Στο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με τίτλο «Εθνικός Κλιματικός Νόμος – Μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα και προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή»
Αιτιολογική Έκθεση:
Ως γνωστόν, μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και την σοβούσα ακόμα ενεργειακή κρίση, η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφάσισε την εντατικοποίηση της απαγκίστρωσής της από το ρωσικό φυσικό αέριο και πετρέλαιο. Έθεσε λοιπόν πιο φιλόδοξους στόχους στην εξοικονόμηση ενέργειας, στη διαφοροποίηση του ενεργειακού της εφοδιασμού και στην επιτάχυνση της ενσωμάτωσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας για την αντικατάσταση των ορυκτών καυσίμων στα σπίτια, στη βιομηχανία και στην παραγωγή ενέργειας, ανακοινώνοντας το σχέδιο «REPowerEU» το οποίο δυστυχώς το παρόν Νομοσχέδιο δεν λαμβάνει υπόψιν του.
Για την ουσιαστική δε συνδιαμόρφωσή της από εδώ και πέρα πορείας του Κλιματικού Νόμου και προκειμένου ολόκληρη η κοινωνία και ειδικότερα οι νέες γενιές να συμμετέχουν αποφασιστικά αλλά και να ενστερνιστούν καλύτερα τους στόχους του Κλιματικού Νόμου, κρίνεται σκόπιμη η σύσταση Κλιματική Συνέλευσης.
Τέλος, επειδή η διασφάλιση της διαρκούς επιστημονικής παρακολούθησης των εξελίξεων και της επίτευξης των στόχων μπορεί να γίνει μόνο μέσω ενός Ανεξάρτητου Εθνικού Συμβουλίου για την προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή, είναι προτιμητέο η κατοχύρωση της ανεξαρτησίας του και της μη ένταξης ενός τέτοιου συμβουλευτικού οργάνου υπό την σκέπη ενός Υπουργείου.
Τροπολογία-Προσθήκη
Άρθρο 1: Σταδιακή απεξάρτηση από το Φυσικό Αέριο και το Πετρέλαιο
Ο τίτλος του άρθρου 11 τροποποιείται ως εξής: “Απαγόρευση παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από στερεά ορυκτά καύσιμα και σταδιακή απεξάρτηση από το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο”, ενώ στο ίδιο άρθρο προστίθεται και τρίτη παράγραφος με το εξής περιεχόμενο:
“3. Στο πλαίσιο των οριστικών αποφάσεων του σχεδίου «REPowerEU» για σταδιακό τερματισμό της εξάρτησης της Ε.Ε. από το εισαγόμενο ρωσικό φυσικό αέριο και αφού ληφθούν υπόψη η επάρκεια ισχύος και η ασφάλεια εφοδιασμού, εξετάζεται κατά προτεραιότητα η σταδιακή και οριστική στοχοθεσία απεξάρτησης της χώρας από το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο. Ο εθνικός χρονικός ορίζοντας της ανωτέρω σταδιακής απεξάρτησης καθορίζεται εντός του 2022 και ενσωματώνεται στον παρόντα Νόμο εντός του 2023.”
Άρθρο 2: Σύσταση Κλιματικής Συνέλευσης
1.Το άρθρο 27 τροποποιείται ως εξής:
Άρθρο 27
Κλιματική Συνέλευση και διεξαγωγή κλιματικού διαλόγου
- α.) Συστήνεται Κλιματική Συνέλευση για την υλοποίηση ανοιχτού κλιματικού διαλόγου. Στόχος μιας τέτοιας ομάδας πολιτών είναι η άμεση συμμετοχή τους στην εξειδίκευσης της υλοποίησης του νόμου, καθορίζοντας μια σειρά βραχυπρόθεσμων κυρίως μέτρων για την επίτευξη της μείωσης των εκπομπών αερίων στο ποσοστό που ορίζονται από τον νόμο. Οι πολίτες θα συνεισφέρουν στη διαμόρφωση μιας σειράς προτάσεων γύρω από ζητήματα που τους απασχολούν, όπως – ενδεικτικά και μόνο – αυτά που σχετίζονται με την ενεργειακή απόδοση, τον θερμικό εκσυγχρονισμό των κατοικιών, την γεωργία, την βιώσιμη κινητικότητα καθώς και την οικολογική φορολογία. Με αυτόν τον τρόπο οι πολίτες θα έχουν φωνή σε μια ανοιχτή και δημοκρατική διαδικασία εφαρμόζοντας την κλιματική δημοκρατία.
β.) Οι πολίτες θα επιλεχτούν τυχαία για τη διαδικασία αυτή, ώστε να εκπροσωπούν ένα, όσο το δυνατόν, πιο αντιπροσωπευτικό δείγμα της ελληνικής κοινωνίας, με έμφαση στη συμμετοχή νέων. Η Κλιματική Συνέλευση θα λειτουργήσει βάσει συνεδριάσεων μεταξύ πολιτών και του Ανεξάρτητου Εθνικού Συμβουλίου εμπειρογνωμόνων του αρ. 29, οι οποίοι θα κληθούν να τροφοδοτήσουν τη συζήτηση για την ενημέρωση και τον προβληματισμό των πολιτών γύρω από τους στόχους του Κλιματικού Νόμου. Για την εύρυθμη λειτουργία της διαδικασίας συμμετοχής των πολιτών, απαραίτητη προϋπόθεση αποτελεί η κατάρτιση προϋπολογισμού, ο οποίος θα καλύπτει τόσο την αρχική διαδικασία επιλογής των πολιτών, όσο και τα έξοδα των πολιτών καθ’ όλη τη διάρκεια των συναντήσεών τους (μεταφορές, διαμονή) εφόσον οι συναντήσεις δεν γίνονται διαδικτυακά.
