Ομιλία Νίκου Ανδρουλάκη, Προέδρου ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής στην Ολομέλεια επί της τροπολογίας του υπουργού Υγείας
Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι Βουλευτές,
Ζήτησα να παρέμβω στη συζήτηση καθώς το σημερινό νομοσχέδιο αποτελεί μία πάρα πολύ καλή αποτύπωση για το τι ακριβώς είναι το «επιτελικό κράτος» της Νέας Δημοκρατίας.
Μπροστά μας έχουμε το πρώτο νομοσχέδιο του Υπουργείου Οικογένειας και Κοινωνικής Συνοχής με το οποίο ουσιαστικά ιδρύεται το Υπουργείο, αφού μέχρι τώρα, -σχεδόν ένα χρόνο μετά τις εκλογές- δεν ήταν παρά ένα κέλυφος αδειανό χωρίς υποστηρικτικές δομές. Αυτή είναι η σημασία που δίνει η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, αυτή είναι η προτεραιότητα της Νέας Δημοκρατίας για το μεγάλο εθνικό ζήτημα του δημογραφικού και της πρωτοφανούς στεγαστικής κρίσης που περνάει η πατρίδα μας. Ιδρύσατε ξεχωριστό Υπουργείο και επί έναν χρόνο το μόνο που έχει γίνει, είναι μια ταμπέλα στην είσοδο του κτηρίου.
Δεν είναι όμως μόνο αυτό.
Στο σημερινό νομοσχέδιο, έχουμε και την κατάθεση μίας κατάπτυστης τροπολογίας από τον Υπουργό Υγείας.
Μία τροπολογία, που 30 χρόνια από τον θάνατο του δημιουργού του Εθνικού Συστήματος Υγείας, Γιώργου Γεννηματά, μας επιστρέφει στα χρόνια πριν τη δεκαετία του 1980, καταργώντας αυτό που ήταν η μεγάλη και διαχρονική επιτυχία του ΕΣΥ: Δωρεάν και ποιοτικές δημόσιες υπηρεσίες υγείας. Αυτός είναι ο θεμέλιος λίθος του Εθνικού Συστήματος Υγείας. Η άμεση, πλήρη και δωρεάν πρόσβαση των πολιτών σε υπηρεσίες υγείας σε όλη την πατρίδα μας.
Σήμερα εσείς ιδιωτικοποιείτε τη δημόσια υγεία, με μία μεταμεσονύκτια τροπολογία τη Μεγάλη Εβδομάδα. Πραγματικά, γιατί τέτοια βιασύνη; Γιατί τέτοια επιμονή;
Μάλιστα, την προηγούμενη εβδομάδα προσπαθήσατε πάλι να φέρετε την εν λόγω ρύθμιση ως δήθεν νομικοτεχνική βελτίωση λίγα λεπτά πριν τη λήξη της συζήτησης. Χωρίς διαβούλευση, χωρίς τη δυνατότητα να ακουστούν οι φορείς στις αρμόδιες επιτροπές.
Πραγματικά, τι σας βιάζει; Τι σας πιέζει; Τόσο πολύ βιάζονται τα ισχυρά οικονομικά συμφέροντα που θέλετε να εξυπηρετήσετε;
Tο ΠΑΣΟΚ ίδρυσε το Εθνικό Σύστημα Υγείας δίνοντας ασφάλεια, ελπίδα και προοπτική σε εκατομμύρια ανθρώπους, γι’ αυτό και σήμερα, μπροστά σε αυτήν την κατάπτυστη τροπολογία, στεκόμαστε απέναντι, γιατί είναι μια επικίνδυνη πρωτοβουλία, που υπονομεύει την κοινωνική δικαιοσύνη στον τόπο και το κοινωνικό κράτος.
Γι’ αυτό πρέπει να φύγετε το συντομότερο δυνατό από την κυβέρνηση, γιατί όσο μένετε σε θέσεις εξουσίας, τόσο γρηγορότερα θα καταρρεύσει το κοινωνικό κράτος και οι δύο βασικοί του πυλώνες, που είναι η δημόσια δωρεάν υγεία και η δημόσια παιδεία.
