Σαν χθες ήταν, 3 Μαΐου του 2011, που έφυγε από την ζωή ο Θανάσης Βέγγος. Ένας από τους πλέον δημοφιλείς Έλληνες ηθοποιούς.
Ο Βέγγος ανήκει στην κατηγορία των ηθοποιών που χωρίς ποτέ να υπάρξει «ζεν πρεμιέ» και χωρίς να διαθέτει ιδιαίτερη εμφάνιση (μάλλον το αντίθετο) κέρδισε την αγάπη του κοινού. Θα τον παρομοίαζα με τον Λουί ντε Φινές, με τον Μπουρβίλ, με τον Γουόλτερ Ματάου. Ενσάρκωνε τον μέσο Έλληνα, τον αεικίνητο, τον πολυτεχνίτη, τον μέσο Έλληνα της εποχής του ’60, που μέσα από πολλά επαγγέλματα, προσπαθούσε να αποκαταστήσει τις αδελφές του, να φτιάξει κομπόδεμα, να παντρευτεί κι ο ίδιος.
Το παράξενο με τον Βέγγο είναι ότι παρέμεινε «Βέγγος» και στην ζωή του! Ότι έδειχνε στο σινεμά, ήταν και στην καθημερινότητά του!
Τον έζησα από κοντά σε δυο ποδοσφαιρικούς αγώνες μεταξύ ηθοποιών και δημοσιογράφων. Δυο αγώνες, στους οποίους στις εξέδρες υπήρχαν περισσότεροι από 40.000 θεατές! Και, φυσικά, δεν τους μάζεψε η ομάδα μας, αλλά εκείνη των ηθοποιών! Έπαιζαν μαζί τους ο Λάμπρος Κωνσταντάρας, ο Μίμης Στεφανάκος, ο Γιώργος Κοτανίδης, ο Φώτης Μεταξόπουλος, ο Νίκος Τσαχιρίδης, ο Σωτήρης Μουστάκας, ο Χάρυ Κλυνν.
Όταν, λοιπόν, μπήκε ο Βέγγος ως «αλλαγή», το γήπεδο της ΑΕΚ σείστηκε! Οι χιλιάδες θεατές τον αποθέωναν επί αρκετά λεπτά. Ήταν ένα «standing ovation», μια εκδήλωση τιμής και αγάπης που όμοιό της δεν είχα ξαναζήσει!
Ο Κώστας Καραπατής, μου λέει «Δημήτρη, βοήθα τον Θανάση». Πήγα κοντά του (έπαιζα αριστερό μπακ ) και του λέω «Κύριε Βέγγο, ελάτε από ‘δώ, να περνάτε εύκολα στην περιοχή». Γυρίζει, με κοιτάζει και μου λέει: «Μα τί λες, άνθρωπέ μου; Εδώ μας βλέπει κόσμος! Παίξε με σκληρά!»…
Σε όλο το β΄ ημίχρονο, που έπαιξε, έτρεχε πάνω-κάτω! Τριαντάρης εγώ και μου έβγαλε τη γλώσσα! Τα ίδια έκανε και στο άλλο αγώνα, στη Νέα Σμύρνη! Πάλι τρεχάλα, ασταμάτητος. Και όταν πέτυχε ένα γκολ, γύρισε στην εξέδρα και πανηγύριζε σαν μικρό παιδί!
Ο Θανάσης Βέγγος, μοναχοπαίδι, γεννήθηκε στο Νέο Φάληρο, στις 29 Μαΐου του 1927. Ο πατέρας του ήταν αριστερών φρονημάτων και εργαζόταν στην «Ηλεκτρική». Μετά τον πόλεμο εκδιώχθηκε από τη δουλειά του, εξαιτίας των πολιτικών του φρονημάτων. Έτσι, ο Θανάσης άρχισε να εργάζεται από μικρός για να βοηθήσει την οικογένειά του. Για πολλά χρόνια ασχολήθηκε με την επεξεργασία δερμάτων, στα ταμπάκικα, ενώ παράλληλα έκανε διάφορα μικροθελήματα στη γειτονιά του.
Ο Θανάσης, στον εμφύλιο σπαραγμό, εξορίστηκε στη Μακρόνησο. Εκεί γνωρίστηκε( ήταν κρατούμενος) με τον σκηνοθέτης Νίκο Κούνδουρο, ο οποίος, αργότερα, το 1954, κάλεσε τον Βέγγο και του έδωσε έναν μικρό ρόλο. Παράλληλα, έκανε όλες τις δουλειές στα πλατό. Κι έτσι τον κατέκτησε ο κινηματογράφος.
Πήρε άδεια εξασκήσεως επαγγέλματος ηθοποιού το 1959, χωρίς να σπουδάσει υποκριτική. Το 1959 πήρε άδεια ασκήσεως επαγγέλματος ηθοποιού ως εξαιρετικό ταλέντο. Το ίδιο έτος εμφανίσθηκε στην επιθεώρηση «Ομόνοια πλατς-πλουτς» (τότε εγκαταστάθηκαν τα σιντριβάνια και οι κυλιόμενες σκάλες στην Ομόνοια)… με τον Γκιωνάκη και τον Ρίζο!
