Ευχαριστώ πολύ κυρία Πρόεδρε και τον κύριο Υπουργό και τους συναδέλφους για ένα πάρα πολύ σημαντικό θέμα που αφορά το αύριο και το περιβάλλον. Είναι μία έννοια διότι το αύριο είναι οι νέοι, είναι τα νέα παιδιά τα οποία θα διαχειριστούν δύσκολες καταστάσεις και λόγω της κλιματικής αλλαγής και λόγω της πορείας αυτού του πλανήτη, αλλά και λόγω της βιομηχανικής ρύπανσης.
Θα πρέπει να δημιουργηθούν οι λεγόμενες, έξυπνες πόλεις, έξυπνα λιμάνια, για τα οποία έχουμε συζητήσει στην Επιτροπή. Θα υπάρχει μια άλλη ευαισθησία. Εδώ όμως, πρέπει να δώσουμε και το κίνητρο, αν θέλετε, και τα εχέγγυα και την ευαισθησία στους νέους, διότι αυτό που λένε οι πανεπιστημιακοί, και πολλοί εξ’ αυτών έχετε τις πανεπιστημιακές σας γνώσεις, περιβάλλον ίσον παρατήρηση. Για να υπάρχει όμως παρατήρηση, για να υπάρχει μία βιωματική εμπειρία, θα πρέπει τα παιδιά να βρεθούν πιο κοντά στο περιβάλλον, να εντοπίσουν τα προβλήματα, να τους γίνει ένα βίωμα, να κάνουν την παρατήρηση και τις εργασίες τους.
Άρα, καλό θα ήταν να υπάρχουν υποχρεωτικές, αν θέλετε, εκπαιδευτικές εκδρομές από μικρή ηλικία, όσο μπορεί να γίνει αυτό, και να γίνονται κάποιες εργασίες που θα πρέπει τα παιδιά να πουν τη γνώμη τους, να έχουν αυτά τα βιώματα, από την ηλικία του γυμνασίου και του λυκείου, για να μπορέσουν μετά να το εμφυσήσουν μέσα τους και να μπορέσουν να δημιουργήσουν κάτι καλύτερο για το περιβάλλον, διότι η δική μας γενιά ευθύνεται για πάρα πολλές οδυνηρές καταστάσεις. Δεν πήραμε μέτρα. Από τα τέλη της δεκαετίας του 1980 ή τις αρχές του 1990, από τη Συνθήκη του Κιότο, πείτε το όπως θέλετε, από πολλά πράγματα τα οποία σε παγκόσμιο επίπεδο δεν υλοποιήθηκαν και η μικρή Ελλάδα η οποία έχει και αυτή το δικό της μικρό μερίδιο ευθύνης δεν έκανε απολύτως τίποτα.
Διάβασα, όσο μπόρεσα, κάποιες εργασίες γύρω από τους νέους για να δούμε, ποια είναι η άποψή τους γύρω από το περιβάλλον. Συνάμα όμως, γιατί είμαστε και η Υποεπιτροπή Υδατικών Πόρων, το άλλο μεγάλο πρόβλημα είναι το νερό για το οποίο θα αντιμετωπίσουμε προβλήματα τα επόμενα χρόνια, όπως λένε οι επιστήμονες, και πρέπει να πάρουμε μέτρα τώρα. Το μεγαλύτερο πρόβλημα των νέων είναι η απασχόληση, από εκεί ξεκινούν όλα. Πρέπει, πρώτα, να διασφαλίσουμε την επαγγελματική τους αποκατάσταση και μετά, η ευαισθησία στο περιβάλλον, να είμαστε ρεαλιστές. Διότι, σήμερα, ο νέος που μεταναστεύει στο εξωτερικό είναι, όχι γιατί το περιβάλλον εδώ δεν είναι καλό ή πρέπει σίγουρα να είναι ευαίσθητος γύρω από το περιβάλλον, είναι για θέματα επαγγελματικής αποκατάστασης. Αν δώσουμε, λοιπόν, τα εχέγγυα, τα κίνητρα, τα φώτα, τις δυνατότητες και τις ευκαιρίες στους νέους να μείνουν στη χώρα ως ελληνόπουλα, η ευαισθησία για το περιβάλλον πιστεύουμε ότι θα είναι δεδομένη.
