να απευθύνονται σε αυτό γιατροί από όλη την Ελλάδα. Στόχος του Κέντρου είναι η πρόληψη και αντιμετώπιση της επαγγελματικής εξουθένωσης στους γιατρούς, ώστε να επιτευχθεί η προάσπιση της υγείας, η ικανοποίηση, αλλά και η διασφάλιση της ποιότητας φροντίδας υγείας, καθώς και η πρόληψη των λαθών. Το Κέντρο θα οργανώνει ατομικά και ομαδικά προγράμματα προαγωγής της ψυχοσωματικής υγείας των γιατρών και θα προσφέρει συμβουλευτικές υπηρεσίες σε εργαζόμενους στον ιατρικό χώρο.

 Διάλεξη για την επαγγελματική εξουθένωση και τα ιατρικά λάθη

Στο πλαίσιο του πρόγραμματος  εκπαίδευσης  νέων μελών του Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού, των ακαδημαϊκών υποτρόφων και των  επιστημονικών συνεργατών του Τμήματος Ιατρικής της Σχολής Επιστημών Υγείας του ΑΠΘ, η κ. Παναγοπούλου, θα δώσει, στις 14 Μαρτίου, διάλεξη με θέμα: “Επαγγελματική εξουθένωση και ιατρικά λάθη” (ώρες 17.00 με 18.30) στο ισόγειο του κτιρίου της Γραμματείας Ιατρικής (απέναντι από το ΑΧΕΠΑ), στην αίθουσα μεταπτυχιακών μαθημάτων.

Κατά τη διάρκεια της διάλεξης, που βασίζεται σε ερευνητικά δεδομένα από τον ελληνικό χώρο, θα αναλυθούν οι παράγοντες που οδηγούν στο σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης του ιατρικού προσωπικού οι οποίοι, σύμφωνα με την ομιλήτρια, είναι οι ίδιοι που οδηγούν στο ανθρώπινο ιατρικό λάθος, και θα συζητηθούν τρόποι πρόληψης και αντιμετώπισης του φαινομένου.

ΑΠΕ-ΜΠΕ

Περισσότερα από 500 γονίδια που συνδέονται με την ανθρώπινη νοημοσύνη, ανακαλύφθηκαν στο πλαίσιο μιας νέας βρετανο-αμερικανικής γενετικής έρευνας, της μεγαλύτερης του είδους της μέχρι σήμερα.

Οι ερευνητές από τα πανεπιστήμια Εδιμβούργου, Σαουθάμπτον και Χάρβαρντ, με επικεφαλής τον επιδημιολόγο δρα Ντέηβιντ Χιλ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό βιολογικής ψυχιατρικής “Molecular Psychiatry”, σύμφωνα με το “New Scientist” και τη βρετανική «Τέλεγκραφ», ανέλυσαν στοιχεία και συνέκριναν το DNA άνω των 240.000 ανθρώπων.

Εντόπισαν έτσι 538 γονίδια και 187 περιοχές του γονιδιώματος που σχετίζονται με τη διανοητική ικανότητα. Μερικά από αυτά τα γονίδια έχουν ήδη βρεθεί να συνδέονται και με άλλα πράγματα, όπως η μακροζωία.

Τα «γονίδια της εξυπνάδας» -ορισμένα τουλάχιστον από αυτά- φαίνεται να βελτιώνουν την μετάδοση των σημάτων μεταξύ των νευρώνων σε διαφορετικές περιοχές του εγκεφάλου και, παράληλλα, να προστατεύουν από την άνοια και τον πρόωρο θάνατο.

Όπως είπε ο Χιλ, «οι άνθρωποι με ανώτερο επίπεδο νοητικής λειτουργίας τείνουν επίσης να έχουν καλύτερη σωματική υγεία και να ζουν περισσότερο».

