Καθαρό οικιακό περιβάλλον και τήρηση των βασικών μέτρων υγιεινής είναι τα μόνα που απαιτούνται για όσους έχουν ζώα στο σπίτι τους, εν μέσω της πανδημίας του νέου κορονοϊού, λέει στο Αθηναϊκό- Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο καθηγητής Μικροβιολογίας και Λοιμωδών Νοσημάτων των Ζώων στο Τμήμα Κτηνιατρικής της Σχολής Επιστημών Υγείας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) Σπύρος Κρήτας.
Πρόσφατα, μάλιστα, ο κ. Κρήτας συμμετείχε και σε webinar που διοργανώθηκε από την Ελληνική Κτηνιατρική Εταιρεία για τον ρόλο του κτηνιάτρου στη δημόσια υγεία, όπου τονίστηκε, ότι κανένα από τα είδη κορονοϊών που παρατηρούνται στα γνωστά κατοικίδια παραγωγικά ζώα ή ζώα συντροφιάς δεν μεταδίδεται στον άνθρωπο.
«Οι κορονοϊοί (Coronavirus) είναι RNA-ιοί που παρατηρούνται σε πολλά είδη ζώων. Το κάθε είδος ζώου έχει το δικό του είδος κορονοϊού, που δεν μεταδίδεται στα άλλα είδη και προκαλεί διακριτά κλινικά συμπτώματα. Έτσι, ο κορονοϊός της γάτας προκαλεί τη λοιμώδη περιτονίτιδα της γάτας, ο κορονοϊός του χοίρου προκαλεί τη μεταδοτική γαστρεντερίτιδα του χοίρου, ενώ άλλο είδος κορονοϊού την επιδημική διάρροια του χοίρου, ο κορονοϊός των πτηνών τη λοιμώδη βρογχίτιδα, ο κορονοϊός του σκύλου προκαλεί ασυμπτωματική λοίμωξη ή διάρροια, ενώ ο κορονοϊός των βοοειδών προκαλεί τη δυσεντερία του χειμώνα στα βοειδή. Κανένα από αυτά τα είδη δεν μεταδίδεται στον άνθρωπο», αναφέρεται σε σχετικό άρθρο του κ. Κρήτα.
Σύμφωνα με τον καθηγητή, «τα ζώα δεν αποτελούν πηγή μόλυνσης του Covid-19, ούτε νοσούν από αυτό, και οι άνθρωποι είναι απόλυτα ασφαλείς, όταν χειρίζονται δεσποζόμενα ή αδέσποτα ζώα, αρκεί να τηρούν τα βασικά μέτρα υγιεινής, όπως π.χ. το πλύσιμο των χεριών, πριν και αφού αγγίξουν ζώα, το φαγητό τους ή αντικείμενα της ατομικής υγιεινής τους και να αποφεύγουν να τα φιλάνε».
«Το ζώο μπορεί να δράσει μόνο ως μηχανικός φορέας του ιού. Σκεφτείτε, για παράδειγμα, ένας άνθρωπος με κορονοϊό να φταρνιστεί ή να βήξει πάνω σε ζώο και αυτό μετά να το χαϊδέψει κάποιος άλλος. Είναι το ίδιο που συμβαίνει και με το κινητό μας τηλέφωνο ή άλλες επιφάνειες και γι’ αυτό απαιτούνται όλοι οι κανόνες υγιεινής», εξηγεί ο κ. Κρήτας, διευκρινίζοντας ότι ο κορονοϊός του σκύλου (CCoV) δεν είναι ο ίδιος ιός με τον Covid-19. Προκαλεί γαστρεντερικά και όχι αναπνευστικά προβλήματα στους σκύλους και δεν προσβάλλει τονάνθρωπο.
Στον άνθρωπο, την τελευταία εικοσαετία εμφανίστηκαν κορονοϊοί όπως ο SARS (Severe Acute Respiratory Syndrome), ο MERS-CoV (Middle East respiratory syndrome coronavirus), καθώς και ο πρόσφατος κορονοϊός Covid-19. Παρόλο που εικάζεται ότι αυτές οι λοιμώξεις του ανθρώπου άρχισαν από κάποιο εξωτικό ζώο, κάτι τέτοιο επιδέχεται περαιτέρω απόδειξης. «Αντίθετα», προσθέτει, «αυτό που είναι αδιαμφισβήτητο είναι η εύκολη μετάδοση των τριών αυτών ιών από άνθρωπο σε άνθρωπο».
