Σημεία συνέντευξης του Υφυπουργού παρά τω Πρωθυπουργώ και Κυβερνητικού Εκπροσώπου Γιάννη Οικονόμου στον ραδιοφωνικό σταθμό «ΣΚΑΪ 100,3» και τη δημοσιογράφο Εύα Αντωνοπούλου
Για την κατάσταση στο Αφγανιστάν
Δυστυχώς, ήταν η πιο τραγική, η πιο οδυνηρή επιβεβαίωση του πόσο δύσκολα είναι τα πράγματα εκεί. Το πόσο δύσκολα είναι τα πράγματα στο έδαφος του Αφγανιστάν και το πόσο περίπλοκος και όλο και πιο περίεργος έχει γίνει ο κόσμος μας γενικότερα. Νομίζω ότι είναι πλέον πρώτης προτεραιότητας ζήτημα η Διεθνής Κοινότητα, η Ευρωπαϊκή Ένωση, οι Η.Π.Α., όλοι οι φορείς, να κάνουν ό,τι πρέπει προκειμένου να εξασφαλίσουν ότι ο κόσμος που είναι να απομακρυνθεί, να απομακρυνθεί με ασφάλεια και από εκεί και πέρα αυτός που θα μείνει πίσω, να μην εγκαταλειφθεί στη μοίρα του. Δηλαδή, να μην κλείσει ο κόσμος τα μάτια του απέναντι σε αυτά που όλοι φοβόμαστε ότι πρόκειται να συμβούν. Η προσοχή και η ματιά του πολιτισμένου κόσμου πρέπει να είναι συνεχώς στο Αφγανιστάν.
Έχουμε φέρει στη χώρα τρεις Έλληνες πολίτες που ζούσαν στο Αφγανιστάν, κατόπιν συνεργασίας με τις υπηρεσίες άλλων κρατών. Είμαστε σε επικοινωνία με ανθρώπους που είχαν συνδράμει κατά καιρούς την ελληνική παρουσία στο Αφγανιστάν. Καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια, προκειμένου να μπορέσουν να περάσουν τους ελέγχους μέχρι να φθάσουν στο αεροδρόμιο. Μιλάμε για έναν αριθμό δέκα με είκοσι ανθρώπων.
Το Υπουργείο Εξωτερικών από την πρώτη στιγμή ασχολείται με το θέμα. Έχει εντοπίσει τους ανθρώπους. Βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία με τις πρεσβείες άλλων χωρών, με την Ευρωπαϊκή Ένωση, με τις Η.Π.Α., προκειμένου να καταστεί δυνατή η πρόσβασή τους στο αεροδρόμιο – γιατί μέχρι χθες αυτό ήταν το πιο δύσκολο, σήμερα είναι ακόμη πιο δύσκολο – και η απομάκρυνσή τους. Συνεχίζουμε, έχουμε επικοινωνία με τους ανθρώπους. Ό,τι είναι ανθρωπίνως δυνατό να γίνει, θα γίνει. Δεν υπάρχει αμφιβολία.
Για το ενδεχόμενο προσφυγικών ροών από το Αφγανιστάν
Δεν σταματήσαμε ποτέ να είμαστε σε εγρήγορση. Το γεγονός ότι δεν είχαμε φαινόμενα εισροής στη χώρα παράνομων μεταναστών, οφείλεται σε έναν πολύ μεγάλο βαθμό στο γεγονός ότι πάντοτε είχαμε το νου μας μετά την απόπειρα που έγινε στον Έβρο και στη στεριά και στη θάλασσα. Το Λιμενικό Σώμα κάνει συνεχείς προσπάθειες για να φυλάξει τα σύνορα της Ελλάδας και της Ευρώπης, όπως πρέπει να τα φυλάξει. Οι πύλες στον Έβρο φυλάσσονται.
Είμαστε σε πλήρη εγρήγορση. Δεν πρόκειται να αντιμετωπίσουμε το ενδεχόμενο αυτής της κρίσης με αφέλεια. Γνωρίζουμε ότι υπάρχει πιθανότητα να εργαλειοποιηθεί από φορείς και διάφορες πλευρές. Άρα, δεν θα επιτρέψουμε την εργαλειοποίησή του αυτή στο επιχειρησιακό σκέλος. Είμαστε έτοιμοι σε κάθε επίπεδο, προκειμένου να αποτρέψουμε τέτοιου είδους εγχειρήματα. Υπάρχουν κινήσεις που κάνει κανείς και στο συμβολικό και στο διπλωματικό πλαίσιο.
