Κοινό μήνυμα εξέδωσαν ο πάπας Φραγκίσκος και ο οικουμενικός πατριάρχης Βαρθολομαίος με την ευκαιρία της σημερινής «Παγκόσμιας Ημέρας Προσευχών για την προστασία της Δημιουργίας», δηλ. την προστασία του περιβάλλοντος.
Το Κοινό Μήνυμα των δύο προκαθημένων, που δίνεται ταυτόχρονα στη δημοσιότητα από το Βατικανό και το Φανάρι, αναφέρεται, μεταξύ άλλων, πως «η γῆ εἶχε δοθῆ εἰς ἡμᾶς ὡς ἱερόν δῶρον καί κληρονομία, διά τά ὁποῖα πάντες ἡμεῖς εἴμεθα συνυπεύθυνοι». Τονίζεται μάλιστα το εξής: «Ἡ τάσις νά διαταράσσωμεν τά εὐαίσθητα καί ἱσορροπημένα οἰκοσυστήματα τῆς γῆς, ἡ ἀπληστία νά χειραγωγῶμεν καί νά ἐλέγχωμεν τούς περιωρισμένους πόρους τοῦ πλανήτου καί ἡ ἁρπακτική διάθεσις δι᾿ ἀπεριόριστον κέρδος εἰς τάς ἀγοράς, – ὅλα αὐτά μᾶς ἔχουν ἀπομακρύνει ἀπό τόν ἀρχικόν σκοπόν τῆς δημιουργίας».
Οι δύο θρησκευτικοί ηγέτες υπογραμμίζουν επίσης πως «ἡ ἐπιδείνωσις τῆς καταστάσεως τοῦ πλανήτου ἐπηρεάζει τούς πλέον εὐαλώτους κατοίκους αὐτοῦ. Τά ἀποτελέσματα τῆς κλιματικῆς ἀλλαγῆς ἐγγίζουν πρῶτον καί πρωτίστως αὐτούς, οἱ ὁποῖοι ζοῦν ἐν πτωχείᾳ ἁπανταχοῦ τῆς γῆς».
Ο πάπας Φραγκίσκος και οι οικουμενικός πατριάρχης Βαρθολομαίος απευθύνουν τέλος επείγουσα έκκληση προς τους ιθύνοντες: «Ἀπευθύνομεν ἐπείγουσαν ἔκκλησιν πρός τούς ὑπευθύνους εἰς τήν κοινωνίαν, τήν οἰκονομίαν, τήν πολιτικήν καί τόν πολιτισμόν, νά ἀκούσουν τήν κραυγήν τῆς γῆς καί νά ἀσχοληθοῦν μέ τάς ἀνάγκας τῶν ἐνδεῶν καί τῶν περιθωριοποιημένων, ἀλλά, πρωτίστως, νά ἀνταποκριθοῦν εἰς τό αἴτημα ἑκατομμυρίων ἀνθρώπων καί νά προαγάγουν τήν παγκόσμιον συναίνεσιν διά τήν ἀποκατάστασιν τῆς πληγωμένης δημιουργίας».
