Αναλυτικές διευκρινίσεις για τη διαχείριση των πυρκαγιών που έχουν πλήξει τη χώρα την τελευταία εβδομάδα καθώς και τον τρόπο που έδρασε ο κρατικός μηχανισμός έδωσε ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας και Διαχείρισης Κρίσεων, Νίκος Χαρδαλιάς σε έκτακτη ενημέρωση που πραγματοποιήθηκε σήμερα.
Ο κ. Χαρδαλιάς επισήμανε μεταξύ άλλων ότι κύριο μέλημα ήταν να σωθούν οι ανθρώπινες ζωές, ενώ προσέθεσε ότι ο κρατικός μηχανισμός έκανε ό,τι ήταν ανθρωπίνως δυνατόν αλλά δεν είναι ικανοποιημένοι μετά από μία τέτοια καταστροφή.
Ο κ. Χαρδαλιάς ανέφερε ότι είχαν στη διάθεσή τους 74 μέσα, 73 μετά την πτώση του PZL στη Ζάκυνθο. Από αυτά τα 67 είναι πυρόσβεσης, τα υπόλοιπα αφορούν σε εναέρια κέντρα συντονιστικά σε μεταφοράς προσωπικού που συνδράμουν κι αυτά στη διαδικασία την επιχειρησιακή της πυροσβεστικής αλλά δεν είναι πυρόσβεσης.
Ακόμη, από τα 67, τακτικά 6-7 έχουν συντηρήσεις, από αυτά τα 60 που μένουν, τα 20 παραμένουν σε περιφερειακές βάσεις- η χώρα έχει 25 περιφερειακές βάσεις «για να μπορούν ανά πάσα στιγμή να προφυλάξουν με βάση τον επιχειρησιακό σχεδιασμό ένα νέο μέτωπο, νέα πυρκαγιά σε αυτές τις περιοχές» και προσέθεσε: «Από τα 40 που απομένουν δεν πετάνε και τα 40 μαζί πετάνε σχεδόν τα μισά από αυτά και τα υπόλοιπα όλα ανεφοδιάζονται για να μπορούν να πετάξουν μετά, για να έχουμε συνέχεια στις ρίψεις. Ουσιαστικά, 20 απ’ αυτά είναι στον αέρα».
Ο κ. Χαρδαλιάς παρουσίασε μια εικόνα της Εύβοιας από το συντονιστικό εναέριο μέσο και ανέφερε ότι «υπάρχει τεράστιο πέπλο καπνού που δεν επιτρέπει την εναέρια προσβολή των εστιών», ενώ προσέθεσε ότι «όταν βρεθεί δίοδος, περνάμε μέσα ελικόπτερα». Ακόμη επισήμανε ότι προχθές από το πρωί δεν μπορούσε να περάσει κανένα πτητικό μέσο στην Εύβοια και τη μάχη την έδιναν οι επίγειοι.
«Είναι πολύ επικίνδυνο με τους κάδους με τα υψηλής τάσης καλώδια και τους πυλώνες στα τυφλά να πετάνε οι πιλότοι μας. Η χαμηλή ορατότητα, οι ισχυρές αναταράξεις που δημιουργούνται στην περιοχή τής φωτιάς, η φωτιά δημιουργεί ένα μικροκλίμα, για να πετάξουν τα εναέρια χρειάζονται να πληρούνται τρεις προϋποθέσεις, πώς θα προσεγγίσουν, πώς θα ρίξουν, πώς θα φύγουν. Αν δεν πληρείται έστω μία από αυτές τις προϋποθέσεις δεν είναι εφικτή η πραγματοποίηση των ρίψεων», διευκρίνισε.
Σχετικά με τις πυρκαγιές χαρακτήρισε «εξαιρετικά δύσκολη» την κατάσταση που κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν και πρωτοφανή σε σχέση με την ακολουθία των πυρκαγιών. Από την 1η Αυγούστου μέχρι 8 Αυγούστου είχαν να αντιμετωπίσουν 586 πυρκαγιές. «Καθημερινά είχαμε να αντιμετωπίσουμε τριψήφιο αριθμό πυρκαγιών και ενάρξεις καινούριες που έφτασαν τις 99 μέσα σε μία ημέρα», ανέφερε.
Αναλυτικότερα είπε: «Στις 3 Αυγούστου στις 13:22 άνοιξε η φωτιά στην Άνω Βαρυμπόμπη, μέχρι το βράδυ επιχειρούσαν σε κύκλους μία εξαιρετικά επιθετική φωτιά. Διατέθηκαν 11 ελικόπτερα και 9 αεροσκάφη. 13:23 ανοίγει η Καστανιά Ανατολικής Μάνης, στέλνουμε 2 ελικόπτερα και 4 αεροσκάφη.