Τώρα, σε ό,τι αφορά αυτό που λέγαμε παρατήρηση, θα πρέπει να γίνουν ειδικές ημερίδες, αν θέλετε, και στους νέους, αλλά και σε εμάς, μέσα από την πολύ σημαντική Επιτροπή στην οποία ηγείστε, κυρία Πρόεδρε. Το μεγάλο πρόβλημα που συζητάμε και θα πούμε τώρα στη θερινή περίοδο για τις πυρκαγιές, είναι, ότι δεν είναι που καταστρέφεται μόνο ένα δέντρο από την πυρκαγιά, αλλά αλλάζει και η σύσταση του εδάφους. Υπάρχει μια εδαφική αλλοίωση, αν θέλετε, νέοι μικροοργανισμοί, νέα παράσιτα, νέοι μύκητες που δημιουργούνται στο έδαφος και αυτό σημαίνει, ότι αλλάζει η ανθοφορία, αλλάζει ο κύκλος της επικονίασης από πλευράς των μελισσών, αλλάζουν πολλά στο περιβάλλον. Υπάρχει ένα συγκεκριμένο ιταλικό πρόγραμμα γι’ αυτό, εδώ και χρόνια, με την καταστροφή των δασών.
Όταν μιλάμε, σήμερα, για δασικές πυρκαγιές, έπρεπε, ήδη, να προχωρήσει το θέμα με τις θερμικές κάμερες, όπως έχει κάνει το πανέμορφο δάσος της Δαδιάς, μιας και μιλάμε για τον Έβρο και το περιβάλλον. Όταν μιλούμε για νερό θα πρέπει το Υπουργείο, επιτέλους, να αδράξει της ευκαιρίας, να μπει σε αυτό το πρόγραμμα, ορίζοντας της Ευρώπης, το περιβόητο Horizon Europe, το οποίο δίνει τη δυνατότητα να κατασκευαστούν ταμιευτήρες νερού και στη χερσαία και στη νησιωτική Ελλάδα. Κι επειδή το πρόβλημα στα νησιά είναι τεράστιο με την ανομβρία που υπάρχει, έστω να εκμεταλλευτούμε αυτό το βρόχινο νερό. Καλή η ηλεκτροκίνηση που μιλάμε, όπως στην Αστυπάλαια όπου έχω πολλούς φίλους και σε άλλα νησιά, και της Δωδεκανήσου και των Κυκλάδων, αλλά θα πρέπει να ξεκινήσουμε τάχιστα από τους ταμιευτήρες νερού. Είναι το μεγάλο πρόβλημα όπου μας δίνεται η δυνατότητα χρηματοδότησης τουλάχιστον με χρονικό ορίζοντα τα επόμενα 5, 6 ή και παραπάνω χρόνια από το Horizon Europe, να το εκμεταλλευτούμε για να μπορέσουν και οι νέοι μας, αν θέλετε, να αγαπήσουν περισσότερο το περιβάλλον και να μείνουν στα νησιά. Γιατί, σήμερα, οι νέοι εκεί αντιμετωπίζουν και το πρόβλημα της υδροδότησης. Άρα, λοιπόν, κατασκευή ταμιευτήρων, όχι μόνο στα νησιά, αλλά παρακολούθησα και κάποιες μελέτες πανεπιστημιακών και για τον κάμπο της Θεσσαλίας.
Δεν έχουμε κάνει απολύτως τίποτα. Δεν κάναμε, επίσης, τίποτα για την άρδευση των χωραφιών με αποτέλεσμα με τα παραδοσιακά καρούλια να χάνεται το 80%. Αν πάμε τύπου Ισραήλ, στα ξερικά εκεί υψώματα του Γκολάν, οι ισραηλινοί έχουν δημιουργήσει ένα πρότυπο αρδευτικό σύστημα το οποίο αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση. Θα πρέπει, επιτέλους, οι νέοι θα μας βάλουν, πραγματικά και με το Know How, με τη νέα τεχνολογία, τα γυαλιά θα μου επιτραπεί ο όρος για το θέμα της ανακύκλωσης απορριμμάτων. Δεν έγινε απολύτως τίποτα. Είναι μια επιδερμική ανακύκλωση των απορριμμάτων. Δεν υπάρχει ολοκληρωμένη κομποστοποίηση, δεν υπάρχει διαλογή στο κύτταρο. Είναι σύγχρονες χωματερές. Δεν είναι ουσιαστική ΧΥΤΥ ως υπολείμματα. Έχει μερίδιο ευθύνης και η αυτοδιοίκηση, την οποία την υπηρέτησα στο δεύτερο βαθμό. Υπήρχαν χρήματα να γίνουν ενημερωτικά σεμινάρια, όμως, οι πολίτες έμειναν ανενημέρωτοι, διότι αυτά τα σεμινάρια δεν πραγματοποιήθηκαν. Άρα, λοιπόν, πρέπει τάχιστα να προχωρήσουμε μια ουσιαστική ανακύκλωση κι έτσι, πραγματικά, οι νέοι θα μπορέσουν να αλλάξουν χαρακτήρα, αν θέλετε, και νοοτροπία, διότι ουσιαστική ανακύκλωση αυτή τη στιγμή στη χώρα δεν έχουμε σε σχέση με άλλες χώρες της ενωμένης Ευρώπης.
