Ομιλία κ. Φωκίωνα Καραβία Διευθύνοντος Συμβούλου Τακτική Γενική Συνέλευση Eurobank Holdings A.E. Πέμπτη 20 Ιουλίου 2023
Αγαπητοί μέτοχοι,
Σας καλωσορίζω και εγώ στην Ετήσια Γενική Συνέλευση της Τράπεζάς μας. Μετά από τόσο διάστημα που ζητούσαμε, από εσάς τους μετόχους μας, στήριξη και πίστωση χρόνου. Μετά από χρόνια συστηματικής προσπάθειας. Μετά από τόσες στενωπούς και υποτροπές, σήμερα μπορώ να ξεκινήσω με μια δήλωση: Ότι έχει έρθει η ώρα της ανταμοιβής των μετόχων.
Θα μιλήσω στη συνέχεια αναλυτικά για όσα έχουμε ήδη δρομολογήσει και τι σημαίνουν για τους μετόχους της τράπεζας, αλλά επιτρέψτε μου εισαγωγικά να υπογραμμίσω ότι εφεξής η κατάλληλη ανταμοιβή των μετόχων βρίσκεται στο κέντρο του επιχειρηματικού μας σχεδιασμού.
Οι βασικές οικονομικές και γεωπολιτικές εξελίξεις που εκδηλώθηκαν το 2022 εξακολουθούν να καθορίζουν το περιβάλλον μέσα στο οποίο δραστηριοποιούμαστε. Ο πόλεμος στην Ουκρανία παρατείνεται και παραμένει μια εστία αβεβαιότητας. Ωστόσο, η Ευρώπη (και στο πλαίσιό της και η Ελλάδα) έχουν προσαρμοστεί γρήγορα στα νέα δεδομένα, ιδιαίτερα στον τομέα της ενεργειακής επάρκειας. Η διαταραχή των εφοδιαστικών αλυσίδων αποκαθίσταται και οι πληθωριστικές πιέσεις υποχωρούν, αλλά παραμένουν σε επίπεδα πάνω από το στόχο των Κεντρικών Τραπεζών. Ως αποτέλεσμα, ο κύκλος της ραγδαίας αύξησης των επιτοκίων – ο ταχύτερος των τελευταίων 40 ετών – έχει οδηγήσει τα επιτόκια των βασικών νομισμάτων σε υψηλά δεκαετιών. Η άνοδος των επιτοκίων θα έχει αναπόφευκτη επίπτωση στους ρυθμούς ανάπτυξης και στην πορεία των αγορών. Ήδη πρόδρομοι οικονομικοί δείκτες στην Ευρώπη και σε μικρότερο βαθμό στις ΗΠΑ προβλέπουν οικονομική ύφεση. Εάν οι αυξήσεις επιτοκίων συνεχιστούν δεν μπορεί να αποκλειστεί περαιτέρω οικονομική επιδείνωση, αστάθεια των διεθνών αγορών και υποχώρηση των τιμών ακινήτων, κίνδυνοι που πρέπει να μας κάνουν ιδιαίτερα προσεκτικούς.
Σε αντίθεση με το περιβάλλον στην υπόλοιπη Ευρώπη, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στις άλλες βασικές μας αγορές, στην Κύπρο και τη Βουλγαρία, η οικονομική δραστηριότητα παραμένει σχετικά ισχυρή και το ίδιο αναμένεται και για τα επόμενα χρόνια. Ιδιαίτερα σημαντική είναι η πρόβλεψη ότι ο ρυθμός μεγέθυνσης της ελληνικής οικονομίας θα διατηρηθεί για τουλάχιστον μία τριετία σημαντικά υψηλότερος από τον εκτιμώμενο μέσο ευρωπαϊκό και ειδικά για το 2023 θα κινηθεί στην περιοχή του 2,5%.
Την επιστροφή της ελληνικής οικονομίας σε καθεστώς σταθερότητας αποτυπώνει η μείωση του spread των ελληνικών ομολόγων έναντι των ευρωπαϊκών και αναμένεται να επισφραγίσει, σε ορατό πια χρόνο, η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, που θα αποτελέσει και το τελευταίο ορόσημο για την επιστροφή της χώρας στην οικονομική κανονικότητα.
Αυτά είναι τα καλά νέα. Ωστόσο, σημειώνεται ότι η 10ετής οικονομική κρίση έχει αφήσει ορισμένες σημαντικές εκκρεμότητες, για τις οποίες δεν πρέπει να εφησυχάζουμε. Το δημόσιο χρέος παραμένει εξαιρετικά υψηλό, πάνω από 400 δισεκατομμύρια ευρώ. Έχει ρυθμιστεί μακροπρόθεσμα και με σταθερά χαμηλά επιτόκια, μειώνεται ως ποσοστό του ΑΕΠ, αλλά το ύψος του επιβάλλει διαρκή δημοσιονομική σύνεση.