15:21 ανοίγει στο Βλαχόπουλο Μεσσηνίας- στέλνουμε 2 ελικόπτερα και 4 αεροσκάφη και στις 17:09 ανοίγει στη Μυρτιά Μαντουδίου-Λίμνης η φωτιά στην Εύβοια και έχουμε μόνο μία έξοδο πριν το φως και στέλνουμε 1 ελικόπτερο και 4 αεροσκάφη. Την ίδια ώρα είχαμε άλλες 6 πυρκαγιές που απασχολούσαν εναέρια μέσα». Προσέθεσε ότι μέσα σε 6 ώρες είχαν 10 πυρκαγιές που απασχολούσαν ταυτόχρονα 52 εναέρια μέσα.
Ερωτηθείς πόσο έτοιμος ήταν ο κρατικός μηχανισμός, ο κ. Χαρδαλιάς τόνισε ότι είχαν προετοιμαστεί και ότι η κάθε χώρα σχεδιάζει με βάση έναν προγραμματισμό. «Παραλάβαμε 51 εναέρια τα κάναμε 74. Η κάθε χώρα προετοιμάζεται για έναν μεγάλο αριθμό συμβάντων, εμείς είχαμε να αντιμετωπίσουμε μία από τις χειρότερες καιρικές συνθήκες των τελευταίων 40 ετών και μια συγκυρία και ακολουθία περιστατικών μοναδική στην ιστορία της πυροσβεστικής υπηρεσίας. 586 πυρκαγιές σε 8 μέρες», υπογράμμισε.
Σχετικά με τις καταγγελίες και αναφορές για καθυστέρηση πτητικών μέσων στη Βαρυμπόμπη ο υφυπουργός Προστασίας του Πολίτη και Διαχείρισης Κρίσεων ανέφερε ότι κάθε μέρα έχουν εναέρια επιτήρηση. «Το πικ της θερμοκρασίας ήταν στις 3:00-3:30, εάν σηκώναμε 11:00 το πρωί τους τράκτορες σημαίνει ότι εκείνη την ώρα θα κατέβαιναν για ανεφοδιασμό, άρα θα υπήρχε τεράστιο ζήτημα αν συνέβαινε κάτι εκείνη την ώρα που ήταν το πικ της θερμοκρασίας.
Δώσαμε εντολή οι τράκτορες να σηκωθούν στις 14:00. Η φωτιά μας ανακοινώθηκε 13:22. Στις 13:25 οι τράκτορες πήραν εντολή να απογειωθούν στις 13:34 ήταν στον αέρα, πήραν νερό από τη Λίμνη Μαραθώνος και στις 13:44 δηλαδή 22 λεπτά έκαναν τις 2 πρώτες ρίψεις τους. Την ίδια ώρα η “Αφροδίτη” Τατοΐου, πήρε εντολή 13:26, 13:35 σηκώθηκε πήρε από τη δεξαμενή και στις 13:40 δηλαδή σε 18 λεπτά από τη δήλωση τού συμβάντος στο τηλεφωνικό κέντρο είχε κάνει την πρώτη ρίψη. Η φωτιά όμως δεν πιανόταν γιατί ήταν σε ένα ακαθάριστο συμπαγές δάσος».
Επιπλέον για τη συζήτηση που γίνεται περί άπνοιας επισήμανε ότι με βάση τον μετεωρολογικό σταθμό στο Τατόι, οι ριπές ανέμου έφταναν τα 6 μποφόρ. «Δεν είναι σωστό να αναφέρεται ο μέσος όρος της ημέρας», σημείωσε ο κ. Χαρδαλιάς.
Για την ενεργοποίηση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας ο κ. Χαρδαλιάς είπε ότι ενεργοποιήθηκε την ίδια μέρα στις 21:30, ενώ προσέθεσε ότι όλος ο κρατικός μηχανισμός ενεργοποιήθηκε και δεν υπήρχε καμία καθυστέρηση.