Η πλήρης ανακοίνωση των δύο προκαθημένων έχει ως εξής:
Κοινόν Μήνυμα διά τήν παγκόσμιον ἡμέραν προσευχῶν διά τήν δημιουργίαν Ἡ ἱστορία τῆς δημιουργίας προβάλλει ἐνώπιόν μας μίαν πανοραμικήν θέαν τοῦ κόσμου. Ἡ Ἁγία Γραφή ἀποκαλύπτει ὅτι, «ἐν ἀρχῇ», ὁ Θεός ἠθέλησε, ἡ ἀνθρωπότης νά ἐργάζηται διά τήν συντήρησιν καί τήν προστασίαν τοῦ φυσικοῦ περιβάλλοντος. Ἀρχικῶς, ὅπως ἀναφέρεται εἰς τήν Γένεσιν, «πᾶν χλωρόν ἀγροῦ (ἦν) πρό τοῦ γενέσθαι ἐπί τῆς γῆς καί πάντα χόρτον ἀγροῦ πρό τοῦ ἀνατεῖλαι∙ οὐ γάρ ἔβρεξεν ὁ Θεός ἐπί τήν γῆν, καί ἄνθρωπος οὐκ ἦν ἐργάζεσθαι τήν γῆν» (β’,5). Ἡ γῆ εἶχε δοθῆ εἰς ἡμᾶς ὡς ἱερόν δῶρον καί κληρονομία, διά τά ὁποῖα πάντες ἡμεῖς εἴμεθα συνυπεύθυνοι, μέχρις ὅτου «εἰς τό τέλος» τά πάντα ἐν τῷ οὐρανῷ καί ἐν τῇ γῇ ἀνακαινισθοῦν ἐν Χριστῷ (Ἐφεσ. α’,10). Ἡ ἀνθρωπίνη ἀξιοπρέπεια καί ἡ εὐημερία μας συνδέονται ἀρρήκτως μέ τήν φροντίδα διά σύνολον τήν δημιουργίαν.
Ἐν τούτοις, «ἐν τῷ μεταξύ», ἡ ἱστορία τοῦ κόσμου ἐμφανίζει μίαν πολύ διαφορετικήν πανοραμικήν ὄψιν, παρουσιάζει εἰκόνα ἠθικῆς παρακμῆς, ὅπου ἡ στάσις καί ἡ συμπεριφορά μας ἀπέναντι εἰς τήν κτίσιν, στερεῖ ἀπό ἡμᾶς τήν δυνατότητα νά εἴμεθα συνεργοί τοῦ Θεοῦ. Ἡ τάσις νά διαταράσσωμεν τά εὐαίσθητα καί ἱσορροπημένα οἰκοσυστήματα τῆς γῆς, ἡ ἀπληστία νά χειραγωγῶμεν καί νά ἐλέγχωμεν τούς περιωρισμένους πόρους τοῦ πλανήτου καί ἡ ἁρπακτική διάθεσις δι᾿ ἀπεριόριστον κέρδος εἰς τάς ἀγοράς, – ὅλα αὐτά μᾶς ἔχουν ἀπομακρύνει ἀπό τόν ἀρχικόν σκοπόν τῆς δημιουργίας. Δέν σεβόμεθα πλέον τήν φύσιν ὡς κοινόν δῶρον∙ ἀντ᾿ αὐτοῦ τήν θεωροῦμεν ἰδιοκτησίαν μας. Δέν συνδεόμεθα πλέον μέ τήν φύσιν μέ σκοπόν νά τήν συντηρήσωμεν, ἀλλά τήν ἐξουσιάζομεν διά νά στηρίξωμεν τά ἔργα τῶν χειρῶν μας.
Αἱ συνέπειαι αὐτῆς τῆς διαφορετικῆς θεωρήσεως τοῦ κόσμου εἶναι τραγικαί καί μόνιμοι. Τό ἀνθρώπινον καί τό φυσικόν περιβάλλον ὑποβαθμίζονται ἐκ παραλλήλου. Ἐν τῇ πράξει, ἡ ἐπιδείνωσις τῆς καταστάσεως τοῦ πλανήτου ἐπηρεάζει τούς πλέον εὐαλώτους κατοίκους αὐτοῦ. Τά ἀποτελέσματα τῆς κλιματικῆς ἀλλαγῆς ἐγγίζουν πρῶτον καί πρωτίστως αὐτούς, οἱ ὁποῖοι ζοῦν ἐν πτωχείᾳ ἁπανταχοῦ τῆς γῆς. Ἡ ὑποχρέωσίς μας νά χρησιμοποιῶμεν τά ἀγαθά τῆς γῆς ὑπευθύνως ἐμπερικλείει τήν ἀναγνώρισιν καί τόν σεβασμόν τῶν ἀνθρώπων καί ὅλων τῶν ἐμβίων ὄντων. Ἡ ἐπείγουσα ἔκκλησις καί πρόκλησις νά μεριμνῶμεν διά τήν κτίσιν, ἀποτελεῖ πρόσκλησιν πρός ὁλόκληρον τήν ἀνθρωπότητα νά ἐργάζηται πρός τήν κατεύθυνσιν μιᾶς βιωσίμου καί ὁλικῆς ἀναπτύξεως.
