Π. Μαντάς: «Απειλούνται οι καλλιέργειες από την έλλειψη εργατών γης»

«Άμεσες λύσεις ζητά ο Μαντάς με ερώτηση του στη Βουλή»

Για τις σημαντικές ελλείψεις σε εργάτες γης που εντοπίζονται στη Μεσσηνία, με αποτέλεσμα να απειλούνται καλλιέργειες αλλά και η ελαιοσυγκομιδή που σύντομα ξεκινά, πραγματοποίησε παρέμβαση στη Βουλή ο βουλευτής Μεσσηνίας Περικλής Μαντάς, με ερώτηση που κατέθεσε προς τα υπουργεία Μετανάστευσης και Ασύλου, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης.

Όπως σημειώνει ο κ. Μαντάς, οι Έλληνες αγρότες τα τελευταία χρόνια βρίσκονται συστηματικά αντιμέτωποι «με το ολοένα και πιο έντονο πρόβλημα έλλειψης σε εργάτες γης», το οποίο παρά τις προσπάθειες διαρκώς φαίνεται να οξύνεται. Ο βουλευτής κρούει τον κώδωνα του κινδύνου ειδικά για τη Μεσσηνία, σημειώνοντας ότι τίθεται σε άμεσο κίνδυνο η περίοδος ελαιοσυγκομιδής, «σε μια χρονιά που προδιαγράφεται ιδιαίτερα καλή για τη τιμή παραγωγού», αλλά κατά την οποία ενδεχομένως πολλοί να μην καταφέρουν να μαζέψουν τις ελιές τους. Επίσης σημειώνει ότι η απειλή υφίσταται και για τις μεγάλες θερμοκηπιακές και υπαίθριες καλλιέργειες, οι οποίες πλέον «κινδυνεύουν με εγκατάλειψη».

Αναφορικά με τις αιτίες που ευθύνονται για τις ελλείψεις σε εργάτες, ο κ. Μαντάς σημειώνει τις χαμηλές απολαβές, τα προβλήματα στη διαμονή, την εργασία και τη διαβίωσή τους, καθώς και την πληθώρα των γραφειοκρατικών δυσκολιών και των καθυστερήσεων στη διαδικασία μετάκλησης, την έλλειψη ολοκληρωμένης ψηφιοποίησης και τον προβληματικό συντονισμό μεταξύ των αρμόδιων υπηρεσιών του κράτους και των προξενείων. Σύμφωνα με τον βουλευτή, με τον τρόπο αυτό «έχει διαμορφωθεί ένα μη φιλικό, δυσλειτουργικό και σε πολλές περιπτώσεις αργό και αναποτελεσματικό περιβάλλον που συνήθως λειτουργεί ανασταλτικά και αποτρεπτικά για τους ενδιαφερόμενους, υπονομεύοντας έτσι τον κεντρικό του στόχο».

Παράλληλα ο κ. Μαντάς τονίζει ότι άλλες ευρωπαϊκές χώρες έχουν αντιμετωπίσει το ζήτημα των εργατών γης πιο μεθοδικά και πιο οργανωμένα, εγκαθιστώντας ταχύτερες και αμεσότερες διαδικασίες, μεριμνώντας για τους όρους διαμονής και ένταξης των εργατών στη χώρα που τους φιλοξενεί και «εν τέλει πετυχαίνοντας να γίνουν σημαντικοί πόλοι έλξης έναντι του άτυπου “ανταγωνισμού” που υπάρχει». Κατά τον βουλευτή χρειάζεται να υπάρξει «ολοκληρωμένη και ολιστική διαχείριση του ζητήματος» από την ελληνική πολιτεία, τόσο σε επίπεδο βελτίωσης της διαδικασίας μετάκλησης, έτσι ώστε να θεραπευθούν οι διάφορες αδυναμίες που προκαλούν αχρείαστες καθυστερήσεις, όσο και σε κοινωνικό επίπεδο, ώστε να υπάρξουν επιπλέον κίνητρα, βελτίωση των όρων διαμονής, εργασίας και διαβίωσης, καθώς και άλλα κοινωνικά θέματα που είναι σημαντικά για τους υποψήφιους εργάτες γης.

