Ομιλία του Πρωθυπουργού και Προέδρου της Νέας Δημοκρατίας Κυριάκου Μητσοτάκη κατά την έναρξη του 14ου Συνεδρίου του κόμματος
Κύριε Πρόεδρε της Κυπριακής Δημοκρατίας, φίλε Νίκο, κύριοι Πρόεδροι, συναγωνιστές, συμμαχητές της παράταξης, Νεοδημοκράτισσες και Νεοδημοκράτες, το 14ο Τακτικό Συνέδριό μας είναι γεγονός.
Ξαναβρισκόμαστε μαζί ύστερα από σχεδόν 2,5 χρόνια, σφίγγοντας ο ένας το χέρι του άλλου. Η πανδημία μόνο πρόσκαιρα εμπόδισε τις διαδικασίες μας. Όμως η δέσμευση που εξαρχής ανέλαβα παραμένει ακλόνητη. Το Συνέδριο του κόμματός μας να γίνεται κάθε χρόνο.
Οι πόρτες του να είναι ανοιχτές, το πνεύμα του να είναι ελεύθερο, ο κορμός της παράταξης να εκλέγεται από τη βάση της και ο ίδιος ο Αρχηγός από τα εκατοντάδες χιλιάδες μέλη και φίλους της. Είμαστε και θα είμαστε η Νέα Δημοκρατία όλων των Ελλήνων και όλης της Ελλάδος.
Είναι και αυτή, βλέπετε, μια μεγάλη διαφορά από τους αντιπάλους μας, όπως φάνηκε πρόσφατα. Γιατί βέβαια δεν είναι τακτικό ένα συνέδριο που γίνεται κάθε έξι χρόνια και πίσω από κλειστές κομματικές κουρτίνες. Δεν είναι ουσιαστικό αν δεν αναζητά με ειλικρίνεια τις αιτίες που έφεραν τρεις εκλογικές καταδίκες από τον λαό. Δεν είναι αποτελεσματικό αν οι ίδιοι οι γερασμένοι πρωταγωνιστές ξαναφωνάζουν τα ίδια γέρικα συνθήματα.
Και σίγουρα δεν είναι δημοκρατικό αν ο παλιός, ο ένας και μοναδικός υποψήφιος αρχηγός, συμμετέχει σε μία δήθεν εκλογή με μόνο αντίπαλο τον εαυτό του.
Ο δικός μας δρόμος είναι άλλος. Βλέπω γύρω μου όλους εσάς τους καθημερινούς μαχητές των ιδεών μας, παλιούς αγωνιστές με τους οποίους δώσαμε σκληρούς αγώνες, χαρήκαμε στις νίκες, κλάψαμε στις ήττες. Αλλά δίπλα μας βλέπω και νέους συνοδοιπόρους και βέβαια δίπλα, από πίσω μου, την περήφανη Νεολαία μας.
Όταν μου κάνατε τη μεγάλη τιμή και με εκλέξατε Αρχηγό της Νέας Δημοκρατίας, δεν δεσμεύτηκα μόνο ότι θα σας οδηγήσω σε μία εκλογική νίκη, αλλά και ότι θα διευρύνω την παράταξή μας και θα την ανανεώσω σε πρόσωπα και σε ιδέες. Και η μαζική παρουσία σας σήμερα αποδεικνύει ότι αυτή μου τη δέσμευση την τήρησα στο ακέραιο.
Τιμώ, τιμούμε όλους τους προκατόχους μου, που είναι σήμερα μαζί μας. Τον Πρόεδρο του Συνεδρίου, Βαγγέλη Μεϊμαράκη. Συνέδριο χωρίς τον Βαγγέλη δε γίνεται. Τον Αντώνη Σαμαρά, του οποίου διετέλεσα Υπουργός. Τον Κώστα τον Καραμανλή με τον οποίον ξεκίνησα την πολιτική μου διαδρομή.
Και πάντα θυμόμαστε με συγκίνηση αυτούς που δεν είναι πια μαζί μας. Τον Μιλτιάδη Έβερτ της απλότητας και της αμεσότητας. Τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη της ειλικρίνειας και της αποτελεσματικότητας. Τον Ευάγγελο Αβέρωφ της επίμονης αποτελεσματικότητας. Τον Γεώργιο Ράλλη της μετριοπάθειας και της ηπιότητας. Κρατώντας πάντα στις καρδιές μας το επιβλητικό όραμα του ιδρυτή μας, του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Όλη η Νέα Δημοκρατία είναι σήμερα εδώ.
Προσερχόμαστε ενωμένοι για έναν γόνιμο απολογισμό μιας τριετούς συναρπαστικής κυβερνητικής θητείας, που κράτησε γερά το τιμόνι της χώρας μας και την πήγε μπροστά, μέσα από πρωτόγνωρες τρικυμίες. Για να δούμε επιτυχίες, αλλά και για να διορθώσουμε λάθη. Αντλώντας δύναμη από την εμπειρία να ξεπερνάμε τα κύματα.
Ανανεώνοντας τα πανιά της σκέψης μας με τον άνεμο της πραγματικότητας και στρέφοντας την πυξίδα μας εκεί που πρέπει: στην ευημερία του πολίτη και της πατρίδας. Με πολλή δουλειά για τους επόμενους δώδεκα μήνες και με περισσότερη ύστερα, για τέσσερα χρόνια ακόμα.
Είμαστε, ταυτόχρονα, εδώ για να θωρακίσουμε ακόμα καλύτερα το σκάφος της παράταξής μας. Ήδη, ο Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής Βαγγέλης Μεϊμαράκης, ο Γενικός μας Διευθυντής Γιάννης Μπρατάκος, ο Γραμματέας Οργανωτικού Στέλιος Κονταδάκης, εργάστηκαν ώστε το Συνέδριό μας εκτός από ψηφιακό να απλωθεί με τις διαδικασίες του στην κοινωνία. Τους αξίζει. Σας ευχαριστώ. Σας αξίζει ένα θερμό χειροκρότημα γι’ αυτήν την εξαιρετική οργάνωση.
Τα θεματικά μας προσυνέδρια ταξίδεψαν την πολιτική μας σε όλη τη χώρα. Και ένας πλούσιος διάλογος αναπτύχθηκε με τη συμμετοχή χιλιάδων μελών και φίλων μας.
Η Νέα Δημοκρατία δυνάμωσε έτσι, όσο ποτέ, τους δεσμούς της με τους πολίτες. Αξίζουν συγχαρητήρια, λοιπόν, σε αυτά τα στελέχη μας, όπως και στον Γραμματέα μας τον Παύλο Μαρινάκη, που παρέλαβε τη σκυτάλη της κομματικής ηγεσίας από τον Γιώργο Στεργίου. Γιώργο, σε ευχαριστώ θερμά για τη σπουδαία δουλειά που έκανες.
Είχα προβλέψει τότε ότι η ωριμότητα του χρόνου θα πλαισιώσει αρμονικά την ορμή της ηλικίας του Παύλου. Και εκείνος, πράγματι, μας δικαίωσε. Δεν σας κρύβω, συνεπώς, ότι στη νέα Πολιτική Επιτροπή που θα εκλέξουμε την Κυριακή θα εισηγηθώ την ανανέωση της θητείας του στην ίδια θέση. Ο Παύλος το αξίζει και μας αξίζει.
Η συγκυρία ωστόσο, φίλες και φίλοι, διευρύνει τον χαρακτήρα αυτού του Συνεδρίου πέραν των κομματικών, ίσως και των κυβερνητικών ορίων, γιατί πραγματοποιείται σε ένα περιβάλλον με μοναδική βεβαιότητα την αβεβαιότητα.
Έρχεται ύστερα από μια παγκόσμια πανδημία και μέσω μιας διεθνούς έκρηξης στις τιμές ενέργειας. Αλλά και σε ένα πρωτοφανές σκηνικό εδώ και 80 χρόνια, με πόλεμο στην Ευρώπη. Οι τεκτονικές πλάκες της γεωπολιτικής κινούνται και πάλι. Δεν αφήνουν καμία χώρα ανεπηρέαστη. Και μην ξεχνάμε, την κλιματική κρίση που εξακολουθεί να χτυπά απειλητικά την πόρτα μας.
Την ίδια ώρα, η χώρα μας αντιμετωπίζει τα δικά της στοιχήματα. Εξαντλημένη από μια δεκαετή οικονομική περιπέτεια, με διχασμένη την κοινωνία της από τέσσερα χρόνια λαϊκισμού, τον Ιούλιο του 2019 γύρισε σελίδα.
Για να αντιμετωπίσει όμως αμέσως μετά, καθώς έμπαινε σε τροχιά ανάταξης, αλλεπάλληλες προκλήσεις. Για σκεφτείτε: μεταναστευτική εισβολή στον Έβρο οργανωμένη από την Τουρκία. Επιθετικές κινήσεις των γειτόνων στο Αιγαίο. Μια παγκόσμια πρωτόγνωρη υγειονομική λαίλαπα αλλά και αιφνιδιαστικά, καταστροφικά ξεσπάσματα της φύσης.
Όλα αυτά σε έναν τόπο που, ταυτόχρονα, έπρεπε να αναστηλώσει την οικονομία του και να γεφυρώσει τα ρήγματα του παρελθόντος. Να αποκαταστήσει την αξιοπιστία της πατρίδας, φέρνοντας νέες επενδύσεις και θέσεις εργασίας. Παράλληλα, όμως, να ανακουφίσει τους πολίτες από τους βαρείς φόρους. Να τους ενώσει ξανά κάτω από ένα κοινό αίσθημα ασφάλειας. Να εκσυγχρονίσει και να ψηφιοποιήσει το κράτος και να αλλάξει ριζικά την κατεύθυνση της παιδείας.