Το ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών είναι επίσης υψηλό, κοντά στο 10% το 2022, και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το διπλό έλλειμμα (δημοσιονομικό και εξωτερικού ισοζυγίου) ήταν βασική αιτία για την βύθιση της ελληνικής οικονομίας.
Τέλος, η κάλυψη του επενδυτικού κενού των 100 και πλέον δισεκατομμυρίων ευρώ αποδεικνύεται δυσκολότερη από τις προβλέψεις. Οι μεγάλες αποσβέσεις λειτουργούν ως αντίβαρο στην αύξηση των εγχώριων επενδύσεων και της εισροής ξένων κεφαλαίων. Ως αποτέλεσμα, για 13 συνεχή χρόνια σημειώνεται μείωση του παγίου κεφαλαίου.
Και οι τρεις αυτές προκλήσεις, αλλά και η ανάγκη για διατηρήσιμη ανάπτυξη, μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο με μία συνταγή: επενδύσεις και κυρίως επενδύσεις που αφορούν σε διεθνώς εμπορεύσιμα αγαθά και υπηρεσίες.
Ακριβώς σε αυτό το στόχο, τον τόσο κρίσιμο για τη χώρα και τους πελάτες μας έχουμε στρέψει την επιχειρηματική στρατηγική της Eurobank, όπως θα εξηγηθεί αναλυτικά στη συνέχεια.
Τη σημασία της διατήρησης των επενδύσεων σε υψηλά επίπεδα ήρθε να αναδείξει μια ερευνητική συνεισφορά της Τράπεζας στη διαμόρφωση του οδικού χάρτη προς ένα νέο παραγωγικό πρότυπο, με όρους μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας. Ειδική μελέτη της Eurobank ποσοτικοποίησε την επίδραση των επενδύσεων σε 5 συγκεκριμένους κλάδους (Υποδομές και Ακίνητα, Ενέργεια και Πράσινη Μετάβαση, Τηλεπικοινωνίες και Ψηφιακή Αναβάθμιση, Τουρισμός και Βιομηχανία) στην ανάπτυξη της οικονομίας και την απασχόληση.
Σχετικά τώρα με τις επιδόσεις της Τράπεζας, μέσα σε ένα βελτιούμενο οικονομικό περιβάλλον, η Eurobank υπερέβη όλους τους επιχειρηματικούς στόχους που είχαμε θέσει για το 2022. Οι επιδόσεις ξεπέρασαν τις προσδοκίες σε όρους κερδοφορίας, κεφαλαιακής επάρκειας, ποιότητας ενεργητικού, ενώ βελτιώθηκε περαιτέρω και η ρευστότητα του Ομίλου. Τα κέρδη του 2022 ενίσχυσαν οργανικά την κεφαλαιακή μας βάση και ο δείκτης εποπτικών κεφαλαίων βελτιώθηκε κατά περίπου 300 μονάδες βάσης στο 19%. Συγχρόνως, η ενσώματη εσωτερική αξία ανά μετοχή αυξήθηκε κατά 20%, στο 1.70€.
Το 2019 ήμασταν η πρώτη τράπεζα που -με γενναία συνεισφορά των μετόχων της- έθεσε σε εφαρμογή το σχέδιο εξυγίανσης του ισολογισμού, το οποίο εφαρμόστηκε στο ακέραιο και αποτέλεσε οδικό χάρτη για τον κλάδο. Ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων έκλεισε το 2022 στο 5,2%. Δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στη διατήρηση της ποιότητας του ενεργητικού, καθώς οι πληθωριστικές πιέσεις και τα υψηλότερα επιτόκια μειώνουν το διαθέσιμο εισόδημα, ενώ αποσύρονται τα μέτρα στήριξης της οικονομίας που είχαν ληφθεί τα τελευταία χρόνια. Πάντως, μέχρι σήμερα, οι επιπτώσεις στο χαρτοφυλάκιό μας είναι περιορισμένες και επιτρέπουν την εκτίμηση ότι θα παραμείνουν απολύτως διαχειρίσιμες. Στην προσπάθεια αυτή συμβάλει και η απόφαση, με έντονο κοινωνικό πρόσημο, να κλειδώσουμε τα κυμαινόμενα επιτόκια των στεγαστικών μας δανείων στο επίπεδο του Μαρτίου 2023.