«Γενικά υπάρχει ο φραγμός του ζωϊκού είδους (ή ορθότερα ο εγκλιματισμός ενός ιού σε κάποιο είδος ζώου), ο οποίος δεν επιτρέπει την εύκολη μετάδοση ενός ιού από το ένα είδος ζώου σε ένα άλλο. Βέβαια, κάτι τέτοιο δεν μπορεί να αποκλειστεί ότι θα συμβεί κάποτε ως τυχαίο γεγονός. Άλλωστε αυτός είναι και ένας από τους τρόπους διαχρονικής “επιβίωσης” των ιών. Όμως, η πιθανότητα να συμβεί μια μετάλλαξη που θα επιτρέπει την μετάδοση ενός ιού μεταξύ διαφορετικών ζωικών ειδών, θεωρητικά είναι πολύ μικρότερη από την πιθανότητα μόλυνσης ενός ανθρώπου από άλλο άνθρωπο με τον ιό».
Απαντώντας σε ερώτηση για το ότι οι νυχτερίδες θεωρήθηκαν οι αρχικοί ξενιστές των ιών Ebola, SARS και MERS και ίσως του τωρινού Covid -19, τονίζει ότι κάτι τέτοιο είναι πιθανό. Επίσης, ο ρόλος κάποιων εξωτικών ειδών ζώων που υπάρχουν σε παράνομες αγορές ζώντων ζώων ή υπαίθριες αγορές τροφίμων π.χ. στην Άπω Ανατολή και η στενή επαφή τους με τον άνθρωπο ή τρόφιμα αυτού υπό συνθήκες πλημμελούς υγιεινής και απουσίας κτηνιατρικών ελέγχων, δεν έχει ακόμα διευκρινιστεί.
«Οι νυχτερίδες, αντίθετα με τα άλλα θηλαστικά, φιλοξενούν σημαντικά μεγαλύτερο αριθμό ζωονοτικών ιών. Ταξιδεύουν σε μεγάλες αποστάσεις μεταφέροντας νοσήματα σε άλλα είδη ζώων με τα κόπρανα ή το σάλιο τους, κάνοντάς τες ιδανικούς ξενιστές», τονίζει ο κ. Κρήτας.
Σε ό,τι αφορά στην παρουσία του ιού στα συνηθισμένα ζωοκομικά προϊόντα (κρέας, γάλα, αυγά, ψάρια κλπ)δεν υπάρχει κανένα απολύτως πρόβλημα για τον άνθρωπο γιατί ο ιός, λέει ο κ. Κρήτας, «δεν περιέχεται σε αυτά».
«Προσοχή βέβαια στις επιμολύνσεις από βρώμικα χέρια ή υλικά. Για παράδειγμα, θα πρέπει πάντα να πλένουμε χέρια και σκεύη, όταν χειριζόμαστε μαγειρεμένα τρόφιμα ύστερα από χειρισμό ωμών. Επίσης, ήθη και έθιμα κατανάλωσης αγνώστων ειδών ζώων σε εξωτικές χώρες και ιδιαίτερα πλημμελώς μαγειρεμένων, θα πρέπει να αποφεύγονται», καταλήγει.
Μην αφήνετε μόνα τα αδέσποτα
Στο μεταξύ, πρωτοβουλίες για τα αδέσποτα ζώα που σε πολλές περιπτώσεις, έχουν μείνει χωρίς τροφή, μετά το κλείσιμο εστιατορίων και τον περιορισμό της κυκλοφορίας, έχει πάρει στη Θεσσαλονίκη η Φιλοζωική και Περιβαλλοντική Οργάνωση «Νοιάζομαι».
«Σε αυτές τις δύσκολες ώρες δεν ξεχνάμε τους αδέσποτους συγκατοίκους της πόλης μας που μας έχουν ανάγκη. Υπάρχουν σημεία που τα αδέσποτα είναι μέρες νηστικά καθώς οι άνθρωποι που τα τάιζαν έχουν φύγει ή δεν εργάζονται στα σημεία», αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση της οργάνωσης, με την οποία καλούνται οι κάτοικοι να οργανωθούν σε ομάδες στις περιοχές τους για να μη μείνει κανένα ζώο νηστικό.
«Για τον σκοπό αυτό», σημειώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Εύη Καλαϊτζίδου από το «Νοιάζομαι», «υπάρχει ξεχωριστή ομάδα στο facebook για κάθε Δημοτικό Διαμέρισμα της Θεσσαλονίκης, εκτός από την Τριανδρία, προκειμένου να δηλώσουν συμμετοχή όσοι ενδιαφέρονται να βγαίνουν έξω και να ταΐζουν τα αδέσποτα ζώα της γειτονιάς τους που έχουν μείνει μόνα τους…».
ΑΠΕ-ΜΠΕ
