Π. Μαντάς: Επιπλέον ενίσχυση μέσω de minimis για τους ελαιοπαραγωγούς της Τριφυλίας

Την απευθείας ενίσχυση των ελαιοπαραγωγών της Τριφυλίας από το κράτος, πέραν των προβλεπόμενων αποζημιώσεων του ΕΛΓΑ, ζητά με παρέμβασή του ο βουλευτής Μεσσηνίας Περικλής Μαντάς, σε συνέχεια των πρόσφατων ζημιών από το χαλάζι και την έντονη βροχή που έπληξε την περιοχή καταστρέφοντας πάρα πολύ μεγάλο μέρος της φετινής παραγωγής.

Ο κ. Μαντάς αναφέρεται στις εκτεταμένες καταστροφές στους ελαιώνες των περιοχών Μώραινα, Ξαλιάρη, Παλιόβαλτα, Άγιος Αθανάσιος, Εξοχικό, Χαλαζόνι, Αγρίλης και αλλού, όπου σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις οι απώλειες αγγίζουν από το 80% έως και το 100% της παραγωγής. Σύμφωνα με τον βουλευτή, παρότι η ενεργοποίηση του ΕΛΓΑ και της ΔΑΟΚ Τριφυλίας ήταν άμεση για την καταγραφή των ζημιών και την όσο το δυνατόν ταχύτερη αποζημίωση των παραγωγών, «οι αποζημιώσεις που προβλέπονται από τις διαδικασίες του ΕΛΓΑ σε καμία περίπτωση δεν επαρκούν για την ουσιαστική κάλυψη του αγροτικού εισοδήματος», λόγω της τεράστιας απόκλισης ανάμεσα στο ποσό της αποζημίωσης και τη τρέχουσα εμπορική τιμή του ελαιολάδου.

Ειδικότερα όπως σημειώνει ο κ. Μαντάς, η αποζημίωση για τον ελαιόκαρπο υπολογίζεται σε 0,59 ευρώ/κιλό και αντιστοιχεί σε τιμή ελαιολάδου περίπου 3 ευρώ/κιλό, ενώ η τρέχουσα εμπορική τιμή του ελαιολάδου φθάνει περίπου τα 9 ευρώ/κιλό με ανοδικές τάσεις. Το γεγονός αυτό έχει ως αποτέλεσμα πάρα πολλοί παραγωγοί της Τριφυλίας να οδηγούνται σε πραγματική απώλεια τουλάχιστον των 2/3 του φετινού δυνητικού αγροτικού εισοδήματος που υπό κανονικές συνθήκες θα μπορούσαν να έχουν.

Όπως σημειώνει ο βουλευτής, δεδομένου ότι η αναθεώρηση του τρόπου υπολογισμού των αποζημιώσεων του ΕΛΓΑ είναι ιδιαίτερα χρονοβόρα διαδικασία και ενέχει κινδύνους για την εύρωστη οικονομική λειτουργία του οργανισμού, η  προσέγγιση της απευθείας οικονομικής ενίσχυσης των ελαιοπαραγωγών από το κράτος για “σημαντική απώλεια εισοδήματος” μπορεί σχετικά εύκολα να τεκμηριωθεί, λαμβάνοντας ταυτόχρονα υπόψη το ευρωπαϊκό πλαίσιο του de minimis. Με τον τρόπο αυτό μπορεί να επιτευχθεί «ουσιαστική αναπλήρωση του μεγαλύτερου μέρους του απολεσθέντος αγροτικού εισοδήματος», χωρίς να διαταραχθεί η λειτουργία του ΕΛΓΑ και με ταυτόχρονη διασφάλιση των αγροτών απέναντι στις επιπτώσεις των ακραίων φαινομένων που λαμβάνουν χώρα λόγω της κλιματικής κρίσης.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της Ερώτησης:

Αθήνα, 20/10/2023

ΕΡΩΤΗΣΗ

Θέμα: «Ενίσχυση ελαιοπαραγωγών Τριφυλίας

λόγω της τεράστιας καταστροφής από την πρόσφατη χαλαζόπτωση»

Αξιότιμε κύριε υπουργέ,

Λίγες μόνο ημέρες πριν την έναρξη της ελαιοσυγκομιδής στη Μεσσηνία, πολλοί παραγωγοί της περιοχής της Τριφυλίας είδαν σημαντικό μέρος της φετινής τους σοδειάς να χάνεται λόγω αφενός της χαλαζόπτωσης και στη συνέχεια της έντονης βροχόπτωσης που έπληξε την περιοχή. Τα ακραία αυτά καιρικά φαινόμενα προκάλεσαν μεγάλες ζημιές σε ελαιώνες των περιοχών Μώραινα, Ξαλιάρη, Παλιόβαλτα, Άγιος Αθανάσιος, Εξοχικό, Χαλαζόνι, Αγρίλης και αλλού, καθώς και στις όμορες περιοχές τους, με τις πρώτες εκτιμήσεις να κάνουν αναφορά σε απώλειες που αγγίζουν από το 80% έως και το 100% της φετινής παραγωγής. Είναι γεγονός επίσης ότι στο πλευρό των παραγωγών βρέθηκε από την πρώτη στιγμή κλιμάκιο αποτελούμενο από στελέχη του ΕΛΓΑ και της αρμόδιας ΔΑΟΚ Τριφυλίας, με στόχο την άμεση καταγραφή των ζημιών και την όσο το δυνατόν ταχύτερη αποζημίωση των παραγωγών που έχουν πληγεί.