Κυρίες και κύριοι Βουλευτές,
Με τη συγκεκριμένη τροπολογία ο Υπουργός επιβεβαιώνει ότι τα απογευματινά χειρουργεία με τον τρόπο που τα σχεδίασε, θα ήταν ο Δούρειος Ίππος κατάργησης του δημόσιου χαρακτήρα του ΕΣΥ. Αυτό λέμε από την πρώτη στιγμή που θεσμοθέτησε τα απογευματινά χειρουργεία, σχεδιασμός που δεν έχει καμία σχέση με αυτό που πρότεινε και θεσμοθέτησε ο Αλέκος Παπαδόπουλος το 2001. Τότε, οι ελλείψεις στα νοσοκομεία ήταν πολύ λιγότερες – αυτό είναι γνωστό – και η πρόβλεψη ήταν να λειτουργούν συμπληρωματικά προς τα πρωινά χειρουργεία. Εσείς πλέον μεταφέρετε τον κύριο όγκο εργασίας στα απογευματινά χειρουργεία.
Στη συνέχεια ψηφίσατε τη δυνατότητα των ιατρών του ΕΣΥ να δουλεύουν και στον ιδιωτικό τομέα, κάνοντας ένα ακόμα βήμα προς την κατεύθυνση που λέμε. Και τώρα φέρνετε ιδιώτες ιατρούς στα δημόσια νοσοκομεία.
Κανονικοποιείτε την δραματική κατάσταση που έχετε φέρει το ΕΣΥ, την απαξίωση, χωρίς να έχετε τη διάθεση να κάνετε το παραμικρό για να αλλάξετε τη σημερινή κατάσταση.
Για εσάς η δημόσια υγεία είναι οι υποδομές. Όλα τα υπόλοιπα είναι ιδιωτικά.
Με την τροπολογία σας οι κλινικές του ΕΣΥ θα ενοικιάζονται ουσιαστικά με βραχυχρόνια μίσθωση καθώς ο ιδιώτης ιατρός έναντι αντιτίμου, θα μπορεί να χρησιμοποιεί τις υποδομές και το προσωπικό του ΕΣΥ για να χειρουργεί τους «πελάτες» του και στη συνέχεια θα φεύγει, αφήνοντας τους δημόσιους ιατρούς και νοσηλευτές να είναι υπεύθυνοι για τη μετεγχειρητική πορεία του ασθενούς.
Ενώ το προσωπικό των νοσοκομείων με το ζόρι επαρκεί για την κάλυψη των ήδη υπαρχόντων περιστατικών, εσείς τους επιβαρύνετε με επιπλέον φόρτο. Πραγματικά, όλα αυτά πότε τα σκεφτήκατε; Νομίζετε ότι μιλάτε σε μια κοινωνία που δεν γνωρίζει τι συμβαίνει στα δημόσια νοσοκομεία και πως αυτή η στρατηγική δείχνει εξαρχής την πυξίδα σας να ιδιωτικοποιηθεί η δημόσια υγεία προς όφελος συγκεκριμένων συμφερόντων; Προς όφελος ενός ολιγοπωλίου που νέμεται το 75% των ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας.
Αναρωτιέμαι, σκεπτόμενος πώς θα λειτουργήσει αυτή η τροπολογία, που θα βρείτε τους επιπλέον νοσηλευτές για να καλύψετε τις ανάγκες που δημιουργείτε; Με την τροπολογία σας όχι μόνο δεν ενισχύετε την παροχή δωρεάν υπηρεσιών υγείας αλλά δημιουργείτε και ασθενείς δύο ταχυτήτων, αυτούς που έχουν να πληρώσουν και αυτούς που θα έρχονται δωρεάν.
Επιπλέον αντί να δίνετε κίνητρα για τους ιατρούς να έρθουν στο ΕΣΥ, εσείς δημιουργείτε αντικίνητρα. Δεν φτάνει που έχουμε λίγους γιατρούς, εσείς δημιουργείτε αντικίνητρα για να μην έρθουν νέοι στο σύστημα, καθώς τώρα ως ιδιώτες, θα έχουν το δικαίωμα να χειρουργούν επί πληρωμή στο νοσοκομείο που προηγουμένως υπηρετούσαν.
