Η καινοτομία αποτελεί μια από τις βασικές προϋποθέσεις για την προσέλκυση των επενδύσεων. Αυτή τη στιγμή στην κορυφή του ελληνικού συστήματος καινοτομίας βρίσκεται ο τομέας των βιοεπιστημών και των υπηρεσιών υγείας, με 81 νεοφυείς επιχειρήσεις, σύμφωνα με στοιχεία του Elevate Greece.
Είναι ενδεικτικό πως στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη το 65% και 35% αντίστοιχα, των φαρμάκων και διαγνωστικών μεθόδων που αδειοδοτούνται προέρχεται από την συνεργασία των φαρμακευτικών εταιρειών με start ups. Πολλές από αυτές έχουν ιδρυθεί από πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα. Στην Ελλάδα ο ΣΕΒ έχει αναλάβει την πρωτοβουλία να φέρει σε επαφή τις νεοφυείς επιχειρήσεις και τα πανεπιστήμια με επενδυτικούς φορείς ώστε οι νέες ιδέες να μπορέσουν να… καρποφορήσουν.
«Εμείς ως ακαδημαϊκοί δεν έχουμε τη γνώση να λειτουργήσουμε ως επιχειρηματίες. Είμαστε προσανατολισμένοι στην ανάπτυξη νέας γνώσης, στην έρευνα, στην επιστήμη. Η ομάδα εργασίας που έχει δημιουργηθεί είναι εστιασμένη στις επιστήμες ζωής και για εμάς τους πανεπιστημιακούς έχει σημασία ότι μπορούμε να μπούμε σε μια λογική επιχειρηματικότητας μέσω της εμπειρίας του ΣΕΒ. Η πανεπιστημιακή κοινότητα έχει τη δυνατότητα να παράγει νέα γνώση η οποία μπορεί να δημιουργήσει διεθνώς καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες» ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο καθηγητής Φαρμακολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης, Αχιλλέας Γραβάνης.
Η ελληνική εταιρεία βιοτεχνολογίας ProGnosisBiotech από τη Λάρισα μέσα σε λίγους μήνες ανέπτυξε rapid test αντιγόνου. Η εταιρεία τεχνοβλαστός EnzyQuest, του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ), δραστηριοποιείται τον τομέα της ενζυμικής βιοτεχνολογίας και φτιάχνει μοριακά test (PCR) με προδιαγραφές εγκεκριμένες από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Η BiopixDNATechnology, από το Πανεπιστήμιο της Κρήτης, αποτελεί για τον κλάδο παράδειγμα αναπτυσσόμενης εταιρείας.
Αυτές είναι μόνο μερικές από τις εταιρείες οι προσπάθειες των οποίων όχι μόνο συμβάλουν στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας αλλά και στην εθνική αυτονομία. Μια στις δέκα νεοφυείς επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας απασχολούν το μεγαλύτερο ποσοστό εργαζόμενων και προσελκύουν την υψηλότερη χρηματοδότηση. Είναι ενδεικτικό πως το 33% των επιχειρήσεων που χρηματοδοτούνται στη χώρα μας ανήκει στον κλάδο βιοεπιστημών και υγείας, σύμφωνα με στοιχεία του ΣΕΒ.
«Επιδιώκουμε να συμβάλλουμε ώστε να ενδυναμωθεί η έρευνα που παράγεται από Πανεπιστήμια και Ερευνητικά κέντρα, ιδιαίτερα σε τομείς που έχουν επενδυτικό ενδιαφέρον, για να γίνονται περισσότερες κλινικές μελέτες στην Ελλάδα. Επίσης, στους στόχους μας είναι να αναπτυχθούν ταχύτερα οι νεοφυείς επιχειρήσεις του κλάδου, αλλά και να καλλιεργηθούν οι συνεργασίες μεταξύ startups, ερευνητών, φαρμακοβιομηχανίας, δημόσιων και ιδιωτικών νοσοκομείων τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό» επισήμανε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η διευθύντρια του Τομέα Καινοτομίας του ΣΕΒ, Μάγκυ Αθανασιάδη.
Παγκοσμίως, οι συνολικές επενδύσεις σε start ups των βιοεπιστημών ξεπέρασαν τα 100 δισ. δολάρια το 2021. Είναι ενδεικτικό ότι τα τελευταία 15 χρόνια η φαρμακευτική βιομηχανία κλείνει πολλά εργαστήρια και χρηματοδοτεί την έρευνα μέσω των πανεπιστημίων. Το Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο της Ζυρίχης μάλιστα, δίνει σε καθηγητές κεφάλαια της τάξης των 100.000 ευρώ με την προϋπόθεση να λάβει το 5% των μετοχών των εταιρειών που αναπτύσσονται.
Στην Αθήνα στην πρώτη συνάντηση «Healthcare&LifeSciencesMeet-up» που διοργάνωσε ο ΣΕΒ, 51 startups του κλάδου παρουσίασαν τα καινοτόμα προϊόντα τους, αντάλλαξαν σκέψεις και απόψεις για τις προοπτικές ανάπτυξης στην ελληνική και διεθνή αγορά και συζήτησαν για τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν. Στην πλειοψηφία τους οι επιχειρήσεις εντόπισαν την εξεύρεση ταλέντου και τις επαφές με μεγάλες επιχειρήσεις από άλλες χώρες ως τις σημαντικότερες προκλήσεις για γρήγορη επιχειρηματική ανάπτυξη. Η επόμενη συνάντηση έχει προγραμματιστεί για τις 11 Οκτωβρίου.
Ζητήματα στα οποία επίσης αναζητούνται λύσεις είναι ευκολότερη πρόσβαση σε αρχικό κεφάλαιο από προγράμματα τύπου ΕΣΠΑ για την κάλυψη μισθοδοσίας, την αγορά εξοπλισμού και τα βήματα που απαιτούνται για είσοδο στην αγορά. Στα θέματα που απασχολούν τις νεοφυείς επιχειρήσεις περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων: η πρόσβαση σε ανωνυμοποιημένα δεδομένα ασθενών, η αποζημίωση από τα Εθνικά Συστήματα Υγείας, το πλαίσιο διανοητικής ιδιοκτησίας, καθώς και το ρυθμιστικό πλαίσιο προκειμένου ψηφιακές εφαρμογές υγείας να πάρουν την πιστοποίηση CE και να βγουν στην αγορά.
Στον ΣΕΒ θεωρείται δεδομένο πως λόγω του υψηλού επιπέδου των ιατρικών σχολών της χώρας και των φοιτητών ο τομέας επιστημών υγείας και βιοτεχνολογίας έχει μεγάλη δυναμική στην Ελλάδα που αν ενισχυθεί, μπορεί να αναχθεί σε ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της χώρας. Η πανδημία στη συγκεκριμένη περίπτωση λειτούργησε βοηθητικά.
ΑΠΕ-ΜΠΕ / Μαρία Παππά