Δυστυχώς όμως στην περίπτωση αυτή, οι αποζημιώσεις που προβλέπονται από τις διαδικασίες του ΕΛΓΑ σε καμία περίπτωση δεν επαρκούν για την ουσιαστική κάλυψη του αγροτικού εισοδήματος. Ο λόγος για τον οποίο συμβαίνει αυτό οφείλεται στη τεράστια απόκλιση που υφίσταται αυτή την εποχή ανάμεσα στην προβλεπόμενη αποζημίωση για τον ελαιόκαρπο, η οποία υπολογίζεται σε 0,59 ευρώ/κιλό και αντιστοιχεί σε τιμή ελαιολάδου περίπου 3 ευρώ/κιλό, και στη τρέχουσα εμπορική τιμή του ελαιολάδου η οποία φθάνει περίπου τα 9 ευρώ/κιλό, με περαιτέρω ανοδικές τάσεις. Γίνεται έτσι φανερό ότι ακόμα και αν οι παραγωγοί αποζημιωθούν άμεσα βάσει των υφιστάμενων προβλέψεων, στην πραγματικότητα χάνουν τουλάχιστον τα 2/3 του φετινού δυνητικού αγροτικού εισοδήματος και ουσιαστικά βρίσκονται ενώπιον μιας άνευ προηγουμένου οικονομικής καταστροφής.

Είναι γεγονός ότι η αναθεώρηση του τρόπου υπολογισμού των αποζημιώσεων του ΕΛΓΑ, έτσι ώστε να αντικατοπτρίζεται σε καλύτερο βαθμό η τρέχουσα τιμή του προϊόντος, αποτελεί μια ιδιαίτερα σύνθετη και χρονοβόρα διαδικασία, η οποία ταυτόχρονα ενδεχομένως να δημιουργήσει παράπλευρα ζητήματα για την οικονομική ευρωστία και εύρυθμη λειτουργία του οργανισμού. Κατά συνέπεια είναι αναγκαίο να βρεθεί ένας διαφορετικός τρόπος για την αποτελεσματική αποζημίωση των παραγωγών που είδαν σχεδόν το σύνολο της σοδειάς τους να καταστρέφεται, έτσι ώστε αφενός να μη διαταράσσονται οι προβλέψεις του ΕΛΓΑ, αφετέρου οι αγρότες να μπορέσουν να καλύψουν το σημαντικότερο μέρος των απωλειών τους.

Προς αυτή την κατεύθυνση ένα αποτελεσματικό μέτρο θα μπορούσε να είναι, πέραν των αποζημιώσεων του ΕΛΓΑ, η απευθείας οικονομική ενίσχυση των ελαιοπαραγωγών από το κράτος για σημαντική απώλεια εισοδήματος, η οποία μπορεί σχετικά εύκολα να τεκμηριωθεί, λαμβάνοντας ταυτόχρονα υπόψη το ευρωπαϊκό πλαίσιο του de minimis που διέπει τις κρατικές ενισχύσεις. Με τον τρόπο αυτό η πολιτεία μπορεί να σταθεί γρήγορα και αποτελεσματικά στο πλευρό των παραγωγών που έχουν πληγεί, πετυχαίνοντας την ουσιαστική αναπλήρωση του μεγαλύτερου μέρους του απολεσθέντος αγροτικού εισοδήματος, διασφαλίζοντας την ομαλή απορρόφηση των οικονομικών αναταράξεων στην αγροτική παραγωγή λόγω της κλιματικής κρίσης, αλλά και αποφεύγοντας ταυτόχρονα τυχόν παρενέργειες στην ομαλή λειτουργία του ΕΛΓΑ.

Κατόπιν των ανωτέρω, ερωτάσθε:

1. Εξετάζει η κυβέρνηση πέραν των αποζημιώσεων του ΕΛΓΑ τη χορήγηση έκτακτης ενίσχυσης βάσει de minimis στους ελαιοπαραγωγούς της Τριφυλίας Μεσσηνίας, που είδαν το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής τους να καταστρέφεται από την πρόσφατη χαλαζόπτωση;

2. Με ποια άλλα μέτρα σκοπεύει η κυβέρνηση να προστατεύσει ουσιαστικά το αγροτικό εισόδημα, ειδικά όσον αφορά στις περιπτώσεις όπου εντοπίζεται πολύ μεγάλη απόκλιση ανάμεσα στην προβλεπόμενη τιμή αποζημίωσης και τη τρέχουσα εμπορική τιμή του προϊόντος;