Να προστατεύσει τους πιο αδύναμους και πάνω από όλα να ξαναδώσει αυτοπεποίθηση στις Ελληνίδες και στους Έλληνες, να τους κάνει υπερήφανους για τους ίδιους, να τους κάνει υπερήφανους για την πατρίδα τους. Δεν πιστεύω ότι υπάρχει προηγούμενο μία κυβέρνηση να χρειαστεί να αντιπαλέψει τόσες πολλές διαφορετικές, τόσες συχνές, τόσες επάλληλες κρίσεις σε 33 μήνες. Και είμαι υπερήφανος για όλα όσα πετύχαμε μαζί.
Γιατί, παρά τα μεγάλα εμπόδια, η οικονομία και η κοινωνία μας έμειναν όρθιες. Οι πολίτες είδαν το εισόδημά τους να μεγαλώνει, την ανεργία να πέφτει και επιχειρηματικούς γίγαντες να εμπιστεύονται την εθνική μας οικονομία. Οι πολίτες είδαν μεγάλα έργα να προχωρούν και την Ελλάδα να πρωταγωνιστεί πια διεθνώς με ισχυρές συμμαχίες, θωρακισμένα τα σύνορά της και χαλύβδινη την άμυνά της.
Την ίδια στιγμή, ωστόσο, οι δυσκολίες είναι μεγάλες. Αναδεικνύοντας την άλλη όψη της πραγματικότητας, την οποία δεν μπορούμε να αγνοήσουμε. Προβλήματα δεκαετιών εξακολουθούν να ταλανίζουν τη χώρα. Εδραιωμένες συνήθειες εμποδίζουν τον συλλογικό μας εκσυγχρονισμό. Ενώ οι μισθοί παραμένουν ακόμα χαμηλοί, παρά τις παρεμβάσεις μας. Και η αισχροκέρδεια και η αυθαιρεσία στρεβλώνουν συχνά την αγορά.
Σε όλα αυτά να προστίθενται διαρκώς εισαγόμενες διεθνείς κρίσεις από τις συνέπειες των οποίων τρέφονται οι πολιτικοί μας αντίπαλοι. Γιατί υπάρχουν ακόμα οι δύο Ελλάδες. Η Ελλάδα που προχωρά και εκείνη που μένει καθηλωμένη. Και πάνω στη δεύτερη φυτρώνει σαν παράσιτο η δημαγωγία.
Και είναι φυσικό, γιατί όποιος δεν έχει νέες λύσεις αναμασά παλιά προβλήματα ποντάροντας στη θυμική αντίδραση από κάθε δυσκολία αγνοώντας, όμως, ότι οι περισσότεροι Έλληνες, η λεγόμενη σιωπηλή πλειοψηφία, έχουν πάθει και έχουν μάθει, αναλογιζόμενοι όχι μόνο πού θέλουμε να πάμε αλλά και από πού ξεκινήσαμε.
Αναγνωρίζουν ότι όταν χρειάστηκε, όπως στη διάρκεια της πανδημίας, το κράτος στάθηκε δίπλα τους. Εκτιμούν -και αυτοί που μας ψήφισαν και αυτοί που δεν μας ψήφισαν πιστεύω- ότι φυλάξαμε τα σύνορά μας και κάναμε την Ελλάδα πιο ισχυρή γεωπολιτικά.
Χαίρονται, πιστεύω, όλοι οι Έλληνες -και αυτοί που μας στήριξαν και αυτοί που δεν μας στήριξαν- γιατί το ψηφιακό κράτος κάνει τώρα τη ζωή τους πιο εύκολη. Και το ξέρουν όλοι οι Έλληνες πως σήμερα, πιστοί στη δέσμευσή μας, πληρώνουν λιγότερους φόρους και χαμηλότερες εισφορές.
Ταυτόχρονα, όμως, οι Έλληνες είναι αυστηροί κριτές. Απαιτούν από εμάς να γίνουμε καλύτεροι και έχουν δίκιο. Σας ζητώ, λοιπόν, να κάνουμε τον απολογισμό του κυβερνητικού μας έργου με αντικειμενικότητα αλλά και με σεμνότητα και να εξακολουθούμε να τιμούμε τη συμφωνία αλήθειας που υπογράψαμε με τους πολίτες.
Μας περιμένουν καλύτερες μέρες. Όμως, θα συναντήσουμε και μεγάλες αντιξοότητες. Αλλά μαζί ενωμένοι θα τα καταφέρουμε. Θα τα καταφέρουμε γιατί είμαστε ένας λαός προκομένος και δημιουργικός, γιατί περάσαμε μέσα από μεγάλες δυσκολίες και όχι απλά τα καταφέραμε, αλλά και δυναμώσαμε. Και γιατί η Δημοκρατία μας είναι πλέον πιο ανθεκτική και η κοινωνία μας είναι πιο ώριμη.
Αγαπητοί σύνεδροι, το παρόν που βιώνουμε δεν έχει καμία σχέση με το παρελθόν που ζήσαμε. Γιατί ο πόλεμος στην Ουκρανία ανατρέπει, ήδη, όλα όσα γνωρίζουμε. Αφορά τον πλανήτη, την Ευρώπη και φυσικά κάθε χώρα ξεχωριστά. Δεν περιορίζεται σε συγκεκριμένες περιοχές του χάρτη, καθώς κάνει αχαρτογράφητες τις διεθνείς εξελίξεις. Ούτε περιορίζεται στα όπλα, αλλά χρησιμοποιεί και την ενέργεια. Μετατρέπεται έτσι σε απειλή για την παγκόσμια ασφάλεια και ταυτόχρονα σε μία βόμβα για την παγκόσμια οικονομία.
Μετά τη ρωσική εισβολή, δε θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι όλοι είμαστε σε πόλεμο και μάλιστα σε πολλαπλά επίπεδα. Στο γεωστρατηγικό μέτωπο αφού το κατακτητικό υπόδειγμα της Μόσχας γίνεται αυτόματα και μοντέλο προσομοίωσης στα δεδομένα κάθε χώρας με τους γείτονές της. Στο διπλωματικό, καθώς αναδιατάσσει όλες τις διεθνείς συμμαχίες. Και ασφαλώς στο οικονομικό, καθώς το τσουνάμι των πολεμικών γεγονότων αλλά και οι ενεργειακοί εκβιασμοί προκαλούν τεράστια κύματα ανατιμήσεων από τις πρώτες ύλες και την παραγωγή, μέχρι τις μεταφορές και τα τρόφιμα.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα, ωστόσο, είναι στους λογαριασμούς της ηλεκτρικής ενέργειας και στη διασύνδεσή τους με τις τιμές του φυσικού αερίου. Έχω επισημάνει εδώ και καιρό και στην Αθήνα και στις Βρυξέλλες ότι χωρίς ευρωπαϊκή λύση δεν θα αντιμετωπιστεί η αιτία του κακού. Και εισηγήθηκα στους ομολόγους μου να ελεγχθεί η διακύμανση των χονδρικών τιμών του φυσικού αερίου, να σχεδιαστεί κοινή προσπάθεια για αποθήκευση του καυσίμου στην Ευρώπη και ένα μέρος των αδιάθετων πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης να κατευθυνθούν για το σκοπό αυτόν. Είναι προτάσεις που προσδοκώ ότι θα εισακουστούν.
Στο μεταξύ, ωστόσο, δεν αδρανήσαμε. Με μέτρα ανακούφισης κατά της ακρίβειας, εδώ και μήνες, το κράτος επιδοτεί το ρεύμα σε νοικοκυριά, επιχειρήσεις και στον πρωτογενή τομέα. Καλύπτει μέρος των αυξήσεων στα καύσιμα κίνησης, έχει άρει το φόρο στο αγροτικό πετρέλαιο βοηθώντας τα επαγγέλματα που συνδέονται με αυτό. Ενώ τα λιπάσματα και οι ζωοτροφές βρίσκονται ήδη στον κατώτατο φόρο προστιθέμενης αξίας.
Όμως, ξέρω. Ξέρω ότι αυτά δεν είναι αρκετά. Και δεν μπορώ να περιμένω μέχρι το αργοκίνητο ευρωπαϊκό υπερωκεάνιο να αλλάξει πορεία. Γι’ αυτό και χθες ανακοίνωσα ένα νέο Εθνικό Πρόγραμμα Στήριξης.
Θυμίζω ότι αυτό προβλέπει απευθείας επιστροφή στους καταναλωτές στο λογαριασμό τους, του 60% των αυξήσεων που επωμίστηκαν αναδρομικά από την 1η Δεκεμβρίου μέχρι τα τέλη Μαΐου. Η μεσαία τάξη δεν μπορεί να πληρώσει τη νύφη της παγκόσμιας ενεργειακής κρίσης. Έχουμε, λοιπόν, το θάρρος και διορθώνουμε αυτή την αδικία. Ταυτόχρονα και οι παραγωγοί ενέργειας θα βάλουν το χέρι στην τσέπη για να στηρίξουν την κοινωνία και τους πιο αδύναμους συμπολίτες μας.
