ΟΜΙΛΙΑ ΓΙΩΡΓΟΥ Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΣΤΟ 3ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ ΑΛΛΑΓΗΣ
Συντρόφισσες και σύντροφοι,
Βρισκόμαστε πάλι όλοι μαζί, σε μια νέα, ελπιδοφόρα φάση για το Κίνημα μας. Με το Συνέδριο μας, στέλνουμε μήνυμα ηχηρής παρουσίας. Και καλούμαστε να τιμήσουμε τους αγώνες μας – να επιβεβαιώσουμε τις διαχρονικές μας αξίες ως Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα. Αγώνες που άλλαξαν ριζικά την Ελλάδα. Αγώνες για μια Ελλάδα της αξιοπρέπειας, της συμμετοχής, της δημοκρατίας, του σοσιαλισμού.
Μια Ελλάδα με διακριτή φωνή και θέση για τα παγκόσμια προβλήματα. Μια Ελλάδα της οικολογίας. Καλούμαστε και ως Κίνημα Αλλαγής, με στήριγμα τις αξίες αυτές, να κοιτάξουμε μπροστά, να απαντήσουμε στις πρωτοφανείς προκλήσεις της εποχής μας. Ανατρέποντας κατεστημένα, κατεστημένες πρακτικές και αντιλήψεις. Κάποιοι, αυτό φοβούνται. Τη διαχρονική μας πορεία αλλαγών για μια δίκαιη και δημοκρατική Ελλάδα. Για αυτό επιμένουν να μας εγκλωβίζουν σε ένα αδιέξοδο δίλημμα: με ποιον θα πάτε, μας ρωτούν;
Δεν μας θέλουν ξεχωριστούς, ανατρεπτικούς, ανεξάρτητους. Δεν μας θέλουν σκεπτόμενους, δεν μας θέλουν ελεύθερους. Να οραματιστούμε μαζί με την Ελληνική κοινωνία κάτι πολύ διαφορετικό από το σημερινό γκρίζο τοπίο. Να αναδείξουμε ότι υπάρχει άλλος δρόμος.
Θέλουν να μας καταστήσουν στη συνείδηση του λαού, κομπάρσους στη διαχείριση της υπάρχουσας εξουσίας, στήριγμα στις πελατειακές ορέξεις των ισχυρών. Έτσι, προσπαθούν να συντηρήσουν έναν μύθο. Ότι, τίποτα δεν αλλάζει.
Το μήνυμα τους στην νέα γενιά είναι – «μην ασχολείστε με την πολιτική, όλοι ίδιοι είναι, μάταιος ο κόπος σας!». Άλλο είναι το το πραγματικό στοίχημα: Όχι με ποιους θα πάμε, αλλά που θέλουμε να πάει η χώρα, ποιες ριζικές αλλαγές πρέπει να γίνουν, ποιες κοινωνικές δυνάμεις θα συσπειρώσουμε ώστε να ανατραπεί η ισορροπία της αδράνειας, της επικοινωνιακής πόλωσης μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ.
Μια πόλωση που δεν αφορά τα πραγματικά διλήμματα για την Ελλάδα, την κοινωνία. Μια επικοινωνιακή πόλωση που εξυπηρετεί μια καταστροφική σκοπιμότητα, τον εγκλωβισμό ψηφοφόρων στις μικρο-κομματικές επιδιώξεις. Το δικό μας στοίχημα , δεν είναι με ποιους θα διαχειριστούμε τις υπάρχουσες δομές εξουσίας, είναι να ανατρέψουμε το πολιτικό σκηνικό.
