Μια γλυκιά ευωδία «λουσμένη» από μπόλικη κανέλα, αισθάνεται πλέον κανείς σε όλα τα καντούνια της Κέρκυρας, αλλά και τα περίχωρα, καθώς ήδη τα ζαχαροπλαστεία, αλλά και οι πλανόδιοι πωλητές, έχουν ξεκινήσει την παρασκευή και την πώληση, της «τηγανίτας του Αγίου Σπυρίδωνα», προμηνύοντας τη μεγάλη γιορτή του προστάτη του νησιού.
Το έθιμο της τηγανίτας στην Κέρκυρα, χάνεται στα βάθη των αιώνων, όμως η γεύση παραμένει αναλλοίωτη, με τους επισκέπτες του νησιού να δηλώνουν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ «πως είναι οι καλύτεροι λουκουμάδες που έχουν γευτεί ποτέ τους».
Οι πιστοί θα ομολογήσουν πως «αυτό γίνεται γιατί είναι ευλογημένοι από τον Άγιο», ενώ οι νεότεροι θα πουν πως «οι τηγανίτες της Κέρκυρας γίνονται με αγνά υλικά και αποτελούν έμβλημα για τον τόπο». Όπως και να ’χει είναι ένα έθιμο παρακαταθήκη που άφησαν οι προγενέστεροι και έχει υιοθετηθεί από όλες τις οικογένειες του νησιού.
Από στόμα σε στόμα, το έθιμο φέρεται πως ξεκινά όταν το νησί βρισκόταν υπό κατοχή των Ενετών, οι οποίοι έδειχναν ιδιαίτερο σεβασμό στον Άγιο Σπυρίδωνα. Τα χρόνια όμως τότε ήταν αρκετά δύσκολα για τους περισσότερους Κερκυραίους, που δεν ανήκαν στην αστική τάξη ή δεν ήταν οι οικογένειες τους εγγεγραμμένες στο Χρυσή Βίβλο, γνωστή σε όλους ως Λίμπρο ντ’ Όρο (Libro d’Oro).
Η πείνα «μάστιζε» τον απλό λαό, όμως ενθάρρυνε την πίστη του στον Άγιο. Έτσι παραμονή της γιορτής του, οι Κερκυραίες έκαναν τις τηγανίτες, κυρίως με αλεύρι και νερό και λιγοστό αραιωμένο με νερό μέλι, προκειμένου να τις μοιράσουν σε όλους τους πιστούς που θα ξενυχτούσαν στο πλάι του Αγίου Σπυρίδωνα και έπρεπε να αντέξουν την αγρυπνία, το «βεγγιόλι», όπως λένε στο νησί.
Η συνταγή πάντως της τηγανίτας κρατιέται από τότε ως επτασφράγιστο μυστικό. Άλλοι λένε ότι βασίζεται στο φρέσκο βούτυρο της περιοχής και γίνεται τόσο νόστιμη, ενώ άλλοι ισχυρίζονται πως το τοπικό μέλι είναι που κάνει τη διαφορά.
Σήμερα το έθιμο θέλει κάθε χρόνο, παραμονή του Αγίου Σπυρίδωνα, στις 11 Δεκεμβρίου, η Ένωση Προσκόπων Κέρκυρας να προετοιμάζει, μαζί με τους εθελοντές, εκατοντάδες τηγανίτες και αυτές να μοιράζονται δωρεάν σε όλο τον κόσμο ντόπιους και επισκέπτες. Ανήμερα της γιορτής του Αγίου Σπυρίδωνα, το έθιμο κορυφώνεται. Όλα τα σπίτια μοσχομυρίζουν τηγανίτες, ενώ οι πλανόδιοι έχουν και αυτοί την τιμητική τους, γιατί η ζεστή τηγανίτα της Κέρκυρας τρώγεται από το πρωί.
Το έθιμο της «τηγανίτας του Αγιού» στην Κέρκυρα, έχει «ταξιδέψει» σε όλα τα πλάτη της γης, όχι μόνο από όσους τη δοκίμασαν και τους έμεινε αξέχαστη, αλλά γιατί έγινε και ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους, χάρη στην ευαισθητοποίηση νέων ανθρώπων του νησιού, κατακτώντας έτσι την Ελλάδα, την Αφρική, το Λονδίνο, τη Φρανκφούρτη, το Βερολίνο, ακόμη και το Μπαγκλαντές, ενώ σύντομα αναμένεται να εγγραφεί και στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας.
ΑΠΕ-ΜΠΕ / Άννυ Ταπάσκου