Έχουμε επανειλημμένα δηλώσει ότι η Eurobank είναι Τράπεζα της Ανάπτυξης. Ο αναπτυξιακός κύκλος είναι ο φυσικός μας χώρος και κάνουμε καθημερινά πράξη τη δέσμευσή μας για στήριξη όλων των πελατών μας και ειδικότερα των πλέον δυναμικών και εξωστρεφών επιχειρήσεων που θα αποτελέσουν την ατμομηχανή για την οικονομία. Η πιστωτική επέκταση το προηγούμενο έτος ξεπέρασε κάθε προηγούμενο σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν. Η αύξηση των ενήμερων χορηγήσεων κατά 3,3 δισεκατομμύρια ευρώ, προήλθε κατά βάση από την επέκταση του χαρτοφυλακίου δανείων προς επιχειρήσεις κάθε μεγέθους – μεγάλες, μεσαίες και μικρές. Η Eurobank έχει εντάξει τις αρχές βιωσιμότητας στην πιστωτική της πολιτική και πάνω από το 20% των εκταμιεύσεων επιχειρηματικών δανείων ικανοποιούσαν τα κριτήρια βιώσιμων χρηματοδοτήσεων.
Η Τράπεζα αναπτύσσει ιδιαίτερη δραστηριότητα γύρω από την αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ). Τα κονδύλια αυτά θα αποτελέσουν τα επόμενα χρόνια τον κύριο μοχλό ανάπτυξης της οικονομίας. Η Eurobank ήταν και παραμένει σταθερά στην πρώτη γραμμή, υποστηρίζοντας τους πελάτες μας να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες που παρέχει το Ταμείο, να αντλήσουν κεφάλαια και να πραγματοποιήσουν επενδύσεις με έμφαση στην ενεργειακή μετάβαση, τον ψηφιακό μετασχηματισμό, την καινοτομία, την εξωστρέφεια – εκεί δηλαδή όπου η επενδυτική πρωτοβουλία έχει το μέγιστο μακροπρόθεσμο αποτέλεσμα. Είμαστε μία από τις δύο Τράπεζες που έχει ήδη εκταμιεύσει την 4η δόση του ΤΑΑ. Συνολικά για την αγορά, η υποβολή επενδυτικών πλάνων ύψους πάνω από 15 δις ευρώ δικαιώνει και την επιλογή του Δημοσίου να αναθέσει στο τραπεζικό σύστημα και στις συμβουλευτικές εταιρίες τη διεκπεραίωση του κλάδου των δανείων του ΤΑΑ.
Είμαστε παρόντες παντού, όπου δραστηριοποιούνται οι Έλληνες επιχειρηματίες. Στις χώρες εκτός Ελλάδος που έχουμε παρουσία, αλλά και με χορηγήσεις πάνω από 3 δισεκατομμύρια δολάρια, διατηρούμε μια από τις πρώτες θέσεις στον κόσμο στη χρηματοδότηση της ελληνόκτητης ναυτιλίας.
Στηρίζουμε τις επιχειρήσεις, όπως στηρίζουμε και τα νοικοκυριά που επίσης ανακάμπτουν μετά την κρίση και την πανδημία. Τα στεγαστικά δάνεια σταθερού επιτοκίου, καινοτομία που εισαγάγαμε πρώτοι το 2019, είναι σήμερα ο κανόνας στην αγορά και η Eurobank έχει το μεγαλύτερο στεγαστικό χαρτοφυλάκιο. Διατηρούμε το μεγαλύτερο μερίδιο στα δάνεια προς ελεύθερους επαγγελματίες και μικρές επιχειρήσεις, με ειδικά δανειακά προϊόντα που αξιοποιούν τα ευρωπαϊκά προγράμματα καθώς και τα αντίστοιχα της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας. Στη λιανική τραπεζική δίνουμε εξαιρετική έμφαση στην αξιοποίηση της τεχνολογίας για την εξυπηρέτηση των πελατών, μέσω του μοντέλου phygital που έχουμε υιοθετήσει. Τα νέου τύπου καταστήματα που παρουσιάσαμε και επεκτείνουμε στο δίκτυό μας, τα future branches, όπως τα αποκαλούμε, έχουν τύχει εξαιρετικής αποδοχής, δίνοντας μια άλλη διάσταση στην πελατειακή εμπειρία στον τραπεζικό χώρο. Ήδη λειτουργούν 8 future branches, αρκετά από τα οποία στην περιφέρεια, και στο τέλος του έτους υπολογίζουμε να έχουμε φτάσει τα 12, ενισχύοντας περαιτέρω τις δυνατότητες της Τράπεζας σε ένα πεδίο, τη λιανική τραπεζική, όπου πρωτοστατεί. Έχουμε το μεγαλύτερο μερίδιο σε νέα καταναλωτικά δάνεια, την πρώτη θέση σε Α/Κ και τραπεζοασφαλιστικά προϊόντα ασφαλειών ζωής, που διαθέτουμε μέσω του δικτύου μας και σε σταθερή συνεργασία με τη Eurolife.