Κύριε Υπουργέ,
Όπως κατήγγειλε ο κ. Εξαδάκτυλος, υποψήφιος Ευρωβουλευτής της Νέας Δημοκρατίας, το 40% των χειρουργικών κλινών είναι κλειστές, επειδή δεν υπάρχει το απαιτούμενο προσωπικό. Ποιος είναι ψεύτης εσείς ή ο κ. Εξαδάκτυλος;
Οι λίστες αναμονής για ένα χειρουργείο αποτελούν εθνική ντροπή για την οποία είστε υπεύθυνοι. Όμως αντί να ενισχύσετε τα πρωινά ιατρεία, να προσλάβετε προσωπικό, να δώσετε ειδικά κίνητρα στις ειδικότητες στις οποίες υπάρχουν ελλείψεις, εσείς ενισχύετε την ιδιωτικοποίηση της υγείας. Δημιουργείτε μία νέα επιλογή επί πληρωμή, αφήνοντας στο έλεος του Θεού όσους δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα. Αντί να μειώνετε τις ανισότητες, και σε αυτόν τον τομέα η κυβέρνησή σας τις κλιμακώνει. Φαίνεται ότι έχετε βάλει στόχο να μας κάνετε πρωταθλητές Ευρώπης σε διάφορες λίστες της ντροπής.
Πρωταθλητές Ευρώπης στην ακρίβεια και στον πάτο της ΕΕ σε αγοραστική δύναμη. Πρωταθλητές Ευρώπης θέλετε να μας κάνετε και στις δαπάνες υγείας; Επί ΣΥΡΙΖΑ ήμασταν τρίτοι, εσείς μας κάνατε δεύτερους -μας ξεπερνάει μόνο η Βουλγαρία- και τώρα με αυτά που κάνετε επιταχύνετε τη διαδικασία να ξεπεράσουμε και τη Βουλγαρία.
Δηλαδή στην Ελλάδα, τη χώρα του σκληρού πυρήνα, από τις πρώτες χώρες που μπήκε στην ΕΕ, να λέτε ότι πάει καλά η οικονομία της, αλλά ο ελληνικός λαός πληρώνει από την τσέπη του τα περισσότερα χρήματα για την υγεία σε όλη την Ευρώπη. Αυτό είναι το έργο της Νέας Δημοκρατίας, με αυτό που σήμερα νομοθετείτε.
Σε αυτή την πολιτική το ΠΑΣΟΚ πολιτικά και αξιακά θα σταθεί απέναντι, γιατί εμείς ιδρύσαμε το ΕΣΥ, το πολυτιμότερο έργο της δημοκρατικής παράταξης. Γιατί όπως έλεγε ο Ανδρέας Παπανδρέου:
«Μπροστά στην αρρώστια και τον θάνατο, δεν υπάρχουν πλούσιοι και φτωχοί».
Έχουμε καταθέσει πολλές φορές τις προτάσεις μας για το ΕΣΥ. Δεν κουραζόμαστε να τις επαναλαμβάνουμε γιατί για εμάς είναι προτεραιότητα. Βλέπουμε τι συμβαίνει γύρω μας. Σε όποια γωνιά της Ελλάδας και αν πάμε, η ακρίβεια και η υγεία είναι τα δύο σημαντικότερα ζητήματα που θέτουν οι πολίτες.
Γι’υτό, άλλωστε, σας λέμε συνεχώς για το Ταμείο Ανάκαμψης. Άντε, τα χρόνια της οικονομικής κρίσης υπήρχε λιτότητα, περικοπές, αλλά η χώρα βγήκε από τα μνημόνια, απέκτησε ευελιξία στα δημοσιονομικά της. Και όχι μόνο αυτό, αλλά απέκτησε και ένα δώρο: το Ταμείο Ανάκαμψης. Από τις πιο ευνοημένες χώρες με πάνω από 32 δισεκατομμύρια. Έπρεπε να είναι προτεραιότητά σας η δημόσια υγεία, ειδικά στην κατάσταση που βρίσκεται σήμερα.