Και από την 1η Ιουλίου εξουδετερώνουμε στην πράξη τις συνέπειες της ρήτρας αναπροσαρμογής προσφέροντας, πλέον, λογικές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας σε όλους τους καταναλωτές. Όπως συνέβη, λοιπόν, και στην πανδημία έτσι και σε αυτή την παγκόσμια κρίση, η Ελλάδα αντιστέκεται. Επιστρατεύοντας όλες της τις δυνάμεις. Και μια φιλελεύθερη κεντροδεξιά Κυβέρνηση ξεδιπλώνει ένα από τα μεγαλύτερα προγράμματα κοινωνικής στήριξης στην ιστορία αυτού του τόπου.
Αυτά για να ξέρουμε ποιος στέκεται στο πλευρό του πολίτη και ποιος όχι. Ποιος είναι προοδευτικός και ποιος όχι. Αλλά και ποιος είναι ψεύτης και ποιος όχι. Γιατί οι εξελίξεις δεν δικαιώνουν μόνο τη δική μας πολιτική. Αλλά αποκαλύπτουν και τον τυχοδιωκτισμό κάποιων άλλων. Ακούσαμε τον κύριο Τσίπρα να καταγγέλλει, δήθεν, το Χρηματιστήριο Ενέργειας το οποίο ο ίδιος ψήφισε.
Να ζητά την κατάργηση της ρήτρας αναπροσαρμογής την οποία ωστόσο εκείνος υπηρέτησε ευλαβικά για 4 χρόνια. Να διαλαλεί, επίσης, ότι τα υπερκέρδη των εταιριών είναι 1,5 δισ., ενώ η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας δεν έχει βγάλει ακόμα το πόρισμά της. Και τέλος, να διαφημίζει την Πορτογαλία και την Ισπανία, όταν είναι γνωστό πως εκεί το ρεύμα για τον τελικό καταναλωτή είναι ακριβότερο από ό,τι είναι στην Ελλάδα.
Μέρα με την ημέρα όλα αυτά γίνονται κατανοητά στον πολίτη που στο λογαριασμό του δεν βλέπει πια μόνο την τιμή αλλά και την έκπτωση που έχει. Στο νοικοκύρη και τον επιχειρηματία που υπομένει τις δυσκολίες, οργίζεται, μερικές φορές δικαιολογημένα. Όμως καταλαβαίνει και τις αιτίες, ότι δηλαδή αυτές έρχονται έξω από τα σύνορά μας και ότι η πολιτεία κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί.
Ξέροντας ωστόσο, και θα επιμείνω σε αυτό, ότι κάθε βήμα του σήμερα δεν μπορεί να υπονομεύσει το αύριο. Κάθε ανήφορος έχει κόπο αλλά έχει και προορισμό. Ο κατήφορος συχνά μοιάζει εύκολος αλλά τις πιο πολλές φορές οδηγεί τελικά προς τα πίσω.
Αυτός, άλλωστε, είναι ο λόγος που και η παρούσα κρίση έχει μετατραπεί σε ένα πεδίο αντιπαράθεσης μεταξύ του νέου λαϊκισμού και του αποτελεσματικού ορθολογισμού και παράλληλα σε ένα μεγεθυντικό φακό που ξεχωρίζει τις δυνάμεις του αυταρχισμού από εκείνες της ελευθερίας.
Παντού, όχι μόνο στην Ελλάδα, παντού στην Ευρώπη οι δημαγωγοί προτείνουν και πάλι εύηχες αλλά ανεφάρμοστες λύσεις για την ακρίβεια και από την άλλη πλευρά κρύβουν τις αληθινές αιτίες της. Πώς; Με μισόλογα για την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και με σιωπή για τους ενεργειακούς εκβιασμούς της που μας απειλούν όλους.
Φίλες και φίλοι, δεν υπάρχουν ίσες αποστάσεις απέναντι στον επιτιθέμενο και τον αμυνόμενο. Δεν υπάρχουν ίσες αποστάσεις ανάμεσα στους καταπατητές των συνόρων και στους υπερασπιστές τους. Δεν υπάρχουν ίσες αποστάσεις μεταξύ του δεσποτισμού και της δημοκρατίας.
Γι’ αυτό και εμείς έχουμε τη δύναμη να το πούμε. Είμαστε με την ειρήνη, είμαστε με τη νομιμότητα. Αντιστεκόμαστε στην αυθαιρεσία οποιασδήποτε χώρας που μπορεί να επιτίθεται στους γείτονές της με οποιοδήποτε, φίλε Νίκο, πρόσχημα.
Στηρίζουμε έμπρακτα τους αμυνόμενους. Μένουμε στο πλευρό των προσφύγων. Καταδικάζουμε τα εγκλήματα πολέμου. Με λίγα λόγια, ναι, είμαστε με την Ουκρανία γιατί είμαστε με τη Δημοκρατία, και είμαστε με την Ελευθερία. Όπως, ακριβώς, είμαστε και με τη Δύση. «Η Ελλάς πολιτικά, αμυντικά, οικονομικά και πολιτιστικά ανήκει εις την Δύσιν», διακήρυξε το 1976 ο Κωνσταντίνος Καραμανλής.
Γιατί είμαστε μέρος της Δύσης. Προσθέτουμε σήμερα: είμαστε μέρος της ιστορίας της, είμαστε μέρος του πολιτισμού της. Στη Δύση οικοδομούμε τις συμμαχίες μας, αντί να τις αναζητούμε μετέωροι στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα. Και υπηρετούμε με συνέπεια τις υποχρεώσεις μας προς τους φίλους μας ώστε να μπορούμε και εμείς να ζητούμε, αν χρειαστεί, τη δική τους έμπρακτη συμπαράσταση. Τελεία και παύλα.
Φίλες και φίλοι, ήταν φυσικό να ξεκινήσω με τις προκλήσεις του παρόντος και τις προσπάθειες για τη νικηφόρα υπέρβασή τους. Ωστόσο, αυτές οι προσπάθειες δεν θα ήταν δυνατές αν δεν είχαν προηγηθεί 33 μήνες που άλλαξαν την Ελλάδα. Μέχρι το ξέσπασμα της ενεργειακής κρίσης η ανάπτυξη είχε ξαναγυρίσει. Το 2021 έκλεισε με 8,3%, την τρίτη καλύτερη επίδοση στην Ευρώπη και πολύ πάνω από τις προσδοκίες όλων.
Η ανεργία υποχώρησε μέσα στην κρίση. Εκεί που κάποιοι προέβλεπαν λουκέτα και έκρηξη απολύσεων, η ανεργία υποχώρησε 4,5 μονάδες, δημιουργήθηκαν πάνω από 200.000 νέες δουλειές. Έπεσαν οι φόροι, ανέβηκαν τα εισοδήματα και οι καταθέσεις. Και συμβολικά, αλλά και ουσιαστικά εξαιρετικά σημαντικό, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έφυγε, επιτέλους, από τη χώρα δύο χρόνια νωρίτερα από ό,τι προγραμματιζόταν.
Παρά τις αλλεπάλληλες κρίσεις υλοποιούμε με συνέπεια τις κυβερνητικές μας δεσμεύσεις. Θέλω να μου επιτρέψετε να γυρίσω 1.000 μέρες πίσω και να θυμίσω τα λόγια μου στη συζήτηση της Βουλής για τις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης. Ήταν τότε που βεβαίωνα ότι πυξίδα μας παραμένει η συμφωνία αλήθειας με το λαό. Περιέγραφα το έργο που καλούμαστε να επιτελέσουμε, μέσα από έξι στόχους που έπρεπε να γίνουν πραγματικότητα.
Εκείνες οι δεσμεύσεις μας είναι και ο καλύτερος οδηγός για τον απολογισμό μας. Επιτρέψτε μου λοιπόν να τις επικαλεστώ, για να καταδείξω τι σημαίνει στην πράξη, «συνέπεια λόγων και πράξεων». Έλεγα, λοιπόν, στις 20 Ιουλίου του 2019 ότι: «Οι Έλληνες πρέπει να πληρώνουν λιγότερους φόρους και η οικονομία να πάρει μπροστά». Σήμερα, ο ΕΝΦΙΑ είναι κατά 34% χαμηλότερος. Ο πρώτος φορολογικός συντελεστής έπεσε από το 22% στο 9% και ο φόρος εισοδήματος για τις επιχειρήσεις από το 29% στο 22%.
Οι παρακρατήσεις και οι προκαταβολές φόρου είναι πλέον οι μισές, η εισφορά αλληλεγγύης δεν ισχύει για τους επαγγελματίες και τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα και σύντομα -καλώς εχόντων των πραγμάτων- δεν θα ισχύει και για το δημόσιο. Ενώ για πρώτη φορά καταργήθηκε ο φόρος γονικής παροχής, με εξαίρεση τις πολύ μεγάλες περιουσίες.
Ταυτόχρονα, μειώθηκαν οι ασφαλιστικές εισφορές κατά 3,9 μονάδες και τον Ιούνιο έρχεται νέα μείωση. Ο ΦΠΑ έμεινε χαμηλός στα νησιά, στις μεταφορές και στις συγκοινωνίες, στον τουρισμό, στον πολιτισμό, σε πολλά προϊόντα, στα λιπάσματα, στις ζωοτροφές, τόσο σημαντικά για τους αγρότες μας. Οι νέοι μας δεν πληρώνουν πια τέλη κινητής τηλεφωνίας.
