Τι απαντάτε σε όσους ισχυρίζονται ότι ακυρώνεται το erga omnes από το γεγονός ότι η Ελλάδα δίνει τη μακεδονική γλώσσα και εθνικότητα στους γείτονες;

Όποιος ισχυρίζεται ότι το erga omnes ακυρώνεται από τα οριζόμενα στη συμφωνία σχετικά με τη γλώσσα και την υπηκοότητα των βόρειων γειτόνων μας είτε είναι συνειδητά ψεύτης είτε απλούστατα αγράμματος. «Erga omnes» σημαίνει «έναντι όλων» και είναι προσδιορισμός που αφορά το όνομα και τους όρους χρήσης του, ότι δηλαδή το «Βόρεια Μακεδονία» θα χρησιμοποιείται από τους γείτονές μας σε όλες τις διεθνείς σχέσεις τους με άλλα κράτη και διεθνείς οργανισμούς και όχι μόνο στις σχέσεις τους με την Ελλάδα και ταυτόχρονα στο εσωτερικό τους. Και τούτο σημαίνει ότι θα πρέπει να αναθεωρήσουν και το Σύνταγμά τους, ώστε να ευθυγραμμιστεί με τους σχετικούς όρους της συμφωνίας. Όποιος ή όποια θέλει να κάνει κριτική για τις προβλέψεις της συμφωνίας σε σχέση με τη γλώσσα ή την εθνικότητα, βεβαίως δικαιούται να την κάνει, αλλά το να λέει ότι ακυρώνεται το erga omnes είναι απλώς λάθος.

Επί της ουσίας τώρα, να σας πω ότι η Ελλάδα ποτέ δεν προέβαλε αντίρρηση ως προς την ύπαρξη μακεδονικής γλώσσας μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του ‘90. Αντίθετα, η Ελλάδα αναγνώρισε επισήμως σε διεθνές επίπεδο την ύπαρξη της γλώσσας αυτής ήδη από το 1977 με το ψήφισμα της Διάσκεψης του ΟΗΕ για τους μεταγραμματισμούς τοπωνυμίων στο λατινικό αλφάβητο.

Οι αντιρρήσεις που προβάλλονται από τη δεκαετία του ‘90 στον δημόσιο λόγο διαφόρων είναι προφανώς στο πλαίσιο μιας ανιστόρητης εθνικιστικής έξαρσης που συσκοτίζει την πραγματικότητα και αποσκοπεί απλώς και μόνο στην παραπλάνηση και στη δημιουργία εντυπώσεων. Δεν είναι καθόλου τυχαίο, εξάλλου, ότι το σύνολο σχεδόν της ελληνικής επιστημονικής γλωσσολογικής κοινότητας έχει πάρει σαφή θέση ως προς την ύπαρξη της γλώσσας αυτής. Με την εξαίρεση, βεβαίως, του «εθνικού μας γλωσσολόγου» κ. Μπαμπινιώτη, αν και ο ίδιος συμμετείχε στη σχετική Διάσκεψη του 1977 χωρίς να προβάλει καμία απολύτως αντίρρηση τότε.

Ως προς το θέμα της ιθαγένειας, φαντάζομαι ότι θα γνωρίζετε ότι αυτή τη στιγμή που μιλάμε τα ταξιδιωτικά έγγραφα των γειτόνων μας, με τα οποία ταξιδεύουν και στην Ελλάδα, αναφέρουν «μακεδονική» ιθαγένεια. Στη θέση αυτής της αναγραφής θα προστεθεί τώρα και ο όρος «πολίτης της Βόρειας Μακεδονίας». Επομένως, βγάλτε εσείς το συμπέρασμα αν χάσαμε ή κερδίσαμε με τη συμφωνία.

Τι σημαίνει για το μέλλον της χώρας μας η συμφωνία με τη Βόρεια Μακεδονία;

Η Ελλάδα αποκαθιστά τις σχέσεις της με έναν ακόμη γείτονά της, στη ζωτικής σημασίας περιοχή των Βαλκανίων. Η χώρα μας πλέον θα μετρά στα Βαλκάνια μόνο φίλους. Γίνεται η ηγέτιδα δύναμη της περιοχής, όχι διά της επιβολής, αλλά δίνοντας το παράδειγμα της συνεργασίας και της αλληλεγγύης. Τα Βαλκάνια, με τη συμφωνία Ελλάδας-ΠΓΔΜ και την επιτάχυνση των βημάτων για την ευρωπαϊκή προοπτική τόσο της ΠΓΔΜ όσο και της Αλβανίας και της Σερβίας, κλείνουν μια μακρά περίοδο έντασης και αστάθειας, στην οποία μάλιστα επένδυσαν τρίτες χώρες για δικά τους οφέλη. Στη νέα εποχή συνανάπτυξης, η Ελλάδα θα είναι πρωταγωνίστρια. Τόσο στην οικονομική άνθηση της περιοχής όσο και στη γεωπολιτική της αναβάθμιση.