Ο κ. Μαντάς ζητά τέλος να ενημερωθεί από την κυβέρνηση τόσο για τις άμεσες ενέργειες που πρόκειται να υπάρξουν ώστε να αμβλυνθεί το πρόβλημα, όσο και τις δράσεις που πρέπει να αναληφθούν ώστε να περιοριστεί το φαινόμενο συστηματικής απώλειας εργατών γης προς άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Επίσης ζητά να υπάρξουν ενέργειες αφενός για τη βελτίωση των διαδικασιών, αφετέρου για την «ανάπτυξη μιας πλήρους, σύγχρονης, ολοκληρωμένης και αποτελεσματικής εθνικής πολιτικής για τη μετάκληση εργατών γης».

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της Ερώτησης:

Αθήνα, 13/09/2023

ΕΡΩΤΗΣΗ

Θέμα: «Αντιμετώπιση ελλείψεων σε εργάτες γης»

Αξιότιμοι κύριοι υπουργοί,

Όπως γνωρίζετε, τα τελευταία χρόνια ο πρωτογενής τομέας της πατρίδας μας βρίσκεται συστηματικά αντιμέτωπος με το ολοένα και πιο έντονο πρόβλημα έλλειψης σε εργάτες γης. Δυστυχώς παρά τις διαρκείς προσπάθειες που καταβάλλονται τόσο από την κυβέρνηση όσο και από τοπικούς φορείς, το ζήτημα φαίνεται να οξύνεται όλο και περισσότερο αποκτώντας διαρκώς πιο έντονα χαρακτηριστικά, με τους ίδιους τους αγρότες να δηλώνουν ότι αν και υπάρχουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες για αγροτικά χέρια οι οποίες είναι διαχρονικά γνωστές, πολλές φορές οι ανάγκες αυτές είτε παραμένουν τελείως ακάλυπτες, είτε διευθετούνται με οριακό τρόπο.

Το πρόβλημα εντοπίζεται και στη Μεσσηνία, όπου γίνεται ακόμα πιο έντονο ειδικά την περίοδο που διανύουμε, θέτοντας σε άμεσο κίνδυνο την επόμενη περίοδο ελαιοσυγκομιδής που σύντομα ξεκινά και απειλώντας μεγάλες θερμοκηπιακές και υπαίθριες καλλιέργειες, οι οποίες κινδυνεύουν να εγκαταλειφθούν ή να μείνουν αναξιοποίητες σε σημαντικό βαθμό. Είναι προφανές ότι οι επιπτώσεις μιας τέτοιας εξέλιξης θα ήταν καταστροφικές για την αγροτική οικονομία και το αγροτικό εισόδημα της περιοχής, επηρεάζοντας με καταλυτικό τρόπο ορισμένα από τα πιο εμβληματικά τοπικά προϊόντα, τις μεσσηνιακές ελιές και το μεσσηνιακό ελαιόλαδο, ειδικά σε μια χρονιά που προδιαγράφεται ιδιαίτερα καλή για τη τιμή παραγωγού, αλλά κατά την οποία χιλιάδες αγρότες ενδεχομένως να μην καταφέρουν τελικά να συγκομίσουν αποτελεσματικά τις ελιές τους.

Είναι πλέον φανερό ότι το πρόβλημα των εργατών γης αποτελεί ένα πολύπλευρο και σύνθετο ζήτημα που δεν λύνεται με αποσπασματικές παρεμβάσεις. Οι χαμηλές απολαβές των εργατών, τα προβλήματα στη διαμονή, την εργασία και τη διαβίωσή τους, οι γραφειοκρατικές δυσκολίες και οι καθυστερήσεις των ελληνικών υπηρεσιών και των προξενείων κατά τον έλεγχο των αιτήσεων, η έλλειψη ολοκληρωμένης ψηφιοποίησης της διαδικασίας και ο προβληματικός συντονισμός μεταξύ των αρμόδιων αρχών και των γραφείων, αποτελούν μόνο μερικά από τα προβλήματα που μαστίζουν το υφιστάμενο πλαίσιο και δυστυχώς μέχρι σήμερα δεν έχουν αντιμετωπιστεί με ολοκληρωμένο και καθοριστικό τρόπο.

