Η Ελίζαμπεθ Ηλιάκη γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Νέα Υόρκη. Οι γονείς της κατάγονταν από την Κρήτη αλλά όταν εκείνη, σε ηλικία 28 ετών, αποφάσισε να μετακομίσει στην ιδιαίτερη πατρίδα τους, δεν την ακολούθησαν.
Από την πρώτη στιγμή που βρέθηκε στην Ελλάδα ξεκίνησε η φροντίδα της για τα αδέσποτα ζώα και, τελικά, το 2016 ανέλαβε το Souda Shelter, πάντα εθελοντικά, το οποίο φιλοξενούσε τότε 253 ζώα. Τα περισσότερα από αυτά υιοθετήθηκαν στο εξωτερικό και έκτοτε τα έχουν ακολουθήσει εκατοντάδες άλλα, αφού κάθε χρόνο φεύγουν από την Κρήτη, για μια πολύ καλύτερη ζωή, προς την Γερμανία, την Φινλανδία, τη Σουηδία και την Δανία περίπου 150 σκύλοι.
Έτσι ξεκίνησε η περιπέτεια της Ελίζαμπεθ Ηλιάκη.«Με κατηγόρησαν για εμπόριο σκύλων, ότι δηλαδή βγάζω κέρδος από τα ζώα που φεύγουν προς το εξωτερικό. Με κατηγόρησαν για παράνομη μεταφορά ζώων και για παράνομο καταφύγιο» λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Ελίζαμπεθ, μετά την πανηγυρική αθώωσή της. Η δικηγόρος που την ανέλαβε, η κ. Μαρία Ευαγγέλου Παπαδάκη, παρέδωσε στο δικαστήριο «όλα τα στοιχεία από τον λογιστή μας για κάθε έναν χρόνο» και αποδείχθηκε ότι «όλα είναι διάφανα. Όλα τα χρήματα μπαίνουν σε μη κερδοσκοπικό τραπεζικό λογαριασμό και καταγράφονται, όπως και όλα τα έξοδα. Εάν τυχόν περισσέψει σε κάποιο οικονομικό έτος κάποιο ποσό, περνάει στο επόμενο έτος γιατί ξέρουμε ότι οι ανάγκες εδώ δεν σταματούν ποτέ» σημειώνει η κ. Ηλιάκη.
Η ίδια, πέραν της εθελοντικής της ενασχόλησης με τον μη κερδοσκοπικό, φιλανθρωπικό, φιλοζωικό και πολιτιστικό σύλλογο «Κυν-ωνία» στον οποίο ανήκει το καταφύγιο «Souda Shelter», είναι μητέρα τριών παιδιών και φυσικά εργάζεται. «Στο δικαστήριο, εκτός από τα οικονομικά στοιχεία, συζητήθηκαν και όλες οι διαδικασίες που ακολουθεί το καταφύγιο για τις υιοθεσίες του και για την κατάληξη κάθε ζώου» υπογραμμίζει η Ελίζαμπεθ, προσθέτοντας «δεν έχουμε τίποτα να κρύψουμε.
Στον χώρο μας ποτέ δεν έχουμε βάλει πάνω από 100 ζώα. Γιατί ξέρουμε ότι έχουμε ένα συγκεκριμένο προϋπολογισμό και με αυτόν πρέπει κάθε σκυλί να το φροντίσουμε σα να βρίσκεται σε σπίτι. Εάν χρειαστεί σοβαρή επέμβαση ή εξετάσεις που δεν μπορούμε να κάνουμε στα Χανιά, θα το μεταφέρουμε ή στην Αθήνα ή στο πανεπιστήμιο στη Θεσσαλονίκη. Οτιδήποτε χρειαστεί το ζώο θα το έχει υπό την φροντίδα μας».