Η Ν.Δ. σας κατηγορεί ότι διχάζετε τους Έλληνες για να ενώσετε τους Σκοπιανούς. Έχετε κάποια άμυνα για να αποφευχθεί η ένταση στη χώρα μας, δεδομένων και των συλλαλητηρίων που οργανώνονται;

Η Ν.Δ. τελεί υπό πλήρη σύγχυση. Δεν έχει καταλάβει άραγε ότι είναι εκείνη που ενώνεται με τους πιο ακραίους και εθνικιστικούς κύκλους της ΠΓΔΜ; Δεν βλέπει ο κ. Μητσοτάκης ότι οι δηλώσεις του είναι πανομοιότυπες με τις δηλώσεις του αρχηγού και των στελεχών του δεξιού VMRO, που απορρίπτουν τη συμφωνία και εγκαλούν τον κ. Ζάεφ για μειοδοσία; Τελικά, ποιος μειοδότησε; Ο κ. Ζάεφ ή ο κ. Τσίπρας; Γιατί και τα δύο δεν μπορούν να ισχύουν. Θα σας απαντήσω ευθέως: Κανείς δεν μειοδότησε. Απλώς, επιτέλους, βρέθηκαν δύο ηγέτες με μυαλό στο κεφάλι τους, για να δώσουν τέλος σε μια διένεξη που το μόνο που κάνει είναι να συντηρεί τους εθνικισμούς ένθεν κακείθεν. Η στάση του κ. Μητσοτάκη είναι πραγματικά επικίνδυνη. Μας γυρίζει πίσω στις αρχές του 20ού αιώνα και στην περίοδο της έκρηξης των εθνικισμών που προκάλεσε η κατάρρευση της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Μας γυρίζει πίσω σε μια περίοδο μεγαλοϊδεατισμών και πολέμου. Μετά από 100 χρόνια νομίζω ότι έχει έρθει ο καιρός να κλείσει οριστικά αυτό το κεφάλαιο και οι λαοί των Βαλκανίων να πορευτούν με σεβασμό της εδαφικής ακεραιότητας, της παράδοσης και του πολιτισμού των γειτόνων τους. Αυτό που έχω παρακολουθήσει, όμως, στη Βουλή από κάποιους βουλευτές της Ν.Δ. είναι μια έκρηξη ανιστόρητου εθνικισμού, αυτάρκειας, αγραμματοσύνης και «εθνικών ψευδών». Και είναι ακριβώς αυτή η στάση που νομιμοποιεί και καλύπτει το τέρας του φασισμού. Είναι αυτή η στάση που δημιουργεί την αίσθηση στους χρυσαυγίτες να απειλούν ευθέως τη Δημοκρατία.

Οι δημοκρατικοί πολίτες της χώρας μας πρέπει να αντισταθούν σε αυτόν τον ανορθολογισμό, το μίσος και τον απροκάλυπτο εθνικισμό.

Τι σημαίνει ότι τα ποσά των δημοσιονομικών υπερβάσεων θα επιστραφούν στην κοινωνία; Μήπως τρομάξουν οι αγορές;

Ανακτώντας μεγαλύτερα περιθώρια άσκησης οικονομικής πολιτικής, μετά τον Αύγουστο του 2018, είναι βασική μας προτεραιότητα να προχωρήσουμε σε μόνιμες παρεμβάσεις για τη σταδιακή επούλωση των πληγών της πολυετούς λιτότητας. Επομένως, πιθανή υπεραπόδοση έναντι των δημοσιονομικών στόχων θα συμβάλει στην περαιτέρω διεύρυνση αυτών των παρεμβάσεων. Όσον αφορά τις αγορές, δεν υπάρχει ο παραμικρός κίνδυνος. Το αντίθετο θα έλεγα. Παρεμβάσεις που βελτιώνουν την κοινωνική συνοχή και εξασφαλίζουν την κοινωνική ειρήνη και την πολιτική σταθερότητα βελτιώνουν τη θέση της χώρας μακροπρόθεσμα.

Σε ποια κοινωνικά στρώματα και σε ποιους τομείς της αγοράς θα κατευθυνθούν αυτά τα κεφάλαια και τι θα σηματοδοτούν πολιτικά;

Ο πρωθυπουργός, στην πρόσφατη συνέντευξη του, αναφέρθηκε σαφώς στην κατεύθυνση που πρόκειται να κινηθούμε. Παραμένει, φυσικά, σταθερή η προσήλωσή μας στην ενίσχυση της προστασίας των πλέον αδύναμων συμπολιτών μας, όμως οι νέες συνθήκες θα επιτρέψουν και μια σειρά από παρεμβάσεις για την ελάφρυνση των φορολογικών βαρών, κυρίως όσον αφορά τη μεσαία τάξη.