Σημεία αγόρευσης Γιώργου Καμίνη, ειδικού αγορητή του Κινήματος Αλλαγής και βουλευτή Επικρατείας, κατά τη συζήτηση, στην Ολομέλεια της Βουλής, επί του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Εσωτερικών «Θεσμικό πλαίσιο τηλεργασίας, διατάξεις για το ανθρώπινο δυναμικό του δημοσίου τομέα και άλλες ρυθμίσεις του Υπουργείου Εσωτερικών»
Για την πρόκληση της τηλεργασίας
– Η τηλεργασία στον δημόσιο αλλά και στον ιδιωτικό τομέα, ήρθε για να μείνει, αλλά με ποιους όρους; Και οι δύο τομείς κλήθηκαν να προσαρμοστούν σε μία αχαρτογράφητη συγκυρία, χωρίς ξεκάθαρα θεσμικά εργαλεία.
– Ένα σχέδιο νόμου για τη τηλεργασία πρέπει να βασίζεται στους εξής άξονες πολιτικής:
Α) Ότι αποτελεί (σε συνθήκες κανονικότητας) δικαίωμα του δημοσίου υπαλλήλου και όχι υποχρέωση Β) Ότι δεν επηρεάζονται στο παραμικρό οι μισθολογικές απολαβές και τα εργασιακά δικαιώματα Γ) Ότι δεν προκύπτουν ανισότητες ανάμεσα σε τηλεργαζόμενους και μη Δ) Ότι εξασφαλίζονται πλήρως τα προσωπικά δεδομένα και Ε) Ότι διασφαλίζεται η ομαλή και απρόσκοπτη λειτουργία της δημόσιας υπηρεσίας και δεν διαταράσσεται ο προγραμματισμός της
– Υπάρχουν μείζονα ζητήματα προστασίας προσωπικών δεδομένων που αφορούν το σύστημα παρακολούθησης του χρόνου εργασίας, όπως η δυνατότητα χρήσης κάμερας όχι μόνο για τις τηλεδιασκέψεις, αλλά και για τον έλεγχο απόδοσης του εργαζόμενου. Ως προς αυτό, αναμένουμε τη γνωμοδότηση της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, ελπίζοντας ότι με την εγκυρότητά της θα καθησυχάσει τις όποιες εύλογες επιφυλαξεις έχουν διατυπωθεί
– Ως Κίνημα Αλλαγής, φροντίσαμε να ενσωματώσουμε συγκεκριμένες προτάσεις της ΕΣΑμεΑ με την κατάθεση ξεχωριστής τροπολογίας, ώστε και τα άτομα με αναπηρίες να έχουν πρόσβαση στην τηλεργασία απρόσκοπτα και χωρίς διακρίσεις.
Για την “βροχή τροπολογιών” και σε αυτό το νομοσχέδιο της κυβέρνησης
– Το σχέδιο νόμου στη δημόσια διαβούλευση περιείχε αρχικά μόλις 20 άρθρα. Τα άρθρα αυτά κατά την κατάθεση του νομοσχεδίου στην αρμόδια Επιτροπή έγιναν 27 και τώρα, αν υπολογίσει κάποιος αθροιστικά τον αριθμό των άρθρων που περιλαμβάνουν όλες οι τροπολογίες πάμε συνολικά στα 62.
– Με άλλα λόγια, το νομοσχέδιο που κατατέθηκε αρχικά αφορά μόλις το 1/3 του σχεδίου νόμου που θα ψηφίσει σήμερα η Ολομέλεια της Βουλής σε μία μόνο συνεδρίαση!
– Τι καταφέρνουμε έτσι; Υπονομεύουμε τη διαβούλευση στην ευρύτερη έννοιά της. Πρώτ’ από όλα τη διαβούλευση ως στάδιο της προ-κοινοβουλευτικής διαδικασίας, εκεί δηλαδή που τίθεται το νομοσχέδιο υπό την κρίση γενικά της κοινωνίας και κατά δεύτερο λόγο υποτιμάμε τη διαβούλευση στο κατ’ εξοχήν θεσμικό κέντρο της, που είναι η ίδια η Βουλή.
– Το Κίνημα Αλλαγής δεν πρόκειται ποτέ να συμβιβαστεί με αυτή τη λογική νομοθέτησης. Αρνούμαστε να συμβιβαστούμε. Και θα πρέπει πάντοτε η αντιπολίτευση να διαμαρτύρεται, γιατί έτσι αποσοβεί τον κίνδυνο να εθιστούμε κάποια στιγμή όλοι σε αυτές τις συνήθειες, με έναν μιθριδατισμό σε αντικοινοβουλευτικές πρακτικές οι οποίες ευτελίζουν την κοινοβουλευτική διαδικασία.
