Συνέντευξη του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του ΑΝΤ1 και στον δημοσιογράφο Νίκο Χατζηνικολάου
«Θέλω να διαβεβαιώσω τον ελληνικό λαό ότι έχουμε επαρκέστατα εμβόλια. Ειδικά από τον Απρίλιο και μετά θα έχουμε πολύ μεγαλύτερη προσφορά εμβολίων σε σχέση με τη ζήτηση για εμβολιασμό που θα υπάρχει. Η δυσκολία είναι αυτή τη στιγμή που έχουμε λιγότερα εμβόλια, γι’ αυτό και υπάρχει μια σταδιακή αύξηση του εμβολιασμού και του αριθμού των εμβολίων που γίνονται ημερησίως, προκειμένου να κατανείμουμε με έναν λογικό τρόπο τα εμβόλια τα οποία έχουμε στη διάθεσή μας», τόνισε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη συνέντευξη του στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του ΑΝΤ1 και στον δημοσιογράφο Νίκο Χατζηνικολάου.
«Έχουμε προαγοράσει τον διπλάσιο αριθμό εμβολίων από ό,τι χρειαζόμαστε. Εάν κάποιοι πιστεύουν ότι πρέπει να αγοράσουμε ακόμα περισσότερα θα είναι οι πρώτοι οι οποίοι θα σπεύσουν μετά να μας κατηγορήσουν και να υπονοήσουν ότι το κάνουμε για λόγους οικονομικής δοσοληψίας», ανέφερε ο Πρωθυπουργός, και πρόσθεσε ότι «μέχρι τον Ιούνιο θα έχει εμβολιαστεί ένα σημαντικό ποσοστό του ελληνικού πληθυσμού».
Για την πορεία της πανδημίας
«Αυτή τη στιγμή η πανδημία υποχωρεί στη χώρα μας εδώ και αρκετές εβδομάδες. Αυτό μας κάνει πιο αισιόδοξους ότι έχουμε καταφέρει να περιορίσουμε το δεύτερο κύμα και φυσικά αυτά είναι και τα δεδομένα, τα οποία θα έχουν στη διάθεσή τους οι ειδικοί, προκειμένου την Παρασκευή να μας κάνουν τις εισηγήσεις για το πώς πρέπει να προχωρήσουμε το άνοιγμα της οικονομικής δραστηριότητας» ανέφερε ο Πρωθυπουργός.
Αναφερόμενος στη στάση της αντιπολίτευσης ανέφερε χαρακτηριστικά: «Ειδικά στο δεύτερο κύμα, αυτό που βλέπω δεν είναι αντιπολίτευση, είναι απογοήτευση. Έτσι τουλάχιστον το εισπράττω εγώ. Και είμαι πάντα ανοιχτός στην καλοπροαίρετη κριτική και πάντα ανοιχτός σε προτάσεις για να γίνουμε καλύτεροι».
Για το άνοιγμα του λιανεμπορίου και την οικονομική στήριξη
«Να γνωρίζουν όλοι οι συμπολίτες μας και οι ειδικές κατηγορίες εργαζόμενων ότι θα σταθούμε δίπλα στον καθένα και στην κάθε μία που έχουν ανάγκη», τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης. «Το κράτος ήταν, είναι και θα είναι δίπλα στις επιχειρήσεις και στους εργαζόμενους», είπε, και προανήγγειλε ότι «θα συνεχιστεί η Επιστρεπτέα Προκαταβολή όσο χρειάζεται για να στηρίξουμε επιχειρήσεις οι οποίες έχουν ανάγκη, που θα δούνε μεγάλη πτώση του τζίρου τους».
Για την περίοδο των εκπτώσεων είπε ότι «με ενδιαφέρει να μπορέσουμε να επανέλθουμε στο καθεστώς που ήμασταν τουλάχιστον τα Χριστούγεννα, για να μπορέσει η αγορά να λειτουργήσει έστω και με το click away ή έστω και στα καταστήματα ρούχων και παπουτσιών να μπορούμε να δώσουμε τη δυνατότητα σε πολίτες να μπαίνουν στα καταστήματα με ραντεβού. Το βασικό μας μέλημα αυτή στιγμή -και το καταλαβαίνω απόλυτα- είναι να βοηθήσουμε, να το πω πολύ απλά στη γλώσσα της αγοράς, το εμπόριο να ξεστοκάρει. Αυτό έχει πολύ μεγάλη σημασία γι’ αυτό και το μέλημά μας και η προσοχή μας θα στραφεί στο πώς θα μπορέσουμε να διαχειριστούμε το ζήτημα των εκπτώσεων».
Τόνισε όμως ότι το άνοιγμα εξαρτάται από την απόφαση της Επιτροπής των επιστημόνων. «Δεν είμαι εγώ αυτός ο οποίος θα υποδείξει στην Επιτροπή τελικά τι θα αποφασίσει. Θα πω μόνο ένα πράγμα: Ότι αυτή τη στιγμή τα επιδημιολογικά δεδομένα είναι πολύ καλύτερα από αυτά τα οποία ήταν στις 15 Δεκεμβρίου, όταν αποφασίσαμε να ανοίξουμε μέσω του click away», είπε.
Ανέφερε επίσης ότι «θα υπάρχει καινούργιο πρόγραμμα “ΓΕΦΥΡΑ” το οποίο θα επιτρέψει στους ενήμερους δανειολήπτες να λάβουν μία σημαντική οικονομική υποστήριξη για να μπορούν να πληρώνουν τα δάνειά τους».
Για την επανέναρξη των διερευνητικών
«Η Κυβέρνησή μας επιδίωξε από την πρώτη στιγμή την επανέναρξη των διερευνητικών επαφών, που τονίζω είναι άτυπες συνομιλίες, δεν είναι διαπραγματεύσεις. Θέτοντας όμως ένα συγκεκριμένο πλαίσιο για να μπορέσουν αυτές να επανεκκινήσουν.Το πλαίσιο ήταν πάρα πολύ σαφές. Να μην υπάρχει καμία δραστηριότητα ερευνητική εντός Ελληνικής ΑΟΖ και να συνεχίσουμε από εκεί που σταματήσαμε. Δηλαδή σε ένα προδιαγεγραμμένο πλαίσιο με αντικείμενο την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών».
Σε ερώτημα για το αν θα τεθούν στο τραπέζι θέματα αποστρατιωτικοποίησης νησιών μας, γκρίζες ζώνες κλπ. ο Πρωθυπουργός ήταν σαφής: «Δεν πρόκειται καμία Ελληνική Κυβέρνηση να συζητήσει τα θέματα αυτά. Όμως να σας πω και κάτι για να είμαστε δίκαιοι: Καμία Ελληνική Κυβέρνηση δεν τα συζήτησε ποτέ στο παρελθόν, δεν θα τα συζητήσει και αυτή. Είμαι πολύ ξεκάθαρος. Είναι θέματα τα οποία δεν είναι αντικείμενο συζήτησης με την Τουρκία».
Στο ερώτημα αν υπάρχει ελπίδα ότι μπορεί να καταλήξουμε σε συνυποσχετικό και να φτάσουμε στη Χάγη για τα θέματα που συνδέονται με τις θαλάσσιες ζώνες ο Πρωθυπουργός ανέφερε: «Έχω τη διάθεση και την επιθυμία να βρούμε ένα πλαίσιο μακροπρόθεσμης συνεννόησης και επίλυσης της βασικής μας διαφοράς με την Τουρκία. Και πιστεύω ότι και η Τουρκία πρέπει να αντιλαμβάνεται ότι αυτό είναι προς δικό της όφελος».
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης
Νίκος Χατζηνικολάου: Κύριε Πρόεδρε, σας ευχαριστώ που δεχθήκατε την πρόσκληση του ΑΝΤ1 και του δελτίου ειδήσεων για αυτή τη συνέντευξη και θέλω να ξεκινήσω αμέσως από την πανδημία και από την κριτική που δέχεται η Κυβέρνησή σας. Την κριτική ότι ενώ στο πρώτο lockdown, στο πρώτο κύμα, η χώρα τα πήγε πολύ καλά στο δεύτερο βρεθήκαμε μπροστά σε χιλιάδες νεκρούς, ιδιαίτερα το Νοέμβριο και μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου.
Θέλω να σας ρωτήσω τι έφταιξε; Τι πήγε άσχημα; Δεν προετοιμαστήκαμε σωστά τη δεύτερη φορά; Αψηφήσαμε το ενδεχόμενο ενός δεύτερου κύματος;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Όχι κ. Χατζηνικολάου. Σε καμία περίπτωση δεν αψηφήσαμε αυτό το ενδεχόμενο. Εξ ου και κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, αλλά και το φθινόπωρο, προετοιμαστήκαμε έτσι ώστε να ενισχύσουμε το Εθνικό Σύστημα Υγείας με πολύ περισσότερα κρεβάτια εντατικής θεραπείας και με πολύ περισσότερους γιατρούς και νοσηλευτές.
Γνωρίζαμε ότι θα ερχόταν δεύτερο κύμα και γνωρίζαμε ότι το δεύτερο κύμα θα είχε την ιδιαιτερότητα ότι θα χτυπήσει το φθινόπωρο και όχι την άνοιξη. Και όπως απεδείχθη τελικά για όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες το δεύτερο κύμα ήταν τελικά πιο βίαιο. Και πράγματι δυστυχώς στη χώρα μας θρηνήσαμε από το δεύτερο κύμα πολύ περισσότερους νεκρούς απ’ ό,τι στο πρώτο κύμα. Ξέρετε, είναι μια πολύ άχαρη στατιστική αυτή, η σύγκριση των νεκρών.
Πρέπει να σας πω όμως ότι και σήμερα ακόμα, που μιλάμε, έχοντας όλα τα δεδομένα στη διάθεσή μας, η Ελλάδα τα έχει καταφέρει σχετικά καλύτερα σε σχέση με άλλες Ευρωπαϊκές χώρες. Αυτή τη στιγμή η πανδημία υποχωρεί στη χώρα μας, υποχωρεί εδώ και αρκετές εβδομάδες.
Έχω μάλιστα εδώ, γιατί αξίζει τον κόπο νομίζω να τα δούμε, κάποια στοιχεία. Αυτά είναι τα στοιχεία του συνόλου, για να έχουν μία οπτική εικόνα των νοσηλευόμενων οι τηλεθεατές σας. Εδώ είχαμε φτάσει στην κορυφή, εδώ βρισκόμαστε σήμερα.
Και αυτή είναι η εικόνα των διασωληνωμένων. Είχαμε φτάσει σε παραπάνω από 600 διασωληνωμένους στις αρχές του Δεκεμβρίου και σήμερα είμαστε κάτω από τους 350.