Στο προσκήνιο της ιστορίας, να έρθουν ξανά οι δυνάμεις της κοινωνίας, και οι νέοι, που θέλουν, ξέρουν, μπορούν, να πάνε τη χώρα μπροστά, αν τους δώσουμε ξανά ελπίδα. Βολεύονται οι συντηρητικές δυνάμεις της χώρας στο δίπολο ΝΔ-ΣΥΡΙΖΑ. Το δήθεν δίλημμα για αυτούς είναι, ποιος είναι καλύτερος διαχειριστής της μιζέριας και του πόνου μας. Για αυτό θέλουν να μας παγιδεύσουν στο δίλημμα, με ποιους θα πάτε;
Παράταξη και Συμμετοχή
Συντρόφισσες και Σύντροφοι,
Για όλους αυτούς τους λόγους, γεγονός πολύ αισιόδοξο είναι, ότι παρά τις μεγάλες δυσκολίες που περάσαμε, η Παράταξή μας οργάνωσε διαδικασίες που γέννησαν ελπίδα. Σηκώθηκαν πολλοί από τον καναπέ, διψασμένοι για συμμετοχή. Εκεί όμως, αρχίζει και η δική μας μεγάλη ευθύνη. Να μην τους απογοητεύσουμε. Να υπάρχει ουσιαστική – όχι προσχηματική επικοινωνία με τους πολίτες. Οι προβληματισμοί τους να είναι ορατοί στη χάραξη των θέσεων και των πολιτικών μας.
Το Διακύβευμα – Δημοκρατία και Ελευθερία
Πάντα πίστευα στη συμμετοχή. Ως μέσο αλλά και ως στόχο. Στην πανάρχαια δημοκρατική πίστη, στη δύναμη του πολίτη. Ενημερωμένου, ενεργού, κριτικά σκεπτόμενου, που να μπορεί να ορίζει τη ζωή του, να αναλαμβάνει και την ευθύνη των αποφάσεων του. Είναι το διακύβευμα της εποχής μας. Το διακύβευμα της πολιτικής σήμερα.
Πώς, οι νέες προκλήσεις, οι μεγάλες αλλαγές που έρχονται, να αντιμετωπιστούν υπό τον δημοκρατικό έλεγχο των πολιτών, από τον λαό, για τον λαό. Οι προκλήσεις μπορεί να φαίνονται μακρινές αλλά φτάνουν καθημερινά και στα δικά μας παράλια. Μια συντρόφισσα στην Σοσιαλιστική Διεθνή σωστά είπε, πως «δεν είναι εποχή αλλαγών αλλά αλλαγή εποχής».
Το διακύβευμα είναι μείζον. Η Δημοκρατία και η Ελευθερία. Χωρίς αυτές, ούτε η ασφάλεια μας, ούτε η ευημερία μας, ούτε η δικαιοσύνη μπορούν να διασφαλιστούν.
Εισβολή στην Ουκρανία
Μέσα από αυτό το πρίσμα, ας δούμε και τον πόλεμο στην Ουκρανία. Διακύβευμα και εκεί, η Δημοκρατία. Μια εισβολή παράλογη. Ο απολογισμός; Ήδη τραγικός. Ζωές; Χιλιάδες χαμένες. Πρόσφυγες και εκτοπισμένοι, εκατομμύρια. Καταστροφές, ανυπολόγιστες! Πόλεμος που προκαλεί σεισμό γεωπολιτικό. Αλλάζει άρδην τον πολιτικό προσανατολισμό της Ευρώπης.
Σήμερα η ΕΕ συνειδητοποιεί τη μεγάλη σημασία της ενότητας, της αυτονομίας της, της αυτάρκειας, της αλληλεγγύης και το ευάλωτο της δημοκρατίας. Ήδη, μια άλλη κρίση, η πανδημία, έφερε ως ανάγκη τα ευρω-ομόλογα, θεσμό ταμπού την εποχή που είμασταν κυβέρνηση και η Ελλάδα χτυπιόταν από τις αγορές.
Καλείται σήμερα η Ευρώπη να πάρει αποφάσεις για θέματα που ποτέ δεν αποτέλεσαν ζητήματα ευρωπαϊκής αρμοδιότητας, όπως η εκτόξευση των τιμών της ενέργειας – άρα το ζήτημα μιας αυτόνομης ενεργειακής πολιτικής. Καλείται η ΕΕ να σκεφτεί και αυτό που μόνο εμείς, το ΠΑΣΟΚ, έθετε ως βασικό ζήτημα, την Κοινή Άμυνα της Ευρώπης.
Αλλά και να ξανασκεφτεί την Κοινή Αγροτική Πολιτική, την αγρο-διατροφική ασφάλεια, μπροστά στον εφιάλτη μιας παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης, που κινδυνεύει να καταστρέψει τις πιο φτωχές αφρικανικές χώρες – και όχι μόνο.