Η ανακύκλωση είναι επιδερμική τουλάχιστον. Έχουμε απλά τους πράσινους και τους μπλε κάδους οι οποίοι δεν απολυμαίνονται και στην ώρα τους, οπότε ο νέος από τη μικρή ηλικία της εφηβείας, δεν ξέρει και δεν βλέπει, γιατί δεν έχει το βίωμα της παρατήρησης στην οικογένειά του το πώς μπορεί να γίνει μια ανακύκλωση.
Σε ό τι αφορά για τους νέους ανθρώπους. Μια και μιλάμε για τη νεολαία η οποία θα αποφασίσει να επενδύσει στο έδαφος, δηλαδή στην ύπαιθρο, είτε στον αγροτικό, είτε στον κτηνοτροφικό τομέα. Πρέπει τάχιστα το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και σε συνεργασία με το Υπουργείο Ενέργειας να προχωρήσουν προγράμματα απονιτροποίησης. Ξέρω είναι δύσκολο, αλλά σιγά – σιγά, για να έχουμε ένα πιο παραγωγικό προϊόν τουλάχιστον από πλευράς γεωργίας, με ποιοτικά χαρακτηριστικά. Λένε πανεπιστημιακές μελέτες, ότι υπάρχει μια πολύ μεγάλη μόλυνση σε ποτάμια, κυρίως στην Ήπειρο και στη Μακεδονία και όχι μόνο. Θα πρέπει να προχωρήσουν τα προγράμματα απονιτροποίησης σε ό τι αφορά βεβαίως τους αγρότες. Σταδιακά ξεκίνησε πιλοτικά από τη Θεσσαλία, έμεινε το πρόγραμμα αυτό, έχει τελματώσει.
Θα πρέπει να αυξήσουμε τη δασόρια. Οι νέοι επιστήμονες που θα βγουν και σχετίζονται με τα δάση, όπως υπάρχουν πολλοί πανεπιστημιακοί που μιλούν όπως, ο κ. Πρίφτης για παράδειγμα που ενθυμούμαι, να αυξηθεί η δασόρια και να έχουμε τη δύναμη των μικρών υδροηλεκτρικών εργοστασίων. Δηλαδή, η κυβέρνηση το λάθος που κάνει με την αιολική και την ηλιακή ενέργεια, αφήνει πίσω την υδροηλεκτρική. Υπάρχει το φράγμα των Κρεμαστών. Το έχω πει ουκ ολίγες φορές. Υπάρχουν κάποια χρήματα. Πρέπει να δημιουργήσουμε μικρά υδροηλεκτρικά εργοστάσια. Οι νέοι επιστήμονες που προκύπτουν και σχετίζονται με το νερό θα έχουν ένα πολύ καλό αντικείμενο με μεγάλο ενδιαφέρον. Για παράδειγμα όπως είπαμε το φράγμα των Κρεμαστών. Υπάρχουν όμως και τα τεχνητά φράγματα. Αυτό που λέγαμε για τους ταμιευτήρες που έχουν αλλάξει άρδην την οικονομία αν θέλετε και την ισορροπία μιας περιοχής προς το καλύτερο. Για παράδειγμα, ο νομός μου Σερρών, η λίμνη Κερκίνη σήμερα, που φιλοξενεί πάνω από 182 είδη αποδημητικών πουλιών, αλλά διαταράσσεται αν θέλετε και η ισορροπία λόγω των φερτών υλικών που έρχονται, είτε από τη Βουλγαρία, είτε που ευθυνόμαστε κι εμείς εδώ, έχει αλλάξει την οικονομία της περιοχής και είναι ένας τεχνικός ταμιευτήρας. Το φράγμα του Ταυρωπού για την αντίστοιχη λίμνη στην Καρδίτσα. Και αυτό επίσης είναι ένας τεχνητός ταμιευτήρας εδώ και πάρα πολλές δεκαετίες.