Όμως εσείς, αν ανακοινώσετε που πήγαν τα χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης, θα καταλάβουμε όλοι μας ότι είχατε και έχετε άλλες προτεραιότητες. Ό,τι κάνατε και με τα δάνεια. Τα ίδια κάνατε και με τις επιδοτήσεις. Αντί στις επιδοτήσεις να είναι προτεραιότητα η υγεία, ήταν άλλα πράγματα. Αντί στα δάνεια να είναι προτεραιότητα οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ήταν οι ισχυροί. Ακόμη και χώρες όπως η Πορτογαλία που έχουν καλύτερα στοιχεία για τη δημόσια υγεία, στήριξαν περισσότερο από ό,τι εσείς. Όπως έκαναν και στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που δεν τα έδωσαν όλα στις τράπεζες. Έκαναν έναν ειδικό χρηματοδοτικό φορέα, με κριτήρια πέρα από τα χρηματοοικονομικά, πέρα από τα κριτήρια της τραπεζικής αγοράς.
Αυτή η αποτυχία σας με το Ταμείο Ανάκαμψης θα είναι μαύρη κηλίδα της διακυβέρνησής σας. Το λέω και το ξαναλέω.
Οι παρεμβάσεις μας στόχο έχουν:
-την ανάπτυξη του τομέα της Δημόσιας Υγείας ως ολοκληρωμένης δημόσιας υπηρεσίας, με ισχυρές δομές σε κάθε Περιφέρεια της χώρας.
-Ένα ενιαίο σύστημα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας υπό δημόσια εποπτεία με τη δημιουργία τοπικών δικτύων ολοκληρωμένων υπηρεσιών σε όλη τη χώρα. Με υπηρεσίες οικογενειακής ιατρικής, που φθάνουν στο σπίτι μας, όταν τις έχουμε ανάγκη. Μα δεν πήρατε το μάθημα της πανδημίας; Τι έγινε στην πανδημία; Δεν είχαμε ισχυρό δίκτυο πρωτοβάθμιας υγείας και έγινε κυματοθραύστης της πανδημίας το δημόσιο νοσοκομείο, με αποτέλεσμα άνθρωποι με σοβαρά νοσήματα να μην έχουν πρόσβαση στις υπηρεσίες που θα έπρεπε όταν έπρεπε. Αντί, λοιπόν, να πάρουμε το μάθημα και να σκεφτούμε ότι μετά από μερικά χρόνια μπορεί η ανθρωπότητα να βρεθεί μπροστά σε μία τέτοια παγκόσμια πρόκληση, να προετοιμάσουμε τη χώρα μας κάνοντας πρόληψη, εσείς έρχεστε εδώ με μια τροπολογία να κάνετε το αντίθετο από αυτό που χρειαζόμαστε. Και πραγματικά αναρωτιέμαι: έχετε σκεφτεί τι έγινε την εποχή της πανδημίας; Πόσες χιλιάδες άνθρωποι έχασαν τη ζωή του γιατί δεν υπήρχαν οι υπηρεσίες που χρειαζόμασταν; Και όχι μόνο λόγω πανδημίας, αλλά και λόγω του ότι έπαψε η προληπτική ιατρική στα νοσοκομεία. Άρα, είναι προτεραιότητα το ισχυρό δίκτυο πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας. Αυτό που έσωσε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Αυτό που έκανε άλλες ευρωπαϊκές χώρες να έχουν γρηγορότερα αποτελέσματα στο εμβολιαστικό πρόγραμμα. Όλες αυτές οι εμπειρίες δεν σας έγιναν μάθημα; Τίποτα; Για να φτάσουμε στη σημερινή τροπολογία, αποκαλυπτική της ιδεοληψίας και της πελατειακής νοοτροπίας σας απέναντι σε λίγα ισχυρά οικονομικά συμφέροντα; Δεν τα λέω εγώ, ο κ. Στουρνάρας τα λέει: ολιγοπώλια στην υγεία, στην ενέργεια, στα τρόφιμα, στις τράπεζες. Αυτή είναι η πολιτική της Νέας Δημοκρατίας. Και μιλάτε για ελεύθερη αγορά. Η ελεύθερη αγορά θέλει κανόνες, ρύθμιση, αλλά και ισχυρό κράτος ειδικά στο κοινωνικό του πλαίσιο, την παιδεία και την υγεία.