Έχουμε και τη σουρεαλιστική εικόνα ενός ηγέτη που κάθεται μόνος στην άκρη ενός τεράστιου τραπεζιού και παίρνει αποφάσεις που καταστρέφουν το λαό του χωρίς να ρωτήσει κανένα. Στοιχείο που αναδεικνύει με τον πιο γλαφυρό τρόπο τη σύγκρουση μεταξύ αυταρχισμού και δημοκρατίας.
Η Δημοκρατία στις δικές μας κοινωνίες
Δημοκρατία, τι σημαίνει; Πολλά! Τον έλεγχο της εξουσίας και της υπερσυγκέντρωσης της. Ισότητα, ισονομία αλλά και ισηγορία – το δικαίωμα κάθε πολίτη να ακουστεί ισότιμα η φωνή του. Αν αυτές είναι οι βασικές αξίες της δημοκρατίας, τότε, όλες οι κοινωνίες που θέλουμε να λεγόμαστε δημοκρατικές, θα πρέπει να κοιταχτούμε στον καθρέφτη. Κακά τα ψέματα, η δημοκρατία έχει πληγεί σοβαρά τα τελευταία χρόνια και στις ευρωπαϊκές χώρες, όπως και στις ΗΠΑ.
Απειλείται η Δημοκρατία μας, όχι μόνο από αυταρχικούς ηγέτες, αλλά και από ένα ισχυρό πολιτικο-οικονομικό κατεστημένο. Υπονομεύει την εξουσία του λαού, τους δημοκρατικούς θεσμούς.
Απειλές και Ευκαιρίες για τη Δημοκρατία
Απειλή και ύβρις για τη δημοκρατία μας η τεράστια οικονομική ανισότητα. Σύμφωνα με την ΟΞΦΑΜ, οι 2000 πιο πλούσιοι στον κόσμο, συγκεντρώνουν περισσότερο πλούτο από το 60% του πληθυσμού της γης. Αν αυτοί οι 2000, πλήρωναν μόνο 0,5% επί του πλούτου τους, θα δημιουργούσαν 120 εκατομμύρια θέσεις εργασίας.
Η συγκέντρωση αυτού του πλούτου, συνήθως κρυμμένου σε φορολογικούς παραδείσους, μεταφράζεται σε υπερ-συγκέντρωση εξουσίας. Οι μεγάλες μονοπωλιακές εταιρίες, έχουν οικονομική και πολιτική δύναμη πέραν των κρατών. Διατηρούν τα προνόμια τους σε βάρος του δημόσιου συμφέροντος, αιχμαλωτίζουν θεσμούς – ΜΜΕ, δικαιοσύνη, πολιτικά κόμματα.
Παράλληλα, οι τρομακτικές εξελίξεις στην τεχνολογία, επηρεάζουν όλο και περισσότερο την ζωή μας, αλλάζουν τις εργασιακές σχέσεις, σε βάρος της συλλογικής δύναμης των εργαζόμενων. Τα κοινωνικά δίκτυα – οι μηχανές αναζήτησης, Facebook Twitter, Google κλπ, με τα μεγάλα αρχεία των προσωπικών δεδομένων μας, μετατρέπονται σε εργαλείο παρακολούθησης και χειραγώγησης της κοινής γνώμης από ισχυρά κέντρα.
Απειλείται η δημοκρατία μας. Δικαιολογημένα οι πολίτες στρέφονται ενάντια σε ένα σύστημα που δεν ελέγχουν, που τους αδικεί, που τους εκμεταλλεύεται και τους χλευάζει. Προσοχή όμως, δημαγωγοί και αυταρχικοί ηγετίσκοι θέλουν να εκμεταλλευτούν την ανασφάλεια. Το φόβο μπροστά στην ανέχεια της ανεργίας, των πανδημιών, της απειλής των όπλων μαζικής καταστροφής, των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης.
Αυτοί προωθούν την διαίρεση του λαού, σε μιάσματα και εθνικόφρονες, καλλιεργούν το ρατσισμό, το φόβο μπροστά στον ξένο, για να διασπάσουν την αλληλεγγύη των εργαζόμενων, φοβούνται ότι η χειραφέτηση των γυναικών απειλεί την πατριαρχική τους δύναμη.
