Το 13ο Θερινό Σχολείο στην Οπτική της Όρασης (Aegean Summer School in Visual Optics) πραγματοποιήθηκε στο Ηράκλειο από το εργαστήριο Οπτικής και Όρασης του Πανεπιστημίου Κρήτης, με εστιασμένες τις θεματικές ενότητες του στις σύγχρονες τεχνικές διόρθωσης της πρεσβυωπίας.
Ο καθηγητής Ιωάννης Παλλήκαρης, ιδρυτής του εργαστηρίου Οπτικής και Όρασης στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης, και οργανωτής του Θερινού Σχολείου, επισήμανε πως παρότι οι σημαντικές βελτιώσεις στους τομείς της υγιεινής, της διατροφής και της ιατρικής περίθαλψης έχουν επιτυχώς επεκτείνει το προσδόκιμο ζωής επιβραδύνοντας τη φυσιολογική γήρανση, η εμφάνιση της πρεσβυωπίας, δηλαδή της απώλειας της ικανότητάς μας να εστιάζουμε αντικείμενα σε κοντινές αποστάσεις, γίνεται αισθητή πολύ νωρίς, στις παραγωγικές ηλικίες των 40-45 ετών. Αυτό συμβαίνει όπως επεσήμανε ο Σωτήρης Πλαΐνης, οπτομέτρης κι επιστημονικός συνεργάτης στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και συνδιοργανωτής του Θερινού Σχολείου, διότι ο κρυσταλλοειδής φακός του οφθαλμού στο νεαρό οφθαλμό είναι μαλακός και εύκαμπτος και αλλάζει εύκολα σε σχήμα και δύναμη κατά τη συστολή του υπεύθυνου μυ, μια ικανότητα γνωστή ως «προσαρμογή». Με την πάροδο του χρόνου όμως ο φακός χάνει την ελαστικότητά του με αποτέλεσμα να μην γίνεται καμία αλλαγή στην ηλικία περίπου των 50 ετών.
Παρών στο θερινό σχολείο και ο Shehzad Naroo, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Άστον στο Μπέρμιγχαμ και αρχισυντάκτης του επιστημονικού περιοδικού «Contact Lens & Anterior Eye», ο οποίος επισήμανε ότι υπάρχουν διαφορετικές τεχνικές διόρθωσης της πρεσβυωπίας, όπως πολυεστιακοί φακοί επαφής με καινοτόμους σχεδιασμούς ή διόρθωση με μονοόραση, όπου ένα μάτι διορθώνεται για να εστιάζει κοντά ενώ το άλλο μάτι εξασφαλίζει μακρινή όραση. «Επίσης, τα τελευταία χρόνια έχουν εξελιχθεί οι σχεδιασμοί των “ πολυεστιακών” γυαλιών (σχεδιασμοί προοδευτικής ισχύος) με αποτέλεσμα οι χρήστες να παρουσιάζουν καλύτερη και γρηγορότερη προσαρμοστικότητα, εξασφαλίζοντας παράλληλα λειτουργικότερη όραση για όλες τις αποστάσεις» όπως είπε.
Ένας πρωτοπόρος, όπως χαρακτηρίζεται, ερευνητής στο θεματικό πεδίο της φυσιολογίας και της οπτικής της πρεσβυωπίας (ερευνητής τόσο στους ανθρώπους όσο και στους πιθήκους) στο πανεπιστήμιο του Χιούστον στις ΗΠΑ, ο Adrian Glasser, αναφέρει: «Υπάρχουν πολλές διαθέσιμες σήμερα επιλογές για τη θεραπεία των συμπτωμάτων της πρεσβυωπίας. Αν και οι επιλογές προσφέρουν ανακούφιση από τα συμπτώματα της πρεσβυωπίας, καμία από αυτές δεν αναστρέφει πραγματικά τις ηλικιακές αλλαγές που προκαλούν την πρεσβυωπία. Η πιο διαδεδομένη επιλογή είναι η χειρουργική επέμβαση καταρράκτη, όπου ο κρυσταλλοειδής φακός του οφθαλμού αφαιρείται και αντικαθίσταται με έναν πολυεστιακό ενδοφθάλμιο φακό, δηλαδή έναν τεχνητό φακό που εξασφαλίζει, όπως ο αντίστοιχος φακός επαφής, ταυτόχρονη όραση τόσο για μακριά όσο και κοντά. Υπάρχουν επίσης φάρμακα υπό δοκιμή που αποσκοπούν στο να μαλακώσουν τον φακό για να προσπαθήσουν να αποκαταστήσουν την ελαστικότητά του, αν και αυτά δεν έχουν ακόμη εγκριθεί για κλινική χρήση».
Σύμφωνα με τον κ. Παλλήκαρη αν και η πρεσβυωπία είναι ενοχλητική, δεν αποτελεί μια κατάσταση απειλητική για τη ζωή. «Επειδή υπάρχουν ασφαλείς και αξιόπιστοι τρόποι αντιμετώπισης των συμπτωμάτων της πρεσβυωπίας χωρίς χειρουργική επέμβαση, σε κάθε περίπτωση η επιλογή της χειρουργικής επέμβασης για τη διόρθωση της πρεσβυωπίας πρέπει να εξετάζεται πολύ προσεκτικά».
Σήμερα υπάρχει η τεχνολογία, σύμφωνα με τον κ. Παλλήκαρη, μέρος της οποίας αναπτύσσεται στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης, για τη διάγνωση των πρώιμων αλλαγών πριν από την ανάπτυξη του καταρράκτη. «Η αξιοποίηση αυτής της τεχνολογίας βοηθά τους ιατρούς να λάβουν την καλύτερη απόφαση για τη διαχείριση της πρεσβυωπίας στους ηλικιωμένους ασθενείς: ανάλογα με τα αποτελέσματα των δοκιμασιών, ο οφθαλμίατρος μπορεί να επιλέξει την εμφύτευση ενδοφακών σύγχρονων τεχνολογιών ή την εμφύτευση ενός ενδοκερατοειδικού ενθέματος, ενός μικροσκοπικού φακού που αυξάνει το βάθος εστίασης του ματιού, ο οποίος έχει πρόσφατα αναπτυχθεί στο πανεπιστήμιο της Κρήτης και σήμερα χρησιμοποιείται ευρέως σε όλο τον κόσμο».
Ο Adrian Glasser γνωστοποιεί επίσης ότι η πραγματική αναστροφή της πρεσβυωπίας αφορά την αποκατάσταση της ικανότητας προσαρμογής του «γηρασμένου» κρυσταλλοειδή φακού στα επίπεδα της νεανικής ηλικίας. «Η αναστροφή της πρεσβυωπίας αποτελεί ένα από τα “ ιερά δισκοπότηρα” της οφθαλμολογίας. Πολλοί ερευνητές και εταιρείες εργάζονται ώστε να δώσουν λύση στο πρόβλημα της πρεσβυωπίας αλλά είναι δύσκολο να προβλεφθεί πώς και πότε θα μπορούσε τελικά να επιτευχθεί αυτό. Θα μπορούσε να συμβεί με μια νέα γενιά ενδοφακών που αλληλεπιδρούν με τους μυς του οφθαλμού για να αλλάξουν δύναμη όταν οι μύες συστέλλονται, θα μπορούσε να είναι ένα φάρμακο που θα εμπόδιζε τη σκλήρυνση του φακού ή θα μπορούσαν να είναι “ έξυπνοι” φακοί επαφής ικανοί να αντικαταστήσουν την ικανότητα προσαρμογής του φακού», τόνισε.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