Αυτό μας κάνει πιο αισιόδοξους ότι έχουμε καταφέρει να περιορίσουμε το δεύτερο κύμα και φυσικά αυτά είναι και τα δεδομένα, τα οποία θα έχουν στη διάθεσή τους οι ειδικοί, προκειμένου την Παρασκευή να μας κάνουν τις εισηγήσεις για το πώς πρέπει να προχωρήσουμε το άνοιγμα της οικονομικής δραστηριότητας.
Νίκος Χατζηνικολάου: Ο Αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης μιλάει για εγκληματικές ευθύνες της Κυβέρνησης για τον Νοέμβριο. Λέει δηλαδή ότι δεν έγινε ό,τι έπρεπε να γίνει για να ενισχυθούν οι Εντατικές, να ενισχυθεί το σύστημα υγείας, με συνέπεια να πιαστούμε στον ύπνο, να πιαστούμε απροετοίμαστοι.
Και πρέπει να σας πω ότι υπήρξε και αυτή η δήλωση ενός Υπουργού σας, του κ. Γεωργιάδη, ο οποίος είπε ότι στη Θεσσαλονίκη σεβόμενοι την Εκκλησία και τις παραδόσεις της, ενόψει της εορτής του Αγίου Δημητρίου, του Πολιούχου της πόλης, δεν προχωρήσατε στην λήψη μέτρων, δεν προχωρήσατε σε lockdown, παρότι οι λοιμωξιολόγοι σας το εισηγήθηκαν.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Η αλήθεια κ. Χατζηνικολάου είναι ότι ουδέποτε η Επιτροπή, την οποία και εγώ συμβουλεύομαι και της οποίας τις κατευθύνσεις ακολουθούμε πάντα, μας εισηγήθηκε κλείσιμο της Θεσσαλονίκης πριν από τις εορτές της 26ης και της 28ης Οκτωβρίου.
Είναι αλήθεια ότι επιμέρους είχαν αυτήν την άποψη, κατατέθηκε στο δημόσιο διάλογο από γιατρούς και από λοιμωξιολόγους. Εξ ου και εγώ ο ίδιος, με θάρρος στη Βουλή, αναγνώρισα ότι εκ των υστέρων, αν γνώριζα όσα γνωρίζω σήμερα, βεβαίως και θα είχαμε κλείσει τη Θεσσαλονίκη μία εβδομάδα νωρίτερα.
Αν επανέλθουμε όμως στα στοιχεία τα οποία σας έδειξα θα δείτε ότι η καμπύλη αυτή της απότομης εκθετικής αύξησης ξεκινάει από τις αρχές Νοεμβρίου, όχι από τα μέσα Οκτωβρίου. Κατά συνέπεια, ήμασταν απολύτως συνεπείς με αυτά τα οποία γνωρίζαμε και δεχθήκαμε τις εισηγήσεις των ειδικών παρότι ναι, είναι αλήθεια, ότι επιμέρους υπήρχαν απόψεις ότι έπρεπε να κλείσουμε τη Θεσσαλονίκη νωρίτερα.
Αλλά, ξέρετε, τέτοιες απόψεις κατατίθενται συνέχεια στον δημόσιο διάλογο. Εξάλλου εσείς δίνετε συνέχεια -όχι εσείς προσωπικά- τα μέσα δίνουν συνέχεια βήμα σε ειδικούς και υπάρχουν επιμέρους απόψεις οι οποίες δεν εναρμονίζονται πάντα με την τελική εισήγηση της Επιτροπής.
Νίκος Χατζηνικολάου: Υπάρχει και δικαστική έρευνα πλέον γι’ αυτό, εν εξελίξει. Θέλετε να το σχολιάσετε;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Δεν θέλω να κάνω κανένα σχόλιο για οποιαδήποτε δικαστική έρευνα, αυτό το οποίο πρέπει να σας πω, όμως, είναι ότι έγινε ό,τι ήταν ανθρωπίνως δυνατόν και στη στήριξη του συστήματος υγείας στην Βόρεια Ελλάδα και στη στήριξη των περιφερειακών νοσοκομείων. Γιατροί και νοσηλευτές υπερέβαλαν εαυτόν -ειδικά στην Βόρεια Ελλάδα. Τους ευχαριστώ και πάλι γι’ αυτά τα οποία προσέφεραν στο Εθνικό Σύστημα Υγείας. Προφανώς δεν ήταν δυνατόν να αποτραπεί η απώλεια κάθε ανθρώπινης ζωής. Είμαι απολύτως βέβαιος ότι κάναμε ό,τι ήταν δυνατόν.
Και σε αυτή την κριτική την οποία ακούω, η οποία πάρα πολλές φορές, λυπάμαι που θα το πω, είναι παντελώς ανερμάτιστη, κ. Χατζηνικολάου, θα είναι καλό να μην υπονομεύουμε και τη συνολική προσπάθεια και τη συνολική εικόνα της χώρας.
Αυτή είναι η εικόνα της χώρας σήμερα (παρουσίαση χάρτη). Βλέπετε μία Ευρώπη κατακόκκινη και βλέπετε μόνο τις Σκανδιναβικές χώρες και την Ελλάδα να είναι κίτρινη και λίγο πράσινη στο σύνθετο δείκτη του ECDC.
Αυτή, λοιπόν, είναι η πραγματικότητα. Αν αρχίσουμε να τσακωνόμαστε και για τα δεδομένα και για το τι πραγματικά συμβαίνει στην Ελλάδα, καταλαβαίνετε ότι δεν μπορούμε να κάνουμε…
Νίκος Χατζηνικολάου: Βέβαια, ξέρετε κ. Πρόεδρε τι λέει ο ΣΥΡΙΖΑ; Λέει για 100 νεκρούς στο Μάτι σήκωσε μεγάλο θόρυβο η Νέα Δημοκρατία τότε, ενώ τώρα έχουμε 5.000 θανάτους.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κάνουμε αυτή τη σύγκριση; Εγώ δεν την έχω ακούσει αυτή τη σύγκριση από τον κ. Τσίπρα και ελπίζω πραγματικά να μην το πει αυτό δημόσια.
Νίκος Χατζηνικολάου: Το έχουν πει πολλά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Θα συγκρίνουμε το Μάτι με μία πανδημία; Μία πανδημία η οποία έχει χτυπήσει όλο τον πλανήτη;
Νίκος Χατζηνικολάου: Το λέει ο κ. Ηλιόπουλος, ο εκπρόσωπος, συνεχώς
Κυριάκος Μητσοτάκης: Λοιπόν, μία πανδημία στην οποία έχουν πεθάνει σχεδόν 2 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο, με μία φυσική καταστροφή στην οποία ασκήσαμε πρωτίστως κριτική, κ. Χατζηνικολάου, όχι τόσο για αυτό το οποίο συνέβη, αυτό είναι κάτι το οποίο το ερευνά η Δικαιοσύνη. Αλλά για την επικοινωνιακή διαχείριση αυτής της τραγωδίας. Εκεί είχε ασκηθεί η μεγάλη κριτική στον κ. Τσίπρα.
Επιτρέψτε μου να πω ότι αυτή η σύγκριση είναι παντελώς άστοχη. Και ευτυχώς τουλάχιστον -γιατί θα υποβίβαζε πολύ τον πολιτικό διάλογο- δεν την έχω ακούσει από τον κ. Τσίπρα. Έχω ακούσει άλλα πράγματα από τον κ. Τσίπρα τα οποία είναι παντελώς ανυπόστατα, δεν έχω ακούσει αυτό.
Νίκος Χατζηνικολάου: Την κάνει ο κ. Ηλιόπουλος, αυτή την σύγκριση, ο εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ξέρετε, εγώ περιμένω πάντα, και για αυτό και θα βρεθώ στην Βουλή την Παρασκευή -όπως βρίσκομαι πολύ τακτικά- να κάνω μία ουσιαστική συζήτηση και να συζητήσω με τα κόμματα της Αντιπολίτευσης. Και περιμένω πάντα να ακούσω συγκεκριμένες προτάσεις.
Μιας και με ρωτάτε όμως, επιτρέψτε μου να σας πω ότι στερείται οποιασδήποτε σοβαρότητας πρόταση όπως αυτή που άκουσα από τον κ. Τσίπρα, να πάρουμε, λέει, τις πατέντες και να παράγουμε τα εμβόλια στην Ελλάδα. Μα δεν γνωρίζει ο κ. Τσίπρας ότι δεν υπάρχει η παραγωγική δυνατότητα στην Ελλάδα σήμερα για να παρασκευάσουμε αυτά τα εμβόλια; Αυτά είναι πολύ βασικά πράγματα.
Πάντως, πρέπει να σας πω ότι στον κορονοϊό, ειδικά στο δεύτερο κύμα, αυτό που βλέπω δεν είναι αντιπολίτευση, είναι απογοήτευση. Έτσι τουλάχιστον το εισπράττω εγώ. Και είμαι πάντα ανοιχτός στην καλοπροαίρετη κριτική και πάντα ανοιχτός σε προτάσεις για να γίνουμε καλύτεροι.
Νίκος Χατζηνικολάου: Πάντως τον άκουσα, βγαίνοντας από την συνάντησή του με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, να προτείνει Συμβούλιο των Πολιτικών Αρχηγών και να εμφανίζεται με διάθεση συναίνεσης. Και τον είχα ακούσει και πριν λίγο καιρό, κ. Πρόεδρε, να σας προτείνει να τοποθετηθεί ένα πρόσωπο κοινής εμπιστοσύνης στο Υπουργείο Υγείας.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Πιστεύω, χωρίς να θέλω να υποδείξω τι θα συζητήσουμε, ότι θα έχει πολύ μεγαλύτερο ενδιαφέρον να συζητήσουμε για το τι θα κάνουμε από εδώ και στο εξής και για το μέλλον. Εξάλλου, με τον κ. Τσίπρα θα έχω την ευκαιρία να βρεθώ στην Βουλή την Παρασκευή και να απαντήσω στην κριτική του.
Νίκος Χατζηνικολάου: Απλώς θέλω ένα σχόλιό σας για την πρότασή του για σύσκεψη των Πολιτικών Αρχηγών υπό την Πρόεδρο της Δημοκρατίας και θα προχωρήσω.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Γιατί να συζητήσουμε με κλειστές τις πόρτες με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας; Να πούμε τι ακριβώς οι πολιτικοί αρχηγοί, όταν μπορούμε να συζητήσουμε δημόσια στο Κοινοβούλιο, ενώπιον του ελληνικού λαού.