Όσο για την επανεκκίνηση της οικονομίας, για την οποία είχα δεσμευθεί, τη σηματοδοτούν καλύτερα οι πολλές, οι δεκάδες άμεσες ξένες επενδύσεις, που πέρυσι ξεπέρασαν τα 5 δισεκατομμύρια ευρώ, με κολοσσούς όπως η Microsoft, η Pfizer, να εμπιστεύονται την Ελλάδα και το μέλλον της.
43 στρατηγικές επενδύσεις, 30 έργα ΣΔΙΤ υλοποιούνται σήμερα, ύψους σχεδόν 9 δισεκατομμυρίων ευρώ. Οι εξαγωγές έχουν εκτιναχθεί, η βιομηχανική παραγωγή έχει αυξηθεί, τα 14 καινούρια αεροδρόμια λειτουργούν ήδη.
Το Ελληνικό και οι μεγάλες οδικές αρτηρίες της χώρας, επιτέλους, προχωρούν. Τα εργοστάσια διαχείρισης απορριμμάτων, μια εκκρεμότητα που κληρονομήσαμε από το παρελθόν, κατασκευάζονται σε όλες τις περιφέρειες.
Και το ΜΕΤΡΟ Θεσσαλονίκης του χρόνου θα είναι γεγονός. Ενώ και στην Αθήνα οι γραμμές του επεκτείνονται συνεχώς. Όλα αυτά όταν τα κόκκινα δάνεια των επιχειρήσεων έχουν συρρικνωθεί κατά 46 δισεκατομμύρια. Και οι διεθνείς πιστοληπτικοί οργανισμοί αναβαθμίζουν την πατρίδα μας εν μέσω μιας πρωτοφανούς οικονομικής καταιγίδας.
Όταν μιλούσα στη Βουλή τον Ιούλιο του 2019, ο δεύτερος στόχος που έθετα ήταν η ανάγκη η κοινωνία μας να αντιμετωπίσει τις ανισότητες. Και σε αυτήν δεν απαντήσαμε με ένα μόνο τρόπο αλλά με ένα συνδυασμό τολμηρών επιλογών.
Για πρώτη φορά ύστερα από πολλά χρόνια, μέσα στο 2022, ο κατώτατος μισθός αυξήθηκε 2 φορές κατά 9,7% και ακόμα περισσότερο αν συνυπολογίσετε τη μείωση των εισφορών: 713 ευρώ. Για να το πω απλά, ένας 15ος μισθός σε όλους τους χαμηλόμισθους από 1ης Μαΐου. 50 ευρώ παραπάνω στο μισθό κάθε χαμηλόμισθου. Σταθερή, μόνιμη αύξηση. Που συμπαρασύρει βέβαια όλα τα επιδόματα, τα επιδόματα ανεργίας αλλά και συνολικά τη μισθολογική κλίμακα στη χώρα.
Στο ίδιο διάστημα οι πιο αδύναμοι πολίτες ενισχύθηκαν δυο φορές με διπλάσιο εγγυημένο εισόδημα και με έκτακτες παροχές. Και όχι μόνο. Οι αδικημένοι συνταξιούχοι άρχισαν να εισπράττουν τα αναδρομικά τους. Και παράλληλα αυξήθηκαν συντάξεις χηρείας και παράλληλης ασφάλισης.
Οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι είδαν, επίσης, να αυξάνονται οι απολαβές τους. Την ώρα που οι νέοι ασφαλισμένοι αποκτούν επιτέλους το δικό τους επικουρικό κουμπαρά. Νέες μητέρες, νέες οικογένειες είδαν να ενισχύονται με 2.000 ευρώ για κάθε παιδί που γεννιέται στην πατρίδα μας. Δεκάδες χιλιάδες νέοι θα βρουν δουλειά μέσα από το πρόγραμμα «του Πρώτου Ενσήμου» για να μην τιμωρούνται επειδή δεν έχουν προϋπηρεσία ή θα αναζητήσουν μία από τις 150.000 νέες θέσεις των εξαιρετικά επιτυχημένων προγραμμάτων του ΟΑΕΔ.
Η πανδημία δοκίμασε στην πράξη και τη δική μας αντίληψη για την άρση των ανισοτήτων. Όλες οι πρωτοβουλίες ήταν οριζόντιες. Σε χρόνο ρεκόρ διπλασιάσαμε τις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας. Προσλήφθηκαν συνολικά 18.000 εργαζόμενοι στο Σύστημα Υγείας. Δεν υπήρξε εργαζόμενος στη χώρα, υγειονομικός ο οποίος ήθελε να εργαστεί στο σύστημα υγείας και δεν προσελήφθη.
Μία καινοτόμα οργάνωση εμβολιασμού θωράκισε όλη την επικράτεια. Η «Επιχείρηση Ελευθερία» λειτούργησε, κατά γενική ομολογία, άψογα. Αναπτύχθηκε, επίσης, η τηλεϊατρική. Δρομολογήθηκε -και αποδίδω εξαιρετική σημασία σε αυτό- ο ψηφιακός φάκελος ασθενή. Οι προληπτικές εξετάσεις, προληπτικές μαστογραφίες για όλες τις γυναίκες άνω των 50, το πρόγραμμα «Φώφη Γεννηματά». Δωρεάν έλεγχοι για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Είναι θέματα, φίλες και φίλοι, που αφορούν εκατομμύρια γυναίκες.
Νεοδημοκράτισσες και Νεοδημοκράτες, ο τρίτος στόχος που έθεσα στη Βουλή ήταν ένα λειτουργικό πολιτικό σύστημα δίπλα σε ένα σύγχρονο κράτος. Πιστεύω ότι όταν κάνουμε τον απολογισμό αυτής της θεματικής ενότητας, ίσως αιφνιδιαστούμε και εμείς οι ίδιοι. Γιατί σκεφτείτε, μέσα σε λίγους μήνες -πρέπει να τα υπενθυμίζουμε γιατί κινδυνεύουμε να τα ξεχνάμε- η χώρα απέκτησε νέο Σύνταγμα, νέο Πρόεδρο της Δημοκρατίας, απέδωσε για πρώτη φορά το δικαίωμα ψήφου στους εκτός συνόρων Έλληνες. Θεσμοθετήθηκε ένα πιο δίκαιο εκλογικό σύστημα. Η Βουλή μέχρι σήμερα έχει συζητήσει 306 νομοσχέδια, ενώ το Υπουργικό Συμβούλιο συνέρχεται πλέον τακτικά κάθε μήνα.
Και αυτή η εικόνα της κανονικής λειτουργίας της πολιτείας είναι που δηλώνει το επιτελικό κράτος που τόσο ενόχλησε κάποιους. Γιατί, ακριβώς, αποκατέστησε ρυθμούς και διαδικασίες που είχαν ξεχαστεί μέσα στην αδράνεια της προηγούμενης τετραετίας.
Και όχι μόνο, αφού το επιτελικό κράτος σημαίνει ψηφιακό κράτος. Σημειώνω ότι μέσα σε μόλις ένα έτος έγιναν 567 εκατομμύρια ηλεκτρονικές συναλλαγές. Γλιτώσαμε 40 εκατομμύρια ώρες ταλαιπωρίας των πολιτών. Έχουν στη διάθεσή τους 1.398 ψηφιακές υπηρεσίες, από μία απλή εξουσιοδότηση που τόσο μας ταλαιπωρούσε μέχρι την τόσο σημαντική άυλη συνταγογράφηση.
Με την τεχνολογία να υπηρετεί την κοινωνία σε όλα τα επίπεδα, από την τηλεκπαίδευση που τόσο απαραίτητη ήταν στη διάρκεια της πανδημίας και την εργασία εξ αποστάσεως μέχρι και τις ηλεκτρονικές συναλλαγές και τη χορήγηση ενισχύσεων.
Μέσω αυτού, εξάλλου, του εργαλείου, μέσω της τεχνολογίας, μέσω των πλατφορμών, που αναπτύχθηκαν πολύ γρήγορα από το Υπουργείο Οικονομικών και από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), διέθεσε το κράτος 43 δισεκατομμύρια για την υγεία, την εργασία και την οικονομία, στη διάρκεια του κορονοϊού.
Καλύψαμε τους μισθούς όσων πέρασαν σε αναστολή εργασίας. Στηρίξαμε τις επιχειρήσεις, και το γνωρίζουν οι επιχειρηματίες σε όλη την χώρα, ειδικά τη μικρομεσαία επιχείρηση. 8 δισεκατομμύρια ευρώ επιστρεπτέα προκαταβολή από τα οποία 5 δισεκατομμύρια θα μείνουν στην αγορά. Κρατήσαμε ζωντανές τις επιχειρήσεις, σώσαμε θέσεις εργασίας. Κάναμε παρεμβάσεις στα επαγγελματικά ενοίκια. Λογικές αναβολές πληρωμών.
Όπως βλέπετε, συνεπώς, όλες μας οι πρωτοβουλίες είχαν ένα επίκεντρο και αυτό ήταν ο άνθρωπος. Και αυτή ήταν και η τέταρτη δέσμευσή μου στις προγραμματικές δηλώσεις του 2019. Είχα κάνει τότε μία ξεχωριστή αναφορά στην παιδεία, στη δημόσια παιδεία. Έχω πει πολλές φορές ότι για εμάς αποτελεί τον βασικό ανελκυστήρα προόδου για κάθε νέο. Γι’ αυτό και άλλωστε την ενισχύσαμε. 52 πειραματικά και πρότυπα σχολεία που πριν ήταν 60 και έγιναν 112. Σήμερα μάλιστα γίνονται οι κληρώσεις και αύριο γίνονται οι σχετικές εξετάσεις, με τεράστια ζήτηση από τους πολίτες.