Ο Όμιλος δραστηριοποιείται στις 3 κύριες αγορές του, Ελλάδος, Βουλγαρίας και Κύπρου, ενώ η Eurobank Private Bank Luxembourg αποτελεί το κέντρο των δραστηριοτήτων διαχείρισης περιουσίας. Εξαιρετικές είναι οι επιδόσεις στις δραστηριότητες εκτός Ελλάδος. Θεωρούμε την ισχυρή παρουσία σε περισσότερες από μία αγορές ένα ισχυρό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της Eurobank, καθώς το 1/3 των βασικών κερδών μας δημιουργούνται εκτός Ελλάδος, και στοχεύουμε στη διαρκή ενίσχυσή της στις κύριες αγορές της Κύπρου και της Βουλγαρίας.
Η Eurobank Cyprus επεκτείνεται συνεχώς οργανικά με ισχυρή κερδοφορία. Ορόσημο για την τράπεζα αποτελεί η έναρξη της λειτουργίας ενός νέου κεντρικού μηχανογραφικού συστήματος, της TEMENOS, με κορυφαίες προδιαγραφές. Επίσης στην Κύπρο, αξιοποιώντας ευκαιρία που προέκυψε στην αγορά, αυξήσαμε το ποσοστό μας στην Ελληνική Τράπεζα, τη δεύτερη σε μέγεθος στη χώρα, στην οποία κατέχουμε πλέον το 29% – τράπεζα με δραστηριότητες απολύτως συμπληρωματικές εκείνων της Eurobank Cyprus.
Στη Βουλγαρία, εξαγοράσαμε τις τοπικές δραστηριότητες προς ιδιώτες της γαλλικής τράπεζας ΒΝΡ, προσθέτοντας δάνεια ύψους €400 εκ. στο χαρτοφυλάκιό μας.
Αγαπητοί μέτοχοι,
Είστε μέτοχοι ενός δυναμικού και αναπτυσσόμενου χρηματοπιστωτικού οργανισμού με εξαιρετικές προοπτικές. Ας πάμε όμως 10 χρόνια πίσω. Στο 2014, όταν η Eurobank ολοκλήρωσε τη δεύτερη ανακεφαλαιοποίηση αποκλειστικά με ιδιωτικά κεφάλαια. Και όταν το 2015 μας στηρίξατε και πάλι, σε ακραίες συνθήκες, και όταν συμβάλατε στην απαλλαγή μας από την κληρονομιά της κρίσης με τη συγχώνευση με τη Grivalia. Ήσασταν διαρκώς στο πλευρό μας, μολονότι η Τράπεζα δεν έχει δώσει μέρισμα από το 2008. Τι κάνουμε λοιπόν σήμερα, που η εικόνα είναι εντελώς διαφορετική;
Προτεραιότητά μας είναι μια σταθερά υψηλή απόδοση επί των ιδίων κεφαλαίων. Στο πλαίσιο αυτό, αναβαθμίσαμε το στόχο για το 2023 πρώτα σε 13% και τώρα τουλάχιστον σε 14%. Παράλληλα, προχωρήσαμε σε μια πρωτοβουλία που δημιουργεί αξία για τους μετόχους και, μετά από τον επιβεβλημένο εποπτικό διάλογο, εξασφαλίσαμε την έγκριση για να υποβάλουμε σήμερα την πρόταση προς της ΓΣ – με τους όρους που καλείστε να εγκρίνετε- για την εξαγορά από το ΤΧΣ του εναπομένον στην κατοχή του ποσοστού του 1,4% του μετοχικού κεφαλαίου της Τράπεζας. Συναλλαγή που αποτελεί μια έμμεση ανταμοιβή μετόχων, καθώς μέσω αυτής αυξάνονται τα κέρδη ανά μετοχή. Και δεν είναι τυχαίο ότι λάβαμε τη σχετική έγκριση του SSM, η πρώτη τέτοια που δίνεται σε ελληνική τράπεζα μετά την πολυετή οικονομική κρίση. Και θα είμαστε η πρώτη ελληνική τράπεζα χωρίς κρατική συμμετοχή.