Νίκος Χατζηνικολάου: Έρχομαι στον εμβολιασμό. Είπατε ότι η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για την άρση της πατέντας και για την παραγωγή στην Ελλάδα είναι ανέφικτη, ότι δεν μπορεί να εφαρμοστεί.
Ωστόσο εγώ είδα ένα δημοσίευμα στο «Politico» το οποίο «κατηγορεί» την Ελλάδα, το κατηγορεί βάλτε το σε εισαγωγικά, ότι θα μπορούσε να είχε αγοράσει άλλα 2 εκατομμύρια δόσεις εμβολίου της Moderna και δεν το έπραξε. Και θέλω να ρωτήσω εάν είναι αληθές αυτό και γιατί.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κύριε Χατζηνικολάου, η Ελλάδα από την πρώτη στιγμή προσαρμόστηκε και συμμετείχε στη μεγάλη ευρωπαϊκή προσπάθεια προμήθειας του εμβολίου.
Και μπορεί κάποιος να ασκήσει όντως μία κριτική στην Ευρωπαϊκή Ένωση ότι ενδεχομένως να άργησε λίγο σε σχέση με τις Ηνωμένες Πολιτείες και με το Ηνωμένο Βασίλειο. Για σκεφτείτε όμως τι θα είχε συμβεί εάν δεν είχαμε ευρωπαϊκές αγορές. Όλες οι μεγάλες και ισχυρές χώρες θα έσπευδαν να εξασφαλίσουν για τον εαυτό τους περισσότερα εμβόλια, με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν εμβόλια για τις μικρότερες, πιο αδύναμες χώρες. Ήταν μία επιτυχία της Ευρώπης ότι αγοράσαμε τα εμβόλια μαζί.
Τι έκανε, λοιπόν, η Ελλάδα; Η Ελλάδα σήμερα, κ. Χατζηνικολάου, έχει ήδη προαγοράσει 25 εκατομμύρια δόσεις. Και επειδή υπάρχουν εμβόλια διδοσικά και μονοδοσικά, αυτό αντιστοιχεί σε παραπάνω από 15 εκατομμύρια εμβόλια για 7 άντε 8 εκατομμύρια συμπολιτών μας -στην καλύτερη περίπτωση- που θα εμβολιαστούν.
Έχουμε δηλαδή προαγοράσει τον διπλάσιο, θα το ξαναπώ, τον διπλάσιο αριθμό εμβολίων από ό,τι χρειαζόμαστε. Εάν κάποιοι πιστεύουν ότι πρέπει να αγοράσουμε ακόμα περισσότερα θα είναι οι πρώτοι οι οποίοι θα σπεύσουν μετά να μας κατηγορήσουν και να υπονοήσουν ότι το κάνουμε για λόγους οικονομικής δοσοληψίας.
Θέλω να διαβεβαιώσω λοιπόν τον ελληνικό λαό ότι έχουμε επαρκέστατα εμβόλια. Ειδικά από τον Απρίλιο και μετά θα έχουμε πολύ μεγαλύτερη προσφορά εμβολίων σε σχέση με τη ζήτηση για εμβολιασμό που θα υπάρχει. Η δυσκολία είναι αυτή τη στιγμή που έχουμε λιγότερα εμβόλια, γι’ αυτό και υπάρχει μια σταδιακή αύξηση του εμβολιασμού και του αριθμού των εμβολίων που γίνονται ημερησίως, προκειμένου να κατανείμουμε με έναν λογικό τρόπο τα εμβόλια τα οποία έχουμε στη διάθεσή μας.
Νίκος Χατζηνικολάου: Κύριε Πρόεδρε, ακούω να διατυπώνεται από ανθρώπους, κυρίως του χώρου του τουρισμού, πολύ μεγάλη αγωνία για το αν θα προλάβουμε να έχουμε ένα «Covid-free καλοκαίρι» να το πω έτσι.
Αν θα προλάβει δηλαδή η τουριστική μας «βιομηχανία» να αξιοποιήσει τη φετινή τουριστική περίοδο διότι είναι ήδη καταπονημένες οι επιχειρήσεις από την περσινή δυσκολία που πέρασαν. Και βέβαια φαντάζομαι ότι αυτό είναι και ένα θέμα που αφορά την εθνική μας οικονομία.
Επομένως το ερώτημα είναι διπλό: Είναι μεν το αν έχουμε αρκετά εμβόλια -και αυτό το απαντήσατε- είναι επίσης όμως πότε θα τα έχουμε και με τι ρυθμό μπορούμε να προχωρήσουμε στους εμβολιασμούς του πληθυσμού;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Να τα πάρουμε με τη σειρά. Θα έχουμε στο πρώτο τρίμηνο περί τα 4.000.000 δόσεις μέχρι τέλη Μαρτίου. Άρα θα μπορούμε να έχουμε εμβολιάσει κοντά στα 2.000.000 συμπολίτες μας.
Επειδή δεν εμβολιάζουμε τυχαία, αλλά εμβολιάζουμε τους συμπολίτες μας οι οποίοι έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη, δηλαδή κινδυνεύουν περισσότερο, δηλαδή είναι πιο πιθανό να νοσηλευτούν, αυτό σημαίνει ότι μειώνουμε δυσανάλογα πολύ την ενδεχόμενη πίεση στο Εθνικό Σύστημα Υγείας.
Κατά συνέπεια τον Μάρτιο θα είμαστε ήδη σε πολύ καλύτερη κατάσταση. Από το Μάρτιο και τον Απρίλιο θα μπούμε πια στη διαδικασία των μαζικών εμβολιασμών.
Και μπορώ να σας πω από τώρα ότι ήδη από το Φεβρουάριο θα δημιουργήσουμε στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη τέσσερα μεγάλα εμβολιαστικά κέντρα, πολύ μεγαλύτερα από αυτά τα οποία έχουμε μέχρι σήμερα, τα οποία θα μπορούν να εμβολιάζουν γύρω στις 20.000 συμπολίτες μας καθημερινά, έτσι ώστε να μπορούμε να αυξάνουμε διαρκώς την καθημερινή διαδικασία εμβολιασμού των συμπολιτών μας.
Για το καλοκαίρι και για τον τουρισμό, κάτι το οποίο μας απασχολεί όλους ιδιαίτερα. Έστειλα σήμερα μία επιστολή στην Πρόεδρο της Επιτροπής την κυρία von der Leyen, και σε όλους τους ομολόγους μου, με την οποία και ζητώ στην τηλεδιάσκεψη που θα έχουμε σε 10 μέρες να συζητήσουμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο το ζήτημα των πιστοποιητικών εμβολιασμού. Γιατί μας ενδιαφέρει αυτό ιδιαίτερα; Διότι θέλουμε…
Νίκος Χατζηνικολάου: Πριν προχωρήσετε μικρή διακοπή. Αυτό το πιστοποιητικό μήπως καθιστά στην ουσία υποχρεωτικό τον εμβολιασμό;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κοιτάξτε, μην έχουμε καμία αμφιβολία ότι χώρες -ενδεχομένως και επιχειρήσεις- προκειμένου να παρέχουν υπηρεσίες μπορεί να ζητούν κάποια βεβαίωση εμβολιασμού ή έστω βεβαίωση ότι κάποιος δεν ασθενεί εκείνη τη στιγμή.
Επειδή πια, σε σχέση με το περσινό καλοκαίρι, έχουμε αφενός στη διάθεσή μας το εμβόλιο και μέχρι την άνοιξη, μέχρι το καλοκαίρι, θα έχει εμβολιαστεί ένα σημαντικό ποσοστό του ευρωπαϊκού πληθυσμού. Γιατί έχει σημασία η Ευρώπη; Διότι αυτοί είναι οι πελάτες μας, αυτοί πρωτίστως θα έρθουν στην Ελλάδα το καλοκαίρι. Και ταυτόχρονα έχουμε πολύ περισσότερα rapid test στη διάθεσή μας σε σχέση με αυτά που είχαμε το περσινό καλοκαίρι, είναι πια εφικτό να μπορούμε να υποδεχθούμε πολλά εκατομμύρια τουριστών με ακόμη μεγαλύτερη ασφάλεια από ό,τι το κάναμε το περσινό καλοκαίρι.
Εν κατακλείδι, εγώ είμαι πολύ αισιόδοξος, παρά την γκρίζα ατμόσφαιρα που υπάρχει αυτή τη στιγμή, για το φετινό καλοκαίρι. Γνωρίζουμε ότι ο ιός είναι εποχικός, το γνωρίζουμε από το περσινό καλοκαίρι και γνωρίζουμε ότι από τον Μάιο και μετά θα υπάρχει ήδη μια σημαντική εποχική υποχώρηση.
Αν προσθέσετε σε αυτό τη διαδικασία του εμβολιασμού, την πολύ καλύτερη ιχνηλάτηση την οποία μπορούμε να κάνουμε -γιατί κάνουμε πολλά περισσότερα τεστ- και το γεγονός ότι το Εθνικό Σύστημα Υγείας δεν έχει καμία σχέση με αυτό το οποίο παραλάβαμε, αυτό με κάνει αρκετά σίγουρο ότι όχι απλά θα μπορέσουμε να σώσουμε την τουριστική περίοδο αλλά ότι η φετινή τουριστική περίοδος θα είναι πολύ καλύτερη από την περσινή.
Ήδη πέρυσι, να το τονίσω αυτό, πήγαμε πολύ καλύτερα από τους ανταγωνιστές μας. Και πια έχει αποδειχθεί υπεράνω οποιασδήποτε αμφιβολίας ότι δεν υπάρχει καμία συσχέτιση, δεν υπήρξε καμία συσχέτιση το περσινό καλοκαίρι, μεταξύ του ανοίγματος στον τουρισμό και του δεύτερου κύματος, το οποίο σας θυμίζω ότι ήρθε αρχές Νοεμβρίου. Και δεν ήρθε, κύριε Χατζηνικολάου, στις κατεξοχήν τουριστικές περιοχές: Στην Κρήτη, τη Ρόδο, την Κέρκυρα. Άρα είμαι αισιόδοξος για τον τουρισμό φέτος το καλοκαίρι.
Νίκος Χατζηνικολάου: Κύριε πρόεδρε, μπορεί να εκτιμήσετε, να κάνετε μια «πρόβλεψη», εντός εισαγωγικών, πότε περίπου θα μπορεί η χώρα να έχει ολοκληρώσει ένα τέτοιο κύκλο εμβολιασμών ώστε να έχει αποκτήσει ένα στοιχειώδες τείχος ανοσίας;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Δεν υπάρχει ένα τείχος ανοσίας. Θα έλεγα ότι υπάρχουν δύο τείχη ανοσίας, κύριε Χατζηνικολάου. Το πρώτο τείχος ανοσίας και το πιο σημαντικό για μένα είναι να εμβολιάσουμε αυτούς οι οποίοι είναι πολύ πιο πιθανό να χρειαστεί να νοσηλευτούν.