Σχετικά με την έντονη κριτική ότι υποβάθμισαν το μέτωπο στη Εύβοια επισήμανε ότι όλος ο μηχανισμός ήταν ενεργοποιημένος, δεν υποβάθμισαν καμία πυρκαγιά. «Δεν υποβαθμίσαμε καμιά πυρκαγιά. Κάθε σπίτι που χάνεται, κάθε άνθρωπος που βρίσκεται εκεί και παλεύει για το βιος του και το χάνει, για εμάς είναι μια μαχαιριά αλλά αυτό που προείχε ήταν να σώσουμε τις ανθρώπινες ζωές», ανέφερε χαρακτηριστικά ενώ προσέθεσε ότι το μέτωπο στην Εύβοια ήταν 23 χλμ και κινούταν ανεξέλεγκτο δημιουργώντας μικροκλίμα και θερμικά φορτία τα οποία αυτό που χρειαζόταν να κάνουν και το έκαναν ήταν να χαρτογραφήσουν τα πεδία την ίδια ώρα που ήταν σε εξέλιξη κι άλλες πυρκαγιές.
«Ήμασταν εκεί, όλες οι δυνάμεις ήταν εκεί και ενισχύονταν συνέχεια. Αντιλαμβάνομαι την αγωνία και την ανησυχία των ανθρώπων που έβλεπαν τις φλόγες να έρχονται, ήταν μία εξαιρετικά δύσκολη συνθήκη, όλο μας το προσωπικό διατέθηκε», τόνισε.
Σχετικά με τις εκκενώσεις και το 112 είπε ότι σε μια κατάσταση με ανεξέλεγκτα μέτωπα παντού, το μείζον ζήτημα είναι η ανθρώπινη ζωή. «Οι εκκενώσεις και το 112 δίνεται για να σώσουμε τις ανθρώπινες ζωές. Είμαι ευγνώμων και για τους κατοίκους που με κίνδυνο της ζωής τους παρέμειναν δίπλα στους πυροσβέστες κι έδωσαν μάχες. Δεν είναι εύκολη αυτή η εξίσωση και η διαδικασία. Το 112 είναι η απόλυτη παρακαταθήκη της θωράκισης της χώρας», σημείωσε ενώ προσέθεσε ότι έγιναν 141 εκκενώσεις περιοχών και οικισμών που αφορούσαν 63.000 πληθυσμό, έσωσε ζωές.
«Το 112 δεν στέλνουμε απλά ένα μήνυμα, είναι μια ολόκληρη διαδικασία και η απόφαση να το στείλεις μπορεί να σώσει αλλά η λάθος απόφαση μπορεί να σκοτώσει. Την ώρα της εκκένωσης πρέπει να έχουμε την πλήρη εικόνα να έχουν στεγανοποιήσει τον δρόμο διαφυγής να είμαστε σίγουροι ότι δεν υπάρχουν φυσικά ή άλλα εμπόδια που μπορεί να εγκλωβίσουν κόσμο», επισήμανε.
Ερωτηθείς αν υπήρξαν λάθη στη διαχείριση και τι θα άλλαζαν τόνισε ότι δίνουν τον καλύτερο τους εαυτό και ότι η διαχείριση έγινε με βάση τις πραγματικές προτεραιότητες που προέκυπταν η μία μετά την άλλη διότι έπρεπε να δώσουν μάχη για να μην χαθεί η Αρχαία Ολυμπία, έπρεπε να δώσουν μάχη για να μη χαθεί και να μην καεί κόσμος.
«Την πρώτη μέρα που οι μάχες δίνονταν μέσα στα σπίτια, μέσα στους οικισμούς, η μία εκκένωση έφευγε η μία μετά την άλλη, τρέχαμε να κλείσουμε το μέτωπο της Μαλακάσας, δώσαμε αγώνα γι αυτό. Ο τρόπος που κινηθήκαμε έσωσε ανθρώπινες ζωές. Δώσαμε μια μάχη μην χάσουμε συνάνθρωπό μας στην πιο δύσκολη συγκυρία που έχει υπάρξει ποτέ στην ιστορία του Πυροσβεστικού Σώματος», σημείωσε ο κ. Χαρδαλιάς.
«Κάθε σπίτι που χάνεται για όλους εμάς είναι μια τραγωδία και είναι μια μαχαιριά στην καρδιά μας. Αυτές τις μέρες δόθηκε μία τεράστια μάχη, άυπνοι μείναμε εκεί καθοδηγώντας τα εκπληκτικά παιδιά της Πυροσβεστικής, της Αστυνομίας, του Λιμενικού, των Ενόπλων Δυνάμεών μας, τους εθελοντές μας, ευγνωμονώντας τους ίδιους τους κατοίκους που ήταν δίπλα μας.