Το δικαστήριο αποφάσισε ομόφωνα για την αθώωση της κ. Ηλιάκη και για τις τρεις κατηγορίες, καθώς αποδείχθηκε πέραν πάσης αμφιβολίας ότι τα ζώα που υιοθετούνται στο εξωτερικό όχι μόνο ζουν, αλλά και βασιλεύουν, χωρίς κανένα κέρδος για την ίδια, το καταφύγιο ή τον σύλλογο. «Για εμένα ήταν τεράστια η χαρά. Όχι μόνο για τη δική μου υπόθεση αλλά διότι μετά από εμένα υπάρχουν πάρα πολλές φιλοζωικές που έχουν δικαστήρια για το ίδιο ακριβώς πρόβλημα. Αυτή η νίκη ήταν μια μεγάλη ανακούφιση, ότι επιτέλους δε μας κοιτάζουν περίεργα και καχύποπτα αλλά καταλαβαίνουν» τονίζει η εθελόντρια από τη Νέα Υόρκη που αλλάζει τη ζωή των ζώων στην Κρήτη.
«Είναι καλό για τα ζώα της Ελλάδας. Είναι μια πρωτοποριακή απόφαση που σίγουρα θα επηρεάσει όλα τα άλλα δικαστήρια που ακολουθούν μετά το δικό μου» εξηγεί η κ. Ηλιάκη. Το πρόβλημα ξεκινάει από τη μη εφαρμογή από το ελληνικό κράτος του ευρωπαϊκού νόμου για την ιχνηλάτηση των ζώων που υιοθετούνται στο εξωτερικό. Αιφνίδια και χωρίς αιτιολόγηση, οι ελληνικές υπηρεσίες σταμάτησαν να εκδίδουν τα αναγκαία πιστοποιητικά πριν από αρκετά χρόνια, δημιουργώντας το περιθώριο για κακόβουλες μηνύσεις εις βάρος των φιλόζωων πολιτών. «Ακόμα δεν εκδίδονται αλλά με τον καινούργιο νόμο πρέπει να ξεκινήσουν να τα εκδίδουν» εξηγεί η Ελίζαμπεθ αναφερόμενη στην πρόσφατη νομοθετική παρέμβαση.
«Η ευθύνη είναι αποκλειστικά του ελληνικού κράτους. Οι Έλληνες αγαπούν ταζώα το ίδιο όσο τα αγαπούν οι Γερμανοί, οι Σουηδοί, οποιοσδήποτε. Φαίνεται από την πλειοψηφία των αδέσποτων που δεν είναι άγρια, δεν είναι πετσί και κόκκαλο, δεν είναι σε άθλια κατάσταση. Τα αδέσποτα στις πλατείες μας, στα πάρκα μας είναι σε πολύ καλή κατάσταση. Ο Έλληνας αγαπάει τα ζώα όσο τα αγαπάει ο κάθε ευρωπαίος πολίτης. Απλώς το κράτος έχει αγνοήσει αυτό το τεράστιο πρόβλημα τόσα χρόνια και τώρα δεν ξέρουμε από πού να αρχίσουμε» σημειώνει η Ελίζαμπεθ που πλέον συμπληρώνει 24 χρόνια εθελοντικής προσφοράς.
Αυστηρή διαδικασία υιοθεσιών στο εξωτερικό
«Πρέπει να το καταλάβει αυτό ο κάθε Έλληνας και να μην κρυβόμαστε. Στη δίκη, η μόνη απόδειξη που είχαν αυτοί που μου έκαναν την καταγγελία ήταν οι δικές μου αναρτήσεις για τα ζώα που υιοθετούνται στο εξωτερικό. Εγώ τις αναρτήσεις τις κάνω επίτηδες για να αντιληφθεί ο κόσμος ότι ο αριθμός των αδέσποτων ζώων που ζουν εδώ δεν μπορεί, δεν είναι εφικτό να απορροφηθεί από την ελληνική κοινωνία» υπογραμμίζει η κ. Ηλιάκη, η οποία φυσικά επιλέγει τη στείρωση για τα ζώα που φτάνουν στο καταφύγιο της με στόχο τον έλεγχο του πληθυσμού. Η διαδικασία για να φύγει ένα ζώο προς υιοθεσία στο εξωτερικό περιλαμβάνει αρκετά και αυστηρά βήματα που εξασφαλίζουν ότι η ζωή του στη νέα του οικογένεια θα είναι ποιοτική και με αγάπη.