Νίκος Χατζηνικολάου: Με υποκείμενα νοσήματα; Μεγάλες ηλικίες;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Βεβαίως, υποκείμενα νοσήματα και μεγάλες ηλικίες. Και βλέπετε ότι ήδη έχει ανοίξει η πλατφόρμα του εμβολιασμού, έχω λάβει πολλά μηνύματα από συμπολίτες μας οι οποίοι ικανοποιημένοι λένε ότι οι γονείς τους ή οι παππούδες τους, οι γιαγιάδες τους έχουν λάβει το σχετικό μήνυμα. Θα ξεκινήσει αυτή η διαδικασία σε λίγες μέρες, του μαζικού εμβολιασμού.
Θα πέσουμε μετά σε ηλικίες από τα 85 θα πάμε στα 70, θα αρχίσουμε να εμβολιάζουμε και τους συμπολίτες μας υποκείμενα νοσήματα. Αυτό έχει τεράστια σημασία διότι αυτοί οι συμπολίτες μας, εάν αρρωστήσουν, είναι πολύ πιο πιθανό να καταλήξουν στα νοσοκομεία.
Και μετά θα υπάρχει ένα δεύτερο κύμα πολύ πιο μαζικού εμβολιασμού, εκτιμώ ότι μέχρι τον Ιούνιο θα έχει εμβολιαστεί ένα σημαντικό ποσοστό του ελληνικού πληθυσμού. Έχει σημασία, όμως, κ. Χατζηνικολάου, για τον τουρισμό, αυτή η διαδικασία να προχωρήσει με την ίδια ταχύτητα και στις χώρες από τις οποίες προσδοκούμε να έρθουν επισκέπτες.
Νίκος Χατζηνικολάου: Στους πελάτες. Στους τουρίστες. Τώρα, βλέπω ότι η Γερμανία και η Κύπρος επιχειρούν να αγοράσουν εμβόλια και εκτός πλαισίου Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι κάτι που, αν χρειαστεί στο μέλλον, το έχετε στην πίσω πλευρά του μυαλού σας; Βλέπω, ας πούμε, ότι η Κύπρος συνομιλεί με το Ισραήλ για να πάρει από κει…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Αυτό θα είχε νόημα, κ. Χατζηνικολάου, μόνο για να καλύψουμε τις ανάγκες των επόμενων δύο μηνών. Όπως σας είπα από τον Απρίλιο και μετά θα έχουμε…
Νίκος Χατζηνικολάου: Αν η ροή δεν είναι καλή.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Αφήστε, εξετάζουμε όλα τα ενδεχόμενα. Το τονίζω, όμως, σε καμία…
Νίκος Χατζηνικολάου: Είναι πάνω στο τραπέζι; Είναι πάνω στο τραπέζι;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται να παραβιάσουμε την ευρωπαϊκή συμφωνία και αυτά για τα οποία έχουμε δεσμευτεί απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αν κάποιες χώρες, ειδικά η Γερμανία, το έχει κάνει αυτό -και δεν έχουμε αποδείξεις ότι αυτό έχει συμβεί- αυτό είναι ένα ζήτημα το οποίο αφορά την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τη Γερμανία. Δεν μπορεί να έχουμε Ευρώπη αλά καρτ. Επειδή άκουσα και αυτή την κριτική από την Αντιπολίτευση, να ξεφύγουμε από το ευρωπαϊκό πλαίσιο, να πάμε να τα κάνουμε μόνοι μας. Να σας θυμίσω πριν από πέντε χρόνια πού μας οδήγησε αυτή η λογική.
Όπως σας είπα είναι επιτυχία της Ευρώπης ότι, έστω και με κάποια καθυστέρηση, κατάφερε και αγόρασε τα εμβόλια κεντρικά. Δεν θέλω να σκεφτώ τι θα συνέβαινε σε περίπτωση που δεν είχαμε πετύχει τις αγορές σε Ευρωπαϊκό επίπεδο.
Νίκος Χατζηνικολάου: Κύριε πρόεδρε, όμως η εικόνα που δίνει η Ευρώπη σε αυτή την πανδημία είναι μια εικόνα συνεχών καθυστερήσεων και, θα μου επιτρέψετε να πω, σχετικής ατολμίας.
Τι εννοώ: Βλέπουμε ότι και στον οικονομικό τομέα, αυτό το Ταμείο Ανάκαμψης που όλοι περιμένουμε να λειτουργήσει, καθυστερεί. Και βλέπουμε επίσης ότι για τα εμβόλια ουσιαστικά έχει εγκριθεί ένα κονδύλι 4.000.000.000 ευρώ ενώ από τα εμβόλια εξαρτώνται πολλά τρισεκατομμύρια για την ευρωπαϊκή οικονομία.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Να τα πάρουμε με την σειρά. Επιτρέψτε μου να έχω μια λίγο διαφορετική άποψη. Πρώτον, στον οικονομικό επίπεδο, αυτό το οποίο πέτυχε η Ευρώπη πέρσι τον Ιούλιο ήταν ένα άλμα. Το γεγονός δηλαδή ότι συμφωνήσαμε να δανειστούμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο και στη συνέχεια να δώσουμε επιχορηγήσεις, ειδικά στις πιο ασθενείς χώρες, για να μπορούν να αντιμετωπίσουν τις οικονομικές επιπτώσεις του κορονοϊού, ήταν ένα βήμα το οποίο τον περασμένο Μάρτιο -όταν κάποιοι από μας ξεκινούσαμε την συζήτηση- δεν φανταζόμασταν ότι θα μπορούσε να υλοποιηθεί. Είναι πάρα πολύ σημαντικό το Ταμείο Ανάκαμψης.
Η Ελλάδα εδώ και δύο μήνες έχει υποβάλει το πρώτο σχέδιο για το Ταμείο Ανάκαμψης. Εκτιμώ ότι τελικά δεν θα υπάρχουν καθυστερήσεις, επειδή όλες οι ευρωπαϊκές χώρες χρειάζονται τα χρήματα αυτά. Είχαμε τη συζήτηση χθες και με τον Πορτογάλο Πρωθυπουργό.
Σε κάθε περίπτωση ήδη δαπάνες -επειδή υπάρχει η δυνατότητα της προκαταβολής- που θα καλυφθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης γίνονται. Το «Εξοικονομώ-Αυτονομώ» το οποίο ήδη έχει τεράστια επιτυχία και απόλυτη απορροφητικότητα, είναι ένα πρόγραμμα το οποίο τελικά θα χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Είμαστε απολύτως πεπεισμένοι για την ορθότητα των επιλογών που έχουμε κάνει. Έχουμε, ίσως, από τα καλύτερα σχέδια τα οποία έχουν κατατεθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση και δεν εκτιμώ ότι θα υπάρχουν καθυστερήσεις στο πεδίο αυτό.
Νίκος Χατζηνικολάου: Τα χρήματα για τα εμβόλια δεν είναι λίγα;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Τα χρήματα για τα εμβόλια είναι τόσα όσα χρειάζονται για να μπορεί η Ευρωπαϊκή Ένωση να αγοράσει τα εμβόλια που απαιτούνται κ. Χατζηνικολάου. Όπως σας είπα, τελικά, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, θα έχουμε αγοράσει πολλά περισσότερα εμβόλια για να έχουμε την ασφάλεια που απαιτείται και γιατί πράγματι ο εμβολιασμός είναι τόσο κρίσιμος, από αυτό το οποίο χρειαζόμαστε.
Το πρόβλημα αυτή τη στιγμή με τα εμβόλια είναι αφενός η διαδικασία αδειοδότησης. Πράγματι η Ευρώπη έχει μια λίγο πιο αργή διαδικασία. Να το εξηγήσω με απλά λόγια, γιατί πρέπει 27 οργανισμοί φαρμάκων να συνεννοηθούν μεταξύ τους. Θεωρώ πολύ θετικό το γεγονός ότι η AstraZeneca έκανε την αίτηση στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων. Δεν την είχε κάνει. Και εκτιμώ ότι θα εγκριθεί γρήγορα το εμβόλιο αυτό. Θα είναι το τρίτο εμβόλιο που θα εγκριθεί.
Και είμαι αισιόδοξος ότι ένα ακόμα εμβόλιο, το οποίο είναι εμβόλιο μιας δόσης, και το οποίο μπορεί να διακινηθεί σε θερμοκρασίες δωματίου, άρα μας κάνει πολύ πιο εύκολη τη διανομή, θα εγκριθεί και αυτό ενδεχομένως νωρίτερα απ’ αυτό το οποίο περιμέναμε.
Νίκος Χατζηνικολάου: Για τον μηχανισμό μας για τον εμβολιασμό, πόσο σίγουρος αισθάνεστε; Θέλω να πω, έχετε την ανησυχία ότι θα τα καταφέρουμε να κάνουμε έναν τέτοιο μαζικό εμβολιασμό τους επόμενους μήνες; Είναι δύσκολη άσκηση.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κύριε Χατζηνικολάου, έχουμε πει πολλές φορές ότι είναι η πιο σύνθετη επιχείρηση που έχει αναλάβει το ελληνικό κράτος εδώ και πάρα πολύ καιρό. Σίγουρα στο υγειονομικό επίπεδο η πιο σύνθετη άσκηση που έχουμε αναλάβει ποτέ. Συνεργάζονται πολλά Υπουργεία. Υπάρχει καθημερινή ενημέρωση και δική μου για την πορεία του εμβολιασμού. Αλλά και τα δεδομένα -και θέλω να το τονίσω αυτό- είναι δημόσια. Κάθε μέρα μπορείτε να βλέπετε τον αριθμό των εμβολίων που έχουν γίνει και να γίνονται και συγκρίσεις με τις υπόλοιπες χώρες. Και σας διαβεβαιώνω ότι είμαστε σε πολύ καλύτερη κατάσταση από πολλές Ευρωπαϊκές χώρες ως προς την ταχύτητα του εμβολιασμού.
Όμως, επειδή η διαδικασία αυτή θα γίνεται ολοένα και πιο σύνθετη, πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι έχουμε τις δυνατότητες να παραδώσουμε τα εμβόλια και να κάνουμε τα εμβόλια.
Και βέβαια, κάτι πάρα πολύ σημαντικό στο οποίο πρέπει και εσείς να προσθέσετε τη δική σας τη φωνή, να πείσουμε τους συμπολίτες μας οι οποίοι ενδεχομένως ακόμα να είναι σκεπτικοί. Δεν αναφέρομαι στους αρνητές, οι οποίοι τελικά είναι λίγοι, αλλά στους συμπολίτες μας οι οποίοι και σήμερα ακόμα μπορεί να λένε «ας περιμένω λίγο ακόμα».