Θέλουν να υπονομεύσουν την εμπιστοσύνη των πολιτών στη δημοκρατία, στην επιστήμη, αλλά ακόμα περισσότερο, την εμπιστοσύνη στον συνάνθρωπο μας, στον ίδιο τον εαυτό μας. Για να ψάχνουμε τελικά για σωτήρες!
Για μας, τους δημοκράτες, τους σοσιαλιστές, ο δρόμος είναι άλλος. Ναι είμαστε απέναντι σε ένα σύστημα που καλλιεργεί την ανισότητα, που περιθωριοποιεί μεγάλα τμήματα της κοινωνίας. Αλλά θέλουμε την εξουσία στον λαό – όχι σε έναν αυτοκράτορα που παριστάνει τον θεό. Παλεύουμε για μια διακυβέρνηση που καλλιεργεί την αλληλεγγύη, που σφυρηλατεί τη δικαιοσύνη, που τελικά, δίνει φωνή στον πολίτη.
Αξίζει εδώ να αναφέρω, ότι στη Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης, για πρώτη φορά, μετά από δικές μας προτροπές, οργανώθηκαν Συμβούλια Πολιτών. Απλοί πολίτες, μέσα από κλήρωση, συμμετείχαν ισότιμα στις συζητήσεις. Το αξιοπερίεργο; Οι δικές τους προτάσεις ήσαν οι πιο προοδευτικές, οι πιο τολμηρές, οι πιο δίκαιες και δημοκρατικές. Και στο τέλος, όλοι κατανόησαν ότι, πρέπει να κάνουμε επιτέλους πιο τολμηρά βήματα, να αλλάξουμε τη Συνθήκη, να επιχειρήσουμε βαθιές τομές, αν θέλουμε να αναγεννήσουμε το ευρωπαϊκό όραμα και να πορευτούμε με ελπίδα στο μέλλον.
Οι δήθεν δημοκράτες
Βέβαια, πολλοί στην Ευρώπη, αλλά και εδώ, όλα αυτά τα υιοθετούν στα λόγια. Αλλά η αξιοπιστία του λόγου του καθενός, πιστοποιείται από την πράξη του. Και το ΠΑΣΟΚ έχει αποδείξει τι θα πει να εννοείς τη δημοκρατία στην πράξη. Οι πολιτικές μας για την αποκέντρωση, την αξιοκρατία, τη διαφάνεια, τη λογοδοσία, οι ανεξάρτητες αρχές, οι συμμετοχικές μας παραδόσεις, το αποδεικνύουν.
Είναι κάτι που μας διαφοροποιεί ιστορικά από τη δεξιά αλλά και την παραδοσιακή αριστερά που έβλεπαν το κράτος ως λάφυρο πελατειακής διαχείρισης. Θα μπορούσα, φίλες και φίλοι, να υιοθετήσω, σχεδόν ολόκληρη την ομιλία του Πρωθυπουργού στην τιμητική εκδήλωση του Κογκρέσου για τα 200 χρόνια της Ανεξαρτησίας μας.
Ειδικά για τις προκλήσεις που απειλούν την δημοκρατία. Το ερώτημα όμως, είναι άλλο: Αν ο ίδιος την υιοθετεί στην πράξη αυτήν του την ομιλία! Γιατί το κόμμα του, και μέχρι το 2009 όταν παρέδωσε την κυβέρνηση σε εμάς, αλλά και σήμερα, διαχειρίζεται τον πλούτο του Ελληνικού λαού με αδιαφάνεια. Όπως σήμερα με το ταμείο ανάκαμψης, αλλά και παλαιότερα όταν μας έφερε κοντά στην χρεοκοπία. Αλλά έχει υπονομεύσει και δημοκρατικούς θεσμούς, όπως τα ΜΜΕ.
Τυχαίο είναι ότι έχει πέσει η Ελλάδα στην τελευταία θέση στην ΕΕ σε ό,τι αφορά στην ελευθερία του Τύπου; Πρόσφατο άρθρο του ECONOMIST, καταλήγει: «Λεφτά πολλά θα εισρεύσουν στην Ελλάδα, αλλά χωρίς ελευθερία του Τύπου που θα πάνε;’
Γνωρίζουμε και την αδιαφάνεια στις προμήθειες του δημοσίου, την ευνοιοκρατία προς τους ισχυρούς της ενέργειας, και το βιώνουμε ως ακρίβεια που πλήττει τον μέσο και χαμηλόμισθο Έλληνα με βαρβαρότητα.