Για την ανάγκη μιας ουσιαστικής μεταρρύθμισης στον δημόσιο τομέα και την Τοπική Αυτοδιοίκηση
– Επιμένετε να προβαίνετε σε αποσπασματικές μεταβολές αντί σε ολοκληρωμένες μεταρρυθμίσεις.
– Στο θέμα της αξιολόγησης πρέπει να έρθει ένα νέο, ολοκληρωμένο σύστημα, που θα συμφωνηθεί με όλες τις πολιτικές δυνάμεις, γιατί θα πρέπει να ισχύσει σε βάθος χρόνου.
– Πρέπει επίσης, όπως έχω επανειλημμένα πει σε αυτή την αίθουσα, να προχωρήσουμε σε μία γνήσια αποκέντρωση της διακυβέρνησης.
– Όχι απλώς να ξεκαθαρίσουμε τις αρμοδιότητες, αλλά να ενδυναμώσουμε τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης μεταφέροντας νέες αρμοδιότητες: π.χ. την καταβολή του φόρου ακίνητης περιουσίας στους Πρωτοβάθμιους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ώστε να αποκτήσουν ίδιους πόρους.
– Αν τρομάζει το μέγεθος της μεταρρύθμισης στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, να προχωρήσουμε σε κάποια πιλοτική εφαρμογή της σε συγκεκριμένους Δήμους, όπως είχα προτείνει επανειλημμένα στην ΚΕΔΕ ως Δήμαρχος Αθηναίων.
– Είχα προτείνει τότε να βάλουμε και κάποιους Δήμους “στο πράσινο”. Να μπουν δηλαδή σε κάποια υψηλότερη ταχύτητα, με συγκεκριμένα κριτήρια: Δήμοι που βελτιώνουν την οικονομική τους κατάσταση, εξυπηρετούν τα δάνειά τους στις τράπεζες, έχουν υψηλούς δείκτες απορροφητικότητας στο ΕΣΠΑ κ.λπ.
– Σε αυτούς τους Δήμους θα μπορούσαν σιγά σιγά να αφαιρούνται κρατικοί έλεγχοι και να εκχωρούνται περισσότερες αρμοδιότητες. Ώστε να αποτελέσει κίνητρο σε άλλους Δήμους να προβούν σε παρόμοιες βελτιώσεις.
– Έτσι, οι Δήμοι θα μπορούσαν να ανασάνουν από τον ασφυκτικό έλεγχο του κράτους και την παρουσία της κεντρικής διοίκησης, που δεν αφήνει την Αυτοδιοίκηση να αναπτύξει στον πληρέστερο βαθμό τις δυνατότητές της. Χωρίς ισχυρή Τοπική Αυτοδιοίκηση, δεν αποκτήσουμε ούτε επιτελικό κράτος.
Για την απροειδοποίητη αλλαγή των όρων και της ύλης στις εξετάσεις της Σχολής Δημόσιας Διοίκησης
– Τι κοστίζει στο Υπουργείο Εσωτερικών να διεξαχθεί ο επόμενος διαγωνισμός με το υφιστάμενο σύστημα και ο μεθεπόμενος με το καινούργιο; Ειλικρινά αυτή η βιασύνη προκαλεί απορία και καταστρατηγεί την αρχή της προβλεψιμότητας της διοικητικής δράσης και της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης του πολίτη.
– Ίσως τελικά κύριε Υπουργέ η μεγαλύτερη επανάσταση που έχουμε να κάνουμε ως χώρα είναι ο σεβασμός και η τήρηση των κανόνων του παιχνιδιού από όλους, μέσα σε ένα πλαίσιο εμπιστοσύνης.
Ακολουθεί ολόκληρη η ομιλία.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι
Συζητούμε σήμερα στην Ολομέλεια της Βουλής με τίτλο: «Θεσμικό πλαίσιο τηλεργασίας, διατάξεις για το ανθρώπινο δυναμικό του δημοσίου τομέα και άλλες ρυθμίσεις του Υπουργείου Εσωτερικών»
Είναι όμως πράγματι έτσι; Μάλλον όχι κι αυτό λόγω της βροχής τροπολογιών από τα Υπουργεία Εσωτερικών, Προστασίας του Πολίτη, Παιδείας και Υγείας που κατατέθηκαν μέχρι τώρα και ποιος ξέρει ποιες άλλες.