γ.) Με Κ.Υ.Α των Υπουργείων Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Οικονομικών και Εσωτερικών καθορίζονται λειτουργικά και διαδικαστικά θέματα της Κλιματικής Συνέλευσης.
- Σε διαδικτυακό τόπο που υλοποιείται και εξυπηρετείται από την Κλιματική Συνέλευση και είναι προσβάσιμος μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr – ΕΨΔ), δημιουργείται φόρουμ κλιματικού διαλόγου, στο οποίο συμμετέχουν εκπρόσωποι δήμων, περιφερειών, πανεπιστημίων, περιβαλλοντικών μη κυβερνητικών οργανώσεων, επιχειρήσεων, επαγγελματικών οργανώσεων και συνδικαλιστικών φορέων, για τη διαβούλευση επί των βασικών αποτελεσμάτων της πρότασης της Κλιματικής Συνέλευσης και των προτάσεων του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, προς την Κυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Ουδετερότητα για τους τομεακούς προϋπολογισμούς άνθρακα του άρθρου 7, της αξιολόγησης του άρθρου 8 και της ετήσιας έκθεσης του άρθρου 28. Σε κάθε μια από τις ανωτέρω περιπτώσεις η ελάχιστη διάρκεια της διαβούλευσης ορίζεται σε τριάντα (30) ημέρες. Τα σχόλια και οι παρατηρήσεις ενσωματώνονται σε έκθεση διαβούλευσης, που συντάσσει η Κλιματική Συνέλευση σε συνεργασία με τον ΟΦΥΠΕΚΑ, ο οποίος λειτουργεί ως γραμματειακή και λειτουργική υποστήριξη της Κλιματικής Συνέλευσης και η οποία συνυποβάλλεται από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας στην Κυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Ουδετερότητα.
- Η Κλιματική Συνέλευση σε συνεργασία με τον ΟΦΥΠΕΚΑ και το Εθνικό Παρατηρητήριο για την προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή, κατόπιν διαβούλευσης με σχετικούς κρατικούς, περιφερειακούς ή δημοτικούς φορείς, κέντρα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, δίκτυα πολιτών, περιβαλλοντικές μη κυβερνητικές οργανώσεις καθώς και επιστημονικές οργανώσεις, σχεδιάζουν και υλοποιούν στοχευμένες δράσεις και εκστρατείες ενημέρωσης για το κοινό, με στόχο την βελτίωση της κατανόησης των εννοιών που σχετίζονται με την Κλιματική Αλλαγή και την ανάδειξη της σημασίας συλλογικής δράσης και ενεργοποίησης των πολιτών για τη αναχαίτιση των επιπτώσεών της. Αναλαμβάνονται ειδικότερες δράσεις σε σχολεία και εκπαιδευτικά Ιδρύματα.”
- Το άρθρο 7 παρ. 2 τροποποιείται α) ως εξής:
“Στην Κλιματική Συνέλευση του άρθρου 27 του παρόντος καθώς και στον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ) του αρ. 27 του ν.4685/2020 (Α’ 92), για τη διεξαγωγή δημόσιας διαβούλευσης, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 27 του παρόντος, με τους φορείς που σχετίζονται με τους αντίστοιχους τομεακούς προϋπολογισμούς. Τα αποτελέσματα της δημόσιας διαβούλευσης συνοψίζονται σε έκθεση διαβούλευσης που συντάσσεται από την Κλιματική Συνέλευση.”
Άρθρο 3: Ανεξάρτητο Εθνικό Συμβούλιο για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή
Η παράγραφος 1 του άρθρου 29 διαμορφώνεται ως εξής:
“Συστήνεται Ανεξάρτητο Εθνικό Συμβούλιο για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή (ΕΣΠ), ως το κεντρικό γνωμοδοτικό όργανο του κράτους για τον συντονισμό, την παρακολούθηση, την υιοθέτηση και αξιολόγηση των δράσεων πολιτικής για την προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή.
Το ΕΣΠ αποτελούμενο από διακεκριμένους εκπροσώπους της επιστημονικής κοινότητας που χαίρουν ευρείας αποδοχής:
α.) Παρέχει εξειδικευμένες συμβουλές στην κυβέρνηση για την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής καθώς και των απαιτούμενων πόρων στην λειτουργία της οικονομίας και την προσφορότερη προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή.
β.) Παρακολουθεί την πρόοδο της Κυβέρνησης στη μείωση των εκπομπών και στην επίτευξη των γενικότερων στόχων που θα τεθούν στο πλαίσιο της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή και
γ.) Προσαρμόζει τους στόχους που τίθενται ανάλογα με την πρόοδο που σημειώνεται, ενώ θα εξειδικεύει τα μέσα επίτευξης των στόχων.”
Οι προτείνοντες βουλευτές
Μιχάλης Κατρίνης
Ευαγγελία Λιακούλη
Γεώργιος Αρβανιτίδης
Κωνσταντίνος Σκανδαλίδης
Νάντια Γιαννακοπούλου
Αντωνία (Τόνια) Αντωνίου
Ιλχάν Αχμέτ
Χρήστος Γκόκας
Γεώργιος Καμίνης
Χαράλαμπος Καστανίδης
Βασίλης Κεγκέρογλου
Χαρά Κεφαλίδου
Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος
Δημήτριος Κωνσταντόπουλος
Ανδρέας Λοβέρδος
Γεώργιος Μουλκιώτης
Μπουρχάν Μπαράν
Δημήτριος Μπιάγκης
Απόστολος Πάνας
Γεώργιος Παπανδρέου
Ανδρέας Πουλάς
Γεώργιος Φραγγίδης