Μια αρχαία μητρόπολη με αναπτυγμένη γεωργοκτηνοτροφική παραγωγή στην περιοχή όπου σήμερα βρίσκεται το χωριό Άνω Απόστολοι Κιλκίς κι ένα υπερτοπικής εμβέλειας ιερό του Ασκληπιού, όπως συνάγεται από επιγραφικά τεκμήρια, «συστήνει» στο ευρύ κοινό η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κιλκίς, εγκαινιάζοντας ένα νέο κύκλο «συνομιλίας» με την κοινωνία, μέσω της επικοινωνιακής της δράσης «Μικρές (περιοδεύουσες) εκθέσεις…άγνωστων αρχαιοτήτων εκ Κιλκίς».
Η περιοδική έκθεση «Μορρυλίων Πόλις. Μία κτηνοτροφική μητρόπολη με φημισμένο Ιερό του Ασκληπιού», η οποία παρουσιάζεται στον προθάλαμο του Αρχαιολογικού Μουσείου Κιλκίς μέχρι τις 22 Σεπτεμβρίου 2019, αποτελεί μία από το σύνολο της εναλλακτικής πρότασης θεματικών εκθέσεων μικρής κλίμακας που εγκαινιάζει η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κιλκίς, εξήγησε, μιλώντας στο στο Αθηναϊκό–Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, η προϊσταμένη της Υπηρεσίας, Γεωργία Στρατούλη.
Η εν λόγω περιοδική έκθεση παρουσιάζει όψεις της διοικητικής οργάνωσης, των παραγωγικών δραστηριοτήτων, των χορηγών και των τιμητικών ψηφισμάτων, καθώς και του υπερτοπικού Ιερού του θεού Ασκληπιού της πόλης (μητρόπολης) των Μορρυλίων, κυρίως κατά τους ελληνιστικούς και τους ρωμαϊκούς χρόνους (4ος αι π.Χ. έως 2ος αι. μ.Χ.).
Η μάλλον μεσαίου μεγέθους αυτή πόλη, σύμφωνα με την κ. Στρατούλη, αναπτυσσόταν κοντά στο σύγχρονο οικισμό των Άνω Αποστόλων του Δήμου Κιλκίς. Όπως σημειώνει η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κιλκίς, η πόλη αυτή πρέπει -βάσει επιγραφικών μαρτυριών- να αποτελούσε το κέντρο, τη μητρόπολη των Μορρυλίων, με εύρωστη αγροτική και κτηνοτροφική οικονομία, ιδιαίτερα αγελαδοτροφία, όπως συμβαίνει και στις μέρες μας στην ευρύτερη περιοχή της αρχαίας Μορρύλου.
Η Μορρυλίων Πόλις φημιζόταν και για το Ιερό του Ασκληπιού της, στο οποίο ανήκε πιθανότατα και τμήμα λουτρού που ήρθε στο φως σε σωστική ανασκαφή, το 1961, στους Άνω Αποστόλους. Από γειτονική περιοχή στο λουτρό προήλθαν γλυπτά Ασκληπιού και της οικογένειάς του, που θα πρέπει να ανατέθηκαν στο Ασκληπιείο της Μορρύλου και φιλοξενούνται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, πρόσθεσε η κ. Στρατούλη.
Σημείωσε, δε, ότι μέσα από τη συγκεκριμένη έκθεση έρχονται στο φως ιστορικά στοιχεία για το Ιερό της Μορρύλου, τον Παράμονο, γιο του Σαμαγόρα, τον οποίο η πόλη τίμησε ως σημαντικό χορηγό της ιδίας και του Ιερού του Ασκληπιού, ή τον Αλκέτα σημαντικό πολίτη της Μορρύλου, ο οποίος σε σχετικό τιμητικό ψήφισμα της πόλης αναφέρεται ότι -μεταξύ άλλων- επισκεύασε τα τείχη της Μορρύλου.
Τα μέσα επικοινωνίας της έκθεσης συνιστούν τέσσερα δίγλωσσα (στην ελληνική και αγγλική) banners. Το ένα παρουσιάζει λήψη από αέρος της αρχαίας Μορρύλου, ενώ τα άλλα τρία αναφέρονται στον τόπο της αρχαίας πόλης, στο Ιερό του Ασκληπιού και σε επιγραφικές μαρτυρίες – τιμητικά ψηφίσματα πολιτών της Μορρύλου.
