Το αποτέλεσμα μιας επίπονης διαδικασίας, στη διάρκεια της οποίας ο κτηνοτρόφος χρειάζεται να παραμείνει επί ώρες πάνω από τη φωτιά που καίει ώς και στους 89 βαθμούς Κελσίου, θα έχουν τη δυνατότητα να απολαύσουν οι επισκέπτες της Γιορτής Μανουριού στη Βλάστη Κοζάνης, που επιστρέφει δυναμικά ύστερα από δύο χρόνια απουσίας λόγω της πανδημίας.
Έτσι, αύριο, στις 21:00, στην κεντρική πλατεία του χωριού, όσοι τυχεροί βρεθούν εκεί θα έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν την όλη διαδικασία αλλά και να γευτούν ένα από τα νοστιμότερα τυριά.
«Το μανούρι Βλάστης είναι ένα από τα πιο σπάνια τυριά στην Ελλάδα, καθώς το προϊόν υπάρχει για κάποιο διάστημα του έτους και σε μικρές ποσότητες», εξηγεί, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο πρόεδρος του τοπικού Κτηνοτροφικού Συλλόγου «ΣΙΝΙΑΤΣΚΟΣ» Χρήστος Λελέκης, διευκρινίζοντας ότι η παρασκευή του, από ελάχιστους πλέον κτηνοτρόφους, γίνεται κατά την περίοδο από τα μέσα Ιουλίου έως και τα μέσα Σεπτεμβρίου, «οπότε και το γάλα έχει τη σωστή και απαραίτητη ποσότητα λίπους, που δίνει τελικά το μοναδικό μανούρι Βλάστης».
«Το μυστικό για ένα καλό μανούρι είναι να πετύχεις το μπάτζο», τονίζει ο κ. Λελέκης, επισημαίνοντας χαρακτηριστικά ότι ο κτηνοτρόφος που ξέρει την τέχνη και θέλει να πετύχει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα γνωρίζει εξαρχής ότι για την παρασκευή του θα πρέπει να είναι έτοιμος να αντέξει το τρέμουλο στα πόδια από την πολύωρη ορθοστασία, αλλά και το κάψιμο που θα νοιώθει στα χέρια και το πρόσωπό του.
Η βιοτεχνική-χειροτεχνική τυροκόμηση του μανουριού στη Βλάστη γίνεται από τους κτηνοτρόφους, που κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού διατηρούν τα κοπάδια τους στον ορεινό και ημιορεινό χώρο που ορίζεται από τα βουνά Άσκιο και Μουρίκι. Το μανούρι Βλάστης παρασκευάζεται από κατσικίσιο γάλα και η τυροκόμηση γίνεται καθημερινά, αμέσως μετά το άρμεγμα των ζώων, στη στάνη, σύμφωνα με τον κ. Λελέκη, ο οποίος υπενθυμίζει ότι η τέχνη της παραδοσιακής παρασκευής του ανήκει πλέον στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας.
Ο Κτηνοτροφικός Σύλλογος «ΣΙΝΙΑΤΣΚΟΣ» απαρτίζεται από 30 μέλη, με τα δέκα να είναι ενεργά. Συνολικά εκτρέφουν περί τα 6.000 γίδια και 2.500 πρόβατα, ενώ στο μικρό διάστημα του έτους, οπότε και παρασκευάζουν μανούρι Βλάστης από κατσικίσιο γάλα, παράγουν και διαθέτουν στην αγορά περί τους δέκα τόνους. «Είναι μια επίπονη και δύσκολη διαδικασία η παρασκευή του μανουριού Βλάστης και πλέον δεν “βαστάμε” αυτοί που το φτιάχνουμε να κάνουμε μεγαλύτερες ποσότητες», σημειώνει χαρακτηριστικά ο κ. Λελέκης, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για το μέλλον του προϊόντος. «Δυστυχώς “βλέπω” ότι το προϊόν ίσως και να χαθεί στα επόμενα χρόνια, αφού πλέον εμείς που το παρασκευάζουμε έχουμε μεγαλώσει ηλικιακά και οι νέοι δεν επιλέγουν τον κτηνοτροφικό χώρο», επισημαίνει.
Μια γιορτή που χρονολογείται από το 1965
«Για τους Βλατσιώτες, το μανούρι είναι “ο βασιλιάς των τυριών” και το προϊόν που αποτελεί τον πρωταγωνιστή της γιορτής κάθε Αύγουστο», αναφέρει, από την πλευρά της, η δημοτική σύμβουλος για τη δημοτική ενότητα Βλάστης του δήμου Εορδαίας Αναστασία Πράπα, υπογραμμίζοντας ότι εκτός από ένα εκλεκτό τυροκομικό προϊόν, το μανούρι αποτελεί ένα σύμβολο, ένα στοιχείο αναφοράς της συλλογικής ταυτότητας της κοινότητας.
Σύμφωνα με την ίδια, κάθε Αύγουστο η Βλάστη «ζωντανεύει», αφού και λόγω της Γιορτής Μανουριού «επιστρέφουν στο πατρικό τους σπίτι όλοι αυτοί που έφυγαν από το χωριό σε αναζήτηση μιας καλύτερης επαγγελματικής αποκατάστασης». Έτσι, όπως προσθέτει, περισσότερα από 1000 άτομα κατακλύζουν την κεντρική πλατεία της Βλάστης και «παρόλο που κάποιοι απ’ αυτούς δεν βρίσκουν καρέκλα για να κάτσουν και τραπέζι για να φάνε, ωστόσο κανείς δεν παραπονιέται και όλοι μαζί χορεύουμε, πίνουμε και τραγουδάμε, φυσικά απολαμβάνοντας το μοναδικό στη γεύση του μανούρι της περιοχής».
Τη γιορτή διοργανώνουν ο κτηνοτροφικός σύλλογος «ΣΙΝΙΑΤΣΚΟΣ», η κοινότητα Βλάστης και ο δήμος Εορδαίας και στη διάρκειά της θα διατεθούν 1000 κιλά μανουριού της περιοχής, καθώς και άλλα δημοφιλή γαλακτοκομικά προϊόντα και μεζέδες.
Τη γιορτή θα «ντύσει» μουσικά η πολυμελής ορχήστρα του Ναματιανού οργανοπαίκτη παραδοσιακού κλαρίνου Δημήτρη Παράσχου. Με πολυετή εμπειρία, έρευνα, μελέτη αλλά και πλούσια δισκογραφία, η ορχήστρα του Δημήτρη Παράσχου θα παρουσιάσει παραδοσιακά μουσικά κομμάτια, οργανικούς σκοπούς του χωριού και της ευρύτερης περιοχής, χαρίζοντας στο κοινό, εκτός από ένα ανεπανάληπτο γλέντι, μία μουσική ατμοσφαιρική εμπειρία με χρώμα από την αρχοντιά και την αίγλη της Δυτικής Μακεδονίας των παλαιότερων εποχών.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