Μια μάχη που ήταν η δυσκολότερη από ποτέ και λυπάμαι γιατί την ώρα της μάχης κάποιοι πυροβολούν τους μαχητές. Η χώρα πέρασε από πολλές τραγωδίες σε αυτή την καταστροφή οι απώλειες είναι από την πλευρά των μαχητών και όχι των πολιτών. Θα γίνει αποτίμηση δεν υπάρχει καμιά ικανοποίηση μετά από μία τέτοια καταστροφή», υπογράμμισε.
Παράλληλα επανέλαβε ότι ο σχεδιασμός αφορούσε την διάσωση της ανθρώπινης ζωής και το δεύτερο στάδιο τη διάσωση της ανθρώπινης περιουσίας. «Κάναμε εκκενώσεις σε 141 οικισμούς. Είχαμε απώλειες σε σπίτια. Άρα, τι ήταν λάθος; Σώζαμε ζωές στέλναμε απευθείας οχήματα» είπε, ενώ προσέθεσε ότι στη Βαρυμπόμπη, τους Θρακομακεδόνες και τις Αφίδνες οι μάχες δίνονταν μέσα στους οικισμούς και τα σπίτια.
«Κύριο μέλημά μας ήταν να σώσουμε ανθρώπινες ζωές. Και πολλές φορές, όταν έρχεται ένα τεράστιο μέτωπο συμπαγούς δάσους που έχει δημιουργήσει απίστευτα θερμικά φορτία, κανείς δεν μπορεί να το σταματήσει. Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να το εκτρέψουμε, να το οδηγήσουμε, να το εκτονώσουμε με όσο το δυνατόν λιγότερες περιουσιακές απώλειες όταν έχουμε εξασφαλίσει τις ανθρώπινες απώλειες», επισήμανε.
Σχετικά με την παραίτηση και την απόμακρυνσή του που ζητήθηκε από τους επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Αλέξη Τσίπρα και το ΚΙΝΑΛ Φώφης Γεννηματά, ο κ. Χαρδαλιάς είπε ότι η παραίτησή του είναι στο συρτάρι του πρωθυπουργού και μάλιστα πάνω-πάνω. «Από όλα τα στελέχη της κυβέρνησης, οι παραιτήσεις τους είναι στο συρτάρι του πρωθυπουργού.
Η δική μου παραίτηση είναι πάνω- πάνω και είναι κάτι που το ξέρω από την πρώτη στιγμή. Είναι κάτι που το ξέρω από την πρώτη στιγμή γιατί καλούμαι κάθε μέρα να παλέψω με όλα αυτά τα παιδιά της Πολιτικής Προστασίας και να πάρω δύσκολες αποφάσεις που αφορούν την ανθρώπινη ζωή. Πάντα είχα αίσθηση καθήκοντος και πάντα αναλάμβανα την ευθύνη μου. Η παραίτησή μου είναι στο συρτάρι του πρωθυπουργού», ανέφερε χαρακτηριστικά ενώ ξεκαθάρισε ότι δεν θέλει να κάνει πολιτική καριέρα και ότι παραμένει άνθρωπος του καθήκοντος.
«Δεν θέλω να κάνω πολιτική καριέρα. Δεν θα είμαι υποψήφιος κάπου. Μοιράστηκα με τον πρωθυπουργό ένα όραμα για τη δημιουργία ενός εθνικού μηχανισμού για να μπορέσουμε να θωρακίσουμε τη χώρα απέναντι στην κλιματική απορρύθμιση εν μέσω πανδημίας, εξωπραγματικών καταστάσεων. Παραμένω κρατικός λειτουργός, ένας άνθρωπος του καθήκοντος. Τα ζητήματα αυτά δεν είναι ζητήματα μικροπολιτικής αλλά χρειάζονται συνεργασία. Είναι πατριωτικό το καθήκον για τα θέματα αυτά», σημείωσε.
Κλείνοντας επισήμανε ότι ευθύνη τους είναι να εξασφαλίσουν συγκεκριμένες συνθήκες σε όλους αυτούς τους ανθρώπους που επλήγησαν από τις πυρκαγιές. «Χωρίς τα προβλήματα και τις αγκυλώσεις του παρελθόντος να χτίσουμε την Εύβοια που αξίζουν οι Ευβοιώτες. Αυτό είναι το μεγάλο μας στοίχημα», τόνισε ο κ. Χαρδαλιάς ενώ προσέθεσε ότι ο πρωθυπουργός έχει συγκλονιστεί με αυτό που έχει συμβεί. «Όλοι νιώθουμε την ανάγκη να ζητήσουμε συγγνώμη στους ανθρώπους που έχασαν το βιος τους», κατέληξε.
ΑΠΕ-ΜΠΕ / Ι. Καρδάρα