Στόχος είναι η έκθεση να γίνει περιοδεύουσα, με την οικονομική υποστήριξη φορέων του δημόσιου ή και του ιδιωτικού τομέα, συμπλήρωσε η επικεφαλής της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κιλκίς.
Πλούσιο κεφάλαιο πολιτιστικών μνημείων στην Περιφερειακή Ενότητα Κιλκίς
Η Περιφερειακή Ενότητα Κιλκίς –ανέφερε η κ. Στρατούλη- είναι μία πολύ ενδιαφέρουσα περιοχή της χώρας με πλούσιο -αν και ακόμη άγνωστο, κυρίως για το ευρύ κοινό- κεφάλαιο αρχαιολογικών μνημείων και ιστορικών τόπων, τόσο για τους προϊστορικούς-πρωτοϊστορικούς χρόνους, όσο τους ιστορικούς και τους βυζαντινούς-μεταβυζαντινούς, όπως και για τη νεότερη ιστορία της Ευρώπης και της Ελλάδας.
Η ιστορική βιογραφία και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, όπως και η συμβολή της περιοχής του Κιλκίς στο ιστορικό γίγνεσθαι της Κεντρικής Μακεδονίας, των Κεντρικών Βαλκανίων θα αποτελέσει αντικείμενο του υπό αναβάθμιση κτιρίου και των εκθεσιακών χώρων του Αρχαιολογικού Μουσείου Κιλκίς, με ορίζοντα πραγματοποίησης αυτού του έργου -βάσει της από 29 Μαρτίου 2019 σχετικής απόφασης του αρμόδιου υπουργείου (πρώην υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης) με χρηματοδότηση από το Εθνικό ΠΔΕ- την περίοδο από το β’ εξάμηνο του 2019 έως το α’ εξάμηνο του 2022.
Στη διάρκεια των εργασιών αναβάθμισης του Αρχαιολογικού Μουσείου Κιλκίς (ΑΜΚ), η αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων Κιλκίς φιλοδοξεί να συνεχίσει τη δυναμική επικοινωνία της με την επιστημονική κοινότητα και τη σύγχρονη κοινωνία με την δημιουργία διαδοχικών μικρών εκθέσεων.
Πρόκειται, όπως είπε η κ. Στρατούλη, για εκθέσεις οι οποίες θα συστήνουν άγνωστους στους πολλούς προϊστορικούς οικισμούς, πόλεις-κωμοπόλεις και κώμες των κλασικών, ελληνιστικών και ρωμαϊκών χρόνων ή και βυζαντινές κοινότητες, φρούρια, ή άλλα μνημεία των μεταβυζαντινών και οθωμανικών χρόνων (π.χ. λουτρά), καθώς και τόπους μαχών και κατάλοιπα μνημείων του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, όπως χαρακώματα, πολυβολεία, νοσοκομεία, κρήνες κ.ά.
Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κιλκίς προτείνει οι εν λόγω μικρές εκθέσεις να είναι περιοδεύουσες και να παρουσιάζονται καταρχήν στο Αρχαιολογικό Μουσείο Κιλκίς ή σε άλλο κεντρικό χώρο της τοπικής κοινωνίας και στη συνέχεια, ανάλογα με το αντικείμενό τους και το ενδιαφέρον φορέων να περιοδεύουν σε σχολεία, πολιτιστικά κέντρα και ιδρύματα, νοσοκομεία, στρατόπεδα, ή φυλακές, δίνοντας την ευκαιρία σε ευρύτερες, αλλά και ειδικές πληθυσμιακές ομάδες να εξοικειώνονται με το πολιτιστικό αγαθό και να γίνονται μέτοχοί του.
Ουσιαστικά, τόνισε η κ. Στρατούλη, αποτελεί την αντιστροφή της πρότασης «Πάμε μια βόλτα στο Μουσείο» σε μια άλλη παράλληλη πρόταση, όπως «το μουσείο… πάει στο σχολείο», με επίκεντρο της πρότασης την περιφέρεια της χώρας και των αστικών κέντρων, όπου οι ανάγκες είναι μεγαλύτερες και οι ευκαιρίες λιγότερες για ζύμωση των πολλών με τα πολιτιστικά αγαθά.
*Τη φωτογραφία παραχώρησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κιλκίς, Γεωργία Στρατούλη
ΑΠΕ-ΜΠΕ