Θέλω να πω, ότι πρέπει να δώσουμε μια βαρύτητα για να μπορέσουμε πραγματικά να διαχειριστούμε σωστά το νερό, αλλά οι νέοι επιστήμονες σήμερα, αυτά τα παιδιά που είναι ηλικίας 15 ως 20 ετών, καλούνται μέσα από την επιστημονική τους κατάρτιση να μπορούν πραγματικά, – διότι είναι ευλογία θεού το νερό – μια καθαρή ενέργεια που δεν την έχουμε αναδείξει όπως θα έπρεπε.
Υπάρχουν πάρα πολλά ζητήματα γύρω από το περιβάλλον, αλλά θα πρέπει να γίνουν ουσιαστικές ενέργειες. Μια και είναι και ο Υπουργός, δεν μπορούμε σήμερα να μιλούμε για παραγωγική δραστηριότητα φιλική προς το περιβάλλον που κόπτεται η κυβέρνηση για την κλιματική αλλαγή και εν μέρει καλά κάνει, αλλά εδώ εντοπίζονται και λάθη και να μη μιλούμε επιτέλους για την εκμετάλλευση του ζεστού νερού, δηλαδή της γεωθερμίας. Παρά τις υποσχέσεις, το έχουμε δείξει και ως Ελληνική Λύση στη Βουλή, θα πρέπει κάτι να γίνει. Δηλαδή, η γεωθερμία είναι ανανεώσιμη πηγή. Δεν είναι μεταλλευτική δραστηριότητα. Δεν μπορεί να εμπλέκεται το Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών για να μπορεί σήμερα να αντληθεί ζεστό νερό φιλικό προς το περιβάλλον, να πάμε σε μια οργανωμένη παραγωγή μέσω θερμοκηπίων. Επιτέλους να είναι ΑΠΕ το ζεστό νερό γεωθερμίας. Αυτό το μεγάλο πραγματικά γεωθερμικό πεδίο που έχουμε στην Ελλάδα σε πολλές περιοχές. Να είναι ανανεώσιμη πηγή και όχι μεταλλευτική δραστηριότητα. Αυτό θα αλλάξει πάρα πολύ νέους ανθρώπους, γιατί γι’ αυτούς συζητούμε σήμερα, για να μπορέσουν να μείνουν στην ύπαιθρο, να επεξεργάζονται, να καλλιεργούν, να διαχειρίζονται, επιτραπέζια προϊόντα. Γιατί θα φύγουμε σταδιακά από κάποιες παραδοσιακές καλλιέργειες εκ των πραγμάτων.
Ολοκληρώνω με ένα άλλο μεγάλο κομμάτι που αφορά την πανεπιστημιακή εκπαίδευση στις ιχθυοκαλλιέργειες. Επειδή τις ιχθυοκαλλιέργειες τις έχουμε υποβαθμίσει στη χώρα, όπως για παράδειγμα το μεγάλο πρόβλημα με την σχολή ιχθυοκαλλιέργειας στη Μηχανιώνα που μετά πήγε στην στο Μεσολόγγι και μετά πήγε στο πανεπιστήμιο Πατρών όπου είχε προβλήματα στην αχαϊκή πρωτεύουσα. Νομίζω, ότι έχουν λυθεί κάποια μέρη. Θα πρέπει να δώσουμε μια βαρύτητα και στην ιχθυοκαλλιέργεια που θα αποτελεί το 70% της διατροφής τα επόμενα χρόνια. Να διαφυλάξουμε όμως και τον θαλάσσιο πλούτο και το περιβάλλον και παράλληλα αυτό που είπα και με τη δασοπονία, όπου πρέπει να δώσουμε βαρύτητα και στην οργάνωση επιτέλους με την εκπόνηση δασικών χαρτών για να προστατέψουμε το περιβάλλον.
Είναι πάρα πολλά τα ζητήματα, είναι πάρα πολύ σημαντικό το θέμα, έχει να κάνει με το αύριο και το μέλλον αυτού του τόπου. Κυρία Πρόεδρε σας ευχαριστώ θερμά.