16.200 μόνιμοι διορισμοί εκπαιδευτικών ύστερα από 12 ολόκληρα χρόνια. Ανάμεσά τους 4.500 στην τόσο ευαίσθητη ειδική αγωγή. Στο ίδιο διάστημα, ξεκίνησαν 116 σύγχρονα προγράμματα σπουδών. Ένα εκατομμύριο μαθητές παρακολουθούν ήδη τα Εργαστήρια Δεξιοτήτων, με θεματικές όπως η οδική ασφάλεια, η σεξουαλική αγωγή, η προστασία του περιβάλλοντος. Αγκαλιάστηκε το πρόγραμμα αυτό από τα παιδιά, αγκαλιάστηκε και από τους εκπαιδευτικούς.
Για πρώτη φορά, θεσπίστηκε και στη χώρα μας η αξιολόγηση μονάδων και ανθρώπινου δυναμικού στην εκπαίδευση. Έγινε πράξη η δέσμευσή μας για αξιολόγηση παντού και οι πηγές μάθησης δεν περιορίζονται πλέον μόνο σε ένα βιβλίο. Οι εργασίες μπορούν να αντικαταστήσουν τα διαγωνίσματα που συχνά επιβραβεύουν μόνο την παπαγαλία, ώστε να καλλιεργείται η κριτική σκέψη και η συνεργασία.
Εφαρμόστηκε, παρά τις δυσκολίες, η ελάχιστη βάση εισαγωγής αναβαθμίζοντας το επίπεδο και στο πρώτο έτος του πανεπιστημίου. Ενώ οι τομές ξεκινούν από νωρίς. 177.000 παιδιά σε 5.900 μονάδες συμμετέχουν, σήμερα, στη δίχρονη προσχολική εκπαίδευση, με καινοτόμες δραστηριότητες, με εκμάθηση αγγλικών από μικρή ηλικία.
Και ίσως για μένα προσωπικά το πιο σημαντικό, το Εθνικό Σύστημα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης. Θέλουμε να διαμορφώσουμε άρτια στελέχη, σε σίγουρες και καλοπληρωμένες δουλειές, σε ειδικότητες τις οποίες να ζητά η αγορά και η οικονομία. Γιατί είναι καιρός να αποκτήσει και η Ελλάδα τον δικό της επαγγελματικό αλλά και κοινωνικό κορμό, μεταξύ του ανειδίκευτου υπαλλήλου και του απόφοιτου κάποιας ανώτατης σχολής.
Είναι και ο λόγος για τον οποίον ιδρύσαμε 16 νέες πρωτοπόρες δομές, πρότυπα ΕΠΑΛ σε 6 περιφέρειες, 5 θεματικά δημόσια ΙΕΚ τα οποία μάλιστα είχαν και πάρα πολύ μεγάλη ζήτηση, με αντικείμενα όπως η τεχνολογία, η μηχανική, οι εξειδικευμένες τέχνες. Αυτό είναι το μέλλον που χτίζουμε. Αλλά για να έρθει αυτό το μέλλον, πρέπει το παρόν να είναι ασφαλές.
Στη Βουλή, πριν από τρία χρόνια, είχα προειδοποιήσει πως αυτή η πέμπτη μάχη μας θα είναι μία μάχη διαρκείας, γιατί η ανομία και η πολύμορφη τρομοκρατία, δυστυχώς, έχουν βαθιές ρίζες. Τις μολότοφ δεν τις πυροδοτούν μόνο άγνωστοι κουκουλοφόροι, αλλά και γνωστές ιδεοληψίες. Ενώ, δυστυχώς, με το πολιτικό περιθώριο φλερτάρουν συχνά και συγκεκριμένες πολιτικές δυνάμεις.
Ξέρουμε ότι οι επιτυχίες στον τομέα της ασφάλειας θέλουν χρόνο. Και θα πρέπει πάντα να αξιολογούνται με βάση τα σύνθετα εμπόδια που συναντούν.
Η αρχή όμως έγινε. Η ελευθερία στα πανεπιστήμια έχει πια κατοχυρωθεί με νόμο και σε λίγο θα προστατεύεται και από ειδική υπηρεσία. Είναι μεγάλη κατάκτηση για το δημόσιο πανεπιστήμιο αυτό που σε πολλούς φαντάζει αυτονόητο. Ένα στέκι κουκουλοφόρων να αντικαθίσταται από μια βιβλιοθήκη. Και όσο και αν κάποιοι αντιπαλεύουν αυτή την πρόοδο, δεν υπάρχει δρόμος επιστροφής.
Δεκάδες καταλήψεις έχουν καταργηθεί, ανακουφίζοντας γειτονιές. Περιπολούν 1.000 παραπάνω αστυνομικοί. Θα γίνουν πολλοί περισσότεροι οι αστυνομικοί που θα περιπολούν στις γειτονιές μας όταν απαλλαγούν και από άλλα γραφειοκρατικά καθήκοντα. Οι δρόμοι δεν κλείνουν όσο άλλοτε από διαδηλώσεις. Ξεκίνησε η πιλοτική χρήση των καμερών, αναβαθμίστηκε η εκπαίδευση της ΕΛ.ΑΣ. Και βέβαια εξιχνιάστηκαν όλες οι μεγάλες υποθέσεις που απασχόλησαν τελευταία την κοινή γνώμη.
Η ασφάλεια, ωστόσο, απλώνεται σε πολλές περιοχές. Στη φύλαξη των συνόρων μας, χερσαίων και θαλάσσιων, που σχεδόν μηδένισε τις μεταναστευτικές ροές. Είπαμε ότι η Ελλάδα δεν θα είναι ξέφραγο αμπέλι, είπαμε ότι θα φυλάξουμε τα σύνορά μας και το κάναμε πράξη. Φτιάξαμε σύγχρονες κλειστές δομές στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου. Εμείς είμαστε αυτοί που αντικαταστήσαμε τη ντροπή της Μόριας και της Ειδομένης. Φιλοξενούμε πλέον πολύ λιγότερους πρόσφυγες αλλά σε ανθρώπινες συνθήκες.
Μετεγκαταστήσαμε 1.000 και πλέον ασυνόδευτα παιδιά σε νέες πατρίδες και γνωρίζουμε σήμερα, ένα-ένα, που είναι όλα τα ασυνόδευτα προσφυγόπουλα στη χώρα μας και τα φροντίζουμε. Και βέβαια μην ξεχνάμε, μιας και μιλάμε για ασφάλεια, το 112 που επιτέλους λειτούργησε και σώζει ζωές. Όπως και η σημασία που αποδίδουμε στην Πολιτική Προστασία, η οποία έγινε πια ανεξάρτητο Υπουργείο ώστε να αντισταθεί στην κλιματική επίθεση.
Αγαπητοί Σύνεδροι, η χώρα μας δεν ανήκει απλώς στην Ευρώπη και το ΝΑΤΟ αλλά συμμετέχει ισότιμα στη διαμόρφωσή τους, με βάση τις εθνικές μας προτεραιότητες. Αυτά ακριβώς είναι τα λόγια που χρησιμοποίησα στις Προγραμματικές Δηλώσεις της Κυβέρνησης και πιστεύω ότι το έργο μας υπηρέτησε πλήρως και τα δύο σκέλη αυτής της έκτης δέσμευσής μας.
Για το πρώτο μιλά ο κεντρικός ρόλος που είχε η πατρίδα μας στην κατάκτηση -γιατί περί κατάκτησης πρόκειται- του Ταμείου Ανάκαμψης. Τον κεντρικό ρόλο που είχε η πατρίδα μας στη διαμόρφωση ευρωπαϊκής πολιτικής για τα εμβόλια, στο Ενιαίο Ψηφιακό Πιστοποιητικό. Και τώρα, βέβαια, το ρόλο που παίζουμε στην κοινή απάντηση που διεκδικούμε για τα θέματα ενέργειας. Είναι ένα πεδίο στο οποίο ήδη η χώρα έχει διαμορφώσει τους όρους ώστε να καταστεί η «γέφυρα» μεταξύ ηπείρων και «πύλη» προς την Ευρώπη.
Με ηλεκτρικές διασυνδέσεις με την Αφρική, με την Κύπρο, με το Ισραήλ και με μεγάλα έργα που αφορούν το υγροποιημένο αέριο, όπως ο νέος τερματικός σταθμός της Αλεξανδρούπολης στην οποία βρέθηκα πρόσφατα μαζί με τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και όλους τους ηγέτες της Βαλκανικής.
Όσο για τις εθνικές προτεραιότητες, η απάντηση έρχεται από την ενεργό διπλωματία μας και τα αποτελέσματά της. Την επέκταση των χωρικών υδάτων στο Ιόνιο, τον καθορισμό θαλασσίων ζωνών με την Αίγυπτο. Την ανάπτυξη συμμαχιών, κρίσιμων συνεργασιών με το Ισραήλ και τον αραβικό κόσμο.
