Σε ένα εγκαταλελειμμένο πολυώροφο κτίριο διαμερισμάτων, που έχει καταστραφεί από τους ρωσικούς βομβαρδισμούς στη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ουκρανίας, το Χάρκοβο, η Όλγα Κομπζάρ σχεδιάζει να αντέξει τον χειμώνα για όσο μπορεί χωρίς ηλεκτρισμό, νερό και κεντρική θέρμανση, ανάβοντας τη σόμπα αερίου στην κουζίνα της για να ζεσταθεί.
Η 70χρονη, που ζει μόνη σε μια κατεστραμμένη περιοχή στο βόρειο Χάρκοβο όπου η θερμοκρασία μπορεί να πέσει στους -20° Κελσίου, βρίσκεται αντιμέτωπη με το πιο δύσκολο κομμάτι αυτού που σύμφωνα με Ουκρανούς αξιωματούχους θα είναι ο σφοδρότερος χειμώνας εδώ και δεκαετίες.
Είναι η τελευταία κάτοικος που έχει απομείνει στο συγκρότημά της στην περιοχή Σαλτίβκα, σε απόσταση περίπου 30 χιλιομέτρων από τα ρωσικά σύνορα. Το διαμέρισμα των γειτόνων της χτυπήθηκε και άλλα παραδόθηκαν στις φλόγες, αλλά το δικό της παραμένει άθικτο, αν και χωρίς τις στοιχειώδεις παροχές.
«Θα ήταν αμαρτία να φύγω από αυτό το μέρος», δήλωσε η ίδια, δείχνοντας τα ράφια που είναι γεμάτα με παλιά βιβλία και το πορτρέτο του συζύγου της που έχει πεθάνει αλλά που η ίδια πιστεύει ότι την κρατά ασφαλή.
Ο επτάμηνος πόλεμος έχει προκαλέσει τεράστια ζημιά στο δίκτυο ενέργειας –και σε κατοικημένες περιοχές σε τμήματα της Ουκρανίας– και αξιωματούχοι φοβούνται ότι η Μόσχα θα μπορούσε επίτηδες να επιτεθεί σε κρίσιμης σημασίας υποδομές μόλις πιάσει παγωνιά.
Αξιωματούχοι καλούν τους κατοίκους να δημιουργήσουν αποθέματα με τα πάντα, από καυσόξυλα έως ηλεκτρογεννήτριες και φοβούνται για προβλήματα κατά την περίοδο λειτουργίας του κεντρικού συστήματος θέρμανσης των σπιτιών, κάτι για το οποίο είναι δύσκολο να προετοιμαστεί κανείς καθώς τόσα πολλά διαφορετικά πράγματα μπορεί να στραβώσουν.
«Δεν εξαρτώνται όλα από εμάς — πολλά εξαρτώνται από το πού πέφτουν οι πύραυλοι και τι καταστρέφεται. Οι εισβολείς θέλουν να μας καταδικάσουν σε έναν παγωμένο και σκοτεινό χειμώνα», δήλωσε ο δήμαρχος του Χαρκόβου Ίχορ Τερεχόφ.
‘Ο ΚΟΣΜΟΣ ΑΝΗΣΥΧΕΙ’
Οι κατοικημένες περιοχές σε πόλεις θερμαίνονται κεντρικά από ενεργειακούς σταθμούς που τροφοδοτούνται με φυσικό αέριο, αλλά η θέρμανση κτιρίων με διαμερίσματα όπου έχουν σπάσει τα τζάμια και έχουν καταστραφεί τοίχοι είναι δύσκολη διότι οι σωλήνες μπορεί να παγώσουν και να καταστρέψουν το τοπικό σύστημα.
Σύμφωνα με τον νεότερο απολογισμό, 50.000 κτίρια και σπίτια καταστράφηκαν κατά την εισβολή της Ρωσίας καθώς και 350 από τις χιλιάδες μονάδες θέρμανσης της Ουκρανίας, μεταξύ των οποίων και πολλές μεγάλες εγκαταστάσεις, δήλωσε χθες σε ενημέρωση ο υπουργός που είναι αρμόδιος για την ανάπτυξη των κοινοτήτων και των εδαφών.
Μερικά κτίρια πιο πέρα από το διαμέρισμα της Κόμπζαρ, ένας ιερέας, ο Βιάτσεσλαβ Κογιούν, κλείνει με σανίδες σπασμένα παράθυρα στα σπίτια ηλικιωμένων ώστε να μπορεί να λειτουργήσει η θέρμανση στο δικό τους συγκρότημα.