Διά τόν λόγον αὐτόν μέ βάσιν τό κοινόν μέλημα διά τήν προστασίαν τῆς δημιουργίας τοῦ Θεοῦ καί ἀναγνωρίζοντες τήν γῆν ὡς κοινόν αγαθόν, καλοῦμεν ὅλους τούς ἀνθρώπους καλῆς θελήσεως νά ἀφιερώσουν χρόνον προσευχῆς διά τό περιβάλλον τήν 1ην Σεπτεμβρίου, εὐχαριστοῦντες τόν πλήρη ἀγάπης Δημιουργόν διά τό ἱερόν δῶρον τῆς κτίσεως καί ἀναλαμβάνοντες τήν δέσμευσιν διά τήν φροντίδα καί διατήρησίν της πρός ὄφελος τῶν μελλοντικῶν γενεῶν. Ἐν τέλει, γνωρίζομεν ὅτι ματαιοπονοῦμεν, ἐάν ὁ Κύριος δέν εἶναι μεθ᾿ ἡμῶν (Ψαλμ. 126/127), ἐάν ἡ προσευχή δέν εὑρίσκεται εἰς τό κέντρον τῆς σκέψεως καί τῆς ζωῆς μας. Ὡστόσον, ὁ στόχος τῆς προσευχῆς μας εἶναι νά ἀλλάξωμεν τόν τρόπον μέ τόν ὁποῖον κατανοοῦμεν τόν κόσμον, διά νά ἀλλάξῃ ἡ σχέσις μας μέ αὐτόν. Ὁ τελικός σκοπός μας εἶναι νά ἐφαρμόσωμεν περισσοτέραν ἁπλότητα καί ἀλληλεγγύην εἰς τήν ζωήν μας.
Ἀπευθύνομεν ἐπείγουσαν ἔκκλησιν πρός τούς ὑπευθύνους εἰς τήν κοινωνίαν, τήν οἰκονομίαν, τήν πολιτικήν καί τόν πολιτισμόν, νά ἀκούσουν τήν κραυγήν τῆς γῆς καί νά ἀσχοληθοῦν μέ τάς ἀνάγκας τῶν ἐνδεῶν καί τῶν περιθωριοποιημένων, ἀλλά, πρωτίστως, νά ἀνταποκριθοῦν εἰς τό αἴτημα ἑκατομμυρίων ἀνθρώπων καί νά προαγάγουν τήν παγκόσμιον συναίνεσιν διά τήν ἀποκατάστασιν τῆς πληγωμένης δημιουργίας. Εἴμεθα πεπεισμένοι ὅτι εἶναι ἀδύνατον νά ὑπάρξῃ εἰλικρινής καί μόνιμος λύσις εἰς τήν πρόκλησιν τῆς οἰκολογικῆς κρίσεως καί τῆς κλιματικῆς ἀλλαγῆς, ἐάν ἡ ἀπάντησις δέν εἶναι συντονισμένη καί συλλογική, ἐάν ἡ εὐθύνη δέν εἶναι κοινή καί ἀξιόπιστος, ἐάν δέν δώσωμεν προτεραιότητα εἰς τήν ἀλληλεγγύην καί τήν διακονίαν.
Ἐν Βατικανῷ καί ἐν Φαναρίῳ, τῇ 1ῃ Σεπτεμβρίου 2017
Ὁ Πάπας Φραγκῖσκος καί ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαῖος
ΑΠΕ-ΜΠΕ
