Γράφει ο Νίκος Γ. Σακελλαρόπουλος
Το τραγούδι αποτελεί «προϊόν» της φιλικής σχέσης και της οικειότητας που είχε αναπτυχθεί ανάμεσα στον Μάνο Λοΐζο και στον Γιώργο Νταλάρα.
Ο Νταλάρας πείραζε συστηματικά τον Λοΐζο, προφανώς από αντίδραση σε όσα εκείνος τράβαγε από τον Λευτέρη Παπαδόπουλο. Έλεγε ο …πρόεδρος Λευτέρης στον Νταλάρα:
– Τραγούδα ρε…
Ψάρωνε ο Νταλάρας, κοιτούσε με απορία τον Λευτέρη Παπαδόπουλο και τραγουδούσε.
Μόλις άρχιζε, τον σταματούσε ο Παπαδόπουλος:
-Πώς τραγουδάς έτσι ρε;
Κάποια στιγμή στη διάρκεια των ηχογραφήσεων του δίσκου «Ο Μέτοικος» (1970), που ήταν ο τρίτος προσωπικός δίσκος του Νταλάρα, ο τραγουδιστής πείραζε τον Λοΐζο:
– Ρε κεφάλα, ότι και να κάνεις ότι και να γίνει, δεν θα γράψεις ποτέ τραγούδι που να έχει το εύρος του Κουγιουμτζή…
Πέρασαν οι μέρες, πέρασε ο καιρός, ο Νταλάρας ηχογραφούσε το ένα μετά το άλλο μερικά από τα τραγούδια που έμελε να γίνουν από τα πιο διαχρονικά του. Είπε τον «Μέτοικο» (Ζωρζ Μουστακί – Δημήτρης Χριστοδούλου), είπε το «Βασανάκι – Βασανάκι» (Στίχοι –μουσική Κουγιουμτζής), είπε τη θρυλική «Φαντασία» (Απ. Καλδάρας – Πυθαγόρας), είπε το «Έχω ένα καφενέ» (Λοΐζος – Λευτέρης Παπαδόπουλος) κι ετοιμαζόταν να πει το «Μάνα δεν φυτέψαμε» (Λοΐζος – Παπαδόπουλος)….
Τότε, μπαίνει στο studio o Λοΐζος.
– Έλα ν’ ακούσεις, λέει στον Νταλάρα… Και παίζει στο πιάνο το «Αχ χελιδόνι μου»!
«Συγκλονίστηκα», έχει πει ο Νταλάρας. «Ήταν σαν να άκουγα ένα τραγούδι του Κουγιουμτζή. Δεν ήξερα πως ν’ αντιδράσω. Πετούσα στα σύννεφα. Πολύ περισσότερο όταν ήξερα ότι εγώ ήμουν η αιτία, εγώ είχα τσιγκλήσει τον Λοΐζο να γράψει αυτή τη μελωδία»…
Λεπτομέρεια: Το τραγούδι μπορεί να έχει ερωτική φόρμα μα κάθε άλλο παρά τέτοιο είναι. Ο Λευτέρης Παπαδόπουλος εξέφρασε την ποιητική του αντίσταση με μαεστρικό τρόπο τον οποίο δεν αντιλήφθηκε η λογοκρισία της χούντας!
@ Οι στίχοι
Αχ χελιδόνι μου πώς να πετάξεις
σ’ αυτόν το μαύρο τον ουρανό
αίμα σταλάζει το δειλινό
και πώς να κλάψεις και πώς να κλάψεις
αχ χελιδόνι μου
Αχ παλληκάρι μου τα τρένα φύγαν
δεν έχει δρόμο για μισεμό
κι όσοι μιλούσαν για λυτρωμό
πες μου πού πήγαν πες μου που πήγαν
αχ παλληκάρι μου
Άχου καρδούλα μου φυλακισμένη
δε βγαίνει ο ήλιος που καρτεράς
μόνο ο ντελάλης της αγοράς
σε ξεκουφαίνει σε ξεκουφαίνει
άχου καρδούλα μου