«Πρώτα έχουμε την αίτηση υιοθεσίας την οποία ελέγχουμε και στην οποία ζητάμε, επίσης, συστατική επιστολή από τον κτηνίατρο που παρακολουθούσε το προηγούμενο ζώο του ενδιαφερόμενου, εάν είχε, ή από κάποιο φίλο του, εάν δεν είχε. Εάν δούμε ότι η αίτηση μας αρέσει, κάνουμε βιντεοκλήση και μιλάμε απευθείας με τον άνθρωπο και του δείχνουμε το σκυλάκι. Κατόπιν, σε κάθε χώρα, έχουμε εκπροσώπους που ελέγχουν το σπίτι με βάση μια φόρμα την οποία συμπληρώνουν. Για παράδειγμα, πώς είναι ο κήπος, που σκέφτεται ο ενδιαφερόμενος να είναι ο χώρος του σκύλου κλπ. Εάν πάει καλά και αυτό το στάδιο, είτε κάνουμε ξανά βιντεοκλήση και κανονίζουμε τη μεταφορά, είτε έρχονται οι ίδιοι στην Κρήτη και παίρνουν το ζωάκι τους» επισημαίνει η Ελίζαμπεθ.
Όπως εξηγεί, η διαδικασία είναι σχολαστική γιατί «δεν είμαστε απελπισμένοι να ξεφορτωθούμε τα ζώα μας. Εάν δεν ακολουθήσουμε μια αυστηρή διαδικασία, το ζώο μπορεί να μην κάνει γι αυτό το σπίτι και μετά να μην το θέλουν. Το οποίο συνεπάγεται ότι χαλάμε την ψυχολογική υγεία του ζώου και, φυσικά, θα έχουμε επιπλέον έξοδα. Δε θέλουμε να δώσουμε ζώα για να πούμε ότι έχουμε χίλιες υιοθεσίες το χρόνο. Θέλουμε να δώσουμε εκατόν πενήντα και να μην μας επιστραφεί ούτε ένα».
Το Souda Shelter έχει πετύχει τον στόχο του αφού ετησίως, εάν γυρίσει κάποιος σκύλος, θα είναι μόνο ένας. «Οι άνθρωποι που υιοθετούν ζώα από εμάς, επειδή μας γνωρίζουν και καταλαβαίνουν τι περνάμε, από μόνοι τους μας στέλνουν φωτογραφίες συνεχώς. Κάθε μέρα λαμβάνω 20 φωτογραφίες από ζωάκια που έχουν εγκατασταθεί σε νέα σπίτια. Έχουμε μια σταθερή σχέση με τους ανθρώπους» λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κ. Ηλιάκη.
Την ημέρα της εκδίκασης της υπόθεσής της, έξω από το δικαστήριο είχαν συγκεντρωθεί άνθρωποι που πήραν ζώο από το καταφύγιο της, κρατώντας φωτογραφίες τους. Εκατοντάδες έστειλαν μηνύματα συμπαράστασης στην ίδια αλλά και στην τοπική εφημερίδα ώστε να δημοσιευτούν για την υποστήριξή του Souda Shelter. Όπως σημειώνει η ίδια «όταν υιοθετούν ζώο από εμάς, τους λέμε “welcome to the family”. Εμείς είμαστε μια οικογένεια, είμαστε πάντα κοντά σας, για οτιδήποτε γίνει, οποιαδήποτε στιγμή».