Νίκος Χατζηνικολάου: …Ας δω τους άλλους πρώτα.
Κυριάκος Μητσοτάκης: …Ας δω τους άλλους. Λοιπόν, τους διαβεβαιώνω ότι εγώ έκανα την πρώτη δόση, θα κάνω τη δεύτερη δόση σε μία εβδομάδα και δεν είχα καμία απολύτως παρενέργεια. Έχουν γίνει πολλά εκατομμύρια εμβόλια. Εάν υπήρχε σοβαρή παρενέργεια να είστε απολύτως σίγουρος, κ. Χατζηνικολάου, ότι θα το είχαμε μάθει.
Το ξαναλέω λοιπόν με απόλυτη βεβαιότητα. Τα εμβόλια είναι απολύτως ασφαλή και είναι και αποτελεσματικά. Και είναι το μόνο όπλο το οποίο έχουμε στη διάθεσή μας για να ξαναπάρουμε πίσω τον έλεγχο των ζωών μας.
Νίκος Χατζηνικολάου: Η μόνη παρενέργεια που είδα στον εμβολιασμό, το λέω αστειευόμενος αλλά είναι ένα είδος κριτικής, ήταν ότι υπήρξαν κάτι ουρές κυβερνητικών αξιωματούχων τις πρώτες μέρες για να εμβολιαστούν.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κοιτάξτε, και αυτό είναι ένα ζήτημα το οποίο το ελέγξαμε. Προφανώς υπήρχε ένας πολύ περιορισμένος αριθμός κυβερνητικών αξιωματούχων που έπρεπε να εμβολιαστούν για λόγους συνέχειας του κράτους και σταματήσαμε εκεί. Από εκεί και πέρα όλοι οι υπόλοιποι θα εμβολιαστούν με τη σειρά τους.
Νίκος Χατζηνικολάου: Τώρα, κ. Πρόεδρε έρχομαι στην οικονομία. Στις οικονομικές συνέπειες της πανδημίας. Η ύφεση έγραψε διψήφιο αριθμό το 2020 και ήταν μία από τις μεγαλύτερες στην Ευρώπη. Βέβαια σε αυτό παίζει έναν ρόλο και η μορφή της ελληνικής οικονομίας, η οποία στηρίζεται πάρα πολύ και στον τουρισμό. Έχει ένα σημαντικό ποσοστό συμμετοχής ο τουρισμός στη διαμόρφωση της εικόνας.
Θέλω να σας ρωτήσω, πώς βλέπετε να εξελίσσονται τα πράγματα από εδώ και πέρα; Οι πρώτοι μήνες του νέου έτους είναι και αυτοί δύσκολοι μήνες, διότι είμαστε σε lockdown. Με ποιον τρόπο σκοπεύει η Κυβέρνηση να στηρίξει τη μικρή και τη μεσαία επιχείρηση; Ιδιαίτερα το λιανεμπόριο το οποίο όπως και η εστίαση περνούν τρομακτικά δύσκολες μέρες.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ξέρω πόσο δύσκολο είναι.
Νίκος Χατζηνικολάου: Μπορεί να έρθουν λουκέτα. Φοβόμαστε όλοι για αυτό.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ξέρω πόσο δύσκολη είναι η κατάσταση στην πραγματική οικονομία. Και ξέρω πόσο τεράστια προσπάθεια έχουν καταβάλει οι επιχειρηματίες να προσαρμοστούν σε μία πρωτοφανή κρίση. Κάτι το οποίο δεν φανταζόμασταν, κάτι το οποίο κανείς μας δεν περίμενε να δει ποτέ στη ζωή του. Θέλω να θυμίσω, το κράτος ήταν, είναι και θα είναι δίπλα στις επιχειρήσεις και στους εργαζόμενους.
Δεν χρειάζεται να ξαναπώ όλα αυτά τα οποία έχουμε κάνει. Πιστεύω όμως ότι και ο επιχειρηματικός κόσμος και οι εργαζόμενοι αναγνωρίζουν ότι αυτή η Κυβέρνηση κινήθηκε με ταχύτητα και με διάρκεια.
Δεν ξόδεψε, όπως κάποιοι μας ζητούσαν, όλα τα λεφτά εξ αρχής, για να μπορεί να έχει δυνατότητες να στηρίζει την οικονομία μέχρις ότου τελειώσουμε με αυτήν την περιπέτεια.
Νίκος Χατζηνικολάου: Η Αντιπολίτευση βέβαια λέει ότι αν εμπροσθοβαρώς είχατε ρίξει χρήματα στην οικονομία θα είχατε περιορίσει τη ζημιά.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ναι, και μπορεί να είχαν τελειώσει και τα λεφτά. Επειδή κάποιος πρέπει να διαχειρίζεται και το ταμείο και να έχει μία εικόνα του πόσα χρήματα έχουμε.
Έχουμε δώσει πολλά χρήματα για να στηρίξουμε την πραγματική οικονομία. Πάρτε το παράδειγμα της Επιστρεπτέας Προκαταβολής. Ίσως το πιο επιτυχημένο μέτρο χρηματοδότησης, ειδικά μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων που δεν έχουν πρόσβαση σε τραπεζικό δανεισμό.
Σας λέω λοιπόν ότι θα συνεχιστεί η Επιστρεπτέα Προκαταβολή όσο χρειάζεται για να στηρίξουμε επιχειρήσεις οι οποίες έχουν ανάγκη, που θα δούνε μεγάλη πτώση του τζίρου τους. Όμως, δεν μπορούμε να λειτουργούμε συνέχεια με την οικονομία κλειστή.
Νίκος Χατζηνικολάου: Να διακόψω, για την Επιστρεπτέα σας παρακαλώ κύριε Πρόεδρε. Είναι αίτημα νομίζω όλης της αγοράς -και θα το γνωρίζετε, γιατί το ακούω παντού- η πρώτη και η δεύτερη Επιστρεπτέα, οι οποίες δεν είχαν κάποιο ποσοστό μη επιστρεπτέας, θα κληθούν οι επιχειρηματίες και οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις να επιστρέψουν όλα τα χρήματα σύντομα. Θα τα καταφέρουν ή θα οδηγηθούν στο λουκέτο;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Θα το εξετάσουμε αυτό, κ. Χατζηνικολάου, όταν έρθει η κατάλληλη στιγμή. Δεν θέλω να προκαταλάβω καμία απόφαση. Όμως ευτυχώς, άμα δει κανείς τα στοιχεία του ΓΕΜΗ, δεν έκλεισαν πολλές επιχειρήσεις το 2020. Ούτε είχαμε πολλές απολύσεις. Διότι καταφέραμε και στηρίξαμε και τις επιχειρήσεις και τους εργαζόμενους.
Νίκος Χατζηνικολάου: Οι εμπορικοί σύλλογοι όμως τώρα λένε ότι χάσαμε τις γιορτές. Χάνουμε τις εκπτώσεις. Θα δείτε λουκέτα…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κοιτάξτε, εγώ δεν θέλω να γίνω μάντης κακών και νομίζω ότι από τη φύση της δουλειάς μου πρέπει να είμαι άνθρωπος αισιόδοξος. Εάν κάνετε ρεπορτάζ, όπως κάνετε, στην αγορά, θα διαπιστώσετε αφενός μία πολύ δύσκολη κατάσταση- κανείς δεν έκρυψε τη δυσκολία- από την άλλη δεν νομίζω ότι δεν πιστώνεται στην κυβέρνηση ότι κινήθηκε γρήγορα και στήριξε την πραγματική οικονομία.
Το ερώτημα λοιπόν είναι: Τι γίνεται από εδώ και στο εξής; Ένας από τους λόγους που καταβάλλουμε όλη αυτή την πολύ μεγάλη προσπάθεια, για να μπορέσουμε να περιορίσουμε τις επιπτώσεις του δεύτερου κύματος, δεν είναι μόνο ο προφανής, να σώσουμε ανθρώπινες ζωές. Είναι και για να μπορέσουμε να δώσουμε στους ειδικούς τη δυνατότητα να μπορέσουν να μας επιτρέψουν να ξεκινήσουμε και πάλι την οικονομική δραστηριότητα.
Προφανώς και με ενδιαφέρει πάρα πολύ κύριε Χατζηνικολάου να μπορέσουμε να επανέλθουμε στο καθεστώς που ήμασταν τουλάχιστον τα Χριστούγεννα, για να μπορέσει η αγορά να λειτουργήσει έστω και με το click away ή έστω και στα καταστήματα ρούχων και παπουτσιών να μπορούμε να δώσουμε τη δυνατότητα σε πολίτες να μπαίνουν στα καταστήματα.
Νίκος Χατζηνικολάου: Με ραντεβού.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Με ραντεβού. Αλλά δεν είμαι εγώ αυτός ο οποίος θα υποδείξει στην Επιτροπή τελικά τι θα αποφασίσει. Θα πω μόνο ένα πράγμα: Ότι αυτή τη στιγμή τα επιδημιολογικά δεδομένα είναι πολύ καλύτερα από αυτά τα οποία ήταν στις 15 Δεκεμβρίου, όταν αποφασίσαμε να ανοίξουμε μέσω του click away.
Το click away δούλεψε. Ειδικά για κάποιους κλάδους δούλεψε πολύ καλά. Δεν δούλεψε πράγματι τόσο καλά -και ακούω τους επιχειρηματίες που το λένε- για την ένδυση και την υπόδηση. Και το λαμβάνουμε πολύ σοβαρά υπόψη, γιατί δεν είμαστε εκτός πραγματικής οικονομίας. Δεν είμαστε εκτός αγοράς.
Θέλουμε λοιπόν να δώσουμε στους ειδικούς όλα τα εφόδια και όλα τα δεδομένα ώστε να πάρουν τις αποφάσεις τους με γνώμονα τη δημόσια υγεία πρωτίστως αλλά και την κατάσταση της πραγματικής οικονομίας. Και πιστεύω ότι την Παρασκευή θα πάρουν τις αποφάσεις τους με βάση αυτά τα δεδομένα.