Έχουμε εκπέμψει από την πρώτη στιγμή μηνύματα ότι η Ελλάδα έχει συγκεκριμένες διαδικασίες, εργαλεία, τρόπους, μια άλλη κουλτούρα αντιμετώπισης του όλου ζητήματος, από το 2019 και μετά. Υπενθυμίζουμε ότι όταν βρεθήκαμε αντιμέτωποι με συνθήκες έκτακτης ανάγκης, αντιδράσαμε αστραπιαία και αποτελεσματικά. Ο ίδιος ο Πρωθυπουργός ξεκαθάρισε και στη συνομιλία του με τον Τούρκο Πρόεδρο, στην οποία παρατηρήθηκε μία συναντίληψη με την Τουρκία για το θέμα.
Η χώρα δεν υπάρχει καμία περίπτωση να ξαναζήσει στιγμές του παρελθόντος, που κάποιοι είχαν συνηθίσει, με μαζικές εισροές. Έχει αποσαφηνιστεί πλήρως η θέση μας, μέσω και του κ. Δένδια και του κ. Μηταράκη, ότι η στάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να είναι ευθυγραμμισμένη σε ό,τι αφορά την ανθρωπιστική της διάσταση και ότι η Ελλάδα δεν πρόκειται να ξαναγίνει ξέφραγο αμπέλι ή να επιτρέψει σκηνές που είχαμε ζήσει στο παρελθόν. Κάνουμε αυτό που είναι να κάνουμε, ευθυγραμμισμένοι με τους εταίρους μας, εύτακτα, με βάση τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου.
Άλλο πράγμα, όμως, ο ανθρωπισμός, -όπου, αν μας ζητηθεί, θα συνεισφέρουμε στο μέτρο των δυνατοτήτων μας- άλλο πράγμα να αφήνουμε να αιωρείται μία πιθανότητα ότι μπορεί να είναι η Ελλάδα η εύκολη δίοδος ή η ανοιχτή πόρτα. Η Ελλάδα δεν θα είναι αυτή η δίοδος. Δεν υπάρχει περίπτωση να επιτρέψουμε να ξαναζήσουμε σκηνές σαν κι αυτές που ζήσαμε στο παρελθόν.
Είναι θετικό το γεγονός ότι η συνομιλία των δύο ηγετών έγινε σε πολύ καλό κλίμα και παρατηρήθηκε συναντίληψη. Προτεραιότητα ήταν η πρόθεση να στηριχθούν οι χώρες που είναι κοντά στο Αφγανιστάν, έτσι ώστε οι άνθρωποι αυτοί να είναι κοντά στις εστίες τους, οπότε μόλις κάπου η κατάσταση καταλαγιάσει να επιστρέψουν. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι εμείς μένουμε μόνο εκεί.
Για τους εμβολιασμούς
Πρώτα απ’ όλα, δεν θα σταματήσουμε να κάνουμε ό,τι χρειάζεται για να πείσουμε όσο το δυνατόν περισσότερους να εμβολιαστούν. Έχουμε θετικά μηνύματα. Από τις 16 Αυγούστου και μετά, έχουν κλειστεί περίπου 170.000 ραντεβού. Επτά χιλιάδες από αυτούς είναι υγειονομικοί. Νομίζω ότι μέρα με τη μέρα συνειδητοποιεί ο κόσμος ότι δεν έχει νόημα αυτή η άρνηση και αυτή η αντίδραση. Δεν έχει ούτε πολιτικά ούτε ιδεολογικά χαρακτηριστικά.
Η Κυβέρνηση, ο Πρωθυπουργός, όταν ανακοινώνουν κάποια μέτρα, είναι σωστά μελετημένα, ζυγισμένα, σε όλες τους τις διαστάσεις και αποφασίζονται για να εφαρμοστούν προς την κατεύθυνση προστασίας της δημόσιας υγείας, αλλά και της κανονικότητας της ζωής στη δημόσια σφαίρα. Συνεπώς, έχω μια συγκρατημένη αισιοδοξία, με βάση αυτά που βλέπω, ότι ανεβαίνουν τα ραντεβού, ανεβαίνει και ο αριθμός των υγειονομικών που κλείνει τα ραντεβού του και πάει να εμβολιστεί. Δεν βάζουμε κανέναν απέναντι. Απέναντι έχουμε την πανδημία και προσφέρουμε τη δυνατότητα δωρεάν εμβολιασμού σε όλους.