Κύριε Υπουργέ, το σχέδιο νόμου στη δημόσια διαβούλευση περιείχε αρχικά μόλις 20 άρθρα. Τα άρθρα αυτά κατά την κατάθεση του νομοσχεδίου στην αρμόδια Επιτροπή έγιναν 27 και τώρα, αν υπολογίσει κάποιος αθροιστικά των αριθμό των άρθρων που περιλαμβάνουν όλες οι τροπολογίες πάμε συνολικά στα 62, υπό την αίρεση ότι δεν θα προκύψει πάλι καμία νεότερη τροπολογία από άλλο υπουργείο.
Με άλλα λόγια, το νομοσχέδιο για τη τηλεργασία στο δημόσιο που φέρατε κύριε υπουργέ είναι μόλις 19 άρθρα στο σύνολο 62 και έχει ο Θεός. Δηλαδή αφορά το 1/3 του σχεδίου νόμου που θα ψηφίσει σήμερα η Ολομέλεια της Βουλής σε μία μόνο συνεδρίαση!
Μας ζητήσατε στην τελευταία συνεδρίαση στην Επιτροπή την περασμένη Τρίτη να σας επαινέσουμε ότι καταθέσατε εμπροθέσμως τη τροπολογία που αφορούσε τον εισαγωγικό διαγωνισμό της ΕΣΔΔΑ και την κινητικότητα εμπρόθεσμα και στην ώρα της.
Πράγματι. Όμως το γεγονός ότι αποφασίσατε να κάνετε δεκτές εντελώς άσχετες τροπολογίες μεταξύ τους που αφορούν από τους συνοριοφύλακες, μέχρι την χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων, τα εργαστήρια δεξιοτήτων, ειδικότερες διατάξεις για τους ΟΤΑ κ.ο.κ. είναι θεσμικά απαράδεκτο και καταδικαστέο.
Αν αυτό δεν είναι τρανό παράδειγμα κακής νομοθέτησης, τότε τι είναι; Αν δεν είναι ευθεία παραβίαση του Συντάγματος και του Κανονισμού της Βουλής, τότε τι είναι; Και το λέω επειδή η προσθήκη συνεχώς άσχετων τροπολογιών στα επιμέρους σχέδια νόμου ευτελίζει την ψήφο των πολιτικών κομμάτων επί της αρχής.
Προσπαθώντας στην εισήγησή μου να βάλω σε μία τάξη τα ζητήματα, θα ξεκινήσω με την τοποθέτηση μου για τις διατάξεις περί της τηλεργασίας στο Δημόσιο. Θα κάνω στη συνέχεια έναν σύντομο σχολιασμό για τη τροπολογία που αφορά την Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης και τη κινητικότητα, αφού την συζητήσαμε και στην Επιτροπή. Αναφορικά με τις υπόλοιπες τροπολογίες των Υπουργείων Εσωτερικών και Παιδείας θα τοποθετηθούν οι κοινοβουλευτικά υπεύθυνοι συνάδελφοι από το Κίνημα Αλλαγής.
Ως προς τις διατάξεις για την τηλεργασία στο Δημόσιο:
Η ανθρωπότητα προσπαθεί εδώ και ενάμιση χρόνο να οριοθετήσει αυτό που βιώνει, από το απρόοπτο ξέσπασμα της πανδημίας, μέσω της επιστήμης και της τεχνολογίας.
Η μεν επιστήμη δημιούργησε το εμβόλιο, το πλέον ισχυρό όπλο που υπάρχει αυτή τη στιγμή στον πλανήτη για την ανάσχεση της πανδημίας. Η δε τεχνολογία επιτάχυνε την ψηφιακή μετάβαση, μέσω της ραγδαίας διάδοσης του ηλεκτρονικού εμπορίου, της ψηφιοποίησης συναλλαγών και διαδικασιών, της τηλεργασίας και της τηλεκπαίδευσης.
Έννοιες που μέχρι πρότινος φάνταζαν μακρινές, τώρα πια αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μας. Η τηλεργασία και η τηλεκπαίδευση ήρθαν για να μείνουν, αλλά με ποιους όρους;
Η τηλεργασία, που αποτελεί ένα από τα αντικείμενα τελικά του παρόντος νομοσχεδίου, αναφέρεται πια σε κάθε κείμενο πολιτικής, είτε σε επίπεδο διεθνών ευρωπαϊκών οργανισμών, είτε στην ακαδημαϊκή βιβλιογραφία. Μετασχηματίζει αποφασιστικά τον παραγωγικό συντελεστή της εργασίας, διευκολύνει την ευελιξία παροχής της εργασίας, η οποία δεν συναντά πια χωρικούς περιορισμούς, επιβεβαιώνει με τον πλέον αντιπροσωπευτικό τρόπο ότι ζούμε πια σε έναν πλήρως διασυνδεδεμένο κόσμο.