Νίκος Χατζηνικολάου: Ανησυχείτε μήπως οι γιορτές -και η χαλάρωση που λογικό είναι να υπάρχει σε τέτοιες περιόδους- μπορεί να μας οδηγήσει σε αύξηση κρουσμάτων το επόμενο διάστημα; Και σας ρωτώ γιατί ακούω από πολλούς επιστήμονες άγχος και αγωνία για το αν μπορεί να βρεθούμε απέναντι σε τρίτο κύμα.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κύριε Χατζηνικολάου, με δική μου απόφαση -ήταν η πρώτη φορά που έκανα κάτι κόντρα στις εισηγήσεις της Επιτροπής- έκανα κάτι πιο σκληρό από αυτό που μου ζητούσε η Επιτροπή. Έκλεισα για δύο εβδομάδες -τις πρώτες δύο εβδομάδες του Ιανουαρίου- την οικονομική δραστηριότητα, ώστε να προλάβω την όποια ενδεχόμενη επίπτωση της χαλαρότητας που φυσιολογικά υπήρχε τις ημέρες των γιορτών.
Θεωρώ ότι εάν είχαμε κάποια τέτοια ένδειξη θα το είχαμε ήδη δει. Δεν το βλέπουμε, ευτυχώς. Και να σας πω γιατί δεν το βλέπουμε; Διότι στη μεγάλη πλειοψηφία οι πολίτες συμμορφώθηκαν. Πρέπει να σας πω ότι μιλώ με αρκετούς…
Νίκος Χατζηνικολάου: Η Εκκλησία δεν συμμορφώθηκε. Τα Θεοφάνεια δηλαδή …
Κυριάκος Μητσοτάκης: Θα έρθω και σε αυτό το ζήτημα. Οι πολίτες συμμορφώθηκαν. Οι πολίτες φοράνε μάσκα, οι πολίτες καταλαβαίνουν ότι στις κοινωνικές τους συναναστροφές πρέπει βασικά να είναι με την οικογένειά τους και να προσέχουν πάρα πολύ. Και πρέπει να σας πω ότι ο βαθμός απόκλισης και διαφοροποίησης από τις επίσημες κατευθύνσεις των ειδικών είναι μικρότερος στην Ελλάδα από ό,τι σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες.
Για το ζήτημα της Εκκλησίας. Πράγματι υπήρχε μία διαφωνία για τα Θεοφάνεια. Θέλω να είμαι τελείως ανοιχτός. Δεν είχαμε την ίδια άποψη για το πώς έπρεπε να αντιμετωπιστεί το ζήτημα αυτό. Έχω τεράστιο σεβασμό στην Εκκλησία, τεράστιο σεβασμό στο θρησκευτικό αίσθημα του ελληνικού λαού.
Θέλω να τονίσω όμως ότι μετά από αυτή τη διαφωνία την οποία είχαμε, επειδή πάρθηκαν αποφάσεις και για τις λειτουργίες μετά τα Θεοφάνεια, η Εκκλησία συμμορφώθηκε απόλυτα. Και νομίζω ότι όλοι καταλαβαίνουμε ότι εάν υπήρχε μία προσωρινή διαφοροποίηση αυτό είναι κάτι το οποίο δεν πρέπει να συνεχιστεί.
Νίκος Χατζηνικολάου: Κύριε Πρόεδρε, για τις εταιρείες οι οποίες έχουν φορτωθεί όλο αυτό το διάστημα με υποχρεώσεις. Για παράδειγμα, μου έστελναν σήμερα το πρωί στο ραδιόφωνο μηνύματα ενόψει της συνέντευξής μας και μου έλεγαν διάφοροι φίλοι ότι οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι καταστηματάρχες «εξακολουθούμε να πληρώνουμε τις ασφαλιστικές μας εισφορές», ενώ για τους εργαζομένους αυτό το βάρος το έχει πάρει το κράτος στους ώμους του. Ή μου έστελναν μηνύματα και μου έλεγαν «πώς να πληρώσουμε τα δάνειά μας όταν αυτή τη στιγμή είμαστε κλειστά»;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Χαίρομαι που θίγετε όλα τα θέματα αυτά γιατί νομίζω ότι υπάρχουν απαντήσεις σε όλα τα ερωτήματα.
Πρώτον, για τα μεν δάνεια υπήρχε το πρόγραμμα «ΓΕΦΥΡΑ» και θα υπάρχει καινούργιο πρόγραμμα «ΓΕΦΥΡΑ» το οποίο θα επιτρέψει στους ενήμερους δανειολήπτες να λάβουν μία σημαντική οικονομική υποστήριξη για να μπορούν να πληρώνουν τα δάνειά τους.
Όπως σας είπα, υπάρχει ένα μεγάλο καθεστώς αναστολής φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων. Και μακάρι, κ. Χατζηνικολάου, η αγορά να λειτουργήσει γρήγορα ώστε να μπούμε σε ρυθμούς κανονικότητας και να ξαναρχίσουν να πληρώνουν με κανονικό ρυθμό οι καταστηματάρχες, οι έμποροι, οι επιχειρήσεις. Κανείς δεν θέλει να συνεχίζεται αυτή η κατάσταση.
Το βασικό μας μέλημα αυτή στιγμή -και το καταλαβαίνω απόλυτα- είναι να βοηθήσουμε, να το πω πολύ απλά στη γλώσσα της αγοράς, το εμπόριο να ξεστοκάρει. Αυτό έχει πολύ μεγάλη σημασία γι’ αυτό και το μέλημά μας και η προσοχή μας θα στραφεί στο πώς θα μπορέσουμε να διαχειριστούμε το ζήτημα των εκπτώσεων.
Αλλά θέλω να το ξαναπώ, επειδή πολύς λόγος και πολύ κριτική έχουμε ακούσει για αυτή την έννοια της ατομικής ευθύνης. Μην κοροϊδευόμαστε, κ. Χατζηνικολάου. Όλοι και ο καθένας ξεχωριστά είμαστε υπεύθυνοι για να μπορέσουμε να περάσουμε με ασφάλεια στην άλλη όχθη αυτού του ορμητικού χειμάρρου.
Και προτιμώ από τη λέξη «ευθύνη», η οποία μερικές φορές ενέχει και τον όρο του φταιξίματος, τη λέξη «υπευθυνότητα». Πάρα πολλοί συμπολίτες μας συμμορφώνονται και μερικές φορές αναγκαζόμαστε να πάρουμε δραστικά μέτρα για τους λίγους οι οποίοι αγνοούν τις συστάσεις, τις κατευθύνσεις, τους νόμους εν τέλει, της Ελληνικής Πολιτείας.
Με αυτούς θα είμαστε ακόμα πιο αυστηροί. Το τονίζω, ακόμα πιο αυστηροί. Καθώς δηλαδή ελπίζω να έχουμε το «πράσινο φως» για να αρχίσουμε να ανοίγουμε την οικονομική δραστηριότητα, θέλω να είμαι απολύτως ξεκάθαρος ότι με αυτούς οι οποίοι δεν συμμορφώνονται με αυτό το οποίο τελικά θα μας υποδείξουν οι ειδικοί, θα εξαντλήσουμε την αυστηρότητά μας.
Νίκος Χατζηνικολάου: Θέλω να περάσω και σε άλλα ζητήματα, να μην μείνω μόνο στην πανδημία. Κλείνοντας όμως αυτό το κομμάτι της συζήτησής μας θέλω να σας μεταφέρω δύο αιτήματα των πολιτών. Το ένα προέρχεται από τους ξεναγούς, τους ανθρώπους που εργάζονται σε τουριστικά γραφεία. Υπάρχουν δηλαδή κάποιες κατηγορίες συμπολιτών μας που διαμαρτύρονται ότι δεν έχουν στηριχθεί όσο θα έπρεπε ή και καθόλου. Και το δεύτερο έρχεται από τους ανθρώπους του πολιτισμού, οι οποίοι επίσης περνάνε πάρα πολύ δύσκολα. Τα θέατρα έκλεισαν, συναυλίες δεν γίνονται. Υπάρχει και εκεί μία πολύ δύσκολη κατάσταση.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Να γνωρίζουν όλοι οι συμπολίτες μας και οι ειδικές κατηγορίες εργαζόμενων ότι θα σταθούμε δίπλα στον καθένα και στην κάθε μία που έχουν ανάγκη.
Μάλιστα η Κυβέρνηση απέκτησε και Υφυπουργό αρμόδιο για τα θέματα του σύγχρονου πολιτισμού. Νομίζω ότι ήταν κάτι το οποίο έπρεπε να γίνει για να υποστηριχθεί το εξαιρετικό έργο το οποίο κάνει η Υπουργός Πολιτισμού, η Λίνα Μενδώνη. Και γνωρίζουμε πάρα πολύ καλά το πόσο δύσκολα περνάνε ειδικά οι άνθρωποι του πολιτισμού, το πόσο «πλάτη» έχουν βάλει και το πόσο είναι παρήγορο ότι και σε αυτές τις δύσκολες στιγμές, μέσω άλλων καναλιών, μέσω online παραστάσεων, κρατούν ζωντανή τη δημιουργικότητά τους και δίνουν μία διέξοδο σε μία κοινωνία η οποία πάντα αναζητεί και θα πρέπει να αναζητεί τον πολιτισμό ως διέξοδο.
Αυτός ήταν και ένας από τους λόγους που επέλεξα να κρατήσω ανοιχτά τα βιβλιοπωλεία τις ημέρες των εορτών και πιστεύω ότι κάναμε καλά, στείλαμε ένα μήνυμα ότι σε αυτές τις δύσκολες στιγμές που είμαστε πολύ περισσότερο χρόνο στο σπίτι το να διαβάσουμε, ως κοινωνία, λίγο περισσότερο μόνο καλό θα μας κάνει.
Νίκος Χατζηνικολάου: Πολύς λόγος γίνεται κατά καιρούς για τα μέσα ενημέρωσης και τον τρόπο με τον οποίο τα μέσα ενημέρωσης στηρίζονται από την κρατική διαφήμιση. Θέλω να σας ρωτήσω, επειδή υπάρχει μπροστά ένα πρόγραμμα προβολής και επικοινωνίας για τον εμβολιασμό, εάν αυτό θα λειτουργήσει με κριτήρια για να αποφευχθούν κριτικές σαν αυτές που έγιναν την προηγούμενη φορά.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Και την προηγούμενη φορά υπήρχαν πολύ συγκεκριμένα κριτήρια. Όμως επειδή οφείλω να λαμβάνω υπόψη κάθε καλόπιστη κριτική, έχω ήδη ζητήσει από τον Υπουργό Υγείας, ο οποίος και είναι ο αρμόδιος για την επικοινωνιακή εκστρατεία που συνοδεύει τη συνολική εκστρατεία του εμβολιασμού, να επικοινωνήσει με όλα τα κόμματα, ώστε να μην υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία, κ. Χατζηνικολάου, ότι τα κριτήρια κατανομής της διαφήμισης θα είναι απολύτως αντικειμενικά.