Ποιοι είμαστε εμείς;
Και εδώ, ερχόμαστε στο πιο καυτό θέμα για μας, συντρόφισσες και σύντροφοι. Της ιδεολογικής ταυτότητας των κομμάτων. Γιατί βλέπουμε γύρω μας την εύκολη προπαγάνδα μιας δεξιάς συντήρησης, που ασφαλώς προτιμάει κόμματα χωρίς καμία ιδεολογική ταυτότητα.
Κόμματα βολικά, που μπορούν να στραφούν εύκολα πότε δεξιά, πότε αριστερά. Όμως, συντρόφισσες και σύντροφοι, μπορούμε να είμαστε εμείς βολικοί στα κελεύσματα συμφερόντων και κατεστημένων; Όχι, δεν μπορούμε. Οι αρχές και οι αξίες μας, η παράδοση μας, το ιστορικό μας χρέος, η υπαρξιακή μας αγωνία, δεν το επιτρέπουν.
Είμαστε δημοκράτες, είμαστε σοσιαλιστές. Τι σημαίνει όμως σήμερα να είσαι σοσιαλιστής, προοδευτικός; Διαφέρουμε ξεκάθαρα από τους άλλους: Για αυτούς η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής είναι ευκαιρία για την ενεργειακή ολιγαρχία, για μας είναι ευκαιρία η Ελλάδα να είναι αυτάρκης ενεργειακά, με ενεργειακή δημοκρατία, να γίνει ο πολίτης από καταναλωτής – παραγωγός ενέργειας, ευκαιρία για τον πρωτογενή τομέα, την κτηνοτροφία και αγροτική παραγωγή, για την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής στις πόλεις μας.
Για αυτούς ενίσχυση της άμυνας μας είναι η εισαγωγή και αγορά οπλικών συστημάτων – με χρήματα του Ελληνικού λαού, για μας είναι προτεραιότητα η ανάπτυξη της έρευνας, της ελληνικής τεχνολογίας και βιομηχανίας.
Για αυτούς ασφάλεια του πολίτη είναι η καλύτερη οργάνωση της καταστολής, για μας ασφάλεια του πολίτη, είναι το δημόσιο σύστημα υγείας, η πρόσβαση σε ποιοτική παιδεία, η σιγουριά σε ένα αξιοπρεπές εισόδημα και όρους διαβίωσης, η προστασία του εργαζόμενου και της τρίτης ηλικίας.
Για αυτούς παιδεία είναι μόνο η επαγγελματική κατάρτιση, για μας η παιδεία πρέπει να διαμορφώνει πολίτες ικανούς για εργασία αλλά και για την προστασία της δημοκρατίας. Για τους δεξιούς η ελεύθερη αγορά είναι θεός, για την παραδοσιακή αριστερά δαίμονας, για μας ένα εργαλείο που απαιτεί ισχυρές ρυθμίσεις για να υπηρετεί το δημόσιο συμφέρον και τις ανάγκες του πολίτη.
Για αυτούς το κράτος είναι λάφυρο για πελατειακές διευθετήσεις κομματικών ψηφοφόρων και ισχυρών συμφερόντων, για μας το κράτος είναι θεσμός δικαίου, που προστατεύει τα δικαιώματα κάθε ανθρώπου ισότιμα και τον υπηρετεί με σεβασμό. Για αυτούς δημοκρατία είναι εκλογές κάθε 4 χρόνια, για μας δημοκρατία σημαίνει συμμετοχή, δράση, διαβούλευση και συλλογική γνώση.
Για αυτούς πατριωτισμός είναι η εκμετάλλευση των εθνικών μας συμβόλων για κομματική χρήση, για εμάς πατριωτισμός είναι ό,τι κάνει τη χώρα μας να ξεχωρίζει και να πηγαίνει μπροστά, ό,τι αναδεικνύει τις ικανότητες του λαού μας. Για αυτούς εξωτερική πολιτική είναι η εξεύρεση προστάτιδων δυνάμεων, για μας εξωτερική πολιτική είναι η ενίσχυση της δικιάς μας ανεξάρτητης φωνής παντού, σύμφωνα με τις αρχές και τα εθνικά μας συμφέροντα.