Την ενίσχυση, όπως είπατε, κύριε Πρόεδρε, των τριμερών σχημάτων συνεργασίας. Και ασφαλώς την αναβάθμιση της αμυντικής συμπόρευσης με τις Ηνωμένες Πολιτείες, με τη Γαλλία και με πολλές ακόμα χώρες. Η διπλωματία είναι η άλλη όψη της αμυντικής μας ασπίδας, γιατί προτεραιότητα παραμένει η αποτρεπτική ισχύς των Ενόπλων Δυνάμεων μας. Αυτή που τώρα ενισχύεται με τα 24 νέα μαχητικά Rafale.
Με τρεις ολοκαίνουργιες φρεγάτες, με τα ανθυποβρυχιακά ελικόπτερα τύπου Romeo, τα πιο σύγχρονα στον κόσμο, με την αναβάθμιση των παλαιότερων F-16 αλλά και των φρεγατών τύπου MEKO. Αλλά και με τον συνολικό εκσυγχρονισμό του εξοπλισμού όλων των κλάδων. Και, βέβαια, με την ανακούφιση των ενστόλων μέσω της αύξησης των επιδομάτων τους και τη μείωση της φορολογίας τους.
Δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά, γιατί είμαστε η παράταξη της ειρήνης και της συνεργασίας και ταυτόχρονα η παράταξη της πατρίδας και της ανεξαρτησίας. Γιατί για εμάς η εθνική άμυνα και η προστασία της εδαφικής ακεραιότητας είναι ο υπέρτατος αυτοσκοπός.
Περιορίστηκα, όπως διαπιστώνετε, να διατρέξω αυτούς τους 33 μήνες με βάση τους έξι κεντρικούς στόχους που θέσαμε από την πρώτη ώρα της νέας διακυβέρνησης. Παρέλειψα πολλά. Στο χώρο του πολιτισμού, παραδείγματος χάριν, την ανάδειξη και αποκατάσταση της πρόσβασης των ατόμων με αναπηρία στην Ακρόπολη μαζί με τη διεθνή κινητικότητα και την επιστροφή των πρώτων θραυσμάτων του Παρθενώνα. Τη νέα Εθνική Πινακοθήκη, το νέο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, το ανανεωμένο Καπνεργοστάσιο, το νέο Αρχαιολογικό Μουσείο Χανίων αλλά και την οικονομική στήριξη, δεν θέλω να το ξεχνάμε αυτό, των καλλιτεχνών κατά την πανδημία.
Θα μπορούσα, επίσης, να αναφερθώ στο δύσκολο στοίχημα των συγκοινωνιών που αν και διπλασιάστηκαν τα λεωφορεία σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, δεν έκλεισαν τη διαχρονική αυτή πληγή. Θα βρει, ωστόσο, και αυτή λύση καθώς δρομολογείται πια η προμήθεια 1.500 νέων λεωφορείων αντιρρυπαντικής τεχνολογίας. Θα ήθελα να μιλήσω περισσότερο για τον αναβαθμισμένο ΕΦΚΑ, το 1555 και της γρήγορης, επιτέλους, απονομής των συντάξεων για να σταματήσει αυτή η ντροπή. Τις αλλαγές στον Ποινικό Κώδικα, την ψηφιοποίηση της Δικαιοσύνης. Θα μπορούσα να μιλήσω περισσότερο για τον τουρισμό που πάει φέτος για ρεκόρ.
Θα ξαναπώ, όμως, ότι δεν είναι πρόθεσή μου να παραθέσω ένα κατάλογο έργων, όσο να επιμείνω στις πολιτικές εκείνες που δείχνουν τον αληθινό κοινωνικό μας χαρακτήρα. Γιατί, φίλες και φίλοι, καμία κυβέρνηση -ως τώρα- δεν είχε τολμήσει να φέρει την Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας που κατοχυρώνει τις ώρες απασχόλησης και τις υπερωρίες του υπαλλήλου από τις αυθαιρεσίες του εργοδότη.
Δεν είδα καμία δήθεν προοδευτική αριστερή κυβέρνηση να νοιάζεται για την προστασία των παιδιών στις ταχυμεταφορές. Εμείς ασχοληθήκαμε. Δεν είδα καμία δήθεν προοδευτική κυβέρνηση να αυξήσει άδειες και στους δύο γονείς, ούτε να κατοχυρώσει την εργασία από απόσταση.
Πολιτική για τον πολίτη σημαίνει εξίσωση των δικαιωμάτων του εργατοτεχνίτη με του υπαλλήλου. Δυνατότητα να καθορίζει ο ίδιος -κάτι που είναι τόσο σημαντικό για τα νέα παιδιά- πότε θα εργάζεται ώστε να μπορεί να αμείβεται περισσότερο.
Σημαίνει, όμως, και θαρραλέες απαντήσεις σε προβλήματα της εποχής. Από την καταπολέμηση της παρενόχλησης στη δουλειά, την «Νταντά της γειτονιάς» για τις μητέρες, τον «Προσωπικό Βοηθό» για τα άτομα με βαριά αναπηρία. Οι Χώροι Ελεγχόμενης Χρήσης των εξαρτημένων, οι σπουδές στις φυλακές, το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ισότητα των Φύλων, ο εκσυγχρονισμός του πλαισίου για την ελεγχόμενη αναπαραγωγή, είναι ζητήματα του παρόντος, έρχονται όμως από το μέλλον και σε αυτά ακριβώς κρίνεται σήμερα η ευαισθησία και ο πραγματικός προσανατολισμός κάθε πολιτικής δύναμης.
Γιατί πολλοί επικαλέστηκαν και επικαλούνται την πρόοδο, αλλά έπρεπε να κυβερνήσει η Νέα Δημοκρατία για να γίνει πράξη η ουσία της. Για να συντηρηθούν οι μεγάλες αξίες του ανθρώπου, μέσα από την ανανέωση που απαιτείται κάθε φορά. Ο συνδυασμός αυτός είναι που μας οδηγεί να κρατάμε πάντα ζωντανό το νήμα που ενώνει την παράδοσή μας με τα μηνύματα των καιρών που έρχονται.
Νεοδημοκράτισσες και Νεοδημοκράτες, είναι αλήθεια ότι σε σχέση με άλλους καιρούς, με άλλες εποχές, τα χρώματα και οι ετικέτες των παλιών κομματικών διαχωρισμών έχουν ξεθωριάσει. Όμως οι διαφορές των αντιλήψεων δεν καταργήθηκαν. Αντίθετα, υψώνονται ρωμαλέες σε νέα σύνορα. Έτσι το χθεσινό σχήμα «αριστερά-δεξιά» μεταφέρεται στο δίλημμα «καθήλωση-εξέλιξη», «πρόοδος-οπισθοδρόμηση» και στα αντίθετα ρήματα «γκρεμίζω-χτίζω», «υπόσχομαι-πράττω».
Γιατί οι συνθήκες έχουν αλλάξει και αυτό που διεκδικεί πλέον ο σύγχρονος πολίτης είναι το χειροπιαστό αποτέλεσμα στη ζωή του, όχι το ανέξοδο, το εύκολο σύνθημα στο αυτί του. Προϋπόθεση γι΄ αυτό το αποτέλεσμα είναι η ριζοσπαστική και ανανεωτική σκέψη και δεν χρησιμοποιώ τυχαία αυτόν τον όρο. Θέλω να θυμίσω ότι ο Κωνσταντίνος Καραμανλής «Ριζοσπαστική» ονόμασε την «Εθνική Ένωση» που ίδρυσε το 1956 και «Νέα Δημοκρατία» την παράταξη του 1974.
Η τόλμη και οι ανοιχτές απόψεις βρίσκονται, κατά συνέπεια, στο DNA του κόμματός μας. Και είναι κι αυτή μια θεμελιώδης διαφορά από τους αντιπάλους μας, που δεν αναζητούν λύσεις αλλά μένουν προσκολλημένοι σε δόγματα, με οπαδούς που ψελλίζουν μόνο έτοιμες απαντήσεις. Αλλά, ξέρετε, η πρόοδος έρχεται μόνο από τις διαδοχικές ερωτήσεις που σε κάνουν τελικά καλύτερο.
Σκεφτείτε όταν βρεθήκαμε για τελευταία φορά στο 13ο Συνέδριό μας πριν από 2 χρόνια, αυτό είχε γίνει 30 χρόνια από την Πτώση του Τείχους. Και σήμερα η Ευρώπη βιώνει τον ιμπεριαλισμό της Ρωσίας. Αν λάβουμε υπόψη όλα αυτά, θα πρέπει να επαναπροσδιορίσουμε όρους και σημασίες. Και τότε θα διαπιστώσουμε πως λέξεις, έννοιες, όπως «το έθνος», όπως «η πατρίδα» αποκτούν νέα διάσταση.
Γι’ αυτό ακριβώς μίλησα για το κρίσιμο νήμα μεταξύ παράδοσης και εξέλιξης. Γιατί αυτό το νήμα είναι που κάνει τον πατριωτισμό μας, πατριωτισμό της ευθύνης και του ρεαλισμού. Τον ξεχωρίζει από τον εθνικισμό. Είναι η αγάπη για το έθνος που μας κινητοποιεί και για τη στρατηγική αυτονομία της ηπείρου μας. Μας εμπνέει για τη διαμόρφωση μιας δημιουργικής νέας ευρωπαϊκής ταυτότητας που συνυπάρχει αρμονικά με την εθνική μας ταυτότητα.
