Ομιλία του Υφυπουργού παρά τω Πρωθυπουργώ και Κυβερνητικού Εκπροσώπου, Γιάννη Οικονόμου, στη Βουλή κατά την κατάθεση της τροπολογίας για την ευθύνη του Τύπου
Μια παρέμβαση που αφορά την ποιότητα της Δημοκρατίας μας, που έρχεται να ενισχύσει και το κύρος των θεσμών, αλλά και να θωρακίσει την αξιοπρέπεια των πολιτών.
Η ελευθερία του Τύπου κατοχυρώνεται στο άρθρο 14 του Ελληνικού Συντάγματος. Η λειτουργία του Τύπου είναι κομβική για το δημοκρατικό μας Πολίτευμα και συνδέεται άμεσα με την ποιότητα της Δημοκρατίας. Στο Σύνταγμα περιγράφονται σοφά και με ακρίβεια οι όροι και οι προϋποθέσεις λειτουργίας του, ώστε να διασφαλίζεται τόσο ο Τύπος, όσο και το Πολίτευμα αλλά και η προστασία των πολιτών από ανακριβή, υβριστικά και δυσφημιστικά δημοσιεύματα. Επίσης, ορίζεται ότι ο τρόπος της προστασίας καθορίζεται με σχετικό Νόμο.
Η εμπειρία των τελευταίων ετών μας έδειξε ότι, δυστυχώς, ο Νόμος που έχουμε αφήνει περιθώρια σε κάποιους να καταστρατηγούν το πνεύμα του Συντάγματος και να ασχημονούν κατά του Τύπου και της κοινωνίας, χωρίς να μπορούν έρθουν ουσιαστικά αντιμέτωποι με τις κυρώσεις που τους αποδίδουν τα όργανα της συντεταγμένης Πολιτείας.
Προφανώς, οι νομοθέτες της δεκαετία του 80 και αργότερα δεν μπορούσαν να φανταστούν ότι θα υπήρχαν έντυπα που βυσσοδομούν έναντι πολιτών, θεσμών, πολιτικών, εκκλησιαστικών παραγόντων και οι φυσικοί και ηθικοί αυτουργοί αυτών των αθλιοτήτων στην ουσία δεν θα είχαν ποτέ καμιά πρακτική συνέπεια, ακόμη και στην περίπτωση που υπήρχε εναντίον τους καταδικαστική απόφαση. Δεν χρησιμοποιώ τυχαία ούτε τις λέξεις, ούτε τα παραδείγματα.
Δεν μιλώ για τη δημοσιογραφική κριτική, όσο σκληρή και αν είναι. Δεν μιλώ για ειδήσεις ή απόψεις που γράφονται σε έντυπα και θεωρούνται από ορισμένους αναληθείς ή που κάποιος πιστεύει ότι τον θίγουν, αλλά γνωρίζει και αυτός κατά ποιου πρέπει να στραφεί και η Δικαιοσύνη ποιον μπορεί να κρίνει και τα εντεταλμένα όργανα της Πολιτείας στη συνέχεια να γνωρίζουν σε ποιον θα εκτελεστεί μια ενδεχόμενη απόφαση κύρωσης. Και σε καμιά περίπτωση φυσικά, τίποτα από αυτά δεν συνιστά λογοκρισία.
Μιλώ για τις περιπτώσεις που η χυδαία επίθεση μένει στην ουσία αναπάντητη και οι συκοφάντες συνεχίζουν ανενόχλητοι το έργο τους χωρίς να έχουν την παραμικρή συνέπεια, οικονομική ή άλλη. Και με τον τρόπο αυτό εξευτελίζουν εκτός από τους θιγόμενους, τη Δικαιοσύνη, τις διωκτικές Αρχές, τα εντεταλμένα όργανα της Πολιτείας και στέλνουν επικίνδυνα μηνύματα στην κοινωνία.
Ακούστε ποια είναι τα «περιθώρια», στα οποία αναφέρομαι:
Ιδιοκτήτης και νόμιμος εκπρόσωπος είναι πρόσωπα άγνωστα ή αχυράνθρωποι που τοποθετούνται, ώστε να ματαιώνουν την όποια αξίωση υφίσταται κατά του εντύπου από θιγόμενους πολίτες.
Ο Διευθυντής και ο Διευθυντής Σύνταξης, που κατεξοχήν σχετίζονται με τη ύλη του εντύπου, είναι αχυράνθρωποι που δεν έχουν καμία σχέση με το δημοσιογραφικό λειτούργημα (ενίοτε υπερήλικες, αλλοδαποί).