-Ενίσχυση της υγείας στα νησιά. Στη νησιωτική Ελλάδα, με τις πολιτικές σας, έχετε κάνει πολύ δύσκολη τη ζωή του μόνιμου πληθυσμού. Οι μόνιμοι πληθυσμοί αυτών των νησιών, λόγω του υπερτουρισμού, έχουν μια πολύ ακριβή καθημερινότητα. Και δημόσιες υπηρεσίες υγείας, παιδείας αλλά και ασφάλειας, πολύ χαμηλότερου επιπέδου από αυτό που αξίζουν. Και εκεί έχετε κάνει τα ελάχιστα. Τα μεγάλα νησιά θα πρέπει να έχουν επαρκώς στελεχωμένο νοσοκομείο, ενώ στα μικρότερα θα προβλέπεται μονάδα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας σε διασύνδεση με το πλησιέστερο Νοσοκομείο. Για τα πολύ μικρά ένα περιφερειακό ιατρείο με μόνιμο ιατρό.
-Σύγχρονα και λειτουργικά Δημόσια Νοσοκομεία και δημιουργία σύγχρονων και καινοτόμων μονάδων περίθαλψης εκτός νοσηλευτικών ιδρυμάτων.
-Κάλυψη των πραγματικών κενών του ΕΣΥ με μόνιμο ιατρικό, νοσηλευτικό παραϊατρικό προσωπικό, με διαφανείς διαδικασίες. Αναθεώρηση του συστήματος αμοιβών, και αύξηση τους. Αυτήν τη στιγμή, χιλιάδες νέοι γιατροί, νοσηλευτές, φεύγουν από την Ελλάδα και πάνε στις δυτικές ευρωπαϊκές χώρες. Ό,τι συμβαίνει και στην Ανατολική Ευρώπη. Αλλά εκεί πήραν αποφάσεις. Η Ρουμανία αύξησε σημαντικά τους μισθούς για να συγκρατήσει ανθρώπινο δυναμικό στο δημόσιο σύστημα υγείας. Δεν καταλαβαίνετε ότι τα επόμενα χρόνια θα έχουμε τεράστια έλλειψη γιατρών και νοσηλευτών στη χώρα μας; Και φυσικά να επενδύσουμε σε προσωπικό υψηλού επιπέδου και σε ειδικότητες που λείπουν από το σύστημα.
Τέλος, «παλαμάκια» και εύσημα άκουσαν οι υγειονομικοί μέσα στην πανδημία, αλλά έχουμε καταθέσει τέσσερις φορές τροπολογία για ένταξη των υγειονομικών του ΕΣΥ στα βαρέα-ανθυγιεινά.Επιτέλους, ας το ψηφίσουμε. Είναι υποχρέωση όλων μας, είναι δικαίωμά τους.
Αυτές είναι περιληπτικά οι προτάσεις μας για ένα δημόσιο σύστημα υγείας ευέλικτο, αποτελεσματικό, ανταγωνιστικό και πρωτοπόρο.
Που καλύπτει την πλειοψηφία της κοινωνίας μας σε κάθε γωνιά της πατρίδας. Είναι προφανές ότι έχουμε άλλες προτεραιότητες. Ότι υπηρετείτε ένα άλλο σχέδιο, υπηρετείτε ένα ολιγοπώλιο στον τομέα της υγείας και όχι ένα ισχυρό σύστημα υγείας. Γιατί, για εμάς αξιακά η υγεία είναι το πολυτιμότερο αγαθό για έναν άνθρωπο και δεν θα επιτρέψουμε στη Νέα Δημοκρατία να την κάνει εμπόρευμα για λίγους επιχειρηματίες στην Ελλάδα.