Ενώ είναι η πίστη στην κοινωνική δικαιοσύνη που διαμορφώνει τελικά την πολιτική της ανάπτυξης για όλους, κάτι που αποτέλεσε το κεντρικό μας προεκλογικό σύνθημα και το οποίο υπηρετούμε με συνέπεια για μια Ελλάδα, όπου η συλλογική ανάπτυξη και οι επενδύσεις αυξάνουν τον δημόσιο πλούτο από τον οποίο θα έχουν μέρισμα μετά κάθε Ελληνίδα και κάθε Έλληνας.
Αυτή, λοιπόν, είναι η ταυτότητα της Νέας Δημοκρατίας, της μεγάλης λαϊκής παράταξης με τη φιλελεύθερη σκέψη που τη θωρακίζει από το λαϊκισμό. Με τον προσανατολισμό στην αλήθεια που την καθιστά μια δύναμη πραγματισμού. Με σχέδιο και σκληρή δουλειά να βρίσκεται στο οπλοστάσιό της και με την ανανέωση των ιδεών να γίνεται μια γέφυρα που ενώνει, επιτρέποντας να βαδίζουν δίπλα της όσοι συμμερίζονται τις επιλογές της ακόμα και αν είναι πέρα από τα δικά της τείχη.
Είναι η Νέα Δημοκρατία της Ελλάδος, φίλε Γενικέ Γραμματέα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, το ισχυρότερο κεντροδεξιό κόμμα της Ευρώπης. Και εσείς, όλοι εσείς είστε τα περήφανα μέλη και στελέχη της που αποτελείτε τη φωνή της στην κοινωνία.
Αγαπητέ Παύλο, ξέρω καλά τις αθόρυβες και ουσιαστικές πρωτοβουλίες της κομματικής σου οργάνωσης. Από τις εθελοντικές αποστολές στην Καρδίτσα, στην Εύβοια, στην Κρήτη, όταν χτυπήθηκαν από φυσικές καταστροφές, μέχρι τις οργανωμένες αιμοδοσίες στη χώρα. Και από τη συμμετοχή στα προγράμματα «Βοήθεια στο Σπίτι» και τις δράσεις για την Ημέρα Περιβάλλοντος έως τις δωρεές στο «Βιβλιοπωλείο των Αστέγων» και σε φορείς ευπαθών κοινωνικών ομάδων.
Να ξεχωρίσω, επίσης, την τελευταία μεγάλη κινητοποίηση της βάσης μας για την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας στην Ουκρανία και την υποδοχή προσφύγων από τις εμπόλεμες ζώνες. Μαζί, λοιπόν, με τα συγχαρητήριά μου θέλω να σας στείλω και το μήνυμα για ένταση της προσπάθειας. Το έχω πει πολλές φορές, το επαναλαμβάνω και εδώ σήμερα, δεν υπάρχει κυβέρνηση χωρίς κόμμα, ούτε κόμμα μακριά από την κοινωνία.
Όπως, λοιπόν, εσείς βρίσκεστε στην καρδιά μου, έτσι και οι θέσεις μας πρέπει μέσα από τη δράση μας να βρεθούν στην καρδιά των πολιτών. Σας θεωρώ πρεσβευτές μου σε κάθε ελληνική γωνιά. Προσοχή, όμως, το βάρος της ευθύνης που συνεπάγεται η ιδιότητα του κομματικού στελέχους της Νέας Δημοκρατίας είναι μεγάλο. Η προσωπική μας στάση και συμπεριφορά αντανακλούν στην επιρροή της παράταξης γύρω μας. Εχθρός μας είναι ο κυβερνητισμός, η έπαρση και ο παραγοντισμός.
Και όπως ο καθένας μας πρέπει να ακούει τα προβλήματα με κατανόηση, πρέπει να παραδέχεται με ειλικρίνεια της αστοχίες, οφείλει, οφείλετε να είστε έτοιμοι να υπερασπιστείτε τις απόψεις μας και το έργο μας. Να το κάνουμε όμως με πειθώ, να το κάνουμε με επιχειρήματα. Για να συμβεί αυτό, πρέπει πριν από όλα εμείς να είμαστε πάντα καλά ενημερωμένοι και πάντα σε ετοιμότητα.
Φίλες και φίλοι, τα συνθήματα των Συνεδρίων μας καταγράφουν διαχρονικά όσα απασχολούν τους πολίτες, καθρεφτίζοντας παράλληλα και τους στόχους μας. Και μέσα από αυτή την πολύ ωραία οπτική διαδρομή θυμήθηκα ότι από τα 14 Συνέδρια της Νέας Δημοκρατίας, τα 5 είχα την τιμή να διοργανωθούν με εμένα Πρόεδρο της παράταξης.
Στο 10ο Συνέδριό μας, στο πρώτο μου Συνέδριο ως αρχηγός της Νέας Δημοκρατίας, το σύνθημά μας ήταν «Οξυγόνο για την κοινωνία». Στο 11ο Συνέδριο δηλώναμε «Έτοιμοι να αλλάξουμε την Ελλάδα». Στο 12ο Συνέδριο διακηρύξαμε ότι αυτό το «Μπορούμε», μία λέξη. Το πετύχαμε. Όταν γίναμε Κυβέρνηση, στο 13ο Συνέδριο, δηλώσαμε «Το μέλλον αρχίζει τώρα». Και έτσι σήμερα, σχεδόν 3 χρόνια μετά, το σύνθημά μας λέει και πάλι την αλήθεια: «Δίπλα στον κάθε Πολίτη»!
Αν, λοιπόν, τέσσερις λέξεις αποτυπώνουν το ως τώρα έργο μας: «Το είπαμε. Το κάναμε», τέσσερις λέξεις περιγράφουν και τη δράση μας τους επόμενους 12 μήνες: «Δίπλα στον κάθε Πολίτη», ανεξαρτήτως τι ψήφισε. Υπηρετούμε όλους τους Έλληνες, χωρίς διαχωριστικές γραμμές. Αυτή είναι η παρακαταθήκη της παράταξής μας.
Κεντρική μας επιδίωξη θα είναι η χώρα, παρά τις δυσκολίες, να κάνει την κρίση ευκαιρία, να βαδίσει μπροστά. Οι επιδόσεις της να της επιτρέψουν να απελευθερωθεί, σύντομα, εντελώς από το καθεστώς της ενισχυμένης εποπτείας και αμέσως μετά να διεκδικήσουμε, επιτέλους, την ένταξή μας στην επενδυτική βαθμίδα, η οποία θα επιτρέψει την απρόσκοπτη χρηματοδότηση της πατρίδας μας.
Είναι στόχος εφικτός, ύστερα και από τις δύο αναβαθμίσεις που είχε πρόσφατα η οικονομία μας. Θα γίνει «ομπρέλα» κάτω από την οποία θα συνεχιστούν και θα ολοκληρωθούν οι κοινωνικές πολιτικές που θεμελιώσαμε αυτούς τους 33 μήνες: να γενικευτεί παντού η χρήση της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας και να μεσολαβήσει νέα μείωση των εισφορών του Ιουνίου, πρώτη αύξηση των συντάξεων μετά από πολύ καιρό τον Ιανουάριο, αλλά και να εφαρμοστούν οι θεσμοί των συντάξεων εμπιστοσύνης με βάση τη δήλωση του ασφαλισμένου και των fast track συντάξεων με όριο απονομής το τρίμηνο.
Στον τομέα των έργων, θα μπούμε στην τελική φάση του Μετρό της Θεσσαλονίκης, θα προχωρήσουν τα πολλά έργα διαχείρισης απορριμμάτων, θα προχωρήσει ο άξονας Πάτρα-Πύργος και ο Ε65, σημαντικά αναπτυξιακά έργα οδικών υποδομών για την Πελοπόννησο, για τη Θεσσαλία, για τη Δυτική Μακεδονία. Θα ξεκινήσει -και αυτό αποτελεί προσωπική μου δέσμευση- εντός αυτού του χρόνου, επιτέλους, ο Βόρειος Οδικός Άξονας της Κρήτης.
Θα ξεκινήσει η αξιοποίηση 10 λιμανιών, θα ολοκληρωθεί το έργο της «Μεγάλης Κρήτης», η δεύτερη δηλαδή, ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης με την ηπειρωτική Ελλάδα. Αυτό θα φέρει για όλους μας -προσέξτε- φτηνότερους λογαριασμούς κατά 400 εκατομμύρια ετησίως και φυσικά για το νησί μας απαλλαγή από τους ρύπους των μονάδων πετρελαίων.
Και όχι μόνο, γιατί το «Δίπλα σε κάθε Πολίτη» σημαίνει ότι συνεχίζεται η ψηφιοποίηση του κράτους. Πολλές νέες υπηρεσίες θα ενταχθούν στο gov.gr. Οι οπτικές ίνες για γρήγορο Internet θα φτάσουν παντού στη χώρα. 2.500 σημεία σε όλη την επικράτεια θα διαθέτουν δωρεάν, μόνιμο WiFi για τους πολίτες.
Πάνω από όλα όμως, το σύνθημα του 14ου Συνεδρίου αφορά την Πρωτοβάθμια Υγεία. Είναι μία βασική προτεραιότητα για τους επόμενους μήνες. Θέλω να δρομολογήσουμε ένα μοντέλο το οποίο ξεπερνά τις παθογένειες του παρελθόντος. Θεσπίζεται, επιτέλους, ο Προσωπικός Γιατρός για κάθε ελληνική οικογένεια. Και η πρόσβαση σε αυτόν θα είναι δωρεάν για όλους τους πολίτες.