Παρόλη όμως την ανακάλυψη αυτών των γονιδίων, είναι ακόμη δύσκολο να προβλέψει κανείς την εξυπνάδα ενός παιδιού μέσω ανάλυσης του DNA του. Όταν οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν τα γονίδια που βρήκαν, για να προβλέψουν τη νοημοσύνη μιας ομάδας άλλων ανθρώπων, ήσαν σε θέση να προβλέψουν μόνο το 7% των διαφορών που είχαν τα άτομα αυτά μεταξύ τους, όσον αφορά το δείκτη νοημοσύνης.

Έστω κι έτσι πάντως, σε αυτό το μικρό βαθμό, είναι η πρώτη φορά που οι επιστήμονες δήλωσαν ότι μπόρεσαν να κάνουν μια πρόβλεψη για το δείκτη νοημοσύνης, με βάση δείγμα σάλιου ή αίματος που έχει ληφθεί για να γίνει ανάλυση γενετικού υλικού.

Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι το 50% έως 80% των διαφορών της γενικής νοημοσύνης μεταξύ των ανθρώπων έχει γενετική βάση, ενώ το υπόλοιπο σχετίζεται με την ανατροφή, την εκπαίδευση και γενικότερα με το περιβάλλον.

Τα παιδιά που μεγαλώνουν σε ασφαλές περιβάλλον, με κατάλληλη διατροφή, χωρίς να εκτίθενται σε μεγάλη ρύπανση και τα οποία λαμβάνουν μια αγωγή με πολλά ερεθίσματα, έχουν καλύτερες επιδόσεις στα τεστ εξυπνάδας και μεγαλύτερο δείκτη IQ.

Σύνδεσμος για την επιστημονική δημοσίευση: https://www.nature.com/articles/s41380-017-0001-5

ΑΠΕ-ΜΠΕ

Για την πρωτοβουλία της κυβέρνησης να δημιουργηθούν Τοπικές Μονάδες Υγείας (ΤΟΜΥ), ενημερώνει, μέσω του προσωπικού του λογαριασμού στο twitter, ο πρωθυπουργός, στο πλαίσιο των πολιτικών που αναλαμβάνοται σε όλα τα επίπεδα της κοινωνίας.

Στο βίντεο που συνοδεύει τη δήλωση του Αλέξη Τσίπρα, ειδικοί και πολίτες μιλούν για την πρωτοβουλία. Ο κ. Τσίπρας αναφέρει πως «οι ΤΟΜΥ δίνουν ουσιαστικό περιεχόμενο στην έννοια της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας κι αλλάζουν τη φιλοσοφία του Εθνικού Συστήματος Υγείας». Προσθέτει: «Σκοπεύουμε να δημιουργήσουμε 239 ΤΟΜΥ σε μία δύσκολη δημοσιονομικά περίοδο και είμαστε σε θέση να πούμε ότι πετύχαμε εκεί που άλλοι απέτυχαν».

Πέραν της αλλαγής της φιλοσοφίας συνολικά περί το Σύστημα Υγείας, οι ίδιοι οι πολίτες που μιλούν για την πρωτοβουλία δηλώνουν ικανοποίηση.

Ειδικά για τη μεταρρύθμιση, ο αν. γγ Υγείας, Σταμάτης Βαρδάρος, υπογραμμίζει στο βίντεο πως μέσω των Τοπικών Μονάδων Υγείας επανέρχεται ο οικογενειακός γιατρός, ώστε χωρίς ταλαιπωρία και αναμονή οι πολίτες αποκτούν δωρεάν πρόσβαση στην υγεία και την πρόληψη.

Η στελέχωση των ΤΟΜΥ γίνεται από νέους γιατρούς και αυτό αποτελεί ευκαιρία αναστροφής μετανάστευσης των Ελλήνων νέων γιατρών. «Είμαστε περήφανοι γι αυτή τη μεταρρύθμιση που αφήνουμε στην ελληνική κοινωνια» τονίζει ο κ. Βαρδάρος και καλεί τους πολίτες να εγγραφούν στις ΤΟΜΥ.

Ολόκληρο το βίντεο είναι διαθέσιμο στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://primeminister.gr/2018/03/13/19539

ΑΠΕ-ΜΠΕ