Κερδίζουν διαρκώς έδαφος οι εγκαταστάσεις γεωθερμίας σε δημόσια και ιδιωτικά κτίρια στην Ελλάδα, ενώ την τελευταία τετραετία εκτιμάται ότι έχει διπλασιαστεί η ζήτηση για τέτοιου είδους έργα. Όπως επισημαίνει στο ΑΠΕ–ΜΠΕ ο διευθυντής Ερευνών του Ινστιτούτου Χημικών Διεργασιών και Ενεργειακών Πόρων (ΙΔΕΠ) του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ), Παναγιώτης Γραμμέλης, ύστερα από αρκετά χρόνια επιφυλάξεων, κυρίως αναφορικά με το κόστος μιας τέτοιας εγκατάστασης, η γεωθερμία, όπως και η εφαρμογή άλλων «καθαρών» τεχνολογιών που χρησιμοποιούν τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (φωτοβολταϊκά, θερμικά ηλιακά κ.ά.) γνωρίζουν πολύ μεγάλη ζήτηση στην Ευρώπη, ενώ ανοδική είναι και η σχετική τάση στην Ελλάδα.
Σύμφωνα με τον ίδιο, «μόνο από τη γεωθερμία μπορεί να υπάρξει πλήρης κάλυψη των ενεργειακών αναγκών μιας κτιριακής δομής, εφόσον η εγκατάσταση είναι πολύ καλά οργανωμένη». Το μεγαλύτερο, όμως, όφελος είναι το περιβαλλοντικό καθώς μια εγκατάσταση που καλύπτει τις θερμικές και ψυκτικές ενεργειακές ανάγκες του κτιρίου από τη γεωθερμία έχει μηδενικές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. «Το στοιχείο αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, τη στιγμή που γνωρίζουμε ότι το 25% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα προέρχεται από κατοικίες και άλλα κτίρια όπως σχολεία, υποδομές αθλητισμού κ.ά., λόγω της λειτουργίας των καλοριφέρ και του air condition καθώς και της κατανάλωσης ρεύματος», τονίζει.
Έργα γεωθερμίας στη βόρεια Ελλάδα
Ενδεικτικά, ο κ. Γραμμέλης αναφέρει την περίπτωση της κατασκευής του κολυμβητηρίου της Αλεξανδρούπολης με εγκατάσταση γεωθερμίας κόστους 90.000 ευρώ, που έχει στόχο να καλύψει το 100% του ενεργειακού φορτίου.
Αρκετά μακρύτερα, στα Γρεβενά, σύστημα γεωθερμίας εγκαταστάθηκε στο Επαγγελματικό Λύκειο της πόλης, όπου φιλοξενούνται τετρακόσια άτομα μαζί και με τους σπουδαστές του ΙΕΚ. Ο επιστημονικός συνεργάτης του ΕΚΕΤΑ– ΙΔΕΠ, Νικόλαος Μαργαρίτης, αναφέρει στο ΑΠΕ–ΜΠΕ ότι εγκαταστάθηκε γεωθερμική αντλία, με την οποία συνδέθηκαν 21 γεωτρήσεις, βάθους εκατό μέτρων η κάθε μία. Από τη λειτουργία του συστήματος, σύμφωνα με τις μετρήσεις που έγιναν, διαπιστώθηκε η εξοικονόμηση χρηματικού ποσού ύψους 13.000 ευρώ το χρόνο, σε σχέση με τη χρήση πετρελαίου που γινόταν νωρίτερα.
Στην τελική ευθεία βρίσκεται η διαδικασία της ενεργειακής αναβάθμισης του κτιρίου της Περιφερειακής Ενότητας Κιλκίς, με την εγκατάσταση συστήματος γεωθερμίας ανοιχτού τύπου, κόστους 168.000 ευρώ και τριάντα κατακόρυφες γεωτρήσεις, που αναμένεται να λειτουργήσει δοκιμαστικά το φθινόπωρο. Το Διοικητήριο αποτελεί το πρώτο δημόσιο κτίριο του νομού που θα καλύπτει τις ενεργειακές του ανάγκες αποκλειστικά με τη χρήση γεωθερμίας.
Γεωθερμική ενέργεια χρησιμοποιεί και το νέο κτίριο της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας στη Θεσσαλονίκη, ενώ η εξοικονόμηση ενέργειας φτάνει το 70% σε σχέση με τα συμβατικά καύσιμα. Το συγκεκριμένο γεωθερμικό σύστημα διαθέτει σωληνώσεις συνολικού μήκους 42 χιλιομέτρων κάτω από τη θεμελίωση του κτιρίου και είναι το μεγαλύτερο μέχρι στιγμής σε δημόσιο κτίριο στη χώρα.
Πώς λειτουργεί
Η λειτουργία μιας εγκατάστασης γεωθερμίας βασίζεται στην απλή διαπίστωση ότι η θερμοκρασία της γης, κατά τη διάρκεια του χειμώνα είναι υψηλότερη σε σχέση με την εξωτερική θερμοκρασία και κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού χαμηλότερη της εξωτερικής θερμοκρασίας. «Το νερό που κυκλοφορεί μέσα του ειδικό υγρό, εκμεταλλεύεται τη θερμότητα της γης. Το σύστημα ανεβάζει το νερό στο κτίριο και με τον τρόπο αυτό θερμαίνει τους χώρους του τον χειμώνα ή τους δροσίζει το καλοκαίρι», εξηγεί ο κ. Μαργαρίτης.
Ο ίδιος διευκρινίζει ότι τέτοιου είδους εφαρμογές είναι κατάλληλες όχι μόνο για δημόσια κτίρια αλλά και για ιδιωτικά, ενώ σχετικά με το κόστος αναφέρει πως αυτό προκύπτει από τον υπολογισμό των αναγκών ενός κτιρίου σε θέρμανση και ψύξη ετησίως. «Εφόσον η υποδομή γεωθερμίας στο ΕΠΑΛ Γρεβενών σχεδιάστηκε για να καλύπτει 144.000 κιλοβατώρες το χρόνο, σε χώρους συνολικής έκτασης επτά χιλιάδων τετραγωνικών μέτρων και κόστισε 130.000 ευρώ, μια οικιακή εγκατάσταση θα μπορούσε να έχει κόστος 20 με 30.000 ευρώ και να υπάρξει απόσβεση σε χρονικό διάστημα μικρότερο των δέκα χρόνων», σημειώνει. Τονίζει, παράλληλα, ότι για να γίνει ένα τέτοιο έργο απαιτείται αύλειος χώρος, στον οποίο θα εγκατασταθούν τα απαραίτητα συστήματα υπογείως.
Στη λίστα, άλλωστε, με τα πλεονεκτήματα της γεωθερμίας περιλαμβάνονται η υψηλή ενεργειακή απόδοσή της, το χαμηλό λειτουργικό κόστος που αφορά την λειτουργία της γεωθερμικής αντλίας με ηλεκτρικό ρεύμα, η απουσία καύσης, το γεγονός ότι η εγκατάσταση δεν χρειάζεται συντήρηση και φυσικά οι μηδενικές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.
*Επισυνάπτονται φωτογραφίες του ΕΠΑΛ Γρεβενών, τις οποίες παραχώρησε ο κ. Μαργαρίτης.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