Και από του χρόνου, έχουμε ανακοινώσει την πρόθεση μας να διανείμουμε σε μέρισμα ένα ποσοστό 25% της κερδοφορίας του 2023, κατόπιν φυσικά της απαραίτητης εποπτικής έγκρισης.
Αποστολή της Eurobank είναι να παράγει αξία για όλους, να στηρίζει την οικονομική αειφορία και την κοινωνική ευημερία. Στο πλαίσιο αυτό, ο Όμιλος προετοίμασε μια νέα, ολιστική στρατηγική βιωσιμότητας, η οποία τέθηκε ήδη σε εφαρμογή. Έχουμε πρωτοστατήσει στην εισαγωγή θεσμών συμπεριληπτικής οικονομίας στην Ελλάδα. Για την ένταξη στην οικονομική δραστηριότητα ομάδων με μειωμένη πρόσβαση στη συνήθη τραπεζική χρηματοδότηση, όπως οι γυναίκες ή οι νέοι επιχειρηματίες, συνεργαζόμαστε από το 2014 με την Action Finance Initiative (AFI) στο χώρο του micro finance, αξιοποιώντας και τα σχετικά ευρωπαϊκά προγράμματα εγγυήσεων (EaSI).
Ο Πρόεδρος του ΔΣ αναφέρθηκε αναλυτικά στις πρωτοβουλίες μας για τη νεανική επιχειρηματικότητα, μέσω του egg, την προσπάθεια μας για την ανάδειξη του Δημογραφικού ζητήματος και στο πλαίσιο αυτής την πρωτοποριακή πιστεύω απόφαση να μεταφέρουμε μόνιμες θέσεις εργασίας στην Τράπεζα από το κέντρο στην περιφέρεια, ξεκινώντας μάλιστα από τον Έβρο. Καθώς και το μακροβιότερο πρόγραμμα Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, ΜΠΡΟΣΤΑ για την Παιδεία, που συμπληρώνει φέτος 20 χρόνια ανάδειξης της γνώσης και της αριστείας.
Δημιουργούμε όμως αξία και για τους εργαζόμενους μας, μέσω ηθικής αλλά και υλικής ανταμοιβής, με ευρύτερη προβολή, ως παράδειγμα στην κοινωνία. Ήμασταν η πρώτη ελληνική τράπεζα -και από τις πρώτες επιχειρήσεις- που υιοθετήσαμε και συμβατικά το υβριδικό μοντέλο εργασίας, ώστε οι εργαζόμενοι να εργάζονται και εξ αποστάσεως, ενώ καθιερώσαμε το δικαίωμα αποσύνδεσης από τις υπηρεσιακές ηλεκτρονικές εφαρμογές. Θέλουμε να έχουμε ένα εργασιακό πλαίσιο υγιές, ποικιλόμορφο, δίκαιο και χωρίς αποκλεισμούς. Για την κατοχύρωσή του εφαρμόζουμε δύο συγκεκριμένες πολιτικές – την Πολιτική για τη Διαφορετικότητα, την Ισότητα και τη Συμπερίληψη και την Πολιτική κατά της Βίας και της Παρενόχλησης στην Εργασία. Η ουσία τους είναι η ουσία των αξιών του οργανισμού μας.
Κυρίες και κύριοι μέτοχοι,
Είστε μέτοχοι σε έναν οργανισμό για τον οποίο μπορείτε να είστε υπερήφανοι που στηρίξατε και αισιόδοξοι για το μέλλον του και το μέλλον της επένδυσής σας. Απαντώντας σε ένα πλήθος προκλήσεων, η Eurobank σήμερα είναι μια κερδοφόρα Τράπεζα, με ισχυρά μεγέθη και ισολογισμό, με άριστο προσωπικό, με ορθό επιχειρηματικό μοντέλο και ένα ξεκάθαρο σχεδιασμό για τα επόμενα βήματά της. Μετά από μόχθο πολλών ετών, χάρη στη στήριξη σας, χάρη στην εμπιστοσύνη των πελατών μας και τις προσπάθειες των εργαζομένων μας, μπορούμε να εστιάζουμε στον απώτερο σκοπό της Τράπεζας: να δημιουργούμε αξία για εσάς, στηρίζοντας τους πελάτες μας, τους πρωτοπόρους μιας αειφόρου και κοινωνικά διάχυτης ανάπτυξης στη Χώρα μας και παντού όπου έχουμε παρουσία.