Σήμερα πια η παγκοσμιοποίηση δεν αφορά μόνο την ελευθερία κίνησης του κεφαλαίου, αλλά και την εργασία.
Αναμφίβολα η εισαγωγή της τηλεργασίας, τόσο στον δημόσιο, όσο και στον ιδιωτικό τομέα επεβλήθη κατά τη διάρκεια των αλλεπάλληλων και παρατεταμένων lockdown. Τόσο ο Δημόσιος όσο και ο ιδιωτικός τομέας κλήθηκαν να προσαρμοστούν σε μία αχαρτογράφητη συγκυρία, χωρίς ξεκάθαρα θεσμικά εργαλεία.
Γι αυτό και εμείς ταχθήκαμε υπέρ της ύπαρξης ενός θεσμικού πλαισίου που να ρυθμίζει τη τηλεργασία στο δημόσιο, παρά τις επιμέρους ενστάσεις επί ορισμένων άρθρων .
Ένα σχέδιο νόμου για τη τηλεργασία πρέπει να βασίζεται στους εξής άξονες πολιτικής:
Α) Ότι αποτελεί (σε συνθήκες κανονικότητας) δικαίωμα του δημοσίου υπαλλήλου και όχι υποχρέωση
Β) Ότι δεν επηρεάζονται στο παραμικρό οι μισθολογικές απολαβές και τα εργασιακά δικαιώματα
Γ) Ότι δεν προκύπτουν ανισότητες ανάμεσα σε τηλεργαζόμενους και μη
Δ) Ότι εξασφαλίζονται πλήρως τα προσωπικά δεδομένα και
Ε) Ότι διασφαλίζεται η ομαλή και απρόσκοπτη λειτουργία της δημόσιας υπηρεσίας και δεν διαταράσσεται ο προγραμματισμός της
Στ) Η δυνατότητα τηλεργασίας να μην γίνει μέσο απομόνωσης ανεπιθύμητων από τη διοίκηση υπαλλήλων ή κοινωνικού αποκλεισμού ατόμων με αναπηρία
Ζ) να μην υποβαθμίζονται οι συνθήκες στις οποίες παρέχεται η εργασία.
Το παραπάνω σχέδιο νόμου ανταποκρίνεται στους παραπάνω άξονες; Εν πολλοίς ναι, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι κατοχυρώνεται η πλήρης τηλεργασία στο Δημόσιο. Παρ’ όλα αυτά αποτελεί ένα πρώτο, επιφυλακτικό βήμα το, οποίο όμως χρειάζεται κάποιες νομοτεχνικές βελτιώσεις που πρέπει να γίνουν.
Σε κάθε περίπτωση πάντως είναι προς τη σωστή κατεύθυνση η προηγούμενη γνωμοδότηση της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων για την έκδοση του προεδρικού διατάγματος του άρθρου 19 που θα ρυθμίζει ειδικότερα θέματα προστασίας προσωπικών δεδομένων. Υπάρχουν μείζονα ζητήματα που αφορούν το σύστημα παρακολούθησης του χρόνου εργασίας που εισάγει η περίπτωση δ) του άρθρου 5 ή η δυνατότητα χρήσης κάμερας όχι μόνο για τις τηλεδιασκέψεις, αλλά και για τον έλεγχο απόδοσης του εργαζόμενου.
Πιστεύουμε ότι η γνωμοδότηση της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων με το κύρος και την τεκμηρίωσή της θα καθησυχάζει τους όποιους εύλογους φόβους έχουν διατυπωθεί, με γνώμονα την μέγιστη προστασία των δικαιωμάτων στην ιδιωτικότητα και την οικογενειακή ζωή του εργαζόμενου στο Δημόσιο.
Όπως επίσης είναι προς τη θετική κατεύθυνση η εξαγγελία του Υπουργείου σας για από κοινού συνεργασία του ΕΚΔΔΑ με την Microsoft για την ενίσχυση και βελτίωση των ψηφιακών δεξιοτήτων των δημοσίων υπαλλήλων, ώστε η μετάβαση στο νέο καθεστώς τηλεργασίας να είναι όσο γίνεται περισσότερο ομαλή και χωρίς αποκλεισμούς.