Για αυτούς εθνική συνείδηση είναι να χωρίζεις τους Έλληνες σε μιάσματα και εθνικόφρονες, για μας είναι να ενώνεις τον Ελληνισμό με περηφάνεια και αξιοπρέπεια σε κοινούς στόχους.
Πιο το όραμα μας;
Στο ιδεολογικό μας DNA υπάρχουν κάποιες διαχρονικές αξίες τις οποίες δεν πρέπει να ξεχνάμε ποτέ. Αλληλεγγύη, ισότητα, αξιοκρατία, διαφάνεια, ανθρώπινα και κοινωνικά δικαιώματα, προσήλωση στη δημοκρατία, λογοδοσία. Από μόνες τους αποτελούν μια σημαντική πυξίδα για το πως πρέπει να πορευτούμε και κυρίως, στο από τι δεν πρέπει ποτέ να παραιτηθούμε. Πώς όμως, τις προσαρμόζουμε στο σήμερα;
Σήμερα, οι προοδευτικές δυνάμεις έχουν να αντιμετωπίσουν νέες μεγάλες προκλήσεις. Σε έναν κόσμο που αλλάζει ραγδαία, τα ερωτήματα προκύπτουν αβίαστα: Πώς η πράσινη μετάβαση μπορεί να είναι δίκαιη, δημοκρατική και συμμετοχική; Πώς θα πετύχουμε κλιματική δικαιοσύνη; Πώς θα εφαρμόσουμε την ενιαία υγεία; Πώς θα ρυθμίζεται η τηλ-εργασία ώστε να μην καταπατά βασικά εργασιακά δικαιώματα;
Πώς η επίλυση του προβλήματος της κατοικίας θα ενταχτεί σε μια πολιτική ευρύτερης αστικής ανάπλασης, αλλά και μιας πορείας που θα οδηγήσει στη βιώσιμη και πράσινη ανάπτυξη; Πώς η τεχνητή νοημοσύνη δεν θα καταπατά τα ανθρώπινα δικαιώματα; Πώς θα ρυθμιστούν οι πλατφόρμες; Πώς και από ποιους θα ελέγχονται τα big data; Πώς θα ελεγχθεί το μονοπωλιακό σύστημα που ανεβάζει τις τιμές σε βάρος του καταναλωτή;
Πώς ο πολίτης θα γίνει και παραγωγός καθαρής ενέργειας; Πώς θα λογοδοτεί το τραπεζικό σύστημα, που στην περίπτωση της Ελλάδας συνέβαλε καθοριστικά στην κρίση; Πώς θα δημιουργήσουμε συμβιωτικές κοινωνίες όπου θα αντιμετωπίζονται με αξιοπρέπεια οι πολλαπλές ταυτότητες των σημερινών ανθρώπων; Πώς θα λειτουργήσει η διαγενεακή αλληλεγγύη σε μια εποχή μακροζωίας;
Σε μια εποχή όπου έχουν αλλάξει τελείως τα ηλικιακά δεδομένα, με τους νέους να είναι ώριμοι από πολύ πιο μικροί και αυτούς που παλιά θεωρούσαμε ηλικιωμένους να είναι ενεργοί πολίτες και πολύτιμοι καταναλωτές; Όλες αυτές οι προκλήσεις αποτελούν ευκαιρία να αντιμετωπίσουμε και αυτό που ονομάζω ιδιόμορφο Ελληνικό πρόβλημα.
Το Ελληνικό Πρόβλημα
Θα χρησιμοποιήσω μια φράση – μεγάλη αλήθεια, που αναδεικνύει το Ελληνικό πρόβλημα, ενός μεγάλου δημιουργού που έφυγε από την ζωή προχθές. Του Βαγγέλη Παπαθανασίου. Το 1985, είχε πει: «οι χώρες που εισάγουν δεν διευκολύνουν τη δημιουργία, γιατί έχουν συνηθίσει να εισάγουν και όχι να εξάγουν πράγματα». Έθεσε το πρόβλημα της παραγωγικής μας βάσης, σε επίπεδο εθνικής και πολιτιστικής επιβίωσης. Εμμέσως πλην σαφώς, έθεσε το πολιτικό και πολιτιστικό δίλημμα της χώρας μεταξύ παρασιτικού πελατειασμού και δημιουργικής παραγωγικής απελευθέρωσης του τόπου.