Νίκος Χατζηνικολάου: Θα λειτουργήσει δηλαδή το κριτήριο της θεαματικότητας, της ακροαματικότητας, της κυκλοφορίας;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Απολύτως. Μα αυτό έγινε την προηγούμενη φορά.
Νίκος Χατζηνικολάου: Υπήρξαν εκεί ενστάσεις και κριτικές.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Για αυτό και επιδιώκουμε στο ζήτημα αυτό ακόμα μεγαλύτερη διαφάνεια και συνεννόηση με όλα τα κόμματα.
Νίκος Χατζηνικολάου: Πάμε στο άλλο μεγάλο θέμα των ημερών που θα ήταν το πρώτο θέμα της συνέντευξής μας αν δεν υπήρχε η πανδημία. Μιλώ για τον διάλογο, για τις διερευνητικές επαφές με την Τουρκία. Θέλω ξεκινώντας να ρωτήσω, κύριε Πρόεδρε, πόσο αισιόδοξος είστε ότι μπορεί κάτι να βγει από αυτές τις διερευνητικές επαφές; Και το ρωτώ διότι έχουν υπάρξει 60 μέχρι τώρα, είναι η 61η. Και η Τουρκία, ειδικά στις τελευταίες 5-6, έχει αποδείξει ότι προσπαθεί κάθε φορά να διευρύνει την ατζέντα, μη αποδεχόμενη ότι το μόνο που θέμα που υπάρχει ανάμεσα στις δύο χώρες -και σας άκουσα να το λέτε με δημόσια δήλωσή σας και στην Πορτογαλία- είναι ο ορισμός των θαλασσίων ζωνών.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Η Κυβέρνησή μας επιδίωξε από την πρώτη στιγμή την επανέναρξη των διερευνητικών επαφών, που τονίζω είναι άτυπες συνομιλίες, δεν είναι διαπραγματεύσεις. Θέτοντας όμως ένα συγκεκριμένο πλαίσιο για να μπορέσουν αυτές να επανεκκινήσουν. Το πλαίσιο ήταν πάρα πολύ σαφές, κ. Χατζηνικολάου: Να μην υπάρχει καμία ερευνητική δραστηριότητα εντός Ελληνικής ΑΟΖ και να συνεχίσουμε από εκεί που σταματήσαμε. Δηλαδή σε ένα προδιαγεγραμμένο πλαίσιο με αντικείμενο την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών. Τότε ήταν μόνο στο Αιγαίο, τώρα θα προσθέσω «στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο».
Νίκος Χατζηνικολάου: Σας διακόπτω για να πω ότι δυστυχώς η τουρκική προκλητικότητα συνεχιζόταν μέχρι και προχθές. Θυμίζω επεισόδια στο Αιγαίο παραβιάσεων αεροσκαφών, επεισόδιο στα Ίμια με τους ψαράδες.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κύριε Χατζηνικολάου, είναι μια διαρκής διαδικασία αυτή. Αλλά νομίζω ότι θα συμφωνήσετε μαζί μου…
Νίκος Χατζηνικολάου: …Και σήμερα ακόμα το μεσημέρι, κύριε Πρόεδρε, ο Ερντογάν κατηγόρησε την Ελλάδα για παράνομες ενέργειες στο Αιγαίο.
Κυριάκος Μητσοτάκης: …Και πιστεύω ότι θα συμφωνήσει και η μεγάλη πλειοψηφία των συμπολιτών μας, που μας ακούν, ότι είναι καλύτερα να συζητούμε εντός του συγκεκριμένου πλαισίου από το να μην συζητάμε.
Θέλω επίσης να θυμίσω ότι η επανέναρξη των διερευνητικών έρχεται ως επιστέγασμα μιας εξωτερικής πολιτικής η οποία τους τελευταίους 12 μήνες έχει να παρουσιάσει σημαντικά επιτεύγματα. Αναφέρομαι σε δύο συμφωνίες οριοθέτησης Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, μια πλήρη με την Ιταλία, μια μερική με την Αίγυπτο. Μια συμφωνία με την Αλβανία για υπογραφή συνυποσχετικού για προσφυγή σε διεθνές δικαιοδοτικό όργανο για την οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης.
Νίκος Χατζηνικολάου: Στο Ιόνιο…
Κυριάκος Μητσοτάκης: …Την επέκταση των χωρικών υδάτων, την πρώτη φορά που μεγαλώνει πραγματικά η Ελλάδα εδώ και πολλές δεκαετίες, η οποία θα ψηφιστεί θέλω να πιστεύω ονομαστικά και από τους 300 βουλευτές στις αρχές της επόμενης εβδομάδος. Το γεγονός ότι η χώρα μας σήμερα έχει ως κεκτημένο μία σειρά από αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου οι οποίες στέλνουν ένα ξεκάθαρο μήνυμα στην Τουρκία ότι σε περίπτωση που συνεχίσει την προκλητικότητα θα υπάρχει ευρωπαϊκή αντίδραση η οποία θα έχει οικονομικό κόστος. Ένα πλέγμα συμμαχιών και συμφωνιών με χώρες του Αραβικού κόσμου και της Ανατολικής Μεσογείου, το οποίο ενισχύει την περιφερειακή θέση της χώρας μας.
Και βέβαια η αποτρεπτική ενίσχυση των Ενόπλων Δυνάμεων με έξυπνες και κυρίως γρήγορες αγορές, που ενισχύουν σημαντικά την ελληνική δυνατότητα να χρησιμοποιήσει τις αμυντικές της δυνατότητες αποτρεπτικά.
Δεν είναι και λίγα όλα αυτά, κ. Χατζηνικολάου, μέσα σε 12 μήνες. Αν θέλει κανείς να κάνει, λοιπόν, μια αντικειμενική αποτίμηση του τι έγινε αυτό το διάστημα θα σας έλεγα ότι η χώρα, για πρώτη φορά, έφυγε από αυτό το δόγμα της θεωρητικής επίκλησης του Διεθνούς Δικαίου και απέδειξε στην πράξη ότι μπορεί να λύσει διαφορές ειρηνικά, χτίζοντας όμως ταυτόχρονα και τις άμυνες της και τις συμμαχίες της.
Να προσθέσω σε αυτό και τη φύλαξη των συνόρων, και στον Έβρο αλλά και στα νησιά. Οι ροές, και να το ακούσουν οι συμπολίτες μας, ήταν μειωμένες κατά πάνω από 80% το 2020. Αυτό έγινε επειδή ακολουθήσαμε και ακολουθούμε μία διαφορετική πολιτική. Φυλάμε τα σύνορά μας με απόλυτο σεβασμό όμως πάντα στην ανθρώπινη ζωή και εξακολουθώντας και σώζοντας πολλούς ανθρώπους, κατατρεγμένους, οι οποίοι βρίσκονται στη θάλασσα.
Νίκος Χατζηνικολάου: Διπλό ερώτημα για να φύγω από το θέμα αυτό, κύριε Πρόεδρε: Ποιες είναι οι κόκκινες γραμμές μας; Τι θα κάνουμε, για παράδειγμα, εάν η τουρκική πλευρά αρχίσει πάλι να φέρνει πάνω στο τραπέζι θέματα αποστρατιωτικοποίησης νησιών μας, γκρίζες ζώνες κλπ.;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Δεν πρόκειται καμία Ελληνική Κυβέρνηση να συζητήσει τα θέματα αυτά. Όμως να σας πω και κάτι για να είμαστε δίκαιοι: Καμία Ελληνική Κυβέρνηση δεν τα συζήτησε ποτέ στο παρελθόν, δεν θα τα συζητήσει και αυτή. Είμαι πολύ ξεκάθαρος. Είναι θέματα τα οποία δεν είναι αντικείμενο συζήτησης με την Τουρκία.
Νίκος Χατζηνικολάου: Έχετε την ελπίδα ότι μπορεί να καταλήξουμε σε συνυποσχετικό και να φτάσουμε στη Χάγη για τα θέματα που συνδέονται με τις θαλάσσιες ζώνες;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Έχω τη διάθεση και την επιθυμία να βρούμε ένα πλαίσιο μακροπρόθεσμης συνεννόησης και επίλυσης της βασικής μας διαφοράς με την Τουρκία. Και πιστεύω ότι και η Τουρκία πρέπει να αντιλαμβάνεται ότι αυτό είναι προς δικό της όφελος. Διότι δεν πιστεύω ότι η πολιτική της όξυνσης της προκλητικότητας τελικά, ως προς τις σχέσεις της Τουρκίας με την Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες, είχε τα αναμενόμενα αποτελέσματα.
Η Τουρκία αυτή τη στιγμή ήδη έχει δεχθεί την επιβολή κυρώσεων από τις Ηνωμένες Πολιτείες, έχει ξεκινήσει η διαδικασία και από την Ευρωπαϊκή Ένωση και ενδεχομένως να κλιμακωθεί. Εύχομαι να μην χρειαστεί αυτό, αλλά θα γνωρίζει πάντα η Τουρκία πια ότι σε περίπτωση που εξακολουθεί να κάνει τα γνωστά -από το παρελθόν τουλάχιστον- ζιγκ-ζαγκ ότι θα υπάρχουν επιπτώσεις. Εξ ου και η απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, κ. Χατζηνικολάου, ήταν πολύ σαφής. Πρέπει να υπάρχει διάρκεια σε αυτή τη συμπεριφορά της Τουρκίας.
Πιστεύω όμως, το εύχομαι, το ελπίζω, ότι το ’21 θα είναι για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις καλύτερο από το ’20. Αναγνωρίζοντας ότι το ’20 ο πήχης είχε μπει αρκετά χαμηλά διότι περάσαμε από περιόδους πολύ μεγάλης έντασης.
Νίκος Χατζηνικολάου: Πάω σε δυο-τρία άλλα γρήγορα ερωτήματα κύριε Πρόεδρε. Novartis, το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους ζητά από την Κυβέρνηση, ζητά από την Πολιτεία μας να διεκδικήσει αποζημίωση. Διπλό το ερώτημά μου. Πρώτον, θα το πράξετε; Και δεύτερον, μήπως αυτή η απόφαση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους σημαίνει ότι το σκάνδαλο είναι πραγματικό και όχι σκευωρία, όπως η Νέα Δημοκρατία έλεγε;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Θα μου επιτρέψετε να σας διαβάσω τι έλεγα στις 22 Φεβρουαρίου του 2018, όταν είχε προκύψει το σκάνδαλο. Γιατί είναι σκάνδαλο. «Η θέση μας είναι καθαρή. Φως στο σκοτάδι. Να μάθουμε την αλήθεια. Να ξηλώσουμε το κύκλωμα. Να τιμωρηθούν όλοι όσοι εμπλέκονται όπου και αν είναι. Να διεκδικήσουμε αποζημιώσεις από την εταιρεία για την ζημιά που προκάλεσε στα ασφαλιστικά ταμεία και στον κρατικό προϋπολογισμό. Να προχωρήσουμε σε εκείνες τις νομοθετικές αλλαγές που θα εξασφαλίσουν ότι ανάλογα φαινόμενα δεν θα επαναληφθούν στο μέλλον». Απευθυνόμενος στον κύριο Τσίπρα του έλεγα: «Εσείς, όμως, δεν κάνετε αυτό κύριε Τσίπρα. Αντί να διασφαλίσετε τα συμφέροντα του Δημοσίου χρησιμοποιείτε την υπόθεση για να πλήξετε τους πολιτικούς σας αντιπάλους».