Είναι πολύ συγκεκριμένες οι διατάξεις και οι συνέπειες για τους υγειονομικούς που δεν θα εμβολιαστούν θα τεθούν σε ένα καθεστώς αναστολής εργασίας. Η συζήτηση τώρα δεν πρέπει να είναι στη διάσταση ούτε της απόλυσης, ούτε των συνεπειών που θα έχουν. Είναι να πάνε να εμβολιαστούν. Εάν δεν εμβολιαστούν, η παρουσία στη δουλειά τους εγκυμονεί φοβερούς κινδύνους. Δηλαδή, για παράδειγμα, αν έχει κάποιος ένα αυτοκινητιστικό ή αντιμετωπίζει ένα πρόβλημα υγείας, ταυτόχρονα θα είναι αντιμέτωπος με το ενδεχόμενο να κολλήσει κορονοϊό και αυτός και ο υγειονομικός.
Ανοιχτό το ενδεχόμενο επέκτασης της υποχρεωτικότητας
Στους εκπαιδευτικούς τα ποσοστά των εμβολιασμών είναι είναι πολύ υψηλά. Βεβαίως, και εκεί υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης. Η επέκταση της υποχρεωτικότητας είναι μία επιλογή που υπάρχει στο τραπέζι, ανάλογα με την εξέλιξη των ρυθμών των εμβολίων, για όλες τις επαγγελματικές κατηγορίες, ανάλογα με το ποιος είναι ο αριθμός των εμβολιασμένων σε κάθε επαγγελματική κατηγορία και το πώς εξελίσσεται η κατάσταση σε κάθε πεδίο. Προφανώς είναι και για τους εκπαιδευτικούς, όπως είναι για όλους. Θα έχει απόλυτη σχέση με το πώς εξελίσσεται ο ρυθμός των εμβολιασμών.
Κάθε μέτρο που παίρνουμε εδράζεται στην παραδοχή κάποιων αρχών. Δηλαδή, κοιτάζει κανείς τις συνέπειες που μπορεί να έχει η υποχρεωτικότητα, τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να τις ελέγξει, την αναγκαιότητα ως προτεραιοποίηση σε κάθε πεδίο. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι στο πεδίο της Υγείας ήταν η πρώτη προτεραιότητα. Αν χρειαστεί να κάνουμε επέκταση και στο μέτρο της υποχρεωτικότητας, αλλά και σε άλλα μέτρα, θα τα συζητήσουμε, θα τα ανακοινώσουμε και θα τα εφαρμόσουμε.
Δίνω έμφαση στο να τα εφαρμόσουμε. Διότι παντού -πολύ περισσότερο, όμως, όταν πρόκειται για τη δημόσια υγεία και για την προστασία της ζωής, την κανονικότητα της ζωής στη δημόσια σφαίρα- η εφαρμογή έχει εξίσου μεγάλη σημασία με τον ορισμό και την ανακοίνωση των μέτρων. Άρα, είναι και αυτή μία παράμετρος που συνδέεται με το τι κάνεις, πού και σε ποια έκταση.
Για τους ανθρώπους που είναι στα Σώματα Ασφαλείας ισχύουν αυτά που είπα προηγουμένως. Παρακολουθούμε μέρα με τη μέρα την αύξηση του ρυθμού των εμβολιασμών και την κατάσταση που υπάρχει παντού. Συνεχίζουμε μέρα με τη μέρα την προσπάθεια με πειθώ, με επιχειρήματα, να οδηγήσουμε όλο και περισσότερο ανθρώπους να εμβολιαστούν. Αν στον χρόνο που θέλουμε δεν καταφέρουμε να έχουμε τα αποτελέσματα που περιμένουμε και ο ρυθμός αύξησης των εμβολίων δεν είναι αυτός που να ανταποκρίνεται στην ανάγκη αναχαίτισης της πανδημίας, θα προχωρήσουμε σε ό,τι πρέπει να προχωρήσουμε.
Είναι ανοιχτό το ενδεχόμενο της υποχρεωτικότητας παντού και η προτεραιοποίηση θα είναι ανάλογα με την ανάγκη που θα επισημανθεί ότι είναι πιο έντονη. Γι’ αυτό, άλλωστε, υπάρχει και το νομικό υπόβαθρο, για να μην χρειάζεται κανείς να νομοθετήσει εκ νέου. Η φιλοσοφία, είναι κοινή, υπάρχει κοινός παρονομαστής. Και δεν έχει στον πυρήνα του τον διχασμό ή τον στιγματισμό ή την εκδίκηση ή ό,τι περίεργο φαντάζεται ο καθένας στο μυαλό του. Στον πυρήνα του έχει την ανάγκη του να φτιάξουμε τείχος ανοσίας. Να προστατευτούν και οι ίδιοι και αυτοί οι οποίοι είναι δέκτες των υπηρεσιών τους.