Σήμερα όμως οι κρίσεις, οικονομικές, υγειονομικές, αγροδιατροφικές, ενεργειακές, δίνουν και μια μεγάλη ιστορική ευκαιρία, για μια ανεξάρτητη, ελεύθερη και δημιουργική πορεία της χώρας. Συντρόφισσες και σύντροφοι, Το σχέδιό μας, μπορεί και πρέπει να είναι οραματικό και μαζί ρεαλιστικό. Αυτό ήταν ιστορικά το μεγάλο πλεονέκτημα του ΠΑΣΟΚ. Γι’ αυτό ο κόσμος έχει δεθεί τόσο πολύ με αυτό το όνομα, με αυτά τα σύμβολα. Με τον ήλιο που κινητοποιεί και ενθουσιάζει ακόμα.
Το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου, του Κώστα Σημίτη, άλλαξε ουσιαστικά την Ελλάδα. Έφερε μια επανάσταση. Έπεισε τους πολίτες ότι ναι, πράγματι, έχουν φωνή, μπορούν να επηρεάσουν τα πράγματα. Καταπολέμησε τις ανισότητες, έφτιαξε υποδομές, εκσυγχρόνισε το κράτος, έβαλε την Ελλάδα στα ευρωπαϊκά κέντρα λήψης αποφάσεων, λειτούργησε πλουραλιστικά, άφησε όλα τα λουλούδια να ανθίσουν.
Και η τελευταία μας κυβέρνηση, της οποίας είχα την τιμή να ηγούμαι, αγωνίστηκε για αρχές και αξίες, για υψηλά ιδανικά, που περιμένουν επίκαιρα. Ασφαλώς, κουβαλάμε ένα μεγάλο τραύμα. Το τραύμα της οικονομικής κρίσης και του αναγκαστικού δανεισμού της χώρας.
Όμως, το τι έγινε πρέπει να το δούμε καθαρά, να μην κρύβουμε την αλήθεια κάτω από το χαλί όταν είναι οδυνηρή. Η ευθύνη της Νέας Δημοκρατίας του Κώστα Καραμανλή στην παραλίγο χρεοκοπία της χώρας, είναι αδιαμφισβήτητη. Το ίδιο και η ευθύνη της συντηρητικής Ευρώπης που έκανε τα στραβά μάτια όταν η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση άγγιξε την Ελλάδα.
Πανικοβλήθηκε, θέλησε να βρει εξιλαστήριο θύμα, λέγοντας ότι φταίνε οι Έλληνες, γιατί δεν δουλεύουν αρκετά! Βόλευε τους συντηρητικούς αυτή η αφήγηση, γιατί δεν ήθελαν να αποκαλυφθούν τα αίσχη ενός αδιαφανούς καπιταλιστικού συστήματος αλλά και της ελληνικής συντηρητικής κυβέρνησης.
Μας πλήγωσε όχι μόνο οικονομικά, αλλά και την αξιοπρέπεια μας. Για αυτό για μας η Ευρώπη, δεν είναι ένα μαξιλάρι για να κοιμόμαστε ήσυχα, είναι ένα πεδίο συνεχούς αγώνα για μια προοδευτική, κοινωνικά δίκαιη, δημοκρατική, ισχυρή και πράσινη Ευρώπη.
ΠΑΣΟΚ – Παράθυρο ευκαιρίας;
Αυτή τη στιγμή για το ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής, δεν υπάρχει απλά ένα παράθυρο ευκαιρίας, αλλά μια κρίσιμη και ευνοϊκή συγκυρία. Για να μεγαλώσουμε το χώρο μας. Να αγκαλιάσουμε όσους δεν μπορούν να ταυτιστούν με την πελατειακή λογική.