Εκχωρούν εικονικά απαιτήσεις σε οικείους τρίτους, ώστε να μην ικανοποιούνται επιδικασθείσες αξιώσεις θιγόμενων πολιτών
Εμφανίζονται χωρίς περιουσιακά στοιχεία, ενόσω οι πραγματικοί ιδιοκτήτες έχουν μεγάλη περιουσία, ώστε να μην ικανοποιούνται επιδικασθείσες αξιώσεις θιγόμενων πολιτών.
Η επιδίωξη των ρυθμίσεων που φέρνουμε σήμερα είναι να αντιμετωπίσουμε τις στρεβλώσεις αυτές. Όχι με τρόπο του να γίνεται η οποιαδήποτε παρέμβαση στο τι θα γράφει κανείς, καμιάς μορφής λογοκρισία το επαναλαμβάνω. Γίνεται ορατή η ταυτότητα του εντύπου, των ιδιοκτητών του, των υπευθύνων για αυτά που γράφονται και καθίσταται δυνατή η εφαρμογή των όποιων κυρώσεων τυχόν επιβληθούν.
Τι εισφέρει η νέα ρύθμιση:
- Υποχρέωση αναγραφής ιδιοκτήτη, νομίμου εκπροσώπου, Διευθυντή και Διευθυντή Σύνταξης.
- Υποχρέωση ο Διευθυντής και ο Διευθυντής Σύνταξης να είναι μέλη επαγγελματικού σωματείου δημοσιογράφων.
- Επικουρική ευθύνη του ιδιοκτήτη του εντύπου για επιδικασθείσα αποζημίωση σε θιγόμενο πολίτη, όταν η περιουσία του εντύπου δεν είναι επαρκής.
- Προβλέπεται για κάθε παραβίαση των διατάξεων διοικητικό πρόστιμο 10.000 ευρώ ανά περίπτωση που επιβάλλεται από το Ε.Σ.Ρ., συνταγματική ανεξάρτητη Αρχή και όχι από κάποια κυβερνητική ή κρατική υπηρεσία. Σημειώνω ότι το Ε.Σ.Ρ. απλώς διαπιστώνει την τήρηση ή μη των συγκεκριμένων διατάξεων και τίποτα παραπάνω.
- Τα βεβαιωμένα πρόστιμα παρακρατούνται από τα πρακτορεία διανομής πριν από οποιαδήποτε άλλη απαίτηση (κατάσχεση εις χείρας του πρακτορείου από τρίτο ή εκχώρηση απαίτησης σε τρίτο).
- Στο αίτημα του εντύπου για αναστολή εκτέλεσης της κύρωσης προσμετράται η οικονομική κατάσταση του ιδιοκτήτη και τυχόν καταδίκες σε βάρος της εφημερίδας για διασπορά ψευδών ειδήσεων και συκοφαντική δυσφήμηση.
Όπως έχετε ήδη ενημερωθεί, υπάρχει για λόγους που όλοι καταλαβαίνουμε υπάρχει μια ξεχωριστή φιλοσοφία σε ό,τι αφορά τον τοπικό και περιφερειακό Τύπο. Δίνουμε μεγαλύτερο περιθώριο προσαρμογής, τη δυνατότητα οι ιδιότητες Διευθυντών και Διευθυντών Σύνταξης να συμπίπτουν στο ίδιο πρόσωπο αλλά και να είναι εναλλακτικά μέλη σωματείου εκδοτών.
Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι Βουλευτές
Πολλοί πολίτες αλλά και Βουλευτές από όλες τις πτέρυγες έχουν έρθει κατά καιρούς αντιμέτωποι με χυδαίες επιθέσεις. Στρεβλώσεις σαν και αυτές που ερχόμαστε να αντιμετωπίσουμε δεν τους επιτρέπουν να βρουν το δίκιο τους, ενώ αντίθετα επιτρέπουν στους συκοφάντες να συνεχίζουν τις ασχήμιες.
Είναι απολύτως καθαρό ότι οι ρυθμίσεις που φέρνουμε δεν δημιουργούν κανένα ζήτημα λογοκρισίας, ελέγχου ή περιορισμού της ελευθερίας του Τύπου.
Αντίθετα, με τις παρεμβάσεις μας δίνουμε τη δυνατότητα σε ανθρώπους που έχουν υποστεί την πιο ακραία χυδαιότητα, που έχουν διαπομπευθεί για τη σεξουαλική τους ταυτότητα, που έχουν συκοφαντηθεί ως βιαστές παιδιών, έχουν κατηγορηθεί για απίθανα πράγματα, να μπορούν να διεκδικήσουν το δίκιο τους χωρίς να κυνηγούν ανεμόμυλους.
Απέναντι σε αυτό είναι ώρα να αναλάβουμε όλοι τις ευθύνες μας.