Από κει και πέρα θα ήθελα να αναφερθώ σε ορισμένα σημεία του νομοσχεδίου που χρήζουν περαιτέρω νομοτεχνικής βελτίωσης και μέρος των οποίων αποτελούν προτάσεις της ΕΣΑμεΑ τις οποίες ενσωματώσαμε ως Κίνημα Αλλαγής με την κατάθεση ξεχωριστής τροπολογίας και αφορούν
Α) την αποδοχή του αιτήματος τηλεργασίας δημοσίων υπαλλήλων με αναπηρία, ή γονέων, φυσικών, θετών, αναδόχων, δικαστικών συμπαραστατών ατόμων με αναπηρίες, ή συζύγων ατόμων με αναπηρία, με ποσοστό αναπηρίας 50% και άνω,
Β) τον διπλασιασμό του χρονικού ορίου τηλεργασίας για τα Άτομα με Αναπηρία από τις 44 στις 88 ημέρες κατ’ έτος, και
Γ) Κατά την παροχή του σταθμού τηλεργασίας να λαμβάνονται όλες οι αναγκαίες πρόνοιες προσβασιμότητας. Εκτός αυτών, προτείνουμε και ορισμένες νομοτεχνικές βελτιώσεις στα παρακάτω άρθρα:
Στο άρθρο 8 οι προβλεπόμενες 44 ημέρες τηλεργασίας να μην παρέχονται ανά τρίμηνο, αλλά να αυξηθούν και να παρέχονται καθόλη τη διάρκεια του έτους
Στο άρθρο 13 η απόφαση του προϊσταμένου της Διεύθυνσης που καθορίζει τις θέσεις τηλεργασίας να είναι αιτιολογημένη, βασιζόμενη σε ορισμένα στοιχειώδη εκ του νόμου καθορισμένα κριτήρια.
Θα ήθελα επίσης να κάνω ένα ειδικότερο σχόλιο για τις διατάξεις που αφορούν τον Δημόσιο Τομέα και ειδικότερα την αξιολόγηση, την κινητικότητα και τον Εισαγωγικό διαγωνισμό στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης.
Ξεκινώντας από το τελευταίο, κύριε Υπουργέ διάβασα προσεκτικά την τροπολογία που αφορά τη τροποποίηση του β’ σταδίου, όπως και την ανάλυση συνεπειών ρύθμισης. Απάντηση γιατί πρέπει τώρα να εφαρμοστεί το νέο σύστημα εισαγωγής δεν πήρα.
Τι κοστίζει στο Υπουργείο Εσωτερικών να διεξαχθεί ο επόμενος διαγωνισμός με το υφιστάμενο σύστημα και ο μεθεπόμενος με το καινούργιο; Ειλικρινά αυτή η βιασύνη προκαλεί απορία και καταστρατηγεί την αρχή της προβλεψιμότητας της διοικητικής δράσης και της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης του πολίτη.
Όπως ανέφερα στην Επιτροπή, πιστεύω πάρα πολύ στον θεσμό της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης και στον ρόλο του Αποφοίτου ως φορέα αλλαγής και μεταρρύθμισης στο εσωτερικό της δημόσιας διοίκησης. Και πρέπει οι παρεμβάσεις του νομοθέτη να είναι προσεκτικές και φιλόδοξες, όχι όμως αποσπασματικές.
Έχετε μία έφεση στο να πειράζετε ως κυβέρνηση τους κανόνες του παιχνιδιού. Μία με το εκλογικό σύστημα για τις εθνικές εκλογές, μία για το εκλογικό σύστημα στους ΟΤΑ, μία για την ψήφο των αποδήμων και τώρα οι εισαγωγικές εξετάσεις στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης.
Ίσως τελικά κύριε Υπουργέ η μεγαλύτερη επανάσταση που έχουμε να κάνουμε ως χώρα είναι ο σεβασμός και η τήρηση των κανόνων του παιχνιδιού από όλους, μέσα σε ένα πλαίσιο εμπιστοσύνης. Γι αυτό και σας είπα ότι πρέπει ο διαγωνισμός για την Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης να διεξάγεται τακτικά και σε περιοδικά χρονικά διαστήματα. Παραδειγματιστείτε από τον προτεινόμενο Οργανισμό του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, που κατοχυρώνει τη διεξαγωγή διαγωνισμού ανά διετία.