Είμαστε απέναντι στην πρακτική μιας κυβέρνησης που στις επιλογές της ελλοχεύει ο κίνδυνος να μας οδηγήσει ξανά σε οδυνηρές περιπέτειες. Είμαστε απέναντι στη λογική όσων διαλαλούσαν «πρώτη φορά αριστερά», αλλά ήσαν συνοδοιπόροι με την σκληρή Καραμανλική δεξιά και τον Καμμένο.
Σήμερα αδυνατούν να βρουν κάτι πιο δημιουργικό από το να μιμούνται το ΠΑΣΟΚ, τον Ανδρέα Παπανδρέου και να αντιγράφουν δικά μας συνθήματα για τα οποία αγωνιστήκαμε. Το «αλλάζουμε ή βουλιάζουμε», μπορεί να το καπηλεύονται, αλλά πόσο το πιστεύουν;
Το συντηρητικό δίπολο ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ, έχει πρωταρχικό μέλημα τον ασφυκτικό έλεγχο της εξουσίας και τη νομή της. Κανείς από τους δύο δεν έδωσε το παραμικρό δείγμα ότι μπορεί να αλλάξει την Ελλάδα, να ανατρέψει τις πελατειακές δομές, να αναδείξει νέες κοινωνικές δυνάμεις, με ορίζοντες ανοιχτούς, με ιδέες φωτεινές, με προσεγγίσεις καινοτόμες, που να απηχούν τα οράματα της Ελληνικής κοινωνίας.
Νέες προκλήσεις, νέα εποχή, δεν υπάρχει για αυτούς. Τη νέα εποχή, ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ, την ταυτίζουν με τη δική τους άνοδο στην εξουσία. Οι επιδιώξεις της δεξιάς, ουδέποτε συναντήθηκαν με τις αξίες της Παράταξής μας. Αλλά η αλήθεια είναι ότι, οι δρόμοι μας δεν μπορούν να συναντηθούν με τη συντήρηση όποιο χρώμα και να έχει.
Για εμάς, η λυτρωτική, η απελευθερωτική διέξοδος για τη χώρα, για τον Ελληνικό λαό, δεν μπορεί παρά να έχει προοδευτικό πρόσημο. Είναι η ώρα να αλλάξουν οι όροι του παιχνιδιού. Με μια δική μας προοδευτική πρόταση διακυβέρνησης, με ένα νέο πράσινο κοινωνικό συμβόλαιο και με την εμπιστοσύνη του Ελληνικού λαού, να σηματοδοτήσουμε την άρση του συντηρητικού αδιεξόδου.
Αν ο λαός αποφασίσει διαφορετικά, η δημοκρατία δεν έχει αδιέξοδα. Ας κυβερνήσουν οι άλλοι. Η ώρα για το ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής, είναι τώρα. Προτείνοντας ιδέες και λύσεις για τη χώρα. Οργάνωση με αξιοκρατία, διαφάνεια, και λογοδοσία. Συμμετοχικές διαδικασίες παντού. Και ας αγωνιστούμε με πίστη στην ανάγκη για Προοδευτική Αλλαγή.
Έχουμε χρέος να το κάνουμε. Για την Παράταξη. Για τη χώρα. Συντρόφισσες και Σύντροφοι, Σε αυτό το Συνέδριο, βιώνουμε όλοι μια μεγάλη απουσία. Μια γυναίκα αγωνίστρια, μαχήτρια, επίμονη, μια συντρόφισσα, μας λείπει πολύ. Η απουσία της αισθητή από κάθε άποψη. Όμως, αν από κάπου μας κοιτά σήμερα, θα περηφανεύεται για αυτήν την μεγαλειώδη συνάντηση μας. Την τιμούμε όλοι σήμερα, με την παρουσία μας, αλλά και την αγωνιστική μας διάθεση και αφοσίωση σε μια νέα, δημιουργική πορεία για την Παράταξη, για την Ελλάδα.
Η Φώφη έδωσε αγώνες πολλούς! Αγώνες για τα κακοποιημένα παιδιά και τις γυναίκες. Στην μνήμη αυτών της των αγώνων προτείνω να πραγματοποιείται από το Κίνημα μας ετήσιο Συνέδριο για την προστασία των δικαιωμάτων των παιδιών και των γυναικών. Με τους αγώνες μας θα τιμούμε την μνήμη της Φώφης Γεννηματά. Καλή μας συνέχεια, καλή επιτυχία σε όλους μας!