Οι υποχρεώσεις των ιδιοκτητών δεν σταματούν με την υιοθεσία αφού υπογράφουν συμβόλαιο με το καταφύγιο το οποίο τους δεσμεύει ότι δεν μπορούν να δώσουν το ζώο αλλού ή να προχωρήσουν στην ευθανασία του χωρίς την σύμφωνη γνώμη του Souda Shelter. «Ειδικά ως προς την ευθανασία έχουμε το δικαίωμα να πάρουμε το ζώο πίσω, εάν αισθανόμαστε ότι δεν είναι μια περίπτωση που έχει φτάσει σε αυτό το σημείο» δηλώνει εμφατικά η κ. Ηλιάκη.
Αισιοδοξία για το μέλλον των ζώων της χώρας
«Ο κάθε Έλληνας πολίτης πλέον έχει έρθει σε επαφή με τη φιλοζωική της γειτονιάς του, έχει βρει ζωάκι, έχει μιλήσει με έναν εθελοντή, βλέπει τη δουλειά που κάνει κάθε φιλοζωική σε κάθε άκρη της Ελλάδας οπότε δεν είμαστε πια οι τρελές που αγαπάνε τα ζώα και τα βάζουν πάνω από τους ανθρώπους. Δεν υπάρχει αυτός ο μύθος πια, έχει εξατμιστεί» λέει η Ελίζαμπεθ.
Αν και δεν έχει γιορτάσει ακόμα την δικαστική της νίκη, λόγω της εξαιρετικά απαιτητικής της καθημερινότητας, είναι αισιόδοξη για το μέλλον των ζώων στη χώρα μας. «Ειδικά οι νέες γενιές έχουν μεγάλη ευαισθησία. Υπάρχει μια τεράστια πρόοδος που πρέπει να την αναγνωρίσουμε. Τα πράγματα βελτιώνονται πολύ. Μαζί με όλα αυτά, πρέπει να σπρώξουμε λίγο το κράτος για να κάνει και αυτό τη δουλειά του. Δε θα γίνουν όλα καλύτερα σε μια μέρα αλλά μαζί με το κράτος τα φιλοζωικά σωματεία θα ανακουφιστούν και θα μπορούν να κάνουν αυτό που θα έπρεπε να είχε γίνει πριν πάρα πολύ καιρό» εξηγεί η ελληνοαμερικανίδα φιλόζωη.
«Είμαστε μια κοινωνία και ζητάω από όλο τον κόσμο, είτε είναι για τα ζώα, είτε είναι για τους ανθρώπους που έχουν ανάγκη, είτε για τον γείτονα τους, να βοηθήσουν. Αυτός που βοηθάει τα ζώα, θα βοηθήσει και τον συνάνθρωπό του. Αυτοί που κάνουν κακό στα ζώα -όχι αυτοί που δεν τα αγαπάνε, είναι δικαίωμά τους-, θα κάνουν και στον συνάνθρωπό τους. Τώρα η αστυνομία ευτυχώς έχει αρχίσει να το καταλαβαίνει αυτό. Εγώ το έμαθα στο πανεπιστήμιο στην Αμερική, όταν πήρα την ψυχολογία σαν μάθημα, ότι ο άνθρωπος που κάνει κακό σε ένα ζώο είναι επικίνδυνος για την κοινωνία» σχολιάζει η κ. Ηλιάκη.
Εάν κάποιος θέλει να βοηθήσει το Souda Shelter, μπορεί να κάνει «οτιδήποτε. Εμείς έχουμε τις πόρτες μας ανοιχτές, για τα πάντα. Είτε θέλουν να έρθουν να κάνουν διακοπές στα Χανιά και να μας αφιερώσουν κάποιο από τον χρόνο τους, είτε θέλουν να μας στείλουν εξοπλισμό ή χρήματα ή την αγάπη τους. Και μόνο την αγάπη και την κατανόησή τους να μας δώσουν, είμαστε πολύ ευχαριστημένοι» καταλήγει η κ. Ελίζαμπεθ.
ΑΠΕ-ΜΠΕ / Σοφία Μανδηλαρά