Τι είναι το «μουσικό κουτί»; Μέχρι τον περασμένο χειμώνα ήταν ένα κουτί –μπιζουτιέρα, που όταν το άνοιγες ένας μηχανισμός «έπαιζε» μουσική. Ενίοτε κάθε φορά που άνοιγε πεταγόταν και μια μπαλαρίνα που χόρευε στο ρυθμό της μουσικής, δίπλα στα κοσμήματα. Το «μουσικό κουτί» ήταν κι ο τίτλος ενός βιβλίου των εκδόσεων «Σαββάλας», με 15 ιστοριούλες για … όνειρα γλυκά! Άπειρες φορές τις διάβασα στην κόρη μου. Ήταν, ακόμη, κι ένα σετ κατασκευής Καρουζέλ!
Από τον περασμένο χειμώνα, το «μουσικό κουτί» έγινε σπουδαίο προϊόν της ΕΡΤ και κάθε εβδομάδα κάθονται μπροστά στις τηλεοράσεις τους για να το δουν κι ακούσουν όλο και περισσότεροι Έλληνες. Είναι η τηλεοπτική εκπομπή του Νίκου Πορτοκάλογλου, με συμπαρουσιάστρια την Ρένα Μόρφη.
Νομίζω ότι αποτελεί την καλύτερη μουσική εκπομπή της ελληνικής τηλεόρασης, όλων των εποχών. Μαζί φυσικά με την περίφημη εκπομπή «Ζήτω το ελληνικό τραγούδι», που έκανε άλλοτε ο Διονύσης Σαββόπουλος,
Το «μουσικό κουτί» αποτελεί τη μεγάλη και ήρεμη δύναμη της κρατικής τηλεόρασης. Ήρθε αθόρυβα, ήσυχα, σεμνά, ταπεινά, όπως η προσωπικότητα του Πορτοκάλογλου. Ο Νίκος, με τις σαφέστατες επήρειες από τους Μάνο και Νιόνιο αλλά και την ροκ πορεία του, μας έκανε να το αγκαλιάσουμε, όπως τον ίδιο και το έργο του, από τα χρόνια ακόμη των Φατμέ!
Φιλόξενο κι απλό σκηνικό, σπουδαίοι μουσικοί και λόγια με μουσική που κυλούν αβίαστα, χαλαρά, ζεστά κι ανεπιτήδευτα. Δηλαδή… Πορτοκάλογλου.
Πριν από αυτό που βλέπουμε εμείς, έχει προηγηθεί πολύ δουλειά. Πριν από κάθε γύρισμα οι διασκευές του μοναδικού και σπουδαίου μουσικού και επικεφαλής της ορχήστρας, Γιάννη Δίσκου, απαιτούν ολόκληρες ώρες μέχρι να εμπεδωθούν απ’ όλους της μπάντας, που αποτελείται από μουσικούς – πολυεργαλεία! Μουσικοί που συμμετέχουν, γελάνε, τραγουδάνε, κάνουν φωνητικά και δεν είναι τα γνωστά κέρινα ανθρωπάκια πουν βλέπουμε συστηματικά στις ορχήστρες. Μουσικοί που μπορούν να παίξουν μπλουζ τον Μάρκο Βαμβακάρη ή τον Ζαμπέτα και μπορούν να παντρεύουν με ροκιές τον Τούντα με τον Μarley. Ή τον Ακάθιστο ύμνο με Τσιτσάνη και σμυρναίικη παράδοση! Ναι, το είδαμε κι ακούσαμε κι αυτό! Ανατριχιαστικό, συναρπαστικό, θείο!
Μετά λοιπόν τις μουσικές πρόβες, την επόμενη ημέρα έρχονται κι οι καλεσμένοι και γίνεται τελική πρόβα, διορθώσεις, προστίθενται νέες ιδέες, δηλαδή… Πορτοκάλογλου. Κι ύστερα, την τρίτη ή τέταρτη ημέρα γίνεται το γύρισμα, που ουσιαστικά βγαίνει σε συνεχή ροή, χωρίς κοψίματα και διακοπές. Όλα έχουν γίνει στην εντέλεια. Κι ειδικά, οι «ενώσεις» – τα «δεσίματα» των τραγουδιών.
Κι όταν αρχίσει η εκπομπή, ο Πορτοκάλογλου ξέρει να την οδηγήσει. Σοβαρός άνθρωπος ο ίδιος, δεν νοιάζεται για κουτσομπολιό και «λαμέ» κουβέντες μα για άγνωστες ιστορίες, μικρές κι ουσιαστικές. Η προσωπικότητα και το μεγάλο του ανάστημα, του επιτρέπουν να στέκεται ισοϋψής με οιονδήποτε καλεσμένο του. Κι αυτό είναι όφελος για το ύφος και το ήθος που μπαίνει στα σπίτια μας. Κι ύστερα μουσική και τραγούδι. Μουσική στην οποία πρωταγωνιστούν τα πνευστά και τα έγχορδα. Δηλαδή… Πορτοκάλογλου και πολύς…. Γιάννης Δίσκος! Τραγούδια που όλοι αγαπάμε, αν όχι λατρεύουμε αλλά δεν τα ακούμε στα ΜΜΕ!!! Ή έστω, τα ακούμε σπανίως!