Τα κτήρια των κέντρων υγείας και των Τοπικών Ομάδων Υγείας (ΤΟΜΥ) ανακαινίζονται και αποκτούν νέο εξοπλισμό. Και όλα αυτά σε συνδυασμό με τον Ψηφιακό Φάκελο Υγείας που θα συνοδεύει κάθε ασθενή. Αλλά και τις δωρεάν προληπτικές εξετάσεις, για τις οποίες ο πολίτης θα ενημερώνεται πια με μήνυμα στο κινητό του.
Και στο ίδιο διάστημα, το νέο Εθνικό Σύστημα Υγείας θα περάσει στη δεύτερη φάση. Θα αξιοποιήσουμε την εμπειρία της πανδημίας. Τα νοσοκομεία θα αρχίσουν να ανανεώνουν τις απαρχαιωμένες κτηριακές τους εγκαταστάσεις και στις αρχές του επόμενου χρόνου θα προσληφθούν 5.600 μόνιμοι γιατροί και υγειονομικοί.
Αγαπητές και αγαπητοί Σύνεδροι, θα διαπιστώσατε ήδη ότι επικεντρώνομαι στους πιο άμεσους στόχους παρά σε ευρύτερες στρατηγικές μας επιλογές, όπως η πράσινη μετάβαση, πολιτικές μας για τους νέους που έχουν μεγαλύτερο ορίζοντα.
Το κάνω συνειδητά γιατί το Συνέδριό μας έχει σαφή χρονική έκταση και σαφές πολιτικό μήνυμα. Η εμβέλειά του, όπως έχουμε δεσμευτεί, είναι ετήσια. Το περιεχόμενό του είναι κοινωνικό. Για να το πω αλλιώς, είναι ένα Συνέδριο δράσης μέχρι το τέλος του εκλογικού κύκλου που με το υλικό, την εμπειρία της τριετίας που πέρασε, θα χτίσει τη νέα κυβερνητική τετραετία που έρχεται.
Γιατί η Νέα Δημοκρατία έχει σχέδιο τετραετίας, έχει πρόγραμμα οκταετίας, αλλά έχει όραμα δεκαετίας για την πατρίδα μας. Με ακούτε συχνά να περιγράφω την Ελλάδα του 2030. Είναι η Ελλάδα που χτίζουμε λιθαράκι – λιθαράκι. Τη χτίζουμε με τολμηρές τομές που δημιουργούν θετικά κεκτημένα για τον πολίτη. Αυτά ενσωματώνονται στην καθημερινότητά του. Δεν θέλω να μπορεί κανείς να φανταστεί μία οικονομία με νέους φόρους όπως παλιά, να μην διανοείται ποτέ ξανά ο πολίτης ότι θα στέκεται σε ουρές χωρίς την υποστήριξη ψηφιακού κράτους, να θεωρεί εφιάλτη που ευτυχώς έχει περάσει τα κύματα των μεταναστών και το αίσχος της Μόριας.
Στη συνείδηση του πολίτη να μην χωρούν σχολεία χωρίς αγγλικά, χωρίς δεξιότητες, χωρίς υπολογιστές. Δουλειές χωρίς δηλωμένες υπερωρίες και γονικές άδειες. Και όλες οι δομές υγείας να πρέπει να λειτουργούν όπως η «Επιχείρηση Ελευθερία» στους εμβολιασμούς.
Και βέβαια να μην μπορούμε να φανταστούμε ξανά μια χώρα χωρίς δυναμική παρουσία στο εξωτερικό. Χωρίς ισχυρούς συμμάχους, χωρίς Rafale, χωρίς φρεγάτες. Όλα αυτά, όμως, που έγιναν μέσα σε 33 μήνες, αποτελούν κατακτήσεις της πατρίδας μας.
Σας διαβεβαιώνω για όσους δουλέψαμε σκληρά και θέλω να ευχαριστήσω εδώ το σύνολο του κυβερνητικού επιτελείου, την Κοινοβουλευτική μας Ομάδα, αυτές οι κατακτήσεις δεν ήταν καθόλου αυτονόητες. Και επειδή δεν ήταν αυτονόητες δεν θέλω να τις θεωρούμε και δεδομένες. Γιατί αυτό, άλλωστε, θα είναι και το καταλυτικό δίλημμα των επόμενων εκλογών. Τότε οι πολίτες θα έχουν μπροστά τους την αλήθεια μιας Ελλάδας που παρά τις δυσκολίες αλλάζει και γίνεται πιο δυνατή. Που οι αντοχές της είναι ισχυρές ώστε να συνεχίζει την πορεία της ακόμα και μέσα σε αλλεπάλληλους διεθνείς σεισμούς.
Και έχοντας νωπή στη μνήμη τους το τι έζησαν από το 2015 μέχρι το καλοκαίρι του 2019 θα μπορούν να συγκρίνουν βλέποντας τι έγινε πριν και τι έγινε μετά. Και βάζοντας με το μυαλό τους τους παλιούς πρωταγωνιστές που όλοι γνωρίσαμε στη θέση των νέων προκλήσεων που ζήσαμε. Αλλά και στη θέση εκείνων που μπορεί να ζήσουμε στο μέλλον.
Παράλληλα, οι Ελληνίδες και οι Έλληνες θα έχουν την ευκαιρία να διαπιστώσουν ποια δύναμη εξελίσσεται και ποια μένει δέσμια του παρελθόντος. Να ζυγίσουν αν αυτή η αναγέννηση αξίζει να συνεχιστεί ή αν ο τόπος θα ξανακυλήσει στο βάλτο τον οποίο όλοι γνωρίσαμε. Και να αξιολογήσουν, τέλος, ποιο κόμμα μπορεί να εκλέγεται για να κυβερνά μόνο του αλλά ξέρει να διοικεί ενωτικά και να απευθύνεται χωρίς παρωπίδες σε όλους.
Η σκέψη, λοιπόν, αρχίζει από «Σ». Και από «Σ» αρχίζουν τρεις λέξεις που θα σκεφτούν όλοι οι Έλληνες στην κάλπη. Σταθερότητα, Συνέχεια, Συνέπεια. Και σίγουρα θα αποφασίσουν σωστά με το μυαλό και με την καρδιά.
Μέχρι σήμερα πήγαμε τη χώρα πιο μπροστά και πιο ψηλά. Δεν πρέπει να επιτρέψουμε να πισωγυρίσει στην υπανάπτυξη, στο διχασμό, στη μίζερη εθνική περιθωριοποίηση. Γι΄ αυτό και η συνέχεια της εθνικής προόδου ταυτίζεται τελικά με τη σταθερότητα του πολιτικού σκηνικού. Και με τη σειρά της με μία σταθερή και ισχυρή Κυβέρνηση. Αυτή συνεπάγεται και ένα ισχυρό κράτος.
Να γιατί δυνατή Νέα Δημοκρατία σημαίνει αυτοδύναμη Ελλάδα. Και να γιατί με περιχαρακωμένα τα άλλα κόμματα η νέα αυτοδύναμη Κυβέρνηση παύει να γίνεται παραταξιακός στόχος, προκύπτει πλέον ως αντικειμενική αναγκαιότητα.
Νεοδημοκράτισσες και Νεοδημοκράτες, κλείνω με την εξής σκέψη: Η πατρίδα και η Κυβέρνηση απέδειξαν μέχρι τώρα ότι μπορούν να ξεπερνούν τις τρικυμίες των καιρών και σαν τον Οδυσσέα να μη χάνουν το δρόμο προς τον τελικό τους προορισμό. Ενώ και η παράταξη απέδειξε ότι μπορεί να αποτελέσει τη μεγάλη κοίτη που θα συγκλίνουν όλοι οι πολίτες. Το προοδευτικό κέντρο πολλών διαφορετικών ρευμάτων, που τα ενώνει η Ελλάδα της ανάπτυξης για όλους.
Είμαι, συνεπώς, αισιόδοξος για την εποχή που έρχεται, όσες αναταράξεις κι αν επιφυλάσσουν οι διεθνείς εξελίξεις. Και αυτόν το δρόμο καλείται να χαράξει το 14ο Συνέδριό μας. «Μία σπουδαία Δημοκρατία πρέπει να είναι προοδευτική, διαφορετικά θα πάψει να είναι σπουδαία ή θα πάψει να είναι Δημοκρατία» είχε πει ο Theodore Roosevelt και αυτά τα λόγια του Αμερικανού Προέδρου ισχύουν και για την Πολιτεία μας και για το κόμμα μας.
Γιατί η Ελλάδα και η Νέα Δημοκρατία θα είναι πάντα σπουδαίες, πάντα δημοκρατικές, πάντα προοδευτικές, με όλους σας καθημερινούς, ακούραστους πρωταγωνιστές, δίπλα σε κάθε πολίτη και με τη δική μου προσωπική δέσμευση να κατατίθεται ρητά ενώπιόν σας. Δηλώνω παρών στο μέλλον της χώρας.
Καλή επιτυχία, λοιπόν, στο 14ο Συνέδριό μας για την Ελλάδα που θέλουμε, για την Ελλάδα που μας αξίζει, δίπλα σε κάθε πολίτη και τώρα και πάντα. Να είστε καλά, σας ευχαριστώ για την παρουσία σας, για το χειροκρότημά σας, για τη στήριξή σας στη μεγάλη μας παράταξη στη Νέα Δημοκρατία. Καλή επιτυχία στο Συνέδριό μας, να είστε καλά. Ζήτω η Νέα Δημοκρατία.