Ό,τι έλεγα τον Φεβρουάριο του 2018 ισχύει στο ακέραιο και σήμερα. Η χώρα θα διεκδικήσει αυτά τα οποία μπορεί να διεκδικήσει από την Novartis. Υπήρχε σκάνδαλο Novartis. Χρηματισμού γιατρών, υπερσυνταγογράφησης. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία γι’ αυτό. Υπήρχε και ένα δεύτερο, πολιτικό σκάνδαλο Novartis, που είναι το πώς στοχοποιήθηκαν δέκα πολιτικοί από τον ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό ερευνάται πια από την Ελληνική Δικαιοσύνη, η οποία και θα αποφανθεί τελικά για τις κατηγορίες οι οποίες έχουν απαγγελθεί, τουλάχιστον σε επίπεδο Βουλής.
Νίκος Χατζηνικολάου: Πολιτικά πρόσωπα δεν υπήρξαν καθόλου στην υπόθεση αυτή;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Όχι, δεν υπήρξαν. Δεν υπήρξαν. Και θέλω να είμαι απολύτως ξεκάθαρος ότι αυτή η υπόθεση είναι μία υπόθεση η οποία ταλαιπώρησε πάρα πολύ τον δημόσιο διάλογο και νομίζω ότι πια έχουμε μάθει την αλήθεια. Και πρέπει να σας πω ότι η διερεύνηση -είστε πολύ παλιός στο πολιτικό ρεπορτάζ και γνωρίζετε ότι από αυτές τις Επιτροπές…
Νίκος Χατζηνικολάου: Αυτό ήταν χτύπημα κάτω από την μέση, αστειεύομαι…
Κυριάκος Μητσοτάκης: …Είστε έμπειρος στο πολιτικό ρεπορτάζ -πολύ σπάνια από Εξεταστικές ή Προκαταρκτικές Επιτροπές στην Βουλή μαθαίνουμε καινούργια πράγματα. Από αυτήν μάθαμε. Εξ ου και η υπόθεση έχει πάρει την κατεύθυνση την οποία όλοι γνωρίζουμε και ερευνάται και θα ερευνηθεί πια από την Δικαιοσύνη.
Νίκος Χατζηνικολάου: Κλείσατε προχθές πέντε χρόνια στην ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας. Είναι ήδη ένα μεγάλο διάστημα αυτό. Θέλω να σας ρωτήσω για τον χαρακτήρα της σημερινής Νέας Δημοκρατίας. Και σας ρωτώ διότι ενώ εσείς έχετε μιλήσει για ανοίγματα της Νέας Δημοκρατίας, και προς τον χώρο του κέντρου και προς τον φιλελεύθερο χώρο, οι αντίπαλοι σας σας κατηγορούν -και σας κατηγόρησαν ιδιαίτερα μετά τον τελευταίο ανασχηματισμό- ότι κάνατε στροφή προς τα δεξιά. Ότι επιστρέψατε στην δεξιά παράδοση και δεξαμενή της παράταξης σας.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Πράγματι περνάει γρήγορα ο χρόνος. Και εμένα κάποιος φίλος μου υπενθύμισε στις 10 Ιανουαρίου ότι συμπληρώθηκαν πέντε χρόνια. Είδα, όμως, ένα πρωτοσέλιδο από την εκλογή μου στο οποίο τότε είχα δεσμευθεί για ανανέωση, διεύρυνση και μεταρρυθμίσεις. Θεωρώ ότι αυτή μου την πολιτική πλατφόρμα με την οποία εκλέχτηκα -κόντρα στα προγνωστικά όπως θυμάστε- Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας και στην συνέχεια Πρωθυπουργός, την υπηρέτησα και την υπηρετώ. Η Νέα Δημοκρατία είναι σήμερα η μεγάλη κεντροδεξιά παράταξη των αλλαγών, της μετριοπαθείας, της κοινωνικής ευαισθησίας.
Νίκος Χατζηνικολάου: Στρίψατε το τιμόνι δεξιά με τον πρόσφατο ανασχηματισμό;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Νομίζω ότι αυτή η συζήτηση, κ. Χατζηνικολάου, είναι μια συζήτηση, επιτρέψτε μου να πω λίγο απλοϊκή. Η Νέα Δημοκρατία έχει στελέχη με πολλές διαφορετικές αφετηρίες. Δεν νομίζω, όμως, ότι μπορεί να αμφισβητηθεί σε καμία περίπτωση ότι αφενός τιμώ και αξιοποιώ όλα τα στελέχη, το έχω αποδείξει στην πράξη. Η δική μου δουλειά είναι προφανώς να κρίνω ποιοι πρέπει να αναλάβουν υπουργικά χαρτοφυλάκια. Δεν είναι πάντα εύκολη άσκηση όπως γνωρίζετε.
Αλλά η Νέα Δημοκρατία σήμερα είναι η κυρίαρχη δύναμη σε αυτό το οποίο αποκαλούμε πολιτικό κέντρο. Ή στο μέσο, ας το πούμε, της πολιτικής ζωής το οποίο κυρίως εκφράζει συμπολίτες μας οι οποίοι δεν έχουν πολύ έντονες ιδεολογικές αναφορές, οι οποίοι θέλουν πρωτίστως να αντιμετωπίζονται τα προβλήματα χωρίς πάντα σκληρό ιδεολογικό πρόσημο, και οι οποίοι περιμένουν από την κυβέρνηση σκληρή δουλειά, αποτελεσματικότητα και διαφάνεια. Θεωρώ ότι αυτοί οι συμπολίτες μας -και είναι, ξέρετε, ολοένα και περισσότεροι συμπολίτες μας, που αυτοπροσδιορίζονται ως κεντρώοι- αυτή την στιγμή εκφράζονται πολιτικά από την Νέα Δημοκρατία. Αν αυτό κάποιους τους ενοχλεί είναι δικό τους πρόβλημα. Δεν είναι δικό μου.
Νίκος Χατζηνικολάου: Είναι εκλογικό σχήμα αυτό το κυβερνητικό σχήμα; Σας ρωτώ διότι η αίσθηση που δόθηκε είναι ότι πάτε να ενισχύσετε το Υπουργείο Εσωτερικών, ήρθε και ο κ. Λιβάνιος εδώ στο Μέγαρο Μαξίμου και αυτόματα…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Δεν καταλαβαίνω γιατί η ενίσχυση του Υπουργείου, γιατί η φερόμενη ενίσχυση του Υπουργείου Εσωτερικών, δηλαδή τι κάνει το Υπουργείο Εσωτερικών…
Νίκος Χατζηνικολάου: …Πήγαν εκεί Βορίδης, Πέτσας, ο Λιβάνιος ήρθε εδώ. Όλοι υποπτεύθηκαν ότι στήνετε ομάδα εκλογών.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Μπορώ να σας επαναλαμβάνω, λοιπόν, αυτό το οποίο έχω πει σε πολλές συνεντεύξεις μου, ότι η πρόθεσή μου είναι η Κυβέρνηση αυτή να εξαντλήσει την τετραετία.
Νίκος Χατζηνικολάου: Δεν θα είναι το ’21 εκλογική χρονιά;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Όχι, δεν θα είναι το ’21 εκλογική χρονιά. Και γιατί να είναι το ’21 εκλογική χρονιά, κ. Χατζηνικολάου;
Νίκος Χατζηνικολάου: Μήπως βγαίνοντας στο ξέφωτο μετά τον κορονοϊό, μετά τον μαζικό εμβολιασμό του πληθυσμού…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Για να διεκδικήσω ακριβώς τι; Αυτή τη στιγμή η κυβέρνηση απολαμβάνει μίας άνετης κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας. Έχουμε 158 βουλευτές. Έχουμε μία συμπαγή και αποτελεσματική Κοινοβουλευτική Ομάδα. Και πιστεύω ότι παρά τις δυσκολίες οι πολίτες μας πιστώνουν ότι αντιμετωπίσαμε κρίσεις που καμία κυβέρνηση στη Μεταπολίτευση δεν είχε αντιμετωπίσει, τουλάχιστον ως προς την ένταση και τον ταυτόχρονο χαρακτήρα τους. Και πιστεύω ότι έχουμε ανταποκριθεί καλά. Έχουμε απόθεμα εμπιστοσύνης.
Η επόμενή μας προσπάθεια, το επόμενο μεγάλο εθνικό πρόταγμα μετά την αντιμετώπιση της πανδημίας, είναι οι μεγάλες αλλαγές οι οποίες πρέπει να γίνουν στη χώρα και το πώς θα ξαναμπούμε σε τροχιά ανάπτυξης και ανάκαμψης.
Η Ελλάδα θα βγει κερδισμένη -εκ των υστέρων όταν θα γίνει ο απολογισμός- θα είναι στις χώρες που θα είναι κερδισμένες μετά την πανδημία. Δεν θα είναι όλες οι χώρες κατ’ ανάγκη κερδισμένες. Αλλά έχω πολύ βαθιά εμπιστοσύνη στη δυνατότητα της χώρας να προχωρήσει γρήγορα μπροστά.
Δεν χάσαμε χρόνο κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Ψηφίζουμε κάθε εβδομάδα σημαντικές αλλαγές. Στρώνουμε, με άλλα λόγια, το έδαφος. Ετοιμάζουμε το γήπεδο για να μπορέσουμε να παίξουμε μπάλα, για να το πω ποδοσφαιρικά, στο γήπεδο της γρήγορης ανάκαμψης, της δημιουργίας θέσεων εργασίας και της παροχής ενός μέλλοντος αισιόδοξου για κάθε Ελληνίδα και για κάθε Έλληνα.
Νίκος Χατζηνικολάου: Σας ευχαριστώ θερμά, κύριε Πρόεδρε, για τη συνέντευξη αυτή.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Εγώ σας ευχαριστώ, κ. Χατζηνικολάου.