Η «κοψιά» αλλά κυρίως εκείνο το μοναδικό του ύφος, το μονίμως αλαφιασμένο και έκπληκτο, του έδωσαν πολλές ευκαιρίες.
Έτσι, εμφανίστηκε στην ιστορική ταινία «Ο Δράκος», ενώ μνημειώδης ήταν η ερμηνεία του, πλάι στον Χατζηχρήστο, στον «Ηλία του 16ου», με τα αληθινά χαστούκια στα οποία τον «τάραξε» ο πρωταγωνιστής! Ακολούθησαν οι απίθανες κωμωδίες, όπου ο Βέγγος, ως νέος «Μάρλον Μπράντο» , ως «Παναής», ως ταλαίπωρος θυρωρός, μπαίνει στα σπίτια και στις καρδιές του κόσμου.
Και το 1964, αποφασίζει να ιδρύσει δική του εταιρεία παραγωγής! Θου-Βου, ταινίες γέλιου! Ως «πράκτωρ 000», σπάει τα ταμεία! Τρελός παλαβός και Βέγγος, Ποιός Θανάσης κι άλλες «παλαβές» έως σουρεαλιστικές δημιουργίες, τον ανεβάζουν στην κορυφή.
Αλλά ο Βέγγος είχε μια κακή συνήθεια! Πλήρωνε τους πάντες! Δεν έβαζε «φέσια». Δεν αθετούσε συμφωνίες. Δεν «έριχνε» τους συνεργάτες του. Δεν έπαιρνε κομπάρσους στο «τζάμπα». Και, φυσικά, χρεοκόπησε! Καταστράφηκε!
Ώσπου, το 1971, με σκηνοθέτη τον παλιό του συνεργάτη Ντίνο Κατσουρίδη, πρωταγωνιστεί στην ταινία με την οποία αποθεώθηκε! «Τί έκανες στον πόλεμο Θανάση;». Ένα μαυρόασπρο φιλμ, που θύμιζε ιταλικό νεορεαλισμό, γαλλικό «φιλμ-νουάρ» και Βέγγο! Πρώτο βραβείο στο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης! Ένας αμήχανος Βέγγος, εν μέσω κυβέρνησης συνταγματαρχών, να αποθεώνεται στο θέατρο «Μακεδονικών σπουδών»! Πρώτο βραβείο ταινίας και πρώτο ανδρικού ρόλου! Η καταξίωση, η αναγνώριση! Ακολούθησε ένα ακόμη α’ βραβείο για το φιλμ «Θανάση πάρε το όπλο σου».
Η καριέρα του, από εκεί και πέρα, περνά διάφορα στάδια. Κάνει μια-δυο παραγωγές, με θέματα πάντα γεμάτα μηνύματα και το 1991 μετέχει στην ταινία του Βούλγαρη «Ήσυχες μέρες του Αυγούστου». Είναι πλέον «ένα άλλος Βέγγος». Ώριμος, βαθύς. Και στο «Βλέμα του Οδυσσέα», του Αγγελόπουλου, ο Βέγγος μετουσιώνεται σε έναν μεγάλης κλάσεως ερμηνευτή!
Η κορυφαία στιγμή έρχεται με το «Όλα είναι δρόμος», την σπονδυλωτή ταινία του Βούλγαρη το 1998. Εδώ ο Βέγγος ερμηνεύει έναν αγροφύλακα, που ελέγχει τους λαθροκυνηγούς. Και ο Βούλγαρης δίνει στον Βέγγο ρόλο, κατά τον οποίο πυροβολεί και σκοτώνει τον λαθροκυνηγό, ο οποίος σκότωσε την τελευταία εναπομείνασα «νανόχηνα» της περιοχής! Ο Βέγγος σκοτώνει άνθρωπο! Και όμως…
Τελευταία εμφάνισή του στη μεγάλη οθόνη ήταν στην ταινία του Παντελή Βούλγαρη «Ψυχή Βαθιά» (2009).
Ο Θανάσης είχε την ευτυχία να εμφανιστεί και να αποθεωθεί στην Επίδαυρο ως Δικαιόπολις στους Αχαρνής και ως Τρυγαίος στην Ειρήνη του Αριστοφάνη. Εμφανίσθηκε επίσης σε επιτυχημένες σειρές στην τηλεόραση. Έζησε μια ζωή με τη γυναίκα του Ασημίνα και απέκτησαν δυο γιους. Αν και γεννήθηκε στον Πειραιά, ο Δήμος της πόλης του δεν τον έχει μέχρι τώρα τιμήσει. Ο Δήμος Κορυδαλλού, πάντως, ονόμασε το δημοτικό του θέατρο «Θανάσης Βέγγος» και ο Θανάσης έκλαψε στα εγκαίνια…