Αποτέλεσμα της μέχρι σήμερα εμβαλωματικής διαχείρισης είναι ότι τόσο για τους Έλληνες αγρότες, όσο και για τους ενδιαφερόμενους εργάτες, να έχει διαμορφωθεί ένα μη φιλικό, δυσλειτουργικό και σε πολλές περιπτώσεις αργό και αναποτελεσματικό περιβάλλον που συνήθως λειτουργεί ανασταλτικά και αποτρεπτικά για τους ενδιαφερόμενους, υπονομεύοντας έτσι τον κεντρικό του στόχο. Και ενώ στη χώρα μας φαίνεται να απέχουμε αρκετά από μια μελετημένη, εύρυθμη και ομαλή διαδικασία που θα εξυπηρετεί όλα τα μέρη σε ικανοποιητικό βαθμό, την ίδια στιγμή αρκετές ευρωπαϊκές χώρες έχουν προχωρήσει στην εκπόνηση μελετημένων και οργανωμένων σχεδίων και πολιτικών που λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητες, τους περιορισμούς και τις ειδικές συνθήκες που υπάρχουν, μεριμνώντας για την υλοποίηση μιας γρήγορης διαδικασίας μετάκλησης, φροντίζοντας για τους όρους διαμονής και ένταξης των εργατών στη χώρα που τους φιλοξενεί, αυξάνοντας την αποτελεσματικότητα των επιμέρους διαδικασιών, βελτιώνοντας την αποδοτικότητα του συνολικού πλαισίου και εν τέλει πετυχαίνοντας οι χώρες αυτές να γίνουν σημαντικοί πόλοι έλξης έναντι του άτυπου «ανταγωνισμού» που υπάρχει.

Δυστυχώς η χώρα μας δείχνει να υστερεί σε σημαντικό βαθμό, όσον αφορά στην ολοκληρωμένη και ολιστική διαχείριση του ζητήματος αυτού. Οι συνθήκες όμως απαιτούν να κάνουμε περισσότερα, έτσι ώστε σε σύντομο χρονικό διάστημα και στο πλαίσιο της υφιστάμενης μεταναστευτικής μας πολιτικής, η πατρίδα μας να αποκτήσει το κατάλληλο πλαίσιο που εξυπηρετεί τις πραγματικές μας ανάγκες.

Αφενός σε επίπεδο διαδικασίας πολλά ζητήματα πρέπει να αναλυθούν και να μελετηθούν, έτσι ώστε αδυναμίες στο νομικό και το θεσμικό μας πλαίσιο, στην εκδήλωση ενδιαφέροντος, στη διαδικασία μετάκλησης, στον συντονισμό των υπηρεσιών, στη διευκόλυνση των εμπλεκόμενων μερών και στην ψηφιοποίηση των διαδικασιών να αντιμετωπιστούν και να εξαλειφθούν. Αφετέρου σε κοινωνικό επίπεδο ζητήματα όπως η παροχή κινήτρων, η βελτίωση των όρων διαμονής, εργασίας και διαβίωσης και η μέριμνα για άλλα κοινωνικής φύσεως θέματα θα πρέπει και αυτά να μας απασχολήσουν, έτσι ώστε να οδηγηθούμε τελικά σε έναν σύγχρονο, συνεκτικό και ολοκληρωμένο εθνικό σχεδιασμό για τη μετάκληση των εργατών γης.

Κατόπιν των ανωτέρω, ερωτάσθε:

1. Σε ποιες άμεσες ενέργειες πρόκειται να προβεί η κυβέρνηση ώστε να αντιμετωπιστούν οι ελλείψεις που εντοπίζονται σε εργάτες γης, ενόψει της ελαιοκομικής περιόδου που σύντομα ξεκινά;

2. Πώς σκοπεύει να αντιμετωπίσει η κυβέρνηση το φαινόμενο της συστηματικής απώλειας εργατών γης προς άλλες ευρωπαϊκές χώρες, οι οποίες πλέον φαίνεται ότι προτιμούνται ως τόπος εργασίας;

3. Με ποιον τρόπο σκοπεύει η κυβέρνηση να αντιμετωπίσει τις μεγάλες καθυστερήσεις που εντοπίζονται στη διεκπεραίωση των αιτήσεων που αφορούν σε ξένους εργάτες γης;

4. Ποιος είναι ο σχεδιασμός της κυβέρνησης αναφορικά με την ανάπτυξη μιας πλήρους, σύγχρονης, ολοκληρωμένης και αποτελεσματικής εθνικής πολιτικής για τη μετάκληση εργατών γης, η οποία να ανταποκρίνεται με επάρκεια στις τρέχουσες ανάγκες του αγροτικού τομέα;