Για ισχυρισμούς της Αντιπολίτευσης για εγκληματική πολιτική
Δυσκολεύομαι να αντιληφθώ πού ακριβώς συνίσταται το έγκλημα. Δηλαδή, το έγκλημα είναι οι κοσμογονικές αλλαγές που έγιναν στο Ε.Σ.Υ.; Το έγκλημα είναι ο πολλαπλασιασμός των Μ.Ε.Θ.; Το έγκλημα είναι ότι φτιάξαμε ένα πρόγραμμα εμβολιασμού, το οποίο μπορεί να εμβολιάσει όποιον θέλει, με όποιο εμβόλιο θέλει και εν πολλοίς και όπου θέλει; Που κλείνεις το ραντεβού και σε παίρνουν 3-4 τηλέφωνα, μέχρι να πας; Ήμασταν συνηθισμένοι στην ελληνική δημόσια διοίκηση με αυτό;
Το έγκλημα συνίσταται στο ότι στηρίξαμε την πραγματική οικονομία με περίπου 40 δισ.; Ότι 19 μήνες η οικονομία για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα ήταν κλειστή και το Κράτος πλήρωνε μισθούς, συντάξεις, ασφαλιστικές εισφορές; Αυτά όλα είναι έγκλημα για την Αντιπολίτευση; Το έγκλημα είναι ότι ενημερώσαμε με σαφήνεια, από την αρχή, για τις συνέπειες, για τους κινδύνους για το τι πρέπει να κάνουμε προκειμένου να αναχαιτίσουμε την πανδημία; Το έγκλημα είναι ότι το Σύστημα Υγείας τις πολύ-πολύ δύσκολες στιγμές πιέστηκε πάρα πολύ, αλλά άντεξε και ότι έγινε ό,τι ήταν δυνατόν για να σωθούν όσο το δυνατόν περισσότερες ανθρώπινες ζωές;
Αλλαγές απέναντι στην κλιματική κρίση
Η διάσταση της κλιματικής κρίσης νομίζω ότι πρέπει να αγγίξει οριζόντια πολλούς τομείς της πολιτικής, γιατί ακριβώς είναι ο πυρήνας του προβλήματος. Εδώ, κατ’ αρχάς, για να μπορέσουμε να αντιμετωπίζουμε καλύτερα τέτοιου είδους φαινόμενα ακραία, όχι μόνο από πυρκαγιές και από άλλες αιτίες φυσικών καταστροφών και δεύτερον για να μπορεί να τα περιορίσουμε. Πρέπει να πάμε την κουβέντα πίσω στην αρχή. Πρέπει να πάμε σε αυτά που τα γεννούν.
Και για να αντιμετωπίσουμε αυτά που τα γεννούν πρέπει να αλλάξουμε τον τρόπο που παράγουμε την ενέργεια με την οποία κινούμαστε. Πρέπει να αλλάξουμε τον τρόπο με τον οποίο παράγουμε τα τρόφιμά μας, τον τρόπο με τον οποίο ζούμε στις πόλεις μας. Ο Πρωθυπουργός αναφέρθηκε σε αυτά. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι ο κατάλληλος Έλληνας πολιτικός που έχει συνειδητοποιήσει και εκφράσει την ανάγκη για ουσιαστικές παρεμβάσεις στο κομμάτι της κλιματικής κρίσης. Και η δική μας πολιτική έχει κάνει πράγματα προς την κατεύθυνση αυτή.
Για τα αποτελέσματα των Πανελλαδικών εξετάσεων
Να κλείσω λέγοντας ένα μπράβο στα παιδιά που σήμερα έμαθαν σε ποιες σχολές θα σπουδάσουν στα Πανεπιστήμια. Το έμαθαν με sms στο κινητό τους, εκτός από όλους τους άλλους τρόπους. Να τους ευχηθώ καλή αρχή. Και να πω ότι οι δρόμοι για τα παιδιά που δεν τα κατάφεραν είναι ανοιχτοί παντού. Είναι ανοιχτοί σε ένα σωρό επιλογές, είναι ανοιχτοί και σε δημόσια ΙΕΚ για πρώτη φορά φέτος.
Και για όλα αυτά τα παιδιά που είτε θα προσπαθήσουν με διάφορους τρόπους να ξαναδοκιμάσουν να μπουν στα Πανεπιστήμια ή θα πάνε στα ΙΕΚ και για τα παιδιά που για πρώτη φορά ανοίγεται μπροστά τους ο χώρος και ο χρόνος της φοίτησης, ας βοηθήσουμε όλοι να το κάνουν όπως πρέπει. Χωρίς αγκύλες και αστερίσκους και χωρίς τον φόβο των αποκλεισμών. Γι’ αυτό εμβόλια.