Είναι κι η Ρένα Μόρφη. Αυθεντικό ταλέντο, έκανε αίσθηση από τα χρόνια των «Ιμάμ Μπαϊλντί» κι όσο ωριμάζει εξελίσσεται σε σταθερή καλλιτεχνική αξία. Θαυμάσιες και οι πρώτες και οι δεύτερες φωνές της. Χώρια που έχει εύκολη την έξυπνη ατάκα, ενώ είναι ντυμένη προσεκτικά κι ενίοτε θυμίζει φιγούρα/ ντίβα της δεκαετίας του εξήντα! Είναι εξαιρετική η ευκαιρία που της δίνεται να περπατήσει πια τον δικό της δρόμο, πέραν από τις μετριότητες των… ε…φοίβων που την επηρεάζουν…
Εξαιρετική κι η μικρή ενότητα με την παρουσίαση/ανακάλυψη ενός νέου ταλέντου, ενώ η κορύφωση της εκπομπής έρχεται με την ενότητα του περίφημου κέρματος. Όπου, ο καθείς επιλέγει από ένα υποθετικό τζουκ μποξ κάποιο τραγούδι που ερμηνεύει μόνος ή με τη συνοδεία όλων των άλλων. Εδώ «βγαίνουν» μερικές μαγικές στιγμές.
Συνήθως οι καλεσμένοι είναι δυο και μάλιστα χωρίς κοινή διαδρομή στη μουσική σκηνή, ενώ ο τρίτος καλεσμένος –όταν υπάρχει- είναι πρόσωπο από τη νέα γενιά ερμηνευτών ή τραγουδοποιών. Κάπως έτσι μας επανασυστήθηκαν η Μιρέλα Πάχου κι η Κορίνα Λεγάκη, έτσι γνωρίσαμε την ξεχωριστή τραγουδίστρια και λυράρισσα Γεωργία Νταγάκη, έτσι έμαθε όλη η Ελλάδα τη Μάγδα Βαρούχα. Μια κοπέλα – αερικό, που συγκινεί ακόμη και τους πιο «σκληρούς» ή «άτρωτους» κι όταν τραγουδά κάνει τα τραγούδια να φαίνονται προσωπικές ιστορίες εκείνων που τα ακούνε…
Θα ξαναπώ ότι όλα είναι… Πορτοκάλογλου. Με πολύ δουλειά και χωρίς την αισθητική του τσιφτετελιού και των κυριών που λικνίζονται ασθμένως ή διαθέτουν …φωνή κορμί! Μια εκπομπή που λόγος και μουσική πορεύονται απολύτως ισορροπημένα και τελικά καταλήγουν να γίνονται απολαυστικά. Ακόμη κι όταν παίζονται και άδονται βαριά λαϊκά… χωρίς μπουζούκι!
Διάβασα κάπου (δεν θυμάμαι που για να κάνω τη σχετική αναφορά) ότι παρακολουθώντας κάποιους ανθρώπους να μιλάνε, να τραγουδούν και να παίζουν μουσική, αισθανόμαστε ότι είμαστε κι εμείς εκεί δίπλα. Κι έτσι ακριβώς συμβαίνει με το «μουσικό κουτί».
Εν κατακλείδι. Χαίρομαι πολύ γι αυτή την εκπομπή κόσμημα. Κι αναπολώ τα παλιότερα χρόνια που παρόμοιες εκπομπές κάναμε κάποιοι άνθρωποι στο ραδιόφωνο, ειδικά στα πρώτα χρόνια της «ελεύθερης ραδιοφωνίας», πριν ακόμη η λαίλαπα του δήθεν και του ψεύτικου κατακλύσει τα πάντα. Μέχρι κι ένας σπουδαίος δίσκος κυκλοφόρησε τότε με αντίστοιχα χαρακτηριστικά: «Το τραγούδι γυμνό», από εκπομπές του μακαρίτη πια, Κώστα Κωτούλα, στον 9,84. Χώρια οι εκπομπές του υπογράφοντος (ναι, νιώθω περήφανος) στο «Κανάλι 1» του Πειραιά ή στον «Αιγαίο FM», όπου με τη μουσική υπόκρουση από τα έγχορδα του Χρήστου Παπαδόπουλου, οι καλεσμένοι θυμόντουσαν ότι τραγούδι αγαπούσαν… Αλλά αυτά πια είναι σχεδόν «απαγορευμένα» στα ραδιόφωνα… Δυστυχώς!
Ευτυχώς, που ο Πορτοκάλογλου είχε την ιδέα για το «μουσικό κουτί» κι ευτυχώς που η ΕΡΤ την έκανε αποδεκτή. Κι αποδείχτηκε για άλλη μια φορά ότι αν υπάρχει μεράκι, γνώση κι όρεξη για δουλειά, παράγονται θαυμάσια πράγματα…