Τέλος, μία κουβέντα κύριε Πρόεδρε για τις επιχειρούμενες αλλαγές στο σύστημα αξιολόγησης και κινητικότητας που εισάγονται με το παρόν σχέδιο νόμου και τη τροπολογία. Μέχρι στιγμής αποσπασματικές είναι οι διαρκείς μεταβολές που φέρνετε στο σύστημα κινητικότητας και στην αξιολόγηση.
Στο θέμα της αξιολόγησης πρέπει να έρθει ένα νέο, ολοκληρωμένο σύστημα, που θα συμφωνηθεί με όλες τις πολιτικές δυνάμεις, γιατί θα πρέπει να ισχύσει σε βάθος χρόνου. Δεν θα το εφαρμόσει μόνο η δική σας κυβέρνηση και δεν πρέπει να μεταβάλλεται διαρκώς μέσα στον χρόνο.
Πρέπει επίσης, όπως έχω επανειλημμένα πει σε αυτή την αίθουσα, να προχωρήσουμε σε μία γνήσια αποκέντρωση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Όχι απλώς να ξεκαθαρίσουμε τις αρμοδιότητες αλλά να ενδυναμώσουμε τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης μεταφέροντας νέες αρμοδιότητες: π.χ. την καταβολή του φόρου ακίνητης περιουσίας στους Πρωτοβάθμιους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ώστε να αποκτήσουν ίδιους πόρους.
Κάθε τέτοια μεταρρύθμιση είναι ένα εγχείρημα τεράστιας εμβέλειας. Η τελευταία τέτοια μεταρρύθμιση ήταν ο Καλλικράτης, ο οποίος προέβλεπε και κάτι άλλο σημαντικό: την αξιολόγηση της εφαρμογής των διατάξεων του, πράγμα που ποτέ δεν έγινε.
Ήρθε ο ΣΥΡΙΖΑ και το μόνο που έκανε ήταν να αλλάξει το εκλογικό σύστημα. Έρχεστε εσείς, πάλι μεταβάλετε τους κανόνες του παιχνιδιού. Ενώ αυτό που εκκρεμεί είναι η ουσία.
Μια τέτοια μεγάλη μεταρρύθμιση ίσως θα ήταν καλύτερο να γίνει με έναν σταδιακό τρόπο. Επαναφέρω μια πρόταση που είχα εκφράσει επανειλημμένα στην ΚΕΔΕ. Το τελευταίο που σκέπτονταν πολλοί εκείνη την εποχή ήταν οι μεταρρυθμίσεις, ενώ τότε ήταν που έπρεπε να προχωρήσουμε.
Είχα πει, λοιπόν, τότε: αν τρομάζει το μέγεθος της μεταρρύθμισης στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, να προχωρήσουμε σε κάποια πιλοτική εφαρμογή της σε συγκεκριμένους Δήμους. Ήταν η εποχή που πολλοί Δήμοι είχαν αρχίσει να μπαίνουν “στο κόκκινο”, χρεωμένοι και υπό επιτήρηση λόγω των Μνημονίων.
Είχα προτείνει τότε να βάλουμε και κάποιους Δήμους “στο πράσινο”. Να μπουν δηλαδή σε κάποια υψηλότερη ταχύτητα, με κάποια κριτήρια, κυρίως οικονομικά: Δήμοι που βελτιώνουν την οικονομική του κατάσταση, εξυπηρετούν τα δάνεια του στις τράπεζες, έχουν υψηλούς δείκτες απορροφητικότητας στο ΕΣΠΑ.
Σε αυτούς τους Δήμους θα μπορούσαν σιγά σιγά να αφαιρούνται έλεγχοι και να εκχωρούνται περισσότερες αρμοδιότητες. Ώστε να μπορέσει και η ίδια η Πολιτεία να αξιολογήσει το πως θα μπορούσε να εφαρμοστεί ένα πραγματικό σχέδιο αποκέντρωσης και ενδυνάμωσης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Αλλά και να αποτελέσει και κίνητρο σε άλλους Δήμους να προβούν σε παρόμοιες βελτιώσεις.
Έτσι, οι Δήμοι θα μπορούσαν να ανασάνουν από τον ασφυκτικό έλεγχο του κράτους και την παρουσία της κεντρικής διοίκησης, που δεν αφήνει την Αυτοδιοίκηση να αναπτύξει στον πληρέστερο βαθμό τις δυνατότητές της. Χωρίς μια ισχυρή Τοπική Αυτοδιοίκηση, δεν θα έχουμε ποτέ και επιτελικό κράτος