«Ο κόσμος ανησυχεί, η πλειονότητα έχει φύγει. Έχουμε κυριολεκτικά πέντε ανθρώπους σε κάθε πτέρυγα… Είναι κυρίως συνταξιούχοι, έχω μείνει μόνο διότι δεν θα ήταν σωστό να εγκαταλείψω το συγκρότημα και τους συνταξιούχους», δήλωσε ο ίδιος.
Εάν υπάρξουν προβλήματα στο σύστημα θέρμανσης, η παροχή ηλεκτρισμού θα είναι ζωτικής σημασίας και πολλοί έχουν αγοράσει ηλεκτρικές συσκευές θέρμανσης.
Αλλά το σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας θα μπορούσε να υπερφορτωθεί εάν οι κάτοικοι χρησιμοποιούν μαζικά τον δικό τους εξοπλισμό θέρμανσης καθώς οι συσκευές απαιτούν περισσότερη ενέργεια, δήλωσε στην τηλεόραση ο Σβιατοσλάφ Παβλγιούκ, διευθυντής της Ένωσης Ενεργειακά Αποδοτικών Πόλεων της Ουκρανίας.
Αξιωματούχοι από τον τομέα της ενέργειας αρνήθηκαν να παρουσιάσουν λεπτομερή στοιχεία για την κατάσταση των υποδομών και τα εθνικά ενεργειακά αποθέματα επικαλούμενοι το γεγονός ότι δεν πρέπει να αποκαλύπτονται τέτοια στοιχεία εν καιρώ πολέμου – και πιθανόν για να μην προκαλέσουν πανικό.
Ωστόσο σε μια σπάνια αποκάλυψη το Σάββατο, αξιωματούχοι από τον τομέα της ενέργειας δήλωσαν ότι δύο ενεργειακοί υποσταθμοί σε τοποθεσία στο νότιο τμήμα της χώρας, την οποία δεν κατονόμασαν, «καταστράφηκαν πλήρως» από ρωσικές επιθέσεις στα τέλη Σεπτεμβρίου.
‘ΤΕΡΑΣΤΙΑ ΖΗΜΙΑ’
Περιοχές του Χαρκόβου βυθίστηκαν για ώρες στο σκοτάδι την περασμένη εβδομάδα αφού ρωσικοί πύραυλοι έπληξαν ενεργειακές εγκαταστάσεις –τουλάχιστον το δεύτερο περιστατικό αυτού του είδους τον περασμένο μήνα.
«Η ζημιά που έχει ήδη γίνει στο σύστημα ενέργειας είναι τεράστια», δήλωσε τον περασμένο μήνα στο Reuters ο υπουργός Ενέργειας Γκερμάν Γκαλουσένκο. Ακόμα και στη δυτική πόλη Λβίβ, που σε μεγάλο βαθμό δεν έχει επηρεαστεί από την καταστροφή του πολέμου, ο δήμαρχος έχει πει στους κατοίκους να έχουν αποθέματα με καυσόξυλα στην περίπτωση προβλημάτων.
Η Ουκρανία, που σταμάτησε να αγοράζει ρωσικό αέριο το 2015 και τώρα το αγοράζει από ευρωπαϊκές χώρες, έχει φυσικό αέριο σε μονάδες αποθήκευσης στο δυτικό τμήμα της χώρας. Εάν η Ρωσία σταματούσε τη μεταφορά φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας στην κλιμακούμενη αντιπαράθεσή της με τη Δύση, αυτό θα αποτελούσε σημαντική πρόκληση για την Ουκρανία προκειμένου να μπορέσει να διατηρήσει την πίεση στο δίκτυο αγωγών και να μεταφέρει προμήθειες σε όλες τις περιοχές της, δήλωσαν ενεργειακοί αναλυτές.
Στην περιοχή έξω από το Κίεβο που έχει πληγεί από πυραύλους εδώ και μήνες, η Χάλινα Σατσένκο, 76 ετών, δηλώνει πως φοβάται ότι ίσως δεν υπάρχει αρκετό αέριο εκεί όπου ζει. «Αγόρασα ξύλα αλλά δεν υπάρχουν αρκετά για μεγάλο διάστημα – στις αρχές της δεκαετίας του 1990 καίγαμε κάρβουνο, αλλά δεν μπορείς να αγοράσεις κάρβουνο αυτές τις μέρες».
Πίσω στο Χάρκοβο, η Κομπζαρ λέει ότι έχει μεγαλύτερα προβλήματα από το κρύο: «Εάν υπάρχει παγετός και κάνει κρύο, θα μείνω κάπου για λίγο, ίσως με κάποιο τρόπο θα μείνω με κάποιον. Το σημαντικότερο είναι να είναι υγιής ο γιος μου και να γυρίσει πίσω ζωντανός, δεν χρειάζομαι τίποτα άλλο».
ΑΠΕ-